Morgunblaðið - 07.09.2001, Blaðsíða 42

MINNINGAR
42 FÖSTUDAGUR 7. SEPTEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Gunnar EgillSigurðsson
fæddist í Reykjavík
19. maí 1950. Hann
lést á gjörgæsludeild
Landspítalans í Foss-
vogi 24. ágúst síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru hjónin
Sigurður Egill Ingi-
mundarson, fyrrv.
alþingismaður og
forstjóri Trygginga-
stofnunar ríkisins, f.
10.7. 1913, d. 12.10.
1978, og Karítas
Guðmundsdóttir, f.
19.12. 1917, d. 26.8. 1997. Systur
Gunnars eru: 1) Anna María, hús-
móðir, f. 4.10. 1942. 2) Jóhanna, al-
þingismaður, f. 4.10.1942. 3) Hildi-
dóra Jóhanna, nemi, f. 23.11. 1980.
Gunnar Egill lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum í Reykjavík
1970. Hann nam hagfræði við Ár-
ósaháskóla frá sept. 1984 til maí
1991, og lauk þaðan cand. oecon.
prófi í maí 1991. Gunnar Egill
starfaði sem kennari við Öskju-
hlíðarskólann í Reykjavík frá 1975
til 1984 og sá jafnframt um sum-
ardvöl nemenda skólans, bæði í
Þelamerkurskóla og Hafralækjar-
skóla í Aðaldal. Þegar Gunnar Eg-
ill kom heim frá Danmörku hóf
hann störf hjá ASÍ og vann þar að
úttekt og skýrslu um erlent vinnu-
afl og frjálsan atvinnu- og búsetu-
rétt útlendinga. Var sú skýrsla
gefin út í janúar 1992. Eftir það
starfaði Gunnar Egill að vinnu-
markaðsmálum, um tíma hjá fé-
lagsmálaráðuneytinu en lengst af
sem deildarstjóri hjáVinnumála-
stofnun.
Útför Gunnars Egils fer fram
frá Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
gunnur, flugfreyja, f.
19.5. 1950.
Hinn 14.12. 1974
kvæntist Gunnar Egill
Guðfinnu S. Theo-
dórsdóttur, sölu-
stjóra, f. 20.9. 1951.
Hún er dóttir
hjónanna Theodórs S.
Georgssonar hdl., f.
5.2. 1927, og Ástu
Þórðardóttur, félags-
ráðgjafa, f. 16.10.
1930. Gunnar Egill og
Guðfinna eignuðust
tvær dætur. Þær eru:
1) Karítas, hjúkrunar-
fræðingur, f. 14.9. 1974, maki Páll
Helgason, verkfræðingur, f. 6.10.
1970; dóttir þeirra er Melkorka
Ingibjörg, f. 12.3. 2000. 2) Theo-
Bróðir minn, einlægur bandamað-
ur og vinur hefur verið hrifinn brott í
blóma lífsins. Dauðastríðið tók ein-
ungis viku. Oft var Gunnar við það að
sigrast á dauðanum, en loks varð
ekki við neitt ráðið. Og nú verður
ekkert aftur eins og það var. Mynd-
ast hefur skarð í hópinn. Skarð sem
ekki verður fyllt.
Erfiðar tilfinningar hafa tekið
völdin. Sorg, eftirsjá og söknuður.
Ljúfsárar minningar sveima um
hugann. Þetta undurhlýja bros, sem
alltaf mætti manni, stóra hjartað og
faðmurinn, sem svo sárt er saknað.
Minningar um löng símtöl þar sem
mál voru brotin til mergjar og ynd-
islegar samverustundir sem þó voru
allt of fáar. Tregi vegna samfunda
sem nú geta aldrei orðið. Því saga
okkar er saga svo margra. Saga fólks
sem heldur að það hafi tímann fyrir
sér. En síðan reynast árin ekki jafn
mörg og gengið var út frá. Það er
sárt að vakna upp við þá staðreynd.
