Morgunblaðið - 01.03.2002, Side 47

Morgunblaðið - 01.03.2002, Side 47
gaman að fara í heimsókn til afa og ömmu í „Stígvéli“, eins og eitt barnabarnið sagði ungt á árum, og fá nóg af gosi að drekka. Það var afa hjartans mál að eiga alltaf nóg gos að drekka enda vorum við öll dugleg við að heimsækja þau og alltaf gladdi það þau jafnmikið. Afi var mjög félagslyndur og þekkti ótal marga enda fór hann ekki í sína frægu göngutúra án þess að hitta fjölmarga kunningja sína. Meðal annars þekkti hann nokkra listamenn og ein besta saga afa var þegar afi kom heim í leigu- bíl með málverk sem þótt mjög framúrstefnulegt á þeim tíma. Myndin var nefnilega af nöktu pari í faðmlögum og átti bílstjórinn ekki til orð yfir það að hann skyldi þora að fara með þetta málverk til kon- unnar. Tók bílstórinn það ekki í mál að yfirgæfi bílinn án þess að hylja myndina og endaði með því að lána afa teppi til að breiða yfir á leiðinni inn til konunnar. Mynd þessi þótti jafnvel ekki við hæfi upp á vegg mörg ár á eftir og var geymd inn í skáp, þar sem „útvald- ir“ (nánast allir) fengu að bera dýrðina augum. Í dag þykir þessi mynd hin mesta stofuprýði eins og allt málverkasafn hans enda var hann mjög listhneigður. Það var hægt að læra margt að afa mínum, sérstaklega jákvæðni hans í gegnum lífið. Sést það best á því að á 88 ára afmæli hans, þegar hann var orðinn mjög veikur og að- eins rúmri viku fyrir andlát hans, varð honum að orði að þessu aldur næði engri átt og sagði orðrétt að það ætti „að banna svona lagað“ og brosti út í annað. Elsku amma mín, það er ekki auðvelt að kveðja maka sinn eftir um 70 ára sambúð, sérstaklega eins samrýmd og þið voruð. Megi guð styrkja þig í sorg þinni og munum við gera okkar besta í að létta þér sorg þína, líkt og þú og afi gerðuð fyrir mömmu mína þegar þið öll áttuð erfitt við andlát pabba míns. Einnig viljum við aðstandendur þakka frábæra umönnun starfs- fólks Hrafnistu í Hafnarfirði. Ragnheiður og Ólafur. Í dag fylgjum við síðasta spölinn honum Ásgeiri afa, eða afa í Stiga- hlíð eins og við kölluðum hann. Hann náði háum aldri og varð þeirrar gæfu aðnjótandi að halda nokkuð góðri heilsu mestallt sitt líf. Það er margs að minnast á kveðju- stund sem þessari en efst í huga er mér þakklæti til hans fyrir allt það góða sem hann veitti mér. Afi var glæsilegur maður og gaman að ganga með honum um bæinn. Allt frá blautu barnsbeini minnist ég gönguferða með afa þar sem hann sýndi mér og sagði frá öllu milli himins og jarðar, sem á vegi okkar varð. Hann var mann- blendinn, virtist þekkja alla, tók of- an hattinn sinn fyrir fólki og spjall- aði. Afi virtist alltaf hafa tíma fyrir okkur barnabörnin sín, og sóttum við aldrei illa að honum. Ég minnist þess að fara ung í strætó til þess að heimsækja hann í Ölgerðina þar sem hann vann og fá hjá honum gosflösku og koss á kinn. Það til- heyrði líka að heimsækja afa og ömmu í Stigahlíð á sunnudögum og horfa með afa á Stundina okkar. Einnig að fara í sunnudagsbíltúr niður á tjörn að gefa öndunum. Það var líka vinsælt að fá að gista um helgar hjá afa og ömmu, vakna með afa, gera morgunleikfimi og fylgj- ast með honum raka sig upp á gamla mátann. Samkeppnin milli okkar systkinanna stóð um að fá skeggkossinn, og svo hellti hann uppá kaffi fyrir ömmu og færði henni í rúmið. Afi var kirkjurækinn og vinsæll í kirkjunni vegna þess hve vel hann leiddi sönginn. Hann var geðgóður maður sem aldrei hallmælti neinum, og minnist ég þess ekki að hafa séð hann reiðast. Ég minnist þess hve snortin ég varð þegar afi kom manna fyrstur að heimsækja mig á fæðingadeild- ina er elsta barnabarnabarnið hans fæddist. Hann kom með þann fal- legasta