Morgunblaðið - 26.04.2002, Síða 29

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. APRÍL 2002 29
✝ Viktoría Guð-mundsdóttir var
fædd á Króki í Ása-
hreppi í Rangárvall-
arsýslu hinn 7. októ-
ber 1916. Hún lést á
hjúkrunardeild
Seljahlíðar hinn 18.
apríl síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Guðmundur
Ólafsson, bóndi og
verkamaður, f. 21.
desember 1888, d. 2.
maí 1989, og Guðrún
Gísladóttir, húsmóð-
ir, f. 13. desember
1889, d. 6. september 1935.
Systkini Viktoríu voru Guðrún
Lovísa, f. 28. ágúst 1915, Guð-
bjartur Gísli, f. 18. júní 1918, d.
26. ágúst 1996, Ólafur, f. 20. mars
1920, Eyrún, f. 1. september
1921, Hermann, f. 7. október
1922, Kristín, f. 20. nóvember
1923, Dagbjört, f. 1. mars 1925,
Sigurbjörg, f. 25. apríl 1926, Ing-
ólfur, f. 25. maí 1927, Valtýr, f.
25. júní 1928, Ragnheiður, f. 16.
ágúst 1929, Gísli, f. 9. október
1930, d. 29. ágúst 1977, og Sig-
rún, f. 12. nóvember 1931.
Eiginmaður Viktoríu var Jó-
hannes Albert Kristjánsson, f. 20.
desember 1898, frá
Kollsvík í Rauða-
sandshreppi við
Barðaströnd. Gengu
þau í hjónaband 31.
október 1943. Jó-
hannes var járn-
smiður og starfaði
lengstum hjá vél-
smiðjunni Héðni.
Hann lést 6. júní
1971. Þeim varð
tveggja barna auðið.
1) Kristbjörn Al-
bertsson, f. 8. ágúst
1944, kennari í
Njarðvík. Kvæntist
hann Mörthu Ólínu Jensdóttur og
eignaðist með henni tvo syni, 1.a)
Jóhannes Albert, f. 1965, 1.b)
Jens, f. 1973. Þau eru fráskilin. 2)
Guðrún Albertsdóttir, f. 13. jan-
úar 1947, húsmóðir. Guðrún gift-
ist Edvardi Ólafssyni og eignuð-
ust þau þrjá syni 2.a) Ólafur
Pétur, f. 1966, 2.b) Viktor Gunn-
ar, f. 1970, 2.c) Björn Ingi, f.
1976. Guðrún lést 23. mars 1994.
Barnabarnabörnin eru tvö, Auð-
ur Indíana, f. 1988, og Axel Sölvi,
f. 1990, börn Jóhannesar Alberts.
Útför Viktoríu fer fram frá
Lauganeskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Sofi augu mín,
vaki hjarta mitt,
horfi ég til Guðs míns.
Signdu mig sofandi,
Varðveittu mig vakandi,
Lát mig í þínum friði sofa
og í eilífu ljósi vaka.
Amen
(Gömul bæn.)
Okkur systurnar langar til að
kveðja hjartkæra systur okkar Vikt-
oríu með nokkrum þakkarorðum.
Hún var sannarlega ein af þessum
hljóðlátu hetjum hversdagslífsins.
Hún var aðeins 18 ára, næstelst af 14
systkinum, þegar móðir okkar dó,
yngsta barnið var á fjórða ári. Það
kom í hennar hlut ásamt elstu systur
okkar Lovísu að ganga okkur hinum í
móðurstað. Það var mikið starf og
mikil ábyrgð lögð á ungar herðar.
Eftir að hún flutti að heiman og gift-
ist var hugur hennar ávallt heima hjá
systkinahópnum og föður okkar.
Heimili hennar stóð okkur alltaf opið.
Öll eigum við henni mikið að þakka.
Dóttursonum hennar, syni, sonar-
sonum og fjölskyldum þeirra vottum
við innilega samúð.