Gunnar var reyndar miklu meira
en bróðir minn. Hann var einnig
minn besti pólitíski ráðgjafi. Hann
var sá sem ég gat alltaf leitað til, full-
viss um að ráðleggingar hans tækju
ekki eingöngu mið af stjórnmálunum
einum saman heldur af ríkri bróð-
urlegri umhyggju hans fyrir minni
persónulegu velferð. Aldrei kom ég
að tómum kofunum hjá honum, enda
hafði hann byrjað að lesa Alþingistíð-
indi og fylgjast af áhuga með þjóð-
málum um tíu ára aldur. Það var
sama hvað hann var upptekinn, alltaf
var hægt að leita til hans. Alltaf gaf
hann sér tíma til velta með mér vöng-
um, spá og spekúlera. Oftar en ekki
hélt hann áfram að íhuga málin löngu
eftir að samtölum okkar lauk og sló
síðan á þráðinn til að benda mér á
nýja fleti og koma með gagnlegar
uppástungur.
Jafnaðarstefnan var Gunnari afar
mikilvæg. Hann minnti mig svo mik-
ið og svo oft á ömmu okkar Jóhönnu
sem lifði fyrir að gefa fremur en
þiggja.
Gunnar gaf sig af líf og sál í allt
það sem hann tók sér fyrir hendur,
hvort sem það var kennsla í Öskju-
hlíðarskólanum á sínum tíma, verk-
efni á sviði hagfræði og vinnumála
eða bara að skipuleggja uppákomur
innan fjölskyldunnar. Þar var hann
potturinn og pannan í öllu, skipu-
leggjandinn og gerandinn. Mér
fannst hann svo oft vera ættarhöfð-
inginn. Öll verkefni leysti Gunnar af
hendi af einstakri samviskusemi, ná-
kvæmni og umhyggju fyrir einstak-
lingi og viðfangsefni.
Hann fór bókstaflega á bólakaf í
verkefnin, enda var yfirborðs-
mennska honum ekki að skapi. Hann
vildi hafa fast land undir fótum í
smáum sem stórum viðfangsefnum.
Hann bjó yfir gnægtabrunni þekk-
ingar og hafði yndi af bóklestri, eins
og heimili þeirra Finnu ber vitni um.
Það var líka unun og ævintýri að
ferðast með honum um landið sem
Gunnar var svo fróður um að nátt-
uran lifnaði við frásagnir hans.
Blómin og gróðurinn, sem hann
kunni svo vel skil á, fengu nýja merk-
ingu. Umhyggja hans gagnvart land-
inu jafnt sem samferðamönnum var
einstök. Síðasta árið sem Gunnar
lifði hafði hann sökkt sér í ættfræði
og var það orðið eitt hans helsta
áhugamál.
Við fráfall míns elskulega bróður
hafa margir misst mikið. Og ýmis-
legt sem hann var með á prjónunum
verður nú ekki að veruleika, að
minnsta kosti ekki með sama hætti
og til stóð. Gunnar var til dæmis að
undirbúa fjölskyldugolfmót sem átti
að verða árlegur viðburður. Það var
eina skiptið á ævinni sem hann gaf
mér lága einkunn, þ.e.a.s. þegar
hann var að undirbúa hvað ég fengi í
forgjöf á golfmótinu. Ættarmót hafði
einnig komið til tals en bróður mín-
um var einstaklega hugleikin rækt-
arsemi við ættina. Engan grunaði að
fjölskyldan myndi næst koma saman
við jarðarför Gunnars sem var aðeins
rúmlega fimmtugur að aldri.
Það er auðvelt að leggja upp laup-
ana þegar á móti blæs.
Baráttuþrekið þverr og allt virðist
tilgangslaust. En uppgjöf hefði ekki
verið Gunnari að skapi og það er okk-
ar, sem eftir lifum, að læra af þessari
sáru lífsreynslu og láta eitthvað já-
kvætt spretta af henni.
Bitur reynsla hefur kennt okkur
að á morgun getur allt verið um sein-
an.