vönd af litlum bleikum rós- um sem ég hef séð, og hafði gengið milli blómabúða til að finna vönd sem honum þótti við hæfi. Afi var óþrjótandi brunnur af sögum og fyrir nokkrum árum las hann inn á band sögur svo barna- barnabörnin gætu notið þeirra einnig. Honum var mikið í mun að fjölskylduböndin væru sterk og kunnum við honum og ömmu þakk- ir fyrir stuðninginn við að hjálpa drengjunum mínum heim til Ís- lands um sumur þau ár er við dvöldum við sérnám í Bandaríkj- unum. Þau sumur voru þeim ómet- anleg, og finnst þeim tilheyra eins og mér sem barni að fara í afasveit, eða langafasveit á sumrin. Við er- um þakklát fyrir þann áhuga og hvatningu sem hann hefur sýnt námi okkar og starfi allt fram á síð- asta dag. Hvíl þú í friði, afi minn. Dagbjört og fjölskylda. Ég hef alltaf verið mikil afa- stelpa og stundirnar sem ég átti með honum afa mínum eru mér ómetanlegur fjársjóður. Alveg frá því ég man fyrst eftir mér höfum við afi verið miklir vinir og félagar, enda var hann alveg einstakur afi og mér þótti óskaplega vænt um hann. Þegar ég var lítil hnáta, aðeins fjögurra ára gömul, ákvað mamma að setjast á skólabekk og næstu þrjú árin átti ég mitt annað heimili hjá afa og ömmu í Stigahlíðinni. Þangað mætti ég eldsnemma að morgninum og dvaldi þar í góðu yf- irlæti lungann úr deginum. Á þess- um árum starfaði afi sem sölumað- ur hjá Ölgerðinni, Agli Skallagrímssyni, og gekk þá til og frá vinnu daglega. Einn frostkaldan vetrardag var afi einu sinni sem oftar á leið heim úr vinnu, en lenti þá í því óhappi að skrika fótur á svellbunka með þeim afleiðingum að hann féll við og fótbrotnaði. Í kjölfarið fóru miklir sælutímar hjá okkur afa. Afi í gifsi og komst ekki til vinnu í einhverjar vikur og ég í fóstri hjá honum. Oft minntumst við afi þessara tíma með sérstökum hlýhug, ég á fleygiferð á eftir hon- um með skammel til að setja undir brotna fótinn, skreið síðan í fangið á honum og naut þess að hlusta á sögur eða ævintýri. Hann afi var nefnilega gæddur einstakri frá- sagnargáfu og frásagnargleði, hvort heldur hann sagði sögur frá eigin brjósti eða las þær upp úr bók urðu atburðirnir ljóslifandi fyrir mér. Sagan um Nátttröllið, Velvak- andi og bræður hans, Ásu, Signýju og Helgu, Dverginn í sykurhúsinu, Gípu, Lísettu kattarhaus og ótal margar fleiri voru á meðal okkar uppáhalds sagna. Sitt hvað fleira tókum við afi okkur fyrir hendur á samveru- stundum okkar sem urðu ófáar. Á sunnudögum fórum við til að mynda alltaf út að spássera. Geng- um við þá ýmist niður í bæ og skoð- uðum Þingholtin þar sem mamma og bræður hennar slitu barnsskón- um og afi var kaupmaðurinn á horninu í Ásgeirsbúð, eða þá við röltum niður að höfn og skoðuðum skipin og staðinn þar sem afi datt í sjóinn sem ungur drengur og var naumlega bjargað frá drukknun af félaga hans sem dró hann upp á hárinu. Stundum gengum við um Öskjuhlíðina að styttunni af Vatns- beranum eftir Ásmund Sveinsson, en við töldum okkur eiga töluvert í henni þar sem við vorum bæði vatnsberar. Þá kom það einnig fyr- ir að við tókum strætisvagn til Hafnarfjarðar, á gömlu heimaslóðir fjölskyldunnar hans afa og skoð- uðum húsið hennar Ellu frænku, auk þess sem afi sagði mér sögur af álfunum sem bjuggu þar í hraun- inu. Afi var mikill fagurkeri. Hann naut þess að hafa fallega hluti í kringum sig og honum þótti sér- staklega gaman að klæða sig upp enda var hann með afbrigðum glæsilegur maður. Hann sagði mér sögur af því þegar hann spanderaði fyrstu laununum sínum í að láta klæðskerasauma á sig föt af fínustu sort og frá því þegar hann keypti sér frakka og hatt og fór á dans- námskeið hjá Rigmor Hansen. Afi eignaðist í gegnum tíðina nokkur málverk eftir „gömlu meistarana“ sem hvert og eitt skipuðu sérstak- an virðingarsess hjá honum. Áhugi hans á myndlist var mikill og ósjaldan komum við við á listasöfn- um borgarinnar til að njóta list- arinnar á einn eða annan hátt, því í garðinum hjá Ásmundarsafni mátti nefnilega klifra í tröllvöxnum stytt- unum. Hvergi leið afa betur en í Kjós- inni sinni eða afasveit eins og við krakkarnir kölluðum hana alltaf. „El paradiso!