Lovísa, Eyrún, Kristín,
Dagbjört, Sigurbjörg, og
Sigrún Guðmundsdætur.
Viktoría var næstelst í fjórtán
systkina hópi og gekk til búverka
þegar hún hafði aldur til. Tók hún,
ásamt Guðrúnu Lovísu, við heimilinu
í Króki þegar móðir hennar féll frá
1935. Var Viktoría þá nítján ára og
sjö úr systkinahópnum enn undir tíu
ára aldri þannig að ærinn starfann
höfðu þær hvern dag systurnar.
Skólagangan var stutt eða þrír vetur
í farskóla sveitarinnar. Þegar Eyrún
komst á aldur fóru þær Lóa (Guðrún
Lovísa) og Dísa (Viktoría) í vist á vet-
urna, m.a. til Reykjavíkur. Á upp-
hafsárum seinni heimsstyrjaldarinn-
ar kynnist Viktoría Jóhannesi Alberti
í gegnum Magnús Kristin, eiginmann
Guðrúnar Lovísu, og stofnuðu þau
sér heimili í Faxaskjóli 24 í vesturbæ
Reykjavíkur. Viktoría var einbeitt og
ákveðin kona sem lá ekki á skoðun
sinni en jafnframt trygglynd og fé-
lagslynd. Hún var talsmaður þeirra
sem minna máttu sín, verkalýðskona.
Nokkru áður en Jóhannes Albert féll
frá fluttu þau hjónin í Hátún 8 og
skömmu eftir lát hans færði hún sig í
Hátún 10. Félagslífið í Hátúninu átti
hug hennar allan ásamt auðvitað því
að fylgjast með högum fjölskyldu-
meðlimanna. Hún stundaði hannyrð-
ar af krafti, spilaði brids og vist og
rækti trú sína af alúð. Eitt barnabarn
átti hún sem fjölfatlað er og bar hún
fyrir honum mikla umhyggju og
heimsótti svo lengi sem líkamlegir
burðir leyfðu. Skömmu fyrir áttrætt
flutti hún í Seljahlíðina í Breiðholti
enda heilsunni farið að hraka veru-
lega. Tók hún þátt í félagslífinu þar
eins og heilsan leyfði en henni hrak-
aði jafnt og þétt. Hélt hún sambandi
við fjölskyldumeðlimi nær og fjær
allt fram á dauðadag.
Hún var lítil kona, hún amma Vikt-
oría, hvassleit til augnanna og kvik í
hreyfingum. Munnurinn eilítið stífur,
svona verið að fylgjast með að maður
hegðaði sér svo mannsæmandi væri.
Flestar minningarnar eigum við frá
árunum á Hátúni 10. Alltaf var hún
ánægð í bragði þegar við heimsóttum
hana, átti þá eitthvað freistandi í ís-
skápnum nema maður væri mjólkur-
þyrstur mjög en þá sendi hún mann í
litlu kjörbúðina á jarðhæðinni að
sækja aukabirgðir. Hún amma fylgd-
ist vel með hvað var að gerast í lífi
ættingjanna og lá ekki á skoðun sinni
þegar henni fannst að eitthvað hefði
mátt betur fara, ekki einu sinni þegar
satt hefði mátt kyrrt liggja að manni
fannst. Nei, tungan var hvöss þótt
augnráðið væri blítt og veitingarnar
góðar og stundum hrökk ofan í ein-
hvern svo bil varð í næstu heimsókn.
Amma var alin við kröpp kjör í
æsku og mikla ábyrgð og var vinnu-
semi, ráðdeild og heiðarleiki í blóð
borið. Hún var af kynslóðinni sem
upplifði stórkostlegustu breytingarn-
ar í sögu landsins, úr örbirgð í alls-
nægtir, úr sveitalífi í bæjarlíf og telj-
um við að henni hafi þótt við sem á
eftir komu hafa yfir litlu að kvarta og
að við ættum að skila meiru í hendur
þeirra sem breyttu landinu. Amma
varð snemma foreldri systkina sinna
og hefur eflaust fundist sem lítið mál
yrði að stjórna eigin börnum, mökum
þeirra og barnabörnum enda fá-
mennari hópur en systkinaskarinn.