Sá lærdómur sem ótímabært frá-
fall ungs manns getur fært okkur er
að hittast oftar og vera duglegri að
sýna hvert öðru ást og umhyggju.
Þegar góður drengur deyr eiga
margir um sárt að binda. Mágkona
mín hefur misst traustan lífsföru-
naut, dæturnar sjá á bak einstökum
föður og litla dótturdóttirin fær ekki
að kynnast af eigin raun hinum stolta
afa.
Og við systurnar söknum einka-
bróðurins sem okkur þótti svo óend-
anlega vænt um. Ég þakka ástkær-
um bróður mínum fyrir allt það sem
hann gaf mér og var mér í þessu lífi.
Hjartans þakkir elsku besti bróðir
og trausti vinur. Guð blessi þig.
Jóhanna.
Ég var harkalega minnt á það við
fráfall þitt, elsku bróðir minn, hve líf-
ið er hverfult. Við vorum samferða
inn í þennan heim og ég trúði því og
treysti að við yrðum saman miklu
lengur; myndum jafnvel verða sam-
an í ellinni og gæta hvort annars rétt
eins og í Rauðhólum, leikskólanum
og barnaskólanum forðum. Með þér
var ég alltaf örugg.
Hjartahlýrri, skilningsríkari og
greiðviknari bróður var ekki hægt að
hugsa sér. Þú gafst þér alltaf tíma til
að spjalla við börnin mín og sýndir
áhuga á því, sem þau voru að gera.
Þá eru mér ógleymanlegir kærleikar
ykkar Sigga litla sonar míns, enda
trúði hann mér fyrir því að þú værir
„heimsins besti frændi“ hans.
Söknuðurinn nístir hjartað. Við
fráfall þitt er sem eitthvað hafi dáið í
mér. Megi algóður Guð gefa okkur
öllum ástvinum þínum styrk í hinni
miklu sorg. Guð geymi þig og haldi
sinni verndarhendi yfir þér, elsku
bróðir minn.
Ég kveð þig í bili, elsku Gunnar
minn, með bæninni, sem mamma
kenndi okkur í æsku:
Kristur minn, ég kalla á þig
komdu að rúmi mínu.
Gjörðu svo vel og geymdu mig,
Guð, í skjóli þínu.
Þín systir
Hildigunnur.
Með mági mínum, Gunnari Agli
Sigurðssyni, er genginn einn af mín-
um traustustu og bestu vinum. Hann
var sonur sæmdarhjónanna Karítas-
ar Guðmundsdóttur og Sigurðar Eg-
ils Ingimundarsonar, fyrrum alþing-
ismanns og forstjóra Trygginga-
stofnunar ríkisins. Gunnar ólst upp í
foreldrahúsum í Reykjavík, fyrst á
Eiríksgötunni en frá 5 ára aldri á
Lynghaganum.
Leiðir okkar Gunnars lágu fyrst
saman er við vorum um fermingu.
Vorkvöld eitt er ég var í heimsókn
hjá frændfólki mínu á Grímsstaða-
holtinu gekk ég í lið með frændum
mínum og vinum á Holtinu í fótbolta
gegn Lynghagastrákunum. Leikur
þessi fór fram á leikvellinum, sem að-
skilur Holtið frá Lynghaganum, en
þar elduðu þessi lið oft grátt silfur.
Fyrir Lynghagaliðinu fór myndar-
legur piltur og leiddi hann það til sig-
urs eins og reyndar oft áður þegar
þessi lið öttu kappi. Þótt leikur þessi
verði seint talinn merkilegur er mér
enn í fersku minni hve mér þótti fyr-
irliði þessi bæði flinkur og drengileg-
ur í sínum leik. Er ég nokkrum árum
síðar hóf að gera hosur mínar græn-
ar fyrir Hildigunni, eiginkonu minni,
dró það ekki úr áhuga mínum og eft-
irvæntingu þegar það rann upp fyrir
mér að fyrirliðinn forðum væri tví-
burabróðir hennar. Okkur varð strax
vel til vina og féll aldrei skuggi á þá
vináttu.
