Vísir - 27.08.1980, Blaðsíða 16

Umsjón:
Magdalena
Schram
vtsm
Miðvikudagur 27. ágúst 1980
DR. HALLGRIMUR
HELGASON HEIÐRAÐUR
„VísindamaDup. tónskáld. píanóleikari. tiðluieikari. stjórnandi og
kennari. sem hetur getið sér trægðarorð víða um heim”,
segir í pýskri trétt at verðlaunaafhendingunni
Dr. Hallgrimur Helgason hlaut
nýlega þýsk verðlaun, kennd við
Henrik-Steffens, en þau eru ár-
lega veitt Norðurlandabúa sem
skarað hefur fram úr á listasvið-
inu og þykir mikill heiöur að þess-
ari viðurkenningu. Gunnar
Gunnarsson rithöfundur varð
fyrstur Islendinga til að hljóta
þessi verðlaun og var það árið
1937.
Afhending verðlaunanna, sem
eru á vegum Kielarháskóla, fór
fram við mikla viðhöfn i ráöhúsi
Lubeck þ. 27. júni s.l. Viðstaddir
voru m.a. stofnandi verðlauna-
sjóðsins, Hamborgar-iðjuhöldur-
inn Dr. Alfred Toepfer, forseti
Kielar-háskólans, sendiherra
íslands i Þýskalandi og margir
fleiri ráðamenn.
Grundvöllur nýrrar tón-
listarhefðar.
Aöalræðuna hélt yfirmaður tón-
listardeildar Kielarháskóla,
Professor Friedrich
Krummacher. Ræddi hann um
fjölhæfni dr. Hallgrims og sagði
að vinna hans bæði sem fræði-
manns, og skapandi jafnt og túlk-
andi listamanns hefði lagt grund-
völl að nýrri tónlistarhefð á
Islandi. Ræðumaðurinn lagði
áherslu á tryggð dr. Hallgrims
við þjóölegan arf, sem væri
grunntónninn i verkum hans.
Tónsmiðar hans, með traustu og
séreiginlegu höfundarbragði
markaðar stileinkennum ný-
klassiskrar stefnu, hafi brotið is-
inn fyrir möguleika alþjóðlegrar
frammúrstefnu 1 tónsköpun.
Professor Krummacher benti
einnig á, að guðfeður ný-
klassisma dr. Hallgrfms hefðu
verið þeir Hindemith og J.N.
David, en að hefð heimalandsins i
söng hefði sett sitt mark á tón-
sköpun hans.
Um visindastarf dr. Hallgrims
sagði prófessorinn að með kerfis-
bundinni greiningu á lagaforða
rimnakveðskapar, hafi hann lagt
fram veigamikinn skerf rann-
sókna, sem væntanlega myndu
reynast mikilvæg stoð fyrir við-
komandi sérfræðinga. Með
hljómsveitarstarfi siðan á æsku-
árunum og með aðild sinni að
stofnun margra félagasamtaka,
kóra og útgáfufyrirtækja hafi
hann stuðlað verulega að upp-
byggingu islenskt músiklifs, auk
starfa sinna sem ritstjóri, rithöf-
undur, gagnrýnandi og háskóla-
prófessor i Evrópu og Ameriku.
Þýska blaðið Lubecker
Nachrichten segir frá
afhendingarathöfninni og vitnar
m.a. til ræðu dr. Hallgrims. Dr.
Hallgrimur ræðir þar um Jón
Leifs, tónskáld, sem lést fyrir 12
árum og segir hann vera braut-
ryðjanda og upphafsmann
islensks músikskóla.
Þá ræddi Hallgrimur um
islenska tóniistarhefð og ber hana
saman við evrópska, þar sem
efnaðar yfirstéttir hafi styrkt list-
greinarnar. A Islandi aftur á
móti, sagði ræðumaður, var það
fólkið sjálft, sem skapaði og
túlkaði.
,,Margbrotinn persónu-
leiki”
Hátiðarathöfninni lauk með
þvi,að,,Diie6dener Trio” lék verk
eftir dr. Hállgrim, trio fyrir fiðlu,
cello og pianó, kammerverk i
þremur köflum sérstaklega til-
einkaö trióinu, en i þvi eru
Gerhard Berge, Helga Rötscher
og Hans Werner Rötscher
Lubecker Nachrichten segir, að
verk þetta sé hlaöið „miklum lifs-
krafti og fullt af sjálfstæðri og
persónulegri tjáningu.” Lýkur
blaðið miklu lofsorði á dr. Hall-
grim Helgason — „Tónlistar-
manninn úr hánorðri — sem er
margbrotinn persónuleiki, og
hefur gert garðinn frægan langt
út fyrir landsteina heimalands
sins”
Hlaut dvalarstyrk
1 lok þýsku greinarinnar um
afhendingu verðlaunanna er þess
getið að á sama tima hafi
Guðrúnu Sigrfði Friðbjörnsdótt-
ur frá Reykjavik, verið veittur
styrkur til námsdvalar i Þýska-
landi. Guðrúnu var veittur styrk-
urinn að uppástungu dr.
