Morgunblaðið - 16.01.2004, Page 27

Vænst um fyrstu spiladósina
„Þetta er ekta líkjör, Bols-líkjör í
þessu,“ segir Sigríður Þórðardóttir,
fyrrum fulltrúi í menntamálaráðu-
neytinu, en hún hefur safnað spila-
dósum í yfir 50 ár. „Pabbi minn kom
með þessa spiladós frá Fleetwood en
hann var skipstjóri og sigldi þangað
með fisk og kom með spiladósir
handa okkur systrum. Ætli það séu
ekki um 50 ár síðan. Svo vatt þessi
söfnun upp á sig. Ég hef sjálfsagt
fengið áhuga á spiladósum og hafa
þær flestar borist mér sem gjafir.“
Einna vænst þykir Sigríði um
fyrstu spiladósina og aðra fallega
sem sýnir tvær dúfur sem gerð er
eftir minnismerki við Blowing Rock í
Norður-Karólínu í Bandaríkjunum.
Þar á ástfangin unnusta, sem beið
lengi unnusta síns, að hafa steypt sér
fyrir björg en fengið vængi og bjarg-
ast þegar hún sá unnustann loksins
koma.
Allaf verið hirðusamur
„Ég safna öllu milli himins og jarð-
ar,“ segir Baldvin Halldórsson en
hann er virkur félagi í Myntsafn-
arafélagi Íslands. „Ég hef alla tíð
verið hirðusamur og aldrei hent
neinu.“ Baldvin safnar aðallega mynt
og gjaldmiðlatengdum hlutum, skjöl-
um, barmmerkjum bjór- og gos-
drykkjamiðum sem hann hefur safn-
að frá byrjun en hefur auk þess
haldið til haga danslagakextum í yfir
fjörtíu ár svo fátt eitt sé talið. Meðal
muna sem hann sýnir er safn rak-
vélablaða og danslagatextar. „Ég
kaupi þessa muni víðsvegar að,“ seg-
ir hann. „Það þýðir ekkert að ætla
sér að safna og fá allt gefins. Ég
safna mikið af sögulegum og menn-
ingarlegum íslenskum munum til
dæmis úr stríðinu en margir her-
mannanna sem hér dvöldu eru með
áhugaverða muni til sölu. Í raun eru
safnarar að bjarga menningarlegum
verðmætum frá glötun eins og til
dæmis ýmsum gömlum umbúðum frá
19. öld. Þær eru nær ófáanlegar í
dag. Það voru til dæmis til umbúðir
utan um súkkulaði með myndum af
Jóni Sigurðssyni sem er mjög erfitt
að nálgast. Svo hirði ég ýmsa sér-
staka hluti, sem eru nýttir í dag
minnugur þess að ég hirti ómerkilega
hluti sem strákur og þeir eru eft-
irsóttir í dag.“
skór, spil …
Skyrta: Úr safni Birgis.
Skrautlegt: Úr safni
Sigríðar.
krgu@mbl.is
DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. JANÚAR 2004 27
Lífrænt ræktaðar vörur
Kárastíg 1, 101 Reykjavík, sími 562 4082.
Smáauglýsing
með mynd
á aðeins 995 kr.*
Alla daga
Sími 569 1111 eða augl@mbl.is
*5 línur; tilboðið gildir til 1. feb. 2004.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
M
O
R
22
76
4
0
1/
20
04
Herská tölvubréffrá yfirmönnumhafa neikvæð
áhrif á heilsu starfs-
manna, samkvæmt nýrri
könnun. Greint er frá nið-
urstöðunni á vef breska
ríkisútvarpsins, bbc.co.uk.
Þar segir að sérfræðingar
frá Buckinghamshire
Chilterns háskóla í Buck-
inghamskíri í Bretlandi
hafi fest blóðþrýstings-
mæla við þátttakendur
áður en þeir opnuðu
tölvupósthólf sín. „Hækk-
aði blóðþrýstingur mikið
ef borist hafði póstur frá
stjórnendum og einkum
ef um var að ræða reiði-
legt bréf.“
Haft er eftir sálfræðiprófessor,
Cary Cooper við Lancaster-
háskóla, að yfirmenn eigi ekki að
nota tölvupóst til þess að aga
starfsfólk. Einnig er bent á að
hækkaður blóðþrýstingur leiði til
heilsutjóns með tímanum.
Í fyrrgreindri rannsókn var
blóðþrýstingur 48 sjálfboðaliða
mældur áður en þeir skoðuðu
tölvupóstinn sinn og síðan strax á
eftir. Bæði var um að ræða al-
menn bréfaskipti milli vinnufélaga
í sambærilegum störfum og að-
finnslur frá stjórnendum. „Mesta
hækkun á blóðþrýstingi mældist
ef um var að ræða reiðilegt bréf
frá yfirmanni,“ segir Howard
Taylor, einn rannsakenda.
Því varð niðurstaðan sú að
skammarbréf í tölvupósti til und-
irmanna gerðu illt verra.
Án svipbrigða og raddblæs
Fram kemur að nokkur fyr-
irtæki í Bretlandi hafi bannað
notkun á innanhústölvupósti
vegna neikvæðra áhrifa á fram-
leiðni og liðsanda meðal starfs-
manna. Segir Cary Cooper pró-
fessor best að miðla mikilvægum
leiðbeiningum og fréttum augliti
til auglits. „Ekki er rétt að ráða
fólk til vinnu eða reka með tölvu-
pósti eða nota tölvubréf til þess
að koma skömmum áleiðis. Yf-
irmenn grípa hins vegar stundum
til þessa ráðs því þeim finnst
óþægilegt að tala beint við við-
komandi.“
Cary Cooper segir að samtöl
milli manna feli í sér vísbendingar
í svipbrigðum og raddblæ, sem
mýkt geti fréttir af þungbærum
ákvörðunum. Í tölvubréfi sé hins
vegar einungis að finna hin nei-
kvæðu skilaboð.
„Tölvupóstur er hættur að bæta
félagsleg samskipti fólks og veld-
ur nú frekar streitu, ef eitthvað
er. Ég hef talað við fólk sem kvíð-
ir því að opna póstinn sinn eftir
tveggja vikna frí,“ segir sálfræði-
prófessorinn að lokum.

HEILSA
Reiðileg tölvubréf
hækka blóðþrýsting
Tölvupóstur: Yfirmenn ættu ekki að senda
skammarbréf með