Vísir - 08.01.1980, Page 23

23
Ums jón:
Sigurveig
Jónsdóttir
vísm
Þriðjudagurinn 8. janúar 1980.
Jóhanna Guðmundsdóttir hefur
skrifaó handrit aó fimm bókum
sióan hún hætti kennslu.
Vfsismynd: GVA.
Olvarp kl. 9.05
í morgun:
Endurmlnning-
ar frá söng-
eisku neimiii
„Þessi saga er byggö á endur-
minningum mínum frá átthögun-
um,” sagöi Jóhanna Guömunds-
dóttir, höfundur sögunnar „Voriö
kemur”, sem byrjaö veröur aö
lesa i Morgunstund barnanna i
fyrramálið.
Jóhanna ólst upp á Lómatjörn
viö Eyjafjörð og sagöist hún eiga
góöar minningar þaöan. Mikill
söngur heföi verið á heimilinu,
enda var eina orgel sveitarinnar
þar og Lómatjörn þvi helsti sam-
komustaöur söngelskra sveit-
unga.
„Éghef gaman af aö fást viö aö
skrifa sögur og hef gert talsvert
af þvi siðan ég hætti aö kenna,”
sagöi Jóhann. „Hins vegar hefur
gengiö erfiðlega aö fá þærgefnar
út. Sumar þeirra hafa legiö lengi
hjá Utgefendum, án árangurs.”
Siöustu 7 árin hefur Jóhanna
skrifaö handritaö 5 bókum og auk
þessþýtt eina bók lír dönsku. All-
arerubækurnar ætlaðarbörnum.
Aður hefur ein saga veriö lesin i
barnatima útvarpsins, „Systurn-
ar i Sunnuhliö”. — SJ
Slónvarp f kvðld kl. 20.40:
Frægðarferill Nassers
í þættinum Þjóöskörungar
tuttugustu aldar i kvöld veröur
fjallaö um Gamal Abdel Nasser.
Nasser safnaðiungur i kringum
sig hópi ungra liösforingja, sem
stóðufyrir uppreisn gegn konungi
Egyptalands áriö 1952. Tveim ár-
um seinna tók Nasser stjórn
landsins I sinar hendur sem for-
sætisráöherra og siðar forseti.
Þegar hann geröist hæstráöandi I
Egyptalandi var hann aöeins 36
ára gamall.
Nasser naut mikillar viröingar
I Arabalöndunum og geröi hann
tvivegis tilraunir til aö sameina
þau, sérstaklega I þeim tilgangi
aö knésetja ísrael. Þessi Araba-
bandalög klofnuöu þó fljótlega.
Heima fyrir geröi Nasser um-
talsveröar breytingar á ýmsum
sviðum. Meðal annars gerði hann
mikið land upptækt frá efnuöum
landeigendum og skipti þvi milli
bænda. Ennfremur þjóönýtti
hanneignir erlendra landeigenda
i Egyptalandi og Súezskurðinn.
Þrátt fyrir þetta taldi hann sig
Nasser
ekki til sósialista og reyndar átti
stefna stjórnar hans sér enga
hliðstæðu. Það ætti þvi aö veröa
áhugavert aö fylgjast meö þe’ss-
um sérstæða stjórnmálamanni á
skjánum.
-SJ
umræður á háu Mani
Nóbelsverólaunahafar i raunvisindum ræöa málin i sjónvarpinu I
kvöld. A þessari mynd eru þeir allir samankomnir ásamt bókmennta-
verölaunahafanum, Odysseus Elytis, Þeir eru taliö frá vinstri Houns-
field, Winberg, Cormack, Elytis, Glashow, Brown, Salam, Lewis og
Schultz.
Þriðjudagur
8. janúar
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veöur-
fregnir. Tilkynningar A fri-
vaktinni. Sigrún Siguröar-
dóttir kynnir óskalög sjó-
manna.
14.40 tslenskt mál. Endurtek-
inn þáttur Asgeirs Blöndals
Magnússonar frá 5. þ.m.
