Vísir - 17.12.1979, Síða 8

Vísir - 17.12.1979, Síða 8
Mánudagur 17. desember 1979. 8 Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Gudmundsson, Elias Snæland Jónsson. Fréttastjbri erlendra trétta: Guðmundur G. Pétursson. Blaðamenn: Axel Ammendrup, Halldór Reynisson, Jónína Michaelsdóttir, Katrtn Pálsdóttir, Kjartan Stefánsson, Oli Tynes, Sigurveig Jónsdóttir, Sæmundur Guð útgefandi: Reykjaprenth/f vinsson. Framkvæmdastjóri: Davfð Guömundsson Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Gunnar V. Ritstjórar: ólafur Ragnarsson Andrésson, Jens Alexandersson. utlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Höröur Einarsson Magnús Olafsson. JVuglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson Askrift er kr. 4.000 á mánuði Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson. innanlands. Verð i lausasölu 200. kr. eintakið. Auglýsingar og skrifstofur: Prentun Blaðaprent h/f Siöumúla 8. Simar 86611 og 82260. Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611. ,Ritstjórn: Siðumúla 14, simi 86611 7 linur. Jáiá-stefnan 09 kiosendatéiaglö Óttinn viö þrýstihópana hefur veriö útbreiddur veikieiki meöal ráöamanna þjóöarinnar siðustu árin. Atkvæöahræösian hefur oröib til þess aö skammtlmahagsmunir smáhópa hafa verið látnir ráöa feröinni fremur en hagur þjóöarheildarinnar. Þaö kom lika glöggt I ljós, aö þeir, sem ákafast buöust til aö gæta hagsmuna stéttarfélags kjósenda i þingkosningunum á dögunum unnu mestan sigur. Hálfur mánuður er nú liðinn frá kosningum, og flestir orðnir vantrúaðir á að hægt verði að mynda þá vinstri-draumastjórn, sem Steingrímur Hermannsson sá í Ijóma fyrir kosningarnar. Fjölmargir í röðum A-flokkanna tveggja, sem hann er að reyna að fá innundir pilsfald Fram- sóknarmaddömunnar, eru þess fullvissir að draumastjórn Stein gríms verði ekk;[að veruleika en hann mun eflaust eyða svo sem þremur vikum til viðbótar í að komast að formlegri niðurstöðu um að ekki sé hægt að mynda slíka stjórn. Þær línur, sem hann hefur viljað leggja draumastjórninni miðast meðal annars við að verð- bólgan fái hæf ilegan f rið á næstu misserum og varast verði að stugga alvarlega við henni. En var slíkt vilji meirihluta kjós- enda? Þetta efni bar meðal annars á góma í grein, sem Indriði G. Þor- steinsson rithöfundur, skrifaði í Vísi á dögunum, en þar segir hann: ,,Þótt nær eingöngu hafi verið talað um verðbólgu í kosningabaráttúnni varð sú raunin, að það umtal hafði ekki úrslitaþýðingu í kjörklefanum, heldur hinir margvíslegu hags- munir, sem tengdir eru verðbólg- unni, og standa ofar skynsem- inni". Indriði segir, að sífelld kj’ara- barátta og kjaraumræða á Al- þingi hafi loksins menntað kjós- endur svo í viðhorfum, að þótt þeir játi einum eða öðrum flokki fylgi sitt komi þeir fyrst og fremst fram sem stéttarfélag kjósenda. Þar skýrist að nokkru sá miklu f jöldi eða um 30%, sem hafi lýst sig óákveðinn fyrir kosningar. Þetta segir hann eðli- lega þróun, er stjórnmálamenn og landsfeður hafi sjálfir kallað yfir sig. Þarna bendir Indriði á veik- leika sem virðist hafa verið sam- eiginlegur öllum ráðamönnum siðustu árin, hræðslu við sð missa atkvæði, ótta við þrýsti- hópa af ýmsu tagi sem haft hafa í hótunum varðandi skammtíma- hagsmuni sína og ekkert tillit tekið til þjóðarheildarinnar og þess hvað henni er fyrir bestu. Já, já, — stefnan hefur ráðið ríkjum og meginregla ráða- manna hefur verið að hafa sem flesta góða. Þeir þrír flokkar, sem nú bera enn einu sinni saman stefnuskrár sinar með tilliti til þess, hvort þeir geti að nýju gengið í eina