Reyndist þar hvert geðið öðru hvass-
ara í þeim efnunum, hún sjálf, börnin
tvö, tengdasonurinn og tengdadótt-
irin og jafnvel barnabörnin. Nú þeg-
ar hún er farin læðist að okkur sá
grunur að ef til vill hafi amma verið
mýkst, einungis viljað tryggja að allir
hennar niðjar hefðu bein í nefinu til
að standast lífsins straumhörðu á og
rétt gildi til að fleyta næstu kynslóð í
rétta átt. Þegar kom að leiðarlokum
var hún tilbúin, ekki einungis södd
lífdaga, ósátt við sinn auma skrokk,
heldur búin að ganga frá flestu því
sem að eigin útför stóð. Kom það okk-
ur á óvart þótt það ætti auðvitað ekki
að gera það, þetta var nú einu sinni
hún amma Viktoría. Þó á stundum í
veikindum þínum hefðum við óskað
þér þess að þú fengir frá að hverfa
elsku amma okkar þá fyllumst við nú
sorg yfir því að geta ekki heimsótt
þig lengur. Guð geymi þig og varð-
veiti.
Jóhannes Albert og Jens.
VIKTORÍA GUÐRÚN
GUÐMUNDSDÓTTIR
✝ Anna ÞórunnFlygenring
fæddist í Reykjavík
11. nóvember 1930.
Hún lést á heimili
sínu 20. apríl síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Sigurð-
ur Flygenring, verk-
fræðingur, er lengst
af starfaði hjá
Reykjavíkurhöfn, f.
28. júlí 1898 í Hafn-
arfirði, d. 2. október
1977, og Ásta Tóm-
asdóttir Flygenring,
húsmóðir í Reykja-
vík, f. 23. september 1900 á Nik-
hóli í Mýrdal, d. 25.maí 1972.
Foreldrar Sigurðar voru August
Þórðarson (bónda á Fiskilæk í
Borgarfirði Sigurðssonar) Fly-
genring, kaupmaður, útgerðar-
maður og alþingismaður í Hafn-
arfirði, og Þórunn Stefánsdóttir
(bónda á Þóreyjarnúpi í Miðfirði
Jónssonar) Flygenring. Foreldr-
ar Ástu voru Tómas Helgason
(lektors Hálfdánarsonar) læknir
og Sigríður Lydia, dóttir Hag-
barðs kaupmanns Thejell í
Stykkishólmi. Systkini Önnu eru
Sigríður Flygenring, húsmóðir í
Reykjavík, lengi starfsmaður
Landssíma Íslands, f. 27. mars
1926, og Einar Flygenring,
sveitarstjóri á Dalvík, Hvera-
gerði og Stykkishólmi, síðar
fjármálafulltrúi hjá Rafmagns-
veitum ríkisins á Blönduósi, f. 1.
september 1929, d. 23. desember
2000. Sigríður giftist Guðmundi
Á. Björnssyni, verslunarmanni
og verkstjóra í Reykjavík, f. 26.
maí 1919, d. 14. október 1990.
Börn þeirra Sigríðar og Guð-
mundar eru Ásta Guðmundsdótt-
ir, Gunnar Sigurður Guðmunds-
son, Kjartan Björn
Guðmundsson og
Bryndís Guðmunds-
dóttir. Einar kvænt-
ist (skildu) Stefaníu
Sveinbjörnsdóttur,
f. 30. apríl 1932.
Börn þeirra Einars
og Stefaníu eru
Anna María Fly-
genring, Súsanna
Sigríður Flygenring
og Sigurður Flyg-
enring.
