Vísir - 14.10.1978, Blaðsíða 17
VÍSIR
Laugardagur 14. október 1978
a& koma hingaö og fer þvi þang-
aö aftur.
Svo er hin hliöin á þessu máli
sú, aö svona stofnun veröur aö
fá alltaf nýja menn meö nýjar
hugmyndir. Þaö veitir visst aö-
hald, þegar maöur veit fyrir-
fram aö starfstiminn er aöeins
fjögur ár. Ef maöur hefur hug-
myndir sem maöur vill koma i
framkvæmd, veröur þaö aö ger-
ast á þessum tima. Þaö er ekki
hægt aö búast viö aö næsti maö-
ur geri þaö”.
Tónlistarsafn
— Hverju hefur þú helst viljaö
koma i framkvæmd?
,,AÖ geta lánaö út norræna
tónlist. Fyrir nokkrum árum
var opnuð listlánadeild viö
bókasafniö og reynslan áf henni
hefur verið mjög góö. Nú höfum
viö keypt og fengið að gjöf
nótnabækur i þúsundatali og
bækur um tónlist frá Norður-
löndunum. Eins höfum viö kom-
ið okkur upp allgóðu plötusafni
meö margvislegri norrænni tón-
list. Tónlistardeildin i bókasafn-
inu er þvi komin vel i sjónmál”.
Engirt trúboösstöð
Er eitthvert sérstakt efni,
| sem þú vilt að só tekiö iyrir i
arinnar, aö menningin fer ekki
sjálfkrafa á milli. Þess er til
dæmis aö gæta, aö i Skandina-
viu og Danmörku geta menn séö
sjónvarpsútsendingar nágranna
sinna, en hér er ekkert slikt
fyrir hendi ennþá”.
út i hött
,,Ég lit svo á aö það væri út i
hött aö hafa norræn hús i höfuð-
borgum hinna Norðurlandanna.
Til þeirra borga koma
skemmtikraftar nágrannaland-
anna á eigin vegum, enda er
markaöurinn stór. Þaö væri þá
fremur ástæöa til aö hafa nor-
ræn hús annars staöar i þessum
löndum”.
— Nú er starfstimi hvers for-
stjóra Norræna hússins aöeins
fjögur ár. Heldur þú aö þú kom-
ir til með aö sakna þessa starfs
þegar þú hverfur héöan eftir tvö
ár?
„Nei, þaö geri ég ekki. Það er
skemmtilegt aö hafa svona starf
i nokkur ár, en ekki alla ævina.
Það er hressandi að kvnnast
nýju fólki, eins og ég hef gert
hérna, en það er nauðsynlegt að
breyta tii. Eg fékk leyfi frá
kennslustörfum mtnum við
Kaupmannahafnarháskóia til
Erik Sönderholm á heimili slnu I Norræna húsinu ásamt Traudi.og Inger dóttur þeirra. Visismyndir:
fyrirlestrum i Norræna húsinu,
öörum fremur?
„Nei, ekki get ég sagt það.
Norræna húsiö er engin trú-
boösstöö. Viö viljum aöeins
kynna sem flesta þætti nor-
rænnar menningar fyrir íslend-
ingum. Ég er ekki sammála öllu
þvi sem fram kemur i fyrir-
lestrum hér, en ef aöeins skoöun
forstjórans ætti aö koma fram,
þá yröi Norræna húsið eins og
kirkja, þarsem presturinn segir
sina meiningu, sunnudag eftir
sunnudag.
Hér eiga að koma fram hinar
margvislegustu skoðanir, hvort
sem þær eru frá hægri eða
vinstri, eöa þá miöiunni. eins oe
fyrirlestur Niels I. Meyer um
„Uppreisn frá miðjunni”.
Meirihluti efnisins hefur verið
um menningarmál, en þjóðfé-
lagslegt efni þarf alltaf aö vera
þar innan um. Þegar boöiö er
upp á slikt efni kemur allt annaö
fólk hingaö. Þá kemur fólk sem
vill ræöa málin og þorir þaö.
Þegar menningarmál eru hins
vegar til umræðu er fólk feimið.
Það þekkir ef til vill ekki nægi-
lega vel til bóka þess rithöfund-
ar sem er aö fjalla um verk sin
og þorir því ekki aö spyrja.
En mér finnst ég þurfa aö
hugsa mig vel um, þegar ég fæ
hingað stjórnmálamenn. Ekki
dugir að fá alltaf sömu skoöun-
ina fram”.
