Vísir - 14.10.1980, Qupperneq 27

Þriðjudagur 14. oktðber 1980.
27
VlSIR
HÖFUÐBORGAR-
SVftÐI
1979 1999
Mannfjttldl 1 einstttkum iandshlutum 1979 og framrelknaður fjttldl 1999 miðað við óbreytta frjóseml landsmanna og jafna búferlaflutninga frá
þvi, sem verið hefur slðustu árin.
Munu hiutfallslega llelrl búa
Oil á landi áríð 2000?
tbúar á tslandi árið 2000 munu
væntanlega verða á billnu frá
260—280 þúsund, og er erfitt að
segja tii um nær hvorrl tttlunnl
ibúafjttldinn mun liggja. Megln-
ástæðan er sú. að fæðingartfðnl
hefur veriö að breytast siðustu
árin hér á landl verður niður-
staða framreiknlngs ibúatttl-
unnar mismunandi eftir þvf
hvort mibaö er viö óbreytta fæð-
ingartlðni frá 1978 eða gert ráð
fyrir að hún fari lækkandl til
aldamóta og verði þá svipuð og
gerlst nú i Danmttrku og Noregi.
Þetta kom meöal annars fram
i erindi sem SigfUs Jónsson
starfsmaöur byggöadeildar
Framkvæmdastofnunar rikisins
hélt á ráðstefnu Stjórnunar-
félagsins, er haldinn var á Þing-
völlum fyrir helgina.
Samþjöppun i bæjum
Sigfús gerði grein fyrir yms-
um aðferðum við framreikning
mannfjöldans frá árinu 1979 til
1999. liklegri aldursdreifingu
hans og skiptingu eftir atvinnu
greinum. Þá fjallaði hann um
búsetuskiptingu þjóðarinnar ár-
ið 2000 og kom ýmislegt at-
hyglisvert fram i þeim hluta
erindis hans.
Fram til aldamóta má gera
ráð fyrir áframhaldandi sam-
þjöppun fólks I þorpum og bæj-
um innan hvers landshluta og
þar með fækkun i sveitum. Sé
gert ráð fyrir sömu búferla-
flutningum milli landshluta og á
þessum áratug, og aö
byggðastefnu gæti áfram á sem
flestum s.viðum opinberra af-
skipta, þá er liklegt að hlutfalls-
lega færri búi á höfuöborgar-
svæöinu og Suðumesjum en nú
er.
Iðanður i þéttbýli
Breytingar á búsetu i landinu
ráðast að miklu leyti af stefnu
hins opinbera I atvinnumálum.
Vöxtur þorpa og bæja um alit
land á slðustu árum hefur aö
verulegu leyti byggst á framför-
um í sjávarútvegi. Nú blasir sú
staðreynd við að stórátak þarf f
uppbyggingu iðnaðar á næstu
árum, til þess aö h'fskjör þjóð-
arinnar batni og nýliöur á
vinnumarkaöi fái vinnu. Iðnaö-
ur er atvinnugrein þéttbýlis og
iönþróun fylgir þvi samþjöppun
byggðar innan hvers lands-
hluta.
A Vestfjöröum, Austfjöröum
og á Noröurlandi vestra er hátt
hlutfall atvinnugreina, sem
annaö hvort vaxa hægt eða
dragast saman, þ.e. sjavarút-
vegs og landbunaðar. Þar vant-
ar einnig stóra og öfluga þétt-
býlisstaði. Vegna landshátta og
sögulegrar þróunar er ekki fyr-
irsjaanlegt aö stórir bæir vaxi i
þessum landshlutum fram til
ársins 2000. Ekki er gert ráö fyr-
ir þvi að fólki f jölgi þar nema i
hæsta lagi þvf sem nemur
landsmeðaltali. Þó geta ein-
staka stórframkvæmdir svo
sem orkuver og stóriöja, breytt
hér nokkru um
Að líkjast
Monu Lísu
í loftinu
með
lanúmæl-
ingum
Að verða
yngrl með
árunum
Neðanmálsgreln
ettlr Sturlu
Slghvatsson
vísm
A M0RGUN
- stærra og
Detra ölaö

HREINDÝR TALIN FYRIR SVEFNINN
Til eru ýmsar aðferðir við að
telja hreindýr. Þekktust þeirra
cr að telja þau úr flugvél. þ.e.
taka myndir af hópum og telja
slðan á myndunum. Auðvitað
má Hka telja hreindýr á jtirðu
niðri og þá helst þegar þau eru á
hreyfingu. Erfitt hiýtur að vera
aðtelja þau aö gagni. þegar þau
eru i þéttum hnapp. Þrlöja að-
feröin við að telja hreindýr er
svo sú sama og telja klndur
fyrir svefnlnn. Maður slekkur á
náttlampanum, lokar augunum
og byrjar að telja. Verði
maður andvaka út af dagsverk-
unum er auðvelt að komast I tfu
þúsund hrelndýr áöur en ntaður
sofnar.
Hreindýrastofninn Islenski er
svolitlð ævintýri, sem hefur náð
að halda Ufi f kringllsárrönum
ttræfanna. Friðunaraðgerðir
hafa mlðað að þvi að grisja
stofnlnn með heppilegum hættl,
og hefur þá einkum verið miðað
við að skjóta tarfa. Það voru
eiglnlega þelr Helgl Vlgfússon ú
Akureyri og ólafur Jónsson,
ráðunautur á sama stað, sem
vttktu athygll landsmanna á til-
vist hreindýranna, eða bentu á
að þau væru hverg) nærri þv) að
deyja út á ttræfum Austurlands,
elns og þau httfðu dálð út annars
staðar eftir innflutninglnn frá
Flnnland). Siðan hafa ttrlttg
hreindýrastofnslns veriö undir
umsjón mennta málaráðu-
neytisins, og einkum þó ráöu-
neytisstjttrans, Tii voru fengnlr
talningameistarar á Austur-
landi til að fylgjast með vextl og
viðgangi dýranna, og gekk svo
áratugum saman, að þeir
sklluðu sfnum tttlum, sem
teknar voru trúanlegar, en
siöan veitti menntamálaráðu-
neytið leyfi til hrelndýravelða
samkvæmt þvl. Virölst þetta
fyrlrkomulag hafa geflst vel,
enda er stofninn ttflugur, og eins
styrkur og hagar leyfa.
En allt i elnu berast fTéttlr
um, að talningameistarar aust-
flrskir séu hættir að telja. Virð-
ist á oröum þeirra, að mennta-
málaráðuneyti taki ekki lengur
mark á niðurstttðum þeirra,
telji dýrin mikið fleir), og þess
vegna óhætt að gefa út miklö
fleiri velðileyfl en venja hefur
verið. Arelðanlega eru til ein-
hverjar skýringar á þessu.
Austflrsku talnamelstararnir
fara á vettvang, þ.e. fljúga yfir
hjarðlrnar og taka myndir og
telja svo. Þessum vinnuaðferö-
unt hefur alltaf verið treyst, Nú
virðast þeir I menntamálaráðu-
neytinu hafa fundið upp nýja
talnlngaraðferð. sem þeir
geyma sem hernaðarleyndar-
mál. Þeir telja semsagt hrein-
dýrin innl f ráöuneytlnu, og
komast að raun urn að þau séu
orðln svo mörg að gera verði
Kringilsárrana og nágrenni að
umtalsverðum blóðvelll á þessu
hausti. Það er ofan við al-
mennan skilning hvernlg ráðu-
neytlsstjórinn. sem hefur prlvat
og persónulega með þessi
mál að gera. eins og allt annað f
ráðuneytinu — lika ráðherrann
— getur talið hreindýrin hér f
Reykjavfk. Vonandi hefur hann
ekki lent á kennaratatlnu af
misgáningi.
Nú velta hinir færustu menn
þvi fyrir sér hvernig hann telur
hrelndýr. Svarthöfði vlsar til
þekktra aðferöa hér i upphafi
máls. Aðrar aðferðir eru ekki
kunnar. Þvf er auövitaö ekki að
neita. að talning ráðuneytis-
stjttrans stendur, komi upp
ágrelningur við menn á staðn-
um. Til þess eru jú ráðuneytis-
stjórar. Þriöji aðili málsins,
hrelndýrin sjálf. má svo llöa
fyrir oftalningu. þótt vonandi sé
að oftalnlngin þýði ekki utrýrn-.
ingu.
1 raun veröur þetta ekki
sklljanlegt nema haft sé ! huga,
að liklega notar ráðuneytls-
stjórinn þriöju aðferð við taln-
ingu hrelndýra. Hann gegnir
annasttmu starfi, að vera með
allar deildir ráöuneytisins undlr
httndum. og ráðherrann lika.
Slikur maður hlýtur að verða
andvaka oftar en aðrir að lokn-
um erfiðum dagsverkum. Og
þegar hann hefur slttkkt á nátt-
iampanum og lagt aftur augun
byrjarhann að telja — hrelndýr.
Gegn slikri talningu má raun-
veruleikinn sln litils. Það má
raunar merkilegt heita að ekkl
skuli þegar leyfðar vélbyssur á
hreindýraslóðum.
Svarthttfði.