Vísir - 13.01.1980, Page 16

Umsjón:
Katrln Páls-
dóttir ----
vtsm
Mánudagurinn 14. janúar 1980.
20
„Þetta var rólegt ár fyrir
privatmenn. Merkasti at-
burðurinn hjá okkur var þaö
þegar Pétur Jökull fæddist 2.
febrúar i fyrra. Hann er mikill
sjarmör og aristókrat. Viö
skirðum hann eftir Jökli
Jakobssyni skáldi og Pétri
bróöur minum, sem stjórnar
Keflavikurflugvelli”, sagöi
Jónas Guðmundsson rithöf-
undur þegar viö spuröum hann
um það minnisstæöasta frá siö-
asta ári.
Þetta er barnaár, sem breytir
ekki svo miklu fyrir okkur, þvi
ségja má að öll ár séu barnaár
hjá fólki sem þvær allan sinn
þvott á prógammi fjögur og
öðrum suðukerfum er vinna
bug á hlandlykt.
Prógramm fjögur er annars
merkilegt prógramm, þvi það
miðastallt við börnin. Ef maður
missir peysu af sér eða buxur i
ginið á þvottavélinni breytist
þetta i barnaföt og ég held að öll
föt á minu heimili séu nú orðið
af sömu stærð.
En án gamans, þá hefi ég
miklar áhyggjur af barnaárinu,
eða árinu 1979. Það er einhver
Jónas og fjölskylda. „Meöan viö.vorum aö undirbúa jólin heima, og búa til jólasveina úr hveiti, voru Rússar aö undirbúa jólin I Afgan-
istan og búa tii „Þjóðhöföingja” handa þeim þar.
ógn yfir öllu mannlifi núna, ein-
hver nálæg skelfing. Alvarleg-
asti atburðurinn er innrás
Rússa i Afganistan. Ég held að
fólk almennt geri sér ekki grein
fyrir þvi hvað þarna hefur
gerst.
Rússneskur her rogast
með skriðdreka, fallbyssur,
dósamat og nýjan þjóöhöfðingja
yfir landamærin. Æðsti maður
landsins er skotinn án dóms og
laga og nýi „Þjóðhöfðinginn” er
tekinn úr farangrinum. Rússar
segja að þeir hafi verið beðnir ai
koma. En hver bað þá. Ekki
rikisstjórnin, og það er einmitt
þarna sem heimsmyndin
hrynur. Ef svona getur gerst i
Afganistan, að einstaklingar,
eða fáeinir öfgamenn geta
pantað her austur i Rússlandi,
þá eru öll smáriki i hættu, þar á
meðal Island.
Þetta eru mér persónulega
mikil vonbrigði, þvi ég hafði
gert mér vonir um að „slökun-
in” gæti stuðlað að þvi að
varnarliðið gæti fariö úr landi á
Islandi, og að ég fengi að deyja i
landi hins eilifa friðar, en nú er
það búið i bili, og ég hefi meira
segja heyrt að rússar séu
byrjaðir að æfa sig til að geta
tekið á móti pöntunum frá Is-
landi (Áætlun um töku Islands).
En nú er öll sund lokuð.
Þetta er þvi ekki glæsilegt ár.
Ef til vill skilja þeir heiminn i
öðru samhengi, sem umgangast
óvita mikið, það er eiga ung
börn. Um þær mundir er Pétur
Jökull er að ná jafnvægi, er að
byrja að ganga óstuddur, þá
missir heimurinn jafnvægi og
byrjar að skriða.
Og hvað á maður að segja viö
börnin sin i heimi þar sem stór-
veldi fer á aðfangadag til að
hernema lönd og skera menn á
háls. Ég veit það svei mér ekki.
A maður að segja þeim helgi-
sögur af miðnefndinni, sem nú
virðist hafa sama heimilisfang
og jólasveinarnir, sem hverfa
sporlaust?
— Nú vinnur þú á blaði.
Nokkur umræöa hefur veriö um
fréttamennsku rikisfjölmiöl-
ana. Hvaö segir þú um þau mál.
— Mér þykir vænt um orðið.
Vil ekki hefta málfrelsið i land-
inu, og þótt einhverjir menn i
útvarpinu hér vilji breyta
landamærunum i Austurlöndum
fjær. Útvarpsráð hefur ráðið
þessa menn, og þeir mega fara
sinu fram. En notalegt væri að
heyra stöku sinnum fréttir af Is-
landi lika, til dæmis á morgn-
ana, en þá vilja þeir sem daginn
taka snemma helst fá tiðindi af
sjónum og öðru, sem ofarlega er
i huga. En ef þeir byrja að of-
sækja blöðin i nafni hagsmuna
sinna i Austur-Asiu list mér ekki
á blikuna.
Ég stend með fóstrinu i um-
ræðunni um fórstureyðingar af
félagslegum ástæðum og með
orðinu, þegar á að fara aö þagga
niður i óþægilegum blaðamönn-
um af félagslegum ástæúm.
Nú gafst þú út bók á árinu.
Hvað um hana?
— Já ég gaf út sagnasafn. Bók
sem gerðist úti i lifinu, og nú er
hún farin þangað aftur.
Kannske verður leikið upp úr
henni fyrir útsvör eins honum
Tsjekof einhverntimann seinna.
Þegar ég er dauður. Ég er
annars heldur ömurlegur rithöf-
undur en ef til vill þjóðlegur. Ég
er eins og bóndi sem klórar eitt-
hvað með blóði eftir að hafa
skorið fje sitt. Slitnir menn
skrifa slitróttar bækur.
Nokkuö aö lokum?
Gleðilegt ár.