— Finnst þér aö eigi aö kynna
hér fleiri þætti norrænnar
menningar, svo sem tiskuna?
„Það hefur veriö reynt að
hafa hér tiskusýningu, en þá
koma bissnessmennirnir og viö
viljum helst halda öllum gróöa-
sjónarmiðum utan Norræna
hússins. Þaö er auövitaö ekki að
öllu leyti hægt, þvi þegar til
dæmis málari heldur hér sýn-
ingu, þá stundar hann á vissan
hátt viöskipti”.
íslenskukunnátta nauð-
synleg
—' Þú talar mjög góöa is-
lensku. Ekki hefur þú náö mál-
inu svona vel á tveim árum?
„Nei, það held ég væri erfitt.
Eg var hér sendikennari I 7 ár,
áður en ég hóf störf viö Kaup-
mannahafnarháskóla.
íslenskukunnáttan hefur
komiö sér mjög vel fyrir mig i
þessu starfi. Ég held að sá maö-
ur sem vinnur hérna þurfi að
geta gert sig að minnsta kosti
skiljanlegan á islensku. Þó Is-
j lendingar geti flestir skilið og
! talaö bæði dönsku, norsku og
sænsku, léttir mönnum, þegar
þeir heyra aö þeir geta talaö sitt
móöurmál viö mig”.
— Hvernig likar fjölskyldu
þinni að búa hérna?
„Mjög vel. Traudi, konan
min, hefur búið á tslandi lengur
en ég, þvi hún kom hingað fyrst
ung stúlka i vist hjá Jóni
Stefánssyni listmálara og siðar
vann hún lengi á skrifstofu hér.
Raunar hittumst viö hér á ts-
landi.
Sonur okkar er við nám i
Kaupmannahöfn, en dóttir okk-
ar, Inger, er i Menntaskólanum
viö Hamrahliö. Dvölin hérna
var erfið fyrir hana til að byrja
með, þvi hún varö að vera i
skóia án þess aö skilja orð og átti
enga kunningja. Um tima var
ég i vafa um aö þaö haföi verið
rétt að koma hingaö. Þetta er
svipaö vandamál og sendiráðs-
starfsmenn þurfa aö fást viö.
„Ekki þýöir aö fá alltaf sömu
skoöunina fram”
Eini munurinn er aö þetta starf
er miklu skemmtilegra. En Ing-
er læröi máliö furöu fljótt og
gengur orðiö ágætlega.
Of lítið
— Hvernig finnst þér Norræna
húsiö henta fyrir þá starfsemi
sem þar fer fram?
„Aö flestu leyti hentar þaö
vel. En þaö er einn stór galli á
húsinu: það er of litiö og ekki
hægt aö stækka það. Bókasafniö
er að sprengja allt utan af sér og
fyrirlestrasalurinn er of litill.
Ofter hann svo troðfullur, aö viö
getum ekki komist þar inn. En
ég verð að viöurkenna að stund-
um koma þau kvöld, sem ég er
guðsfeginn aö salurinn er ekki
stærri. Þá hefur ekki tekist að
vekja áhuga fólks á efninu af
einhverjum orsökum, ég veit
ekki af hverju”.
Ný tónverk
— Meö hvaða hætti ætliö þiö
aö minnast 10 ára afmælis húss-
ins?
„Þaö veröa sérstakir há-
tiöartónleikar i húsinu 21. októ-
ber, þar sem frumflutt veröa
verk norrænna tónskálda. öll
verkin hafa verið samin sér-
staklega fyrir þetta tækifæri.
Þar á meöal veröur flutt verk
Vagns Holmboe, sem hann
samdi viö texta eftir Halldór
Laxness. Þaö þótti vel viö hæfi,
þar sem Halldór sat lengi i
framkvæmdastjórn hússins.
Hin verkin eru eftir Ake Her-
manson, Ketil Sævend, Einar
Englund, Erling Brene og Jón
Nordal.
Þá veröur haldin sýning i
kjallaranum á norrænni gler-
list. Danir, Norömenn, Sviar og
Finnar munu senda hingaö þaö
besta sem framleitt er úr gleri
hjá þeim og sum stykkin eru aö-
eins gerö i einu eintaki og eru
sannkölluö listaverk. Þessi sýn-
ing veröur einnig opnuö 21.
október”.
—SJ
j.r—inn.-: ■ n .............. iii.m — i .....