15.00 Tónleikasyrpa. Létt-
klassisk tónlist; lög leikin á
ýmis hljóðfæri
15.50 Tilkynningar
16.00 Fréttir. Tónleikar. 16.15
Veöurfregnir.
16.20 Ungir pennar. Harpa
Jósefsdóttir Amin les efni
eftir börn og unglinga
16.35 Tónhorniö.Sverrir Gauti
Diego stjórnar.
17.00 Síðdegistónleikar.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Viösjá. 19.45 Til-
kynningar.
19.40 Baitic-bikarkeppnin i
handknattleik i Vestur -
Þýskalandi. Hermann
Gunnarsson lýsir siðari
hálfleik í keppni Islendinga
og Austur-Þjoöver ja I
Minden.
20.10 Nútimatdnlist. Þorkell
Sigurbjörnsson kynnir
20.40 A hvitum reitum og
svörtum. Guömundur Arn-
laugsson rektor flytur
skákþátt
21.10 A brókinni; — þáttur um
ullarnærfatnaö Umsjdnar-
maöur: Evert Ingdlfsson
Lesari: Elisabet Þórisdótt-
ir.
21.30. Kórsöngur: Hamra-
hliöarkórinn syngur nokkur
lög. Söngstjóri: Þorgerður
Ingólfsdóttir.
21.45 Útvarpssagan: „Þjdfur i
Paradls” eftir Indriöa G.
Þorsteinsson. Höfundur les
(2).
22.15 Fréttir. Veöurfregnir.
Dagskrá morgundagsins.
22.35 Þjdöleg tónlist frá ýms-
um löndum,Askell Másson
kynnir ki'nverska tónlist; —
siðari þáttur.
23.00 A hljóöbergi. Umsjónar-
maöur: Björn Th. Björns-
son listfræðingur. Irene
Worth les „The old
Chevalier” úr bdkinni
„Seven Gothic Tales” eftir
Isak Dinesen (Karen
Blixen) — fyrri hluti.
23.35 Harmonikkulög. Karl
Jónatansson og félagar
hans leika.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
Þriðjudagur
8. janúar
20.00 Fréttir og veöur
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.30 Múmin-álfarnir. Þriöji
þáttur Þýöandi Hallveig
Thorlacius. Sögumaöur
Ragnheiöur Steindórsdóttir.
20.40 Þjdöskörungar
tuttugustu aldar.
ur Friöbjörn Gunnlaugsson.
21.05 Dýrlingurinn. Köld eru
kvennaráö. Þýöandi Guöni
Kolbeinsson.
21.55 Spekingar spjalla.Hring-
borösumræöur Nóbels-
verölaunahafa i raunvisind-
um áriö 1979.
22.45 Dagskrárlok.
MISTÆK MINNING FRA 1974
Þjóöhátiðin 1974 var rifjuö
upp í sjónvarpinu i gærkveldi
meösýningu á mynd Magnúsar
Jónssonar, sem fjöldi kvik-
myndamanna tók vitt um land á
hátiöarsumrinu. Þótt margt
gottkomi fram I þessari mynd,
og þaö aö langmestum hluta, fór
þd ekki hjá því aö töluvert bæri
á atriöum ogatvikum, sem ann-
aö tveggja vegna hjákátleika
eða langdrægni heföi mátt
skilja útundan. Þjóðhátiöin 1974
er oröin söguleg staöreynd, og
auövitaö óhöpp hennar og mis-
góöar dagskrár, en þaö getur
varla veriö ástæða ta aö geyma
mikiöaf þvisem miöur fór til aö
sýna viö og viö I framtiöinni.
Svarthöföi minnist þess úr
frægrisagnfræöibók.aöskýrt er
frá þvl, þegar Benedikt Sveins-
son, sýslumaöur, reiö til þjóö-
fundar á Þingvöllum en rigning
var og sleipt i götunni. Um þaö
bil sem hin gamla kempa kom á
vellina og vildi sveigja hestinn
til fundarstaöar, skrikaöi hest-
inum fótur og féll og sýslumað-
ur á hann ofan. Auövitaö snerist
þjóöfundurinn ekki um þaö aö
hestur Benedikts heföi dottiö,
heldur um málefni þjtíðarinnar
og framlag frelsisbaráttunnar.