ÞM BESTA 79 - ÞAÐ BESTA 79 - ÞM BESTA 79
Jónas Guðmundsson
Nthöfundur:
1979
VAR
HRÆÐI-
LEGT ÁR
Þær bestu á íslensku
A lista yfir best seldu bækur i
Bandarikjunum sem birtist i Visi
á miðvikudaginn láðist að geta is-
lenskra útgefenda i nokkrum til-
fellum.
örn og örlygur hefur gefið út
bók Erich Von Daniken Chariots
of the Gods Hún ber heitið Voru
guðirnir geimfarar? og var þýdd
af Lofti Guðmundssyni. Hún kom
út hjá útgáfunni árið 1968.
Þá gaf örn og örlygur einnig út
bók Alex Comfort The Joy of Sex.
Hún nefnist i islenskri þýðingu
Stefáns Jökulssonar Sjafnaryndi.
Þá hefur örn og örlygur einnig
útgáfuréttinn af bók Alex Haly
Roots.
Ægisútgáfan gaf út bók Ericu
Jong, Fear óf Flying i þýðingu
Óla Hermanns árið 1976.
Leikllstarhing
Brunaliöiö, HLH-flokkurinn og Björgvin Halldórsson hafa æft sérstaka dagskrá siðustu viAjrnar til aö
flytja i Cannes. Myndin er tekin af Brunaliöinu á æfingu. Vlsismynd GVA
„Hefðum verið ánægðir með tíkair
- segír Magnús Kjartansson
Leiklistarþing veröur haldið i
Þjóðleikhúsinu dagana 20. og 21.
janúar nk.
Stofnanaleikhús-frjálsir leik-
hópar- vinnubrögð i skólum, eru
þeir málaflokkar sem fjallað
verður um á þinginu.
Leikhúsmenn munu skiptast á
skoðunum um það hvar og
hvernig leiklist verði best komið á
framfæri við áhorfendur. Einnig
Græniensk
Sýning á grænlenskum bókum
hefur verið opnuð I bókasafni
Norrænahússins.Hún er framlag
hússins á norrænu málaári, og
meiningin er að kynna bækur frá
Norðurlöndum á næstu mánuð-
um.
A sýningunni eru bækur um
ýmis efni á grænlensku.
Það þótti við hæfi að hefja
bókasýningarnar á grænlenskum
hver skuli vera skipan leiklistar-
mála á komandi árum.
Framsöguerindi flytja Gunnar
Eyjólfsson og Eyvindur Erlends-
son. Síðan verður unnið i hópum.
Þingið er opið öllum sem hafa at-
vinnu af leiklist.
I framkvæmdanefnd eru Guð-
mundur Steinsson, Helga
Hjörvar, og Sigmundur örn Arn-
grimsson.
bókasýning
bókum, þar sem nú stendur yfir
sýning á grænlenskri list I sýn-
ingarsölum húsins.
Bækurnar eru langflestar i eigu
húsins, en nokkrar hafa verið
fengnar að láni frá öðrum bóka-
söfnum. Sýningin mun standa út
þennan mánuð, en i febrúar er
fyrirhugað að hafa finnska bóka-
sýningu.
— KP.
„Við hefðum veriö hæst
ánægðir með tikall, því þaö sýndi
þó að viljinn er fyrir hendi og aö
starf okkar tónlistarmanna væri
einhvers metiö”, sagöi Magnús
Kjartansson hljómlistarmaöur i
spjalli við Visi um beiöni tón-
listarmanna um fjárstuöning til
farar á heimsráöstefnu I Cannes i
Frakklandi, sem hefst á miöviku-
dag.
Beiðninni var visað frá rikis-
stjórninni til fjárveitingar-
nefndar Alþingis. Formaður
hennar Eiður Guðnason hefur
tekið erindinu fálega.
„Þetta þýðir að öllum likindum
að við fáum ekki neinn stuðning
úr þessari átt. Það er súrt fyrir
okkar að finna hvernig ráðamenn
meta starf okkar. Þeir slá samt
ekki hendinni á móti þeim
milljónum sem við leggjum i
rikiskassan árlega i formi tolla og
söluskatts”, sagði Magnús.
A ráðstefnunni i Cannes verða
um 6 þúsund fulltrúar frá nær 50
löndum. Islenskum tónlistar-
mönnum hefur verið boðið að
koma þar fram, en aðeins er
boðið skemmtikröftum frá þrem
löndum.
„Þarna höfum við gott tækifæri
til að koma þvi á framfæri sem
við vinnum að hér heima. Ef vel
tekst til gæti svo farið að við
fengjum samning við erlenda
aðila”, sagði Magnus.
Tólf tónlistarmenn heðan
skemmta ráðstefnugestum i
Cannes og flytja þeir dagskrá
sina þrjú kvöld. Það eru Bruna-
liðið, HLH-flokkurinn og Björgvin
Halldórsson.
Undanfarnar vikur hafa staöið
yfir æfingar á dagskránni.
Textum við lögin hefur verið
snúið áensku og einnig á frönsku.
Lögin sem flutt verða könnumst
við flest við t.d. eins og Ég er á
leiðinni, sem nú heitir It’s time to
go, Eina ósk, eða Ánother night,
og Stend með þér eða Stand by
me.
Til viðbótar islensku lögunum
eru tvö erlend lög á dagskránni og
eins eiga þeirHalli ogLaddi grin-
þætti í pokahorninu.
Hljómsveitirnar fara utan með
öll sin hljóðfæri og vega þau rúmt
tonn.
„Fyrir sérstakan velvilja ráða-
manna Flugleiða var þetta kleift
fyrir okkur. Það er ómögulegt að
flytja dagskrána og nota tæki sem
við þekkjum ekkert”, sagði
Magnús.
— KP.