Vísir - 30.10.1978, Blaðsíða 11

11
vism
Mánudagur 30. október 1978
HVAÐ HEFIIR UTANRIKIS
RÁÐUNEYTIÐ GERT
— við athugasemdir um starfsemi Fríhafnarinnar í gegnum árin?
Tregt um upplýsingar
Síbustu vikur og mánuöi hefur
ýmislegt heldur ókræsilegt kom-
iö fram um starfsemi Frihafnar-
innar. Opinberlega hefur veriö
staöfest aö vörurýrnun þar hafi
veriö fyrir á þriöja tug milljóna á
siöasta ári.
Óopinberlega hefur veriö staö-
fest aö þar vantar nokkuö uppá
rétta upphæö. Bæöi opinberir
starfsmenn og menn tengdir
Frihöfninni hafi staöfest óopin-
berlega i samtölum viö blaöa-
menn VIsis aö tuttugu og fimm
senta aukagjald hafi veriö lagt á
Vodkaflöskur.
Þetta fé hafi veriö notaö til aö
fela hluta af rýrnuninni.
Þegar Páll Asgeir Tryggvason,
deildarstjóri I Varnarmáladeild
utanrlkisráöuneytisins, var
spuröur hvort hann héldi aö allir
starfsmenn Frihafnarinnar heföu
veriö viöriönir tuttugu og fimm
senda aukagjaldiö, kvaöst hann
ekki telja aö svo væri.
Sjálfsagt er þetta rétt. En þaö
er þvl miöur svo meö stórar
stofnanir, sem veröa fyrir áfalli,
aö þar liöa saklausir jafnt og sek-
ir. Og enginn veröur hreinsaöur
af neinu fyrr en öll spilin liggja á
borðinu.
Þaö er enn töluvert af feluspil-
um I Frlhafnarmálinu. Upplýs-
ingar um vankanta á starfsem-
inni þar koma ekki nema mjög
treglega frá opinberum aöilum og Visir hefur beöiö utanrikisráö- skjölum. Þaö kemur i ljós á næstu fela.
þá helst „á ská”. herra um aðgang aö ýmsum dögum hvort enn er eitthvað aö —óT.
HALF BOTTLES
iuíit:

