Tíminn - 19.10.1969, Síða 5

SUNNUDAGUR 19. októbcr 1969.
TIMINN
17
skipii'lag er sjúklingi, sem leit
ar læknis, bíður lengi á stofu
og hittir sto loks lækni, serm
tæple-ga mé vera að því að
tala við hann.
Hvers vegna er svo komið
með heimilislæknisþjónustu í
Reykjavík? Til þess liggja trú
lega margar orsakir og mætli
ræða það mál endalaust. Þó er
þrennt, sem mig langar til að
minnast á í þessu sambandi.
Framfarir á öllum sviðum
Sj*«knlSfræí5innar sföustu ára-
tugi hafa verið slíkar, að stór-
breytinga hlýtur að vera þörf
á öilum þáttum hennar, og
ekki sízt fyrirkoimulagi hinnar
almennu læknisþjónustu. A
undanförnum árum og áratug
um hefur óhemju fé verið var-
ið til heilbrigðismála i Reykja-
vík, byggður Borgarspítaii,
stækkaður Landspítali, endur
bættur Landakotsspítali, að-
staða öll stórbætt á sjúkrahús-
um, komið á stofn leitarstöðv
um, byggt læknabús og áform
aður er viðauki við hinar og
þessar deildir spítalanna, og er
ebki nema gott eitt um það að
segja. Til íhinnar almennu
læknisþjónustu í Reykjavík
hefur hins vegax ekki verið
varið grænum eyri og hagur
hennar ekki bættur að neinu
leyti.
Heimilislæknisþjónustan
er undirstaðau.
Á síðustu árum hafa fjöl-
margar þjóðir víðs vegar um
heim reynt að gera sér grein
fyrir stöðu og hlutverki hins
almenna læknis. Þær hafa
flestar ef ekki allar loomizt að
sömu niðurstöðu, og er hún
hin sama og niðurstaða læknis-
þjánustunefndar Reykjavíkur-
borgar eftir 2—3 ára atfaugun
ifaér faeima og erlendis, sem sé.
að iheimilislæknirinn væri og
yrði um langa eða alla framtíð
brjóstvöm heilbrigðisþjónust-
nnoar. Við uppbyggingu henn-
ar höif'um við jwí farið öfugt
að. Við reistam faæðiaa, en
gleymdium að steypa söikkul
inn. Það er því ósanngjarnt og
óraufahæft að gera nokkurn
samanburð á læknisþjómustu á
sjúkrafaúsuim og utan þeirra,
favers vegna ligigur í auigum
uppi. Fyrst þegar hin almenna
læknigþjónusta ,er komin í við-
unaudi horf, verður hægt að
gera sér nokkxa grein
fyrir þönf sjúkrarúma, svo
eitthvað sé nefnt. Það er tómt
mál að tala um að bæta heil-
brigðisþjónustuna ef mikilvæg-
asti þáttur hennar, heimilis
læknisþjónustan, er látin af
skiptalaus.
Vaxandi sókn lækna inn á
æ þrengri svið læknisfræðinn-
ar er enn í vexti. Kostur sá og
ávinningur að eiga að slíka
menn er öllum ijós. þæði leik-
um og lærðum. Það er því ekk-
ert undrunarefni, þótt það sé
útbreidd skoðun meðal al
mennings og jafnvel meðal
lækna sjálfra, að til þeirra
starfa veijist aðeins fainir hæf-
ustu, hinir verði bara læknar.
Ef einfaver skyldi halda, að
þörf sé annarra en beztu
manna f almennar lækningar,
þá er það misskilningur. Ég
held hins vegar, að okkur al-
mennum læknum, sé hollt að
horfast í augu við þá staðreynd,
að meðan sérfræðingar greikka
sporið, förum við enn aðeins
fetið, og það er kannski ekki
nema TOn, því þó að við vitam
hvert við ætlum að fara, er
okkur ekki enn ljóst hvernig
við megum bezt komast þang-
að Sú hvatning, sem stúdent
ar fá i námi, er öli í átt til
sérhœfingar og kynnast þeir
ekki vandamálum hins al
menna læknis fyrr en í héruð-
um. reiynslulausir og við iéiega
aðstöðu og hefur faað vissulega
neikvæð áfarif. Ég held, að oki
ur hljóti ölihim að vera ljóst,
hve knýjandi þörf er fyrir al-‘
rnenna lækna með haldgóða
þekkingu og þjálfun í almennri
læknisfræði. Ég held, að lækna
mál eigi öðru fremur að mið-
ast við að útskrifa sem bezta
almenna lækna. Almennar
lækningar þarf að hefja á ný
til vegs og virðingar og ein
leiðin til þess væri að kenna
þær sem sérgrein innan lækn-
isfræðinnar.
