Vísir - 11.11.1980, Blaðsíða 5

verkaiýður
Pollands
Qm
Pólskir verkamenn fagna nú sigri
eftir niðurstööu hæstaréttar í gær.
hrósar slgri
Lech Walesa, helsti verkalýös-
foringi Pólverja, sagði i gær, aö
hann mundi breyta Póllandi i
framleiðsluriki á borö viö Japan.
Hafa verkalýðsforingjar heitið
þvi, að nú skuli aldeilis tekið til
hendi i Póllandi eftir ólgu siðustu
mánaða.
Verður ekkert úr allsherjar-
verkfallinu, sem boðað hafði ver-
ið á morgun, en hæstiréttur
hnekkti i gær úrskurði undirrétt-
ar i löggildingu samtakanna
„Eining”. Hæstiréttir felldi niður
ákvæöi, sem undirréttur hafði
skikkað inn i stofnlög samtak-
anna um forystuhlutverk komm-
únistaflokksins. Sömuleiðis var
felld niöur sú takmörkun á verk-
fallsréttinum, sem samtökin
höfðu tekið sér i stofnlögin, sam-
kvæmt samningum við pólsku
stjórnina i sumar.
Nokkrir bandarisku glslanna f prisund sinni aö elda ofan i sjálfa sig, en horfur eru á, aö þaö dragist enn
um hriö aö þeir fái aö fara heim.
Skilmálar frana
standa í llSA-stjórn
Beðið er nú viðbragöa Irana
eftir svör Bandarikjastjórnar viö
skilmálum, sem settir hafa verið
fyrir frelsun bandarísku gislanna.
Warren Christopher, aðstoðar-
utanrikisráðherra afhenti svör
Washingtonstjórnar bréflega I
Alsir I gær, en Alsirstjórn hefur
verið milligöngumaður i sam-
skiptum USA og Irans, sem ekki
hafa stjórnmálasamband, eftir að
bandariska sendiráðsfólkið i Te-
heren var tekið til fanga fyrir ári.
Menn segja, áö forsetinn þyrfti
aö beita sérstökum völdum sin-
um, sem stjórnarskráin gefur
honum umboö til, ef uppfylla afetti
öll skilyröin fjögur. Eru tvö
þeirra vandamest. Nefnilega
afhending auðæfa keisarans og
niðurfelling á öllum kröfum
Bandarikjamanna til Irans. Hitt
er hægur vandinn að lýsa þvi yfir,
að Bandarikin muni ekki skipta
sér af málefnum Irans, og losa
um Iranskt fjármagn, sem fryst
var i Bandarikjunum.
ÖRYGGISRAÐSTEFNAN
FER ÚT UM ÞÚFUR
Náisl ekki samkomulag á næturfundi um dagskrána
Þvi er nú spáð, að öryggisráö-
stefna Evrópu, sem hefst i Mad-
rid, verði litiö annað en setning-
arathöfnin, en muni strax leysast
upp.
Undirbúningsviðræöur stóðu
langt fram á nótt, en ekki tókst að
jafna ágreininginn milli austurs
og vesturs. Þykja litlar vonir til
þess, að ráðstefnuhaldinu verði
bjargað.
Fundurinn I nótt kom til lítils.
Fulltrúar vesturlandanna saut-
ján, sem sitja eiga ráðstefnuna,
vildu ekki hvika frá kröfunni um
nægilegan tima til þess aö ræða,
hvernig staöiö hafði verið við ein-
stök ákvæöi Helsinkisáttmálans,
og hvernig Afghanistanmálið
hafði haft áhrif á þiöustefnuna
milli austurs og vesturs.
Þar heföi taliö snúist mjög um
mannréttindamál I Sovétrikjun-
um og annars staðar austantjalds
og um frjálst upplýsingastreymi
yfir járntjaldið.
Fulltrúar varsjárbandalags-
rikja og aöallega Sovétrikj-
anna neituðu algerlega að mæta
þessum kröfum.