[ð Jl r 1
V US

/"■' r' \
Ragnar Þórðarson
lögfræðingur hefur
ákveðið að skrifa
greinaflokk um
skipulagsmál og
uppbyggingu
borgarinnar. Fyrsta
grein hans birtist hér
i Visi og fjallar um
ástæður fyrir upp-
byggingu miðbæjar-
ins og þýðingu hans
fyrir sjálfstæði
landsins. Hann segir
að ekkert alvöru-riki
sé án höfuðborgar og
engin höfuðborg sé
án alvöru-miðbæjar.
i byggö landsins” sé I rauninni
versta eöa mesta landráöastefna
sem komiö hefur upp hér á landi.
Við höfum vísi að slíkri
miðstöð
Reykjavik er eini staöurinn á
landinu sem hefur einhverja
möguleika á aö gegna höfuö-
borgarhlutverki en Reykjavik
getur ekki gegnt höfuöborgar-
hlutverki sinu á sómasamlegan
hátt, nema til sé miöbær, alvöru-
miöbær sem er fullnægjandi miö-
stöö stjórnsýslu, menningar og
viöskipta allra landsmanna.
1 hinni gömlu miðbæjarkvos er
visir slikrar miðstöðvar og meö
tiltölulega litlum kostpaöi fyrir
bæjarfélagiö, er mögulegt aö
bæta og virkja þennan miðbæjar-
kjarna, svo hann sé fullnægjandi
miöstöö höfuöborgarinnar og
landsins alls. Aö byggja nýjan
fullnægjandi miöbæ frá grunni
viröist aftur á móti ófram-
kvæmanlegt af kostnaöar-
ástæöum, enda óæskilegt af
menningarástæöum aö slita
tengslin viö gamla timann.
Endurreisnartímabilið og
eymdarsvipur danska tfm-
ans
Þaö þarf aö varöveita minjar
niöurlægingatimabilsins, tima
danskra sem vildu hlut Reykja-
vlkur sem minnstan. Þaö var
þáttur i baráttunni gegn sjálf-
stæöi Islensku þjóöarinnar.
Meöal annars af þeim ástæöum
er þaö skoöun margra aö varö-
veita beri svipmót Grjótaþorps-
ins. Til dæmis frá vesturhliö
Aöalstrætis eöa frá bakhliö hús-
anna vestan Aöalstrætis.
En þaö er ekki siöur ástæöa til
aö halda I heiðri menningu endur-
reisnarinnar, þess tima sem
byggöi Eimskipafélagshúsiö,
Reykjavikurapótek, Landsbank-
ann, Hótel Borg, hús Jóns Þor-
lákssonar (Austurstræti 14) og
Landssimahúsiö.
Þess vegna mega áhrif
eymdarsvips danska timabilsins
ekki fá heimild til aö skriöa
austur yfir Aöalstræti. Á svæöinu
frá Aöalstræti aö Lækjargötu þ.e.
kjarnasvæöi Miöbæjarins er rétt
aö halda áfram uppbyggingu I
anda endurreisnarinnar, þeim
anda sem varö til þess aö Reykja-
vlk breyttist úr dönskum út-
kjálkabæ i Islenska höfuöborg.
Ekki aðeins minnisvarðh
heldur lifandi bæjarhluti
Þaö er vel til falliö aö hafa
minnisvaröa þessara tveggja
timabila hliö viö hliö. Þó er rétt
aö áhrif eymdartimabilsins fái
ekki aö koma i veg fyrir aö hinn
eiginlegi miðbæjarkjarni taki á
sig þann reisnar-svip og borgar-
svip sem endurreisnarmenn byrj-
uöu á og óskuöu eftir aö héldi
áfram aö mótast. Þaö mega
gjarnan sjást greinileg skil þess-
ara tveggja timabila.
En Reykjavik miöbær Reykja-
vikur, á ekki einungis aö vera
minnisvaröi gamals tima heldur
lifandi bæjarhluti, sem fullnægir
þörf tslands fyrir miöbæjarstarf-
semi, stjórnsýslu, menningar,
viöskipta og skemmtana, þörfinni
fyrir þéttbýliskjarna og þeim
eiginleikum sem slikum kjarna
fylgir.
Nýtinguna má tvö- eða
þrefalda
Þaö munu flestir sem hugsaö
hafa af alvöru um uppbyggingu
miðbæjarins vera sammála um
aö þaö megi tvö- eöa þrefalda
nýtingu miöbæjarins án þess aö
til óþæginda væri. Þvert á móti
yröi sllk aukning mjög til bóta og
er reyndar nauösynlegt ef ná á
þvl svipmóti sem flestir bæjarbú-
ar óska eftir aö miöbærinn hafi.
Þaö er örugglega rétt aö hvetja til
og ýta undir, að nýting miöbæjar-
ins veröi sem mest, án þess þó aö
eyöileggja svipmót þaö sem þeg-
ar hefur veriö skapaö, án þess aö
nýbygging fari illa viö þau hús
(Eimskipafélagshúsiö, Lands-
banka og s.frv.), sem þegar hafa
veriö byggö og standa eiga
áfram.
Við svo búið má ekki
standa
Reykjavlk, þ.e. miöbær
Reykjavikur, hefur fariö aftur.
Miöbærinn er liklega miklum
mun verri og óaögengilegri og
gefur minni þjónustu en var 'l927.
Margir útlendingar sem hér
koma nú spyrja: Hvar er miö-
bærinn? Viö svo búiö má ekki
standa. Þaö er hagsmunamál
allra landsmanna aö miöbærinn
veröi endurreistur betrumbættur
og aukinn, svo aö hann geti gegnt
hlutverki slnu og á þann hátt
styrkt sjálfstæöi okkar
menningarlega og fjárhagslega.
Uppbygging miöbæjar Reykja-
vlkur er algjört forgangsverk-
efni.
hwmiH
waæL’i
— Marga daga ársins eru fleiri Islendingar á búöarrápi I Oxfordstræti I London. Strauinu I
Kaupmannahöfn og „fátækrahverfum” Glasgowborgar en I Austurstræti, höfuöversiunargötu tslands.