sæng, lögðu mikla áherslu á að lofa ÖHúm öllu fögru fyrir kosningarnar, — og ef óhjá- kvæmilegt yrði að þrengja að einhverjum, vegna þess að ýtt yrði við verðbólgudraug«um, þá átti það ekki að snerta þá aðila, sem við var rætt hverju sinni. Það yrði þá á kostnað „hinna". í greininni, sem f yrr var vitnað til, sagði Indriði G. Þorsteinsson að stéttarfélag kjósenda hefði sameinast um að tryggja, að launin héldu áfram að hækka á þriggja mánaða fresti, að bændur fengju sína þrjá mill- jarða þegar þeir bæðu um þá, leikhúsum héldi áfram að fjölga og steinsteypueigendur sem teldúst ríkir að fasteigna- og brunabótamati gætu borgað skií4dir sínar. Þeir, sem ákafast buðust til þess að gæta 'nagsmuna stéttar- féiags kjósenda, fóru með sigur af hólmi í kosningunum. Nú hljóta félagsmenn aftur á móti að vera f arnir að ókyrrast sökum þess, hve mikil óvissa ríkir um, hvort umbjóðendur þeirra komist í þá mjúku stóla. er veita þeim tækifæri til að ráðskast með þessi ímynduðu hagsmunamál kjós- endanna í formi áframhaldandi verðbólgu og aukinnar prentunar verðlausra peningaseðla. GETUR STEINGRÍMUR MYNDfiÐ S Pabbi segir...... 1 viötali við Visi um siöustu helgi segir Steingrímur Her- mannsson, aö ástæöan fyrir þvi, aö hann vilji ekki fara í stjórn meö Sjálfstæöisflokknum sé ef til vill arfur frá fööur hans. Þar meö er fengin skýring á ein- hverri dæmalausustu yfirlýs- ingu stjórnmálaforingja, sem I raun hefur lokaö möguleikum fyrir ööru en einhvers konar vinstri stjórn I landinu! Pabbi fór aldrei i stjórn meö ihaldinu og hvers vegna skyldi ég þá gera þaö, segir pabbastrákur, sem nú er oröinn stór. Vinstri flokkarnir vinna nú aö endumýjun vinstri stjórnarinn- ar undir forystu Steingrims. A _ hverjum degi eru nýjar fréttir um þaö, aö ástandiö sé verra en búizt hafi veriö viö. Alþýöu- bandalagiö lýsir yfir stuöningi viö vinstri stjórn, ef sú stjórn veröur raunveruleg vinstri stjórn, en ekki vinstri stjórn eins og sföasta vinstri stjórn, sem i raun hafi ekki veriö vinstri stjórn! Afstaöa Alþýöu- flokksins er hins vegar heldur ó- skýr, enda sprengdi hann siö- ustu vinstri stjórn vegna al- menns ágreinings viö hina stjórnarflokkana um aðgeröir og árangur I efnahagsmálum. Það veröur þvi fróölegt aö fylgj- ast meö framvindu mála á næstunni. Norska leiðin Framsóknarflokkurinn segist ætla aö telja veröbólguna niður og eyöa henni i áföhgum. Þeir hafa bent á norsku leiöina svo kölluöu og telja hana koma til greina viö lausn vandans. I þvl sambandierréttaö rifjaupp, aö i Noregi er veröbólgan margfalt minni en hér á landi og þess vegna er auðveldara um vik. Þá má enn fremur benda á, aö hér álandi hefur verið verfstöövun aö nafninu til í 7 ár meö þeim af- leiðingum, aö verö vöru og þjón- ustu hefur aldrei hækkaö meira og rikisstjórnir hafa oröið yfir- verðlagsnefndir I staö þess aö sinna stóru málunum. En skyldi þá ekki vera sam- komulag um norsku leiöina milli vinstri flokkanna. 1 leiöara Þjóöviljans hinn 3. október sl. var rætt um þessi mál undir fyrirsögninni: Verðbólgan og norska fordæmið. Hér birtist lunginn úr þessum leiöara: ,,Mitt I glæfralegum verö- bólgudansi er ööru hvoru verið að benda okkur á fordæmi. Þá er Noregur gjarna nefndur á nafn. 1 september i fyrra ákvaö norska stjórnin aö efna til fimmtán mánaöa veröstöðvun- ar. Lagt var bann viö verö- hækkunum eöa svo gott sem, einnig viö kauphækkunum og hækkunum á öllum tekjum — einrng vaxtatekjum — aö þvi þó undanskildu aö leyft var aö hækka litillega lágmarkseftir- laun. Þaö var margt sem geröi slfk- ar ráöstafanir mögulegar i