Þá langar mig til að nefna
þá lækna, sem hafa haft með
höndum aimenna læknisþjón-
ustu- í Reykjavík undanfarin
ár.
f febrúar 1966 voru um
51.600 samlagsnúmer i Reykja-
vík. börn ekki meðtalin. Af
þeim voru um 30 þúsund hjá
hreinum heimilislæknum, 15
þús. og 600 í samlagi hjá sér-
fræðingum, 6 þús. voru lækn-
islausir. Á síðustu árum, eða á
árunum fyrir og eftir 1360
voru áreiðanlega miklu fleiri
í samlaigi bjá sérfræðingum
en þeir hafa, sem kunnugt er,
hætt hver af öðrum sem heim
ilislæknar. Sem sagt, mikill
hluti almennrar læknisþjón-
ustu var og, er enn veittur af
læknum, sem hafá fengið þjalf-
un til allt annarra starfa. og
því eðlilega haft lítinn áhuga
á að breyta þessari þjónustu
eða bæta hana. Enda kom á
daginn, að þegar kjör sjúkra
húslækna og annarra sérfræð-
inga urðu slík, að við var un-
andi. sögðu þeir upp störfum
sem heimilislæknar bjá S.R.,
og það svo duglega, að jaðr
aði við neyðarástand. Varð að
hækka númerafjölcia úr 1750
upp í 2100, og varð það enn
til að auka á það öngþveiti al-
mennrar læknisþjónustu, sem
þegar var orðið. Nóg um það.
— Hvernig telur þú að bezt
megi bæta læknisþjónustuna?
Leiðin til að leysa vand-
kvæði hinnar almennu læknis-
þjónusta svo að vel fari held
ég að sé aukið og nánara sem
starf heimilislækna. stórbætt
aðstaða þeirra og aukin
hagræðmg í starfi. Hverfaskipi
ing borgarinnar og stofnun
læknastöðva. og síðast en ekki
sízt. betra undirbúningsnám oe
haldgóð framhaldsþjálfun
þeirra. Gott er til þess að vita,
að þegar hafa verið gerðar til-
lögur um framhaldsnám heun-
ilislækna.
Læknastöðvar, sem yrðu
opuar frá 8—17.
Uin læknastöðvar. fjölcla
þeirra. staðsetninau og stírt
semi mætti endaiaust ræða. Éz
uðu það, som hægt væri, sam-
eiginlega. Læknarnir í þess-
um stöðvum skiptu þannig msð
sér verkum, að þeir gætu hvér
um sig sinnt sínum sjúklingum
að mestu ótruflaðir hverju
sinni. Sá læknir t.d., sem tekur
á stofu, þarf ekki að hafa
áfayggjur af vitjunum eða \f
símaviðtölum, þar sem þeim er
þá sinnt af öðrum. Sjúklingum
væri frjálst að leita til þe,s
læknis, sem þeir kysu helzt,
að svo miklu leyti. sem nauð-
synleg verkaskipting leyfði.
Hver dagur gæti hafizt msð
stuttum fundi lækna og þá
rædd vandamál síðasta sódar-
hrings, sem máli skiptu. Viku-
ti'I hálfsmánaðarlega héidu þeir
lengi’i fundi ýmist um vanda
söm tilfelli eða þá beina
fræðslufundi, öllum þeim til
ánægju og nokkurrar uppbygg
ingar.
Akveðið takmarkað svæði
eins og við hverfaskiptingar
drægi mjög úr vegalengdum,
sparaði þannig læknum og
sjúklingum dýrmætan tíma og
fé. sem ekki verður hjá komizt
að sóa við núverandi skipulag.
Það er aldeilis hlægilegt að
hugsa sér alla praktikusa borg
arinnar í vitjunum á sama
tirna uppi í Breiðiioltshvcrfi.
en það er fræðilegur mögu-
leiki við núiverandi skipulag.
Læknastöðvar þessar yrðu
opnar frá kl. 8—17 og á sama
tíma yrði veitt móltaka við-
tals- og vitjanabeiðnum, gefn
ar almennar upplýsingar. Við
haft yrðd númerakerfi fyrir
dag hvcrn og sjúklingi gefixm
á'kvcðinn tími, svo forða mætti
Framhald á bls. 22.
Philip Morris vekur athygli
á mest seldu
amerísku filtersigarettunni
í Evrópu.
Reynið pakka af Marlboro og þér sannreynið hvað kallað er
raunverulegur tóbakskeimur.
Keimur, réttur keimur. Fullþroskað fyrsta flokks tóbak gefur Maríboro
þennan góða keim. Er þetta ekki það sem þér leitið að í filtersigarettunni?
„FILTER“ • RÉTTUR KEIMUR • „FLEP TOP“ PAKKL
ísak G. Hallgrímsson.
ætla að lýsa stuttlega hvernig
ég gæti hugsað mér þær, og
vM ég tafca það fram, að þetta
er aðeins ein af mörgum hug-
myndum um þær. en eugin
endanleg lausn.
Samkvæmt íbúðaskrá Reykja
víkur 1. des. 1968 voru með-
limir S.R. 80.918 Ég hugsa
mér, að hiverjum lækni tilheyri
2000 manns. Þá eru börn tal-
in sem fullgildir meðlimir.
Reykjavík væri skipt niður t
5 hverfi og í hverju þeirra
væri ein-læknastöð, og í hverri
slíkri s’töð væru tveir sam-
starfshópar, 4 læknar í hvorum
um. Sameiginlegt þessum tveim
ur hópuim væri, staður, húsnæði
heiisuverndarstarfsemi, vakt
þ.jónusta, rannsóknarstofa og
móttaka. Með [>ví að hafa tvo
samstarfshópa í hverri stöð,
\"erða stöðvarnar færri, og auk
þess ætti að verða talsverður
sparnaður að því að þeir not-