Gunnar lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykjavík 1970. Í
framhaldi af því stundaði hann nám í
sálarfræði í Háskólanum samhliða
kennslu við Öskjuhlíðarskólann. Óð-
ara urðu verkefni hans við Öskjuhlíð-
arskólann umfangsmeiri en hann
hafði ráðgert í upphafi enda maður-
inn bæði greiðvikinn og ósérhlífinn.
Þó svo að hann væri kominn vel á veg
í sálfræðináminu fór svo um síðir að
hann hvarf frá því og einbeitti sér að
kennslu og umönnun við nemendur
Öskjuhlíðarskólans. Þar starfaði
hann við góðan orðstír í nokkur ár
eða þar til hann sigldi ásamt fjöl-
skyldu sinni til Árósa til að nema
hagfræði við háskólann þar í borg.
Að prófi loknu sneri hann heim og
hóf að sinna ýmsum verkefnum hjá
Alþýðusambandi Íslands, einkum á
sviði alþjóðlegra vinnumála. Því
næst hóf hann störf á þessu sama
sviði í félagsmálaráðuneytinu og loks
hjá Vinnumálastofnun þar sem hann
gegndi stöðu forstöðumanns vinnu-
málasviðs.
Því er skemmst frá að segja að
Gunnar er einhver mætasti maður,
sem ég hef kynnst. Hann var alþýð-
legur í viðmóti, glaðlyndur og
skemmtilegur. Gunnar var skarp-
greindur og setti sig jafnan vel inn í
þau verkefni, sem hann fékkst við í
leik og starfi, og lagði metnað sinn í
að leysa þau sómasamlega af hendi.
Hann var hafsjór af fróðleik um hin
margvíslegustu málefni enda bók-
hneigður og víðlesinn. Það var lær-
dómsríkt að fylgjast með undirbún-
ingi hans fyrir ferðalög, hvort sem
var innanlands eða utan. Hann aflaði
sér alltaf nákvæmra upplýsinga,
skipulagði ferðirnar út í hörgul og sá
til þess að hvorki hann eða samferða-
menn hans færu á mis við merkilega
staði eða söfn, sem á leið þeirra urðu.
Síðustu misserin var hann lagstur í
ættfræðigrúsk og stóð hugur hans til
þess að draga upp fullkomið ættartré
sitt og sinna. Í tengslum við þetta
áhugamál sitt hafði hann viðað að sér
margvíslegum upplýsingum og bók-
um. Gunnar átti sér ýmis önnur
áhugamál. Löngum var fótboltinn
honum hugleikinn. Ungur gekk hann
til liðs við Þrótt og lék undir þeirra
merkjum upp í 2. flokk. Auk þess að
fylgja Þrótti að málum var hann frá
unga aldri einlægur stuðningsmaður
og ötull talsmaður enska knatt-
spyrnufélagsins Chelsea. Í seinni tíð
heillaði golfið hann og hafði hann náð
þokkalegum tökum á því, er hann
lést. Það fór ekki fram hjá neinum,
sem kynntist Gunnari, hve einstak-
lega umhyggjusamur, natinn og
hrekklaus hann var gagnvart börn-
um. Nutu þessir eiginleikar hans sín
ekki hvað síst þegar hann kenndi við
Öskjuhlíðarskólann. Greinilegt var
að ungt fólk fann til öryggis í návist
hans. Börnum okkar Hildigunnar
var hann ekki síður haukur í horni.
Þrátt fyrir erilsöm störf var hann t.d.