Heföi nú klippari þjdöhátlöar-
myndar haft meö svona mynda-
efni aö gera, og heföi hann I
hjarta slnu verið andvigur þjóö-
fundinum, heföi hann eflaust
gert mikið úr þvi þegar hestur-
inn hnaut. í dag heföum viö þvi,
við endursýningu, séð hvar
þjóöhetjan Benedikt Sveinsson
lá i svaðinu hjá hesti sinu I upp-
hafi þjóöfundar.
Þannig geta ákveöin sjónar-
miö ráöiö nokkru um þaö,
hverju er til haga haldiö hverju
sinni. Menn gátu t.d. haft mis-
munandi skoöanir á þjóöhá-
tiðarhaldi og höföu þær. Þaö
heyröist tiöum i andmælendum.
Þeir sögöu m.a. aö ekki væri
hægt aö halda þjtíöhátfö i land-
inu meöan erlent varnarliö væri
hér. Menn vildu hætta viö þjóö-
hátíö vegna Vestmannaeyja-
gossins. Og margtfleirakom til.
En hún var nú samt haldin um
allt land og meö glæsibrag og
gdöum hug þátttakenda.
En framtiöin býr aö þvl sem
hún sér i sjónvarpskassanum.
Hestar fælast, reipi slitnar og
karlmaöur ereitthvaö aö bauka
viö konu á plastdýnu, svo dæmi
séu nefnd. Og einn ræöumaöur,
sá sem mest var tekiö eftir i
myndina, hóf mál sitt á þvi,
mæöuleguryfir aö vera nú kom-
inn I ræðustól á þjóöhátiö, aö
þeir menn væru til i landinu,
sem alls enga hátlö vildu. Mátti
skilja þaö sem svo aö þetta yfir-
þyrmandi gáfnaljós heföi eigin-
lega veriö pint til ræðumennsk-
unnar.
Þrátt fyrir mikinn mann-
skap, sem aö gerö þessarar
myndar stóö, ræöur auðvitaö
klipping og frágangur myndar-
innar mestu um þaö hvernig
hún kemur fyrir a Imannasjónir.
Þaö er einmitt þar sem stefnu-
miöin geta komiö fram, séu þau
einhver fyrir hendi, dulvituö eöa
meövituö. Viö lifum aö vlsu
tlma mikillar sagnfræöilegrar
endurskoöunar. Og vist er
margt gott um þaö aö segja, aö
sagan veröi ekki alltaf og ævin-
lega túlkuö út frá sjónarmiðum
þjóöhöföingja eöa valdamanna.
En þessi endurskoöun getur
tæplega gengiö svo langt, aö hún
vegi aö okkur sjálfum, og þá
þeim helst, sem hin sagnfræöi-
lega endurskoöun á aö hlifa, al-
menningi i landinu.
Sjdnvarpsmyndin um þjóöhá-
ttöina 1974 hefur auðvitaö sina
kosti. Hún sýnir aö erfiöleikum
getur veriö bundiö aö halda upp
á stórafmæli um allt land, og
þaö undir beru lofti. Þarf ekki
aö vitna til annars, en aö nú er
nýliðiö eitt af köldustu árunum.
Hitt er þó meira um vert aö
menn skilji, aö þjóöhátföin var
ekki haldintilaö sllta reipi, fæla
hesta eöa fella konur aö plast-
beöum. Hún var einfaldlega
haldin til aö minnast- ellefu
hundruö ára byggðar I landinu.
Og andúö á afmælinu á ekki aö
þurfa aö ganga út yfir gröf og
dauöa þeirra sem afmæliö sóttu
meö gdöum hug.
Svarthöföi.