Anna Flygenring
giftist 2. febrúar
1952 Sigurði Guð-
mundssyni, fram-
kvæmdastjóra Nýja bíós, f. 4.
september 1928. Sigurður er
sonur Guðmundar Jenssonar,
forstjóra og eiganda Nýja bíós,
og k.h. Sigríðar Sigurðardóttur.
Sonur Önnu og kjörsonur Sig-
urðar er Sigurður Einar Flyg-
enring Sigurðsson, sjóntækja-
fræðingur í Danmörku, f. 24.
febrúar 1949. Fyrri kona hans
(skildu) er Jóhanna Sigríður
Eyjólfsdóttir, f. 21. ágúst 1952.
Sonur þeirra er Sigurður Ívar
Sigurðsson, f. 1. maí 1979.
Seinni kona Sigurðar Einars er
Kristín Sigtryggsdóttir, f. 1.
mars 1961. Börn þeirra eru
Anna Þórunn Sigurðardóttir, f.
6. október 1981, Tómas Sig-
tryggur Sigurðsson, f. 28. júlí
1983, og Tinna Kristín Sigurð-
ardóttir, f. 5. febrúar 1987.
Anna og Sigurður bjuggu
lengst af í Reykjavík. Nokkur ár
bjuggu þau í Danmörku í grennd
við son sinn Sigurð Einar og
fjölskyldu hans. Síðustu árin
hafa þau búið á Þorragötu 9 í
Reykjavík.
Útför Önnu verður gerð frá
Neskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.30.
Í dag er til moldar borin móður-
systir okkar – hún Anna frænka. Í
minningu okkar systkinanna um
Önnu frænku hvílir ævintýraljómi.
Öll munum við eftir hvellrauða Bjú-
iknum sem hún og Sigurður áttu hér
á árum áður – bíll sem vakti athygli í
borginni. Við fengum að fara í ferða-
lag með þeim í þessum bíl annað
hvort upp í sumarbústað eða eitt-
hvert annað utan borgarmarka. En
Anna og Sigurður eyddu löngum
stundum í ferðalög um landið og í
sumarbústað sínum ásamt því að
ferðast um heiminn. Það var því ekki
að ástæðulausu að okkur fannst þau
lifa ævintýralegu lífi á tímum, þar
sem vegir voru lélegir og utanlands-
ferðir tiltölulega fátíðar. Þannig var
Anna í okkar augum einhvers konar
blanda af heimskonu og sveitastúlku.
Það hlýtur að hafa verið einstak-
lega skemmtilegt að ferðast með
Önnu frænku eins kát og hress hún
var. En hún var hvílíkur húmoristi að
henni tókst að gera alla hluti drep-
fyndna án þess þó að ganga of langt.
Skopskyn hennar var hárfínt og hún
gerði ekki síður grín að sjálfri sér
heldur en öðrum. Ósjaldan hélt hún
uppi hlátrasköllum og stemningu í
fjölskylduboðum. Það mætti segja að
skopskyn hennar hafi verið jafn fágað
og allt hennar fas. Þessum góða eig-
inleika sínu hélt hún alveg fram til
hins síðasta þrátt fyrir erfið veikindi.
Anna var alltaf svo mikil hefðarkona
svo vel klædd og fín. Jafnframt var
hún blátt áfram og sagði sínar skoð-
anir umbúðalaust. Hún var eldklár,
vel lesin og afskaplega gaman að eiga
við hana samræður. Anna hafði ein-
stakt lag á að gera fallegt í kringum
sig jafnt innan húss sem utan. Hvar
sem hún bjó var alltaf glæsilegt í
kringum hana. Það var greinilegt á
öllu umhverfi hennar að þar naut sín
listrænn hæfileiki hennar. En Anna
stundaði málaralist í tómstundum
sínum. Þessi hæfileiki hennar hefði
mátt njóta sín betur en hún var ekki
mikið að flíka verkum sínum, þó að
þau væru mörg mjög góð. Ekki er
hægt að segja skilið Önnu án þess að
minnast þess hversu gjafmild hún
var. Hún var alltaf til í að gefa frá sér
eigur sínar, koma með einhverja smá-
hluti með sér í heimsóknir eða að af-
henda góða gripi sem hún hafði ekki
lengur þörf fyrir eða pláss. Enginn
þurfti að vera að hissa ef Anna
hringdi og spurði hvort það væri ekki
pláss fyrir t.d. gamlan stól á heim-
ilinu. Auðvitað kom í ljós að stóllinn
var 100 ára gamall og útskorinn eftir
þekktan listamann og útsaumaður af
langömmu. Hver segði ekki já við
slíkum kostagrip. Við systkinin eig-
um öll einhverja slíka gripi – gripi
sem nú verða til minningar um hana
Önnu frænku okkar sem var engri lík.