ætíð boðinn og búinn til þess að
hjálpa dætrum okkar þegar próf
voru á næsta leiti og þær og foreldr-
ana rak í vörðurnar í stærðfræði eða
öðrum raungreinum. Þá mynduðust
fljótt náin og einlæg tengsl og vin-
átta milli hans og yngsta barnsins
okkar, Sigurðar Egils. Minna þau
tengsl helst á samband afa við barna-
barn. Á jólum var t.d. jafnan einna
mestur spenningur barnanna tengd-
ur því hvað leynast skyldi í jólapökk-
unum úr Dalselinu, enda naut hug-
myndaauðgi og útsjónarsemi
Gunnars sín vel í þeim efnum. Þá get
ég ekki látið hjá líða á þessari stundu
að geta þeirra miklu kærleika, sem
voru milli hans og tvíburasysturinn-
ar. Samband þeirra var alla tíð mjög
náið og einlægt.
Að leiðarlokum vil ég þakka ein-
stök kynni sem aldrei munu gleym-
ast.
Mikill harmur er kveðinn að fjöl-
skyldu Gunnars og ástvinum öllum.
Megi góður Guð láta sár þeirra gróa
rétt og styrkja á þessari sorgartíð.
Lárus Ögmundsson.
Gunnar Sigurðsson, mágur minn
og vinur, er látinn langt um aldur
fram. Þau eru orðin 30 árin síðan
systir mín Guðfinna kynnti hinn
unga svein fyrir fjölskyldunni. Við
það tækifæri varð föðurbróður mín-
um að orði, að úr þessu yrði hjóna-
band og að það myndi halda. Hann
byggði spá sína þó ekki á neinni dul-
speki, en sagði aðeins: „Það er hjóna-
svipur með þeim.“
Fljótlega kom í ljós að Gunnar var
mjög pólitískur og lágu skoðanir
hans lengst til vinstri. Það var kær-
komið að fá skoðanabróður inn í fjöl-
skyldu, sem hafði í marga ættliði
fylgt íhaldinu að málum, og var oft
tekist á í umræðunni um málefni líð-
andi stundar.
Hin áhyggjulausu ungdómsár liðu
hjá og ábyrgð og skyldustörf tóku
við. Finna og Gunni eignuðust tvær
dætur þær Karitas og Theodóru.
Sveinninn ungi var orðinn fjöl-
skyldufaðir, skoðanir breyttust og
hugðarefnin með. Lífssýnin hélt þó
áfram að grundvallast á mannkær-
leik og jafnaðarstefnan var í blóðinu.
Gunnar lagði stund á sálfræði við
Háskóla Íslands og kenndi um árabil
við Öskjuhlíðarskólann. Það var
aldrei neitt hálfkák á því sem hann
tók sér fyrir hendur, allt var unnið
vel og samviskusamlega. Aldrei var
lagt upp með gefnar forsendur, allt
var sannreynt og brotið til mergjar.
Ég hygg að hugmyndir Gunnars sem
áttu rætur í atferlissálfræði, sem
hann var mjög upptekinn af um þess-
ar mundir, hafi öðru fremur haft
áhrif á afstöðu mína til uppeldismála
enda var sannfæringarkraftur hans
og eldmóður með slíkum hætti að
auðvelt var að hrífast með.
Árið 1984 tók Gunnar sig upp og
fór til Danmerkur með fjölskylduna í
framhaldsnám þar sem hann lagði
stund á hagfræði. Eftir heimkomuna
hóf hann störf við Vinnumálastofnun
þar sem hann starfaði þar til hann
féll frá með svo sviplegum hætti.
Gunnar var heilsteyptur persónu-
leiki, margfróður, heiðarlegur, ein-
lægur meðal vina, traustur og
skemmtilegastur allra þegar svo bar
undir. Í þau 30 ár sem Gunnar hefur
verið einn af fjölskyldu okkar hefur
aldrei borið skugga á vináttuna.
Menn hafa tekist á en óbilgirni eða
langrækni voru ekki til í honum.
Hann var málafylgjumaður en
manngæskan var bjargföst. Honum
var annt um velferð annarra, var
hjálpsamur og greiðvikinn og leitaði
beinlínis oft eftir verkefnum þar sem
hann taldi sig geta komið að liði. Í
þau skipti sem ég leitaði til hans var
gengið með ósérhlífni í málin og allt
lagt í sölurnar. Samviskusemi hans
var nýtt til hins ýtrasta, ekkert var of
gott fyrir vini og vandamenn.