“ sagði hann stundum og lýsir það vel hug hans til sveit- arinnar sinnar. Þar stundaði afi trjárækt af mikilli alúð og þrátt fyrir erfið skilyrði tókst honum að rækta þar dálítinn „skóg“. Við krakkarnir vöppuðum þá gjarnan í kringum afa þar sem hann hugaði að trjánum í „skóginum sínum“ og spjölluðum við hann eða lékum okk- ur. Við afastelpurnar gegndum hver um sig nafninu „sætust“ hjá honum afa. Eitthvað fannst mér það nú undarlegt því ég var ekki gömul þegar ég gekk á hann og spurði: Afi, hver er hún eiginlega þessi sætust? En eitthvað varð víst fátt um svör. Eitt gælunafn átti ég þó alveg út af fyrir mig hjá honum, en það var „fósturdóttir úlfanna“. Við afi töluðum oft um að það væri hægt að skrifa heila bók um það sem við tókum okkur fyrir hendur saman. Bókina átti ég að skrifa þegar ég yrði stór og nafnið var þegar ákveðið, hún skyldi heita: Afi minn og ég. En nú er hann afi dáinn. Og þó svo að aðdragandinn að andláti hans hafi verið nokkur og síðustu vikur verið ljóst hvert stefndi er staðreyndin engu að síður mjög þungbær. Við andlát hans varð mér hugsað til Matthíasar, pabba Ronju ræningjadóttur, þegar Skalla-Pétur gamli dó. Matthías gekk þá hágrát- andi fram og aftur í steinsalnum þar sem þau bjuggu og hrópaði: „Hann hefur alltaf verið til! Og nú er hann horfinn!“ Þá sagði Lovísa, móðir Ronju: „Matthías, þú veist að enginn verður alltaf til. Við fæð- umst og við deyjum, þannig hefur það alltaf verið, því ertu að barma þér?“ „En ég sakna hans,“ hrópaði Matthías. „Ég sakna hans svo að hjartað er að springa!“ Síðan sat hann og hallaði sér ýmist að Lovísu eða Ronju og grét úr sér sorgina yfir Skalla-Pétri sem hafði alltaf verið til í lífi hans og var nú ekki lengur til. (Astrid Lindgren 1981). Afi, þú færð tíu! Þín „fósturdóttir úlfanna“, Marta.  Fleiri minningargreinar um Ás- geir V. Björnsson bíða birtingar og munu birtast í blaðinu næstu daga. MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. MARS 2002 47 )   7     7    1    '         ' &  5         5  8 07 75  % $'2 "- #"   7      )    86  * 6    &   5- #2#!&! ' 5 &'  !! # 3! #2#!&&'  #2#!&#  ! 8 2#!&# #2#!&! ,  ! &'  *+, ! #2#!&! ! :+,  ! "2&'  $, # #2#!&!  ! # * .'!&'  +,-(&# 9   7     7   1   '     1      ' & >  0 > 75 %#   2 $ !! ( : # @A  #  #+'! .' !!!   # $ &' &'  !!  -- #+'!&'  5-   !! !!: ! $ &' .'! #+'!!  ! .' B&'  .' !! )' #+'!! C ! !& # 3! 5- #+'!&'  $+  ( .' !! !  : ! : ! :, ! $  .5   % * - +'"  "        3  )    -  '        /      2  *        -- 26  &    5 # )  #!! ! 9   7   5   & 7  1    '  1      ' &    5     8  75 1#  ;  (-+ "- #"   7       '  ! *   *     3 %*   * !%    6      &   1     .' !! 5 ! $ &' .' !!! "! *+,  ! &'  " .' !!&'  )' !!  ! ! *+, ! .' !!! !  &'  : ! :, ! 9   7     7   1   '  1      ' &    *  &     &        )68 )5   '  AD  (-+ "- *+, $  !& &'   !& ) %-! # 3! )'  &'   "# ) %-&'  !   ! 0 1 )' ) %-&'  6 ! ., ! ! : ! :, !  : ! : ! : ! $  5 !  " 0 E  9   7   5   & 7   1    '  1      ' &       &    &   .5 75   F?  %#   2 " # + -' " '   5   7    '   #' ' # !G'  )'  ! ! " !& &'  6 !=  )'  &'     2# ! "  !&' )'  !  !&# && )'  &'  $   *+ ! ! 0 1 ## .' !! &'  ,!!# : ! :, !  : !: ! : !

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.