Hallgrims sjálfs.
Ms
Forseti háskólans I Kiel, próf. dr. Gerd Griesser, les upp skrautritað heiðursskjal til handa dr. Hall-
grimi við athöfnina i ráðhúsinu I Lubeck.
Agúst Guðmundsson, kvikmyndagerðarmaður
Ágúst með ðtal
lárn í eldinum
Agúst Guðmundsson, kvik-
myndagerðarmaður, hefur I
mörgu að snúast þessa dagana
og varla að hann hefði tóm til að
segja mér frá öllum þeim
járnum, sem hann er með i eld-
inum.
Frá Eskifirði
„Var að koma frá Eskifirði,
þar sem við höfum verið að
filma barnamynd fyrir sjón-
varpið. Sú mynd er hluti af nor-
rænnisamvinnu, á’sama hátt og
„Saga úr striðinu” var á sinum
tima.Handritiðer unnið úrsögu
Jónasar Arnasonar, „Undir
eggtið” og myndin verður að
öllum likindum sýnd á næsta
ári.
í Borgarfjörð.
,,Er að fara upp i Borgarfjörð,
eða öllu heldur upp i Hitardal.
Þar er verið að byggja tvo sögu-
aldarbæi vegna töku kvikmynd
arinnar um Gisla Súrsson. Já
við vorum sko búin að leita viða
á landinu, einkum á Vestfjörð-
um og á Snæfellsnesi. Sagan
gerist jú i Haukadal við Arnar-
fjörð en þar eru allt orðið fullt af
skurðum og staurum. Svo það
varð úr að nota Hitardal og þar
er nú verið að byggja Hól og Sæ-
ból, bæi Gisla og þeirra Þorkels
og Þorgrims goða, þar sem
drápin fara fram, sem verða til
útlegöar Gisla. En útlegðin sjálf
verður kvikmynduð i Geirþjófs-
firði, sem er viðArnarfjörð. Það
er góður dalur.
Sögua ldarb ær inir.
Það er nú einkum hann Jón
Þórisson, sem hefur séð um
bæjarbygginguna — samráð
eru höfð við ýmsa fræðimenn á
þessu sviði. Nei, sögualdarbær-
inn i Þjórsárdal, hann er a.m.k.
einni og hálfri öld yngri en okk-
ar timabil og ýmislegt hafði
breyst á þeim tima, t.d. hafði þá
bæst við stofa — á timum Gisla
var einn stór skáli. Jú, þetta er
afskaplega spennandi og erfitt
að standa i svona löguöu.
Til Noregs með Land
og syni.
„Annars er ég nú á förum til
Noregs, nánar tiltekið til Skien,
sem er smábær rétt hjá Oslo.
Þar fer fram kvikmyndahátið
um næstu helgi, þar sem bió-
stjórar alls staðar að i Noregi
koma saman til að skoða og
kaupa inn myndir til vetrarins.
Veistu það, að i Noregi eru flest
bióhúsin i eigu bæjarfélaganna,
það er dálitið merkilegt. Land
og synir veröa sýndir þarna 1.
september og búið er að setja
norskan texta við myndina — ég
er nú dálitið spenntur að vita
hvernig þetta gengur i Norð-
mennina” sagði Agúst að lokum
og þar með var hann hlaupinn
til að ná I ferjuna upp á Akra-
nes. Ms
Stuðmannaplöturnar endurútgefnar
- Tvær saman í albúmi og kosta sama og eín
Stuðmenn, árið 1976.
Steinar hf. hefur nýlega endur-
útgefið báðar plötur Stuðmanna,
„Sumar á Sýrlandi” og „Tivoli”,
en þær komu út á árunum 1975 og
1976. Báðar plöturnar hafa verið
ófáanlegar um nokkurt skeið og
þvi þótti við hæfi að endurútgefa
báðar plöturnar saman i einu al-
búmi á fimm ára afmæli fyrri
plötunnar. Plöturnar fást fyrir
sama verð og ein.
Stuðmenn eru óumdeilanlega
ein merkilegasta islenska hljóm-
sveit siðasta áratugar og plöturn-
ar báðar meðal gullkorna
islenskrar rokktónlistar. Stuð-
menn skipuðu Egill Ólafsson,
Þórður Arnason, Tómas Tómas-
son, Valgeir Guðjónsson og Jakob
Magnússon.
—Gsal