Það var jafnan gaman að sækja
þau hjónin heim enda tóku þau á
móti gestum eins og höfðingja bæri
að garði. Það voru ekki einungis
dregnar fram ljúffengar veitingar
heldur mætti manni þessi einlæga
gleði, áhugi og hlýja. Þau voru mjög
samrýnd og bættu um margt hvort
annað upp. Hún svona hæg, jarð-
bundin, raunsæ og raungóð. Hann
gjarnan á flugi, kátur, hress og
elskulegur og ávallt stutt í grallar-
ann. Já, það var svo sannarlega
hjónasvipur með þeim. Missir systur
minnar er mikill og dætranna
tveggja enda var Gunnar fyrst og
fremst fjölskyldumaður og föður-
hlutverkið ávallt sett í fyrirrúm.
Litla dótturdóttirin Melkorka Ingi-
björg var uppáhaldið hans og hann
var ákaflega stoltur þegar honum
hafði tekist að kenna henni að segja
afi.
Síðast þegar fundum okkar Gunna
bar saman fyrir nákvæmlega ári sát-
um við undir stjörnubjörtum haust-
himni í Grímsnesinu og ræddum lífið
og tilveruna. Honum varð tíðrætt um
foreldra mína, hversu frábær þau
væru, atkvæðamikil og skemmtileg
og hversu mjög hann mæti þau og
kviði því að missa þau. Lífið yrði svo
miklu litlausara og fátæklegra án
þeirra. Hann lagði áherslu á að fjöl-
skyldan héldi saman og tók af mér
loforð að ílengjast ekki í Ameríkunni.
Engan grunaði þá að það kæmi í hlut
þeirra að kveðja elskaðan tengdason
sinn og hygg ég að harmur þeirra
væri ekki þyngri þótt þau væru nú að
kveðja sinn eigin son. Síðustu tvo
áratugina hefur sameiginlegur sum-
arbústaður okkar systkinanna, for-
eldra og maka verið eins konar
griðastaður í önnum dagsins en þar
hefur jafnan verið hægt að ganga að
einhverjum úr fjölskyldunni. Það er
margs að minnast úr sumarbústaðn-
um þar sem fjölskyldurnar hafa hist,
verið saman, grátið og hlegið. Þarna
var Gunni allt í öllu, hvort sem hann
stóð við grillið, skipulagði hin árlegu
golfmót, bjó til salat úr eigin græn-
metisgarði, sem félagi við bridge-
borðið, eða hann brá á leik með
krökkunum í Trivial Pursuit, þar
sem keppnisskap hans naut sín til
fullnustu. Sjaldan hef ég hitt nokk-
urn sem þoldi jafn illa að tapa. Hann
hafði næmt auga fyrir skoplegum
hliðum tilverunnar og voru skemmti-
leg uppátæki og ærsl aldrei langt
undan. Hann hafði til dæmis veitt því
eftirtekt að tengdaforeldrarnir
sögðu gjarnan við barnabörnin þeg-
ar þau voru lítil „koma til ömmu sín
eða afa sín“. Á næstu jólum voru allir
jólapakkarnir merktir Sín-fjölskyld-
unni. Nú síðustu árin var hann byrj-
aður að kynna sér ættfræði í
tengslum við sögu þjóðarinnar, en
því áhugamáli deildi hann með
tengdamóður sinni. Þessi sameigin-
legi áhugi á landi og þjóð var tilefni
árlegrar ferðar foreldra minna með
Finnu og Gunna um landið þar sem
staðir og byggðarlög voru heimsótt
að undangengnum miklum undir-
búningi þar sem saga lands og
byggðar var skoðuð. Í þessum ferð-
um var alltaf tekin með svokölluð
bókataska með alls kyns bókum, sem
flett var upp í, og las Gunnar fyrir
samferðamenn sína á kvöldin. Gunn-
ar elskaði landið sitt, fortíð þess,
GUNNAR EGILL
SIGURÐSSON