Nor- egi. Tekjuraf oliuvinnslu — eöa lánstraust Ut á væntanlegan oliugróöa — gefa möguleika sem aörir ekki hafa. Sömu póli- tisku aöilar ráöa fyrir landi og neðanmaís Friörik Sophusson alþingis- maöur skrifar um þá erfiöleika, sem formaöur Framsóknar- flokksins á viö aö gllma i samn- ingaviöræöum um endurnýjaöa vinstri stjórn. „Auðvitaö halda forystumenn Alþýöubandalags- ins öllum dyrum opnum aö nafninu til, en I hjarta slnu vilja þeir vera utan stjórnar. Alþýöu- flokkurinn hefur enga stööu eftir kosningar til aö þenja sig og ybba gogg”. verkalýössamtökum. Enda þótt alþýöusambandiö norska væri ekki hrifiö af þvi, aö meö verö- stöövuninni var samningsrétti verkalýösfélaganna kippt úr sambandi, lét þaö tilleiðast aö taka þátt I þessari tilraun, lofaöi ró og spekt — einnig eftir aö veröstöðvunin veröur felld úr gildi, en það á aö veröa um næstu áramót”. Siðar er I leiöaranum fjallnö um erfiöleikana viö aö fylgja eftir þessari stefnu og bent er á niðurstöður danskra umræöna úr blaöinu Information. Og svo orörétt: „Niöurstaðan er á þá leið, að veröbólguslagur Norðmanna hafi I raun varla gert mikiö ann- aö en aö skapa timasprengju. Þar er átt viö þaö, aö vegna þess, aö stjórn Verkamanna- flokksins norska notaöi ekkiþaö tækifæri sem veröstöövunar- timinn gaf henni til að gera ein- hverjar umtalsveröar breyting- ar á efnahagskerfi landsins, þá gerist ekki annað um áramót en aö stlfla brestur. Nú þegar hrúgast upp kröfur og beiðnir frá fyrirtækjum og þjónustu- stofnunum um hækkanir á vör- um og þjónustu. Til dæmis hafa rafstöövarnar gert kröfu til aö hækkaorkuverö um 30 af hundr- aði. Þegar þær hækkanir dynja yf- ir verður forystu alþýöusam- bandsins norska erfitt aö halda afturaf sinu fólki. Forystan hef- ur að visu haft uppi fyrirheit um þaö að reyna aö stýra kröf- um verkafólks sem mest niður á við ef aö tekið veröi tillit til hinna lægst launuöu viö næstu samninga. Aö sjálfsögöu er ekki enn vitaö hvernig þeim málum muni reiöa af. Þingnefnd hefur gert tillögu um aö hluti af gróða fyrirtækja veröi settur I sér- stakan sjóð sem komi hinum lægstlaunuöu til góöa. Ef aö þessi millifærsla veröur ekki framkvæmd i sámningum á vihnumarkaöi. eru -appi hug- myndir um aö lögfesta hana. Væntanlegir samningar við verkalýöshreyfinguna veröa þvi ínjög forvitnilegir þeim sem hafa hugann viö hið norska for- dæmi. Til þessa hefur stefna ndi’skra nóslaldemókrata varla haft mikil önnur áhrtf en þau aö skjóta vanda á frest — en breiða um leiö út pólitiska þreytu meö- al launafólks og þar meö stuöla að þeirri hægrisveiflu sem fram kom I nýlegum sveitarstjórnar- kosningum I landinu”. Andstreymi Steingrims Þessi tilvitnun i leiöara Þjóð- viljans lýsir betur en margt annaö þeim erfiöleikum, sem formaöur Framsóknarflokksins mætir i samningaviöræöum um endurnýjaöa vinstri stjórn. Auövitaö halda forystumenn Al- þýöubandalagsins öllum dyrum opnum aö nafninu til, en i hjarta slnu vilja þeir vera utan stjórn- ar. Alþýöuflokkurinnhefur enga stöðu eftir kosningar til aö þenja sig og ybba gogg. Yngsti þing- maöur flokksins situr I ráö- herrastól eins og skemmtikraft- ur á eftirlaunum á meöan skot- spónn hans og forveri I stólnum gengur um bæinn og gægist i átt til Bessastaöa meö glotti senu- þjófsins á vör. A meöan Steingrlmur stýrir fundum i stjórnarmyndunarviö- rasöunum og reynir aö finna lausnir, biöur þjóöin eftir úrslit- unum úr eftirleik kosninganna. Og þá kemur i ljós hvort pabba- strákur er bara oröinn stór — eða hvort hann er sterkur lika.

x

Vísir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.