Önnu þökkum við ekki bara sam-
fylgdina heldur einnig þann mikla
greiða sem hún gerði fjölskyldu okk-
ar þegar við systkinin vorum ung að
árum. En þá þurfti móðir okkar að
fara í erfiðan uppskurð til Bandaríkj-
anna og dvelja þar í nokkrar vikur.
Auðvitað var það heimskonan Anna
frænka sem fór með henni og var
henni stoð og stytta þann tíma sem
þurfti. Fyrir okkur sem heima sátum
var það mikið öryggi, að vita að Anna
væri með til að passa upp á mömmu
okkar í þessu stóra landi. Báðar
komu þær svo heim sigri hrósandi.
Sigurði eiginmanni Önnu, Sigga
frænda og barnabörnum vottum við
okkar dýpstu samúð og megi almætt-
ið styrkja ykkur um alla framtíð.
Ásta, Kjartan, Gunnar, Bryndís.
Það var rúmum tveim árum eftir
styrjöldina miklu og álíka langt frá
lýðveldisstofnun þjóðar okkar, sem
við Anna settumst í Ingimarsskólann
sem svo var nefndur.
Ekki að það sé svo eftirminnilegt
fyrir námsárangurinn, miklu fremur
fyrir skemmtilegar samverustundir
okkar og annarra vinkvenna. Sam-
fylgdin varð löng. Sem unglingar
gerðum við margt skemmtilegt, svo
sem þegar við fórum tvær í fyrstu úti-
legu beggja svona upp á eigin spýtur.
Sigurður Flygenring faðir Önnu ók
okkur til Þingvalla á nýja Austin-bíln-
um sínum. Ekki man ég hve langan
tíma ferðin tók, en það var enginn ral-
lakstur. Síðan var tjaldað og hreiðrað
um sig. Næsta dag skyldi drífa sig í
Valhöll, þar var jú búð sem seldi ís
o.fl. Af því tilefni var fagurrauður
varalitur dreginn upp, en viti menn,
rennur ekki Austin-bíllinn í hlað og
þar með varaliturinn af vörunum. Við
vorum sem sagt undir eftirliti. Síðar
áttum við eftir að fara með vinum og
síðar eiginmönnum og strákunum
okkar í marga ferðina. Yfirleitt var
gist í tjöldum, róið á vötnum, grillað á
hlóðum löngu áður en það varð al-
mennt. Þau hjón Anna og Sigurður
voru vel búin af ýmsum tækjum.s.s.
gúmmíbát og alls kyns græjum til að
skemmta sér við. Eftirminnilega ferð
fórum saman hjónakornin með skipi
vestur á Ísafjörð, æskustöðvar und-
irritaðrar, sem skartaði sínu fegursta
með sínu fræga logni og hitastigið fór
ekki niður fyrir tuttugu gráðurnar.
Það er ógleymanleg ferð. Einnig vor-
um við tíðir gestir á heimilum þeirra,
bæði hér í bænum og í sumarhúsum.
Þau voru samtaka í því eins og öllu
öðru, allt sem þau gerðu, gerðu þau
saman. Önnu var margt til lista lagt,
hún teiknaði vel, spilaði á píanó, tók
boogie woogie taktana eins og ekkert
væri, þegar við vorum stelpur. Vin-
konan var dolfallin yfir þessari snilld.
Seinna á miðjum aldri þegar hún
hafði eignast hljóðfæri mun hún frek-
ar hafa glímt við Chopin. Hún tók
einnig við að mála, bæði með olíu og
vatnslitum um árabil, og sótti sér
kennslu í þeirri list og var hún fyrir
fáeinum vikum að hugsa um að taka
fram trönurnar. Hún hafði það sem
kallað er græna fingur – var um tíma
með dálítið drífhús í garðinum sínum
og ræktaði ótal fögur blóm. Á síðustu
vikum var hún búin að koma öllum
mögulegum plöntum af stað og voru
pottar með aðskiljanlegum tegund-
um víða um, sem biðu eftir að komast
út í vorið. Einn pottinn sagði hún vera
minn og lét mig fylgjast með fram-
vindu. Það var fjölbreytt fegurð sem
hún töfraði upp úr moldinni.
Þau hjón áttu gullbrúðkaup í febr.
sl. og vildi svo til að við eyddum hluta
þess dags saman í smáteiti sem hald-
ið var af öðru tilefni í okkar fjöl-
skyldu. Fáir hefðu trúað að glæsikon-
an Anna væri fársjúk og á förum, eins
og sagt er.
Anna var víðlesin, bæði á innlendar
fagurbókmenntir og vestrænar nú-
tímabókmenntir. Hún var góð mála-
manneskja og sílesandi sér til fróð-
leiks og skemmtunar. Í öllum þeim
veikindum sem hana hafa hrjáð und-
anfarin ár var hún ótrúlega hugrökk,
oftast kát og bráðskemmtileg, sem
henni var eðlislægt. Ég þakka af al-
hug meira en hálfrar aldar trygga
vináttu og bið Sigurðunum hennar
báðum allrar blessunar.
Lilja Gunnarsdóttir.
Það var haust 1941 og stríð í mann-
heimum.
Bessastaðafjölskyldan hugði á
flutning norður yfir Skerjafjörðinn á
Seltjarnarnes. Vinur minn, Knútur
Tomsen, tók bóndadótturina tali og
sagði ég ekki skyldi kvíða flutningi,
því hinum megin götunnar byggi lítil
stúlka, jafnaldra mín, og yrðum við
áreiðanlega vinkonur. Það gekk eftir.
Daginn, sem við fluttum, stóð hún
fyrir utan og fylgdist með nýju ná-
grönnunum. Alla tíð síðan höfum við
verið vinir, þótt leiðir liggi út og suð-
ur og nú er komið að lokum þeirra
leiða.
Þetta voru ljúf ár ungum stúlkum
jafnvel þótt enginn væri friður á jörð
og áhyggjulaust að sjá braggana allt í
kringum Mýrarhúsaskólann okkar.
Glöð var æskan og eilíft vor. Árin liðu
og næst var Gaggó, en áhyggjurnar
stöldruðu lítt við þar og margt, sem
hugurinn grintist utan skóla. Leið
Önnu lá til frændfólks í Danmörku,
mín til frænda á Englandi okkur báð-
um til nokkurs þroska, menningar og
frama. Mér dvaldist lengur, en þegar
við hittumst aftur var hún gift Banda-
ríkjamanni og gekk með frumburð
sinn og einkabarn, Sigurð. En það
band stóð stutt.
Síðar liðu árin ljúft og hún hitti fyr-
ir sinn lífsförunaut, Sigurð Guð-
mundsson, dreng góðan og héldust í
hendur alla ævi.
Svo er sagt, að Drottinn leggi líkn
með þraut, og því skulum við trúa.
Hneigjum því höfuð okkar og
þökkum góð kynni.
Þórunn Björgúlfsdóttir.
ANNA ÞÓRUNN
FLYGENRING