Hinir vestrænu fulltrúar
kenndu „þvergiröingshætti”
Sovétstjórnarinnar um, aö ráö-
stefnan stefndi til upplausnar.
Sögðu þeir, að hugsanlega mundu
vonbrigðin I Madrid riða þessum
viðræðum austurs og vesturs að
fullu, en þessar framhaldsráð-
stefnur af Helsinkiráðstefnunni
1975 þykja hafa verið hinar gagn-
legustu fyrir batnandi sambúð
austurs og vesturs.
Michael Foot
! Foothellir !
! að stuðla að j
einingu innanj
j verkamanna- j
j fiokksins j
Jafnaöarmennirnir i breska i
* Verkamannaflokknum kviða '
| þvi, að kjör Michael Foot I for-1
■ mannssæti flokksins i gær muni ■
' leiða til ósigurs flokksins I næstu *
| þingkosningum. Kjörtimabiliö |
irennur þó ekki út fyrr en 1984. |
Foot sigraði Denis Healey, .
Iformannsefni hægri arms I
Iflokksins, meö tiu atkvæöa mun I
i atkvæðagreiðslunni i gær.
. Foot er talsmaöur vinstri og .
Iróttækari armsins.sem vill að I
|Bretland segi sig úr Efnahags- |
.bandalagi Evrópu, og taki upp .
lafvopnunarstefnu i kjarnorku- I
|málum. — Hægri arm flokksins I
.óar viö aö bjdöa kjósendum upp
lá þessa stefnu.
Hinn málsnjalli og hvithærði |
Foot hefur heitið þvi að sameina
I Verkamannaflokkinn, sem nú I
isýnist klofinn eftir siðasta |
[ landsþing og formannskjörið. 67 [
| ára að aldri er hann elsti maður, |
| sem kjörinn hefur veriö i leiö- i
*togaembætti breska Verka-'
|mannaflokksins. Hann gekk i|
• flokkinn 1934 og var fyrst kosinn i
' á þing fyrir 35 árum. Hefur hann 1
| litla reynslu af setu i rikis-1
■ stjórnum.
Þetta er sennilega i síöasta |
| sinn, sem þingflokkur Verka-1
. mannaflokksins velur formann .
I flokksins, þviað á siöasta lands-1
| þingi voru samþykktar breyt-1
ingar á lögunum, sem miöa að
I þvi að framvegis verði formaö-1
| urinn kjörinn af kjörráöi, mynd- I
[aö af þingflokki, óbreyttum
| félögum og verkalýðsfélögun-1
■ um. Boðað hefur verið til fram-1
' haldsfundar i janúar til þess aö
| ganga betur frá nýju kjörregl-1
^unum.
Lögreglan haföi um hríö fyigst
meö útlendingum, sembjuggu viö
Maiaga, eftlr aö spænska iögregl-
an haföi fundiö 40 þúsund doilara-
seöla falsaöa sem taidir voru
koma frá suöurhluta Spánar.
1 feröatösku Svisslendingsins
fann spænska lögreglan 25 þúsund
doliara i fjórum umslögum meö
heimilisföng I ýmsum Afrlku-
iöndum. Frakkarnir voru hand-
teknir eftir yfirheyrslu á Sviss-
lendingnum.
Kynsklptlngur leltar
tll mannréttlnfla-
dómstóls Evrópu
Mannréttindadómstóll Evrópu
hefur visaö frá máli belgfsks kyn-
skiptings sem sakar stjórnvöld
lands slns um aö hindra hann I aö
ganga i hjónaband.
Daniel, sem áöur hét Daniella,
van Oosterwijck (36 ára) sótti
belgisku stjórnina til saka fyrir
aö vilja ekki breyta fæöingarvott-
oröi hans, eftir aö kvnferöi hans
var breytt fyrir tlu árum.
Segist hann ekki geta af þeim
sökum gifst konu löglega og þaö
brjóti I bága viö mannréttinda-
sáttmála Evrópu. — En mann-
réttindadómstóllinn visaö málinu
frá, þvi aö Daniel þótti ekki hafa
reynt til hlitar aö fá leiöréttingu
fyrir belgiskum dómstólum.
Dæmdir lyrlr leyfis-
lausar husleltir
Tveir fyrrum háttsettir foringj-
ar I FBI, bandarlsku alrikislög-
reglunni, voru dæmdir i vikulokin
fyrir brot á mannréttindum meö
þvi aö þeir höföu fvrirskipaö
undirmönnum sinum aö’ gera nus-
leitir, án leitarhelmildardómara.
Báöir játuöu aö hafa veitt fyrir-
mælin en sögöust hafa fengiö um-
boö frá yfirmanni FBI þáverandi,
sem var Patrick Gray. — Meöai
þeirra sem vitni báru i réttar-
höldunum var Richard Nixon
fyrrum forseti. — Refsing hefur
ekki enn veriö ákveöin en tvl-
menningarnir eiga yfir höföi sér
alit aö 10 ára fangeisi og 10 þús-
und dollara sektir.
Munkur barðl bumbur
tll að mótmæla
klarnorkuvopnum
ttalska lögreglan handtók I gær
japanskan munk, sem sat og
baröi trommur á Sankti Péturs-
torgi. Meö þessu vildi munkurinn
mótmæia kjarnorkuvopnum og
vlgbúnaöi i heiminum.
Deki Sasamori, en svo hét
munkurinn, var aö undirbúa
einnar viku hungurverkfall, þeg-
ar hann var handtekini}. Haföi
hann setiö viö forn-egypska stein-
súlu, þegar lögreglan sagöi hon-
um aö aögeröir hans væru ekki
leyfilegar og handtók hann sföan
cins og áöur sagöi.
Munkurinn var siöar iátinn
laus, en ekki leiö á löngu þar til
sást til hans viö bænagjörö ekki
alllangt frá Sankti-Péturstorgi.
Var hann umsvifalaust handtek-
inn aftur og er fyrirhugaö aö
koma honum úr landi sem allra
fyrst.
Tlgrlsdýravernd-
un t Klna
Nýleg könnun hefur leitt I Ijós,
aö um 300 svokölluö Mansjúrlu-
tigrisdýr lifa enn I sinum
upprunalegu heimkynnum, sem
eru I noröausturhluta Klna.
Þessi umræddu tigrisdýr eru
stærst innan sinnar fjölskyldu ef
svo mætti segja og geta þau oröiö
allt aö 320 kllóum. Þau lifa enn I
fjalllendi noröaustur Klna, eins
og áöur sagöi en einnig á afmörk-
uöu landssvæöi I Slberiu. Þá hafa
fáein dýr fundist I noröur-Kóreu.
^Er taliö aö um helmingur
tigrisdýranna lifi á klnversku
landssvæöi og hefur m.a. Ma
Yiging forstööumaöur dýra-
verndunarstofnunarinnar I Klna
fuilyrt aö svo sé. Þá hafa yfirvöld
landssvæöa þeirra sem dýrin lifa
enn á, ákveöiÖ_aö efla cnn
friðunaraögeröir, ef aö gagni
megi koma.
Fimm siðsuðust
1 larðsklálfta
f Kalltorníu
Harður jaröskjálfti varö I
norðurhluta Kaliforniu sl. laugar-
dag. Fimm manns slösuöust þeg-
ar hluti af bllabrú hrundi meö
þeim aflciöingum aö tvær bif-
reiðir steyptust niöur.
Aö sögn lögreglunnar slösuöust
farþegarnir fimm ekki alvarlega.
Kvaöst lögregian jafnframt undr-
andi á, aö ekki skyidu fleiri slas-
ast I jaröskjálftanum, sem
mældist 7 stig. Er þetta stærsti
skjálftisem mælsthefur á megin-
landi Bandarikjanna á þessu ári
og olli hann umtalsveröu tjóní aö
sögn. M.a. slltnuðu rafmagnslln-
ur, vntnsleiöslur sprungu og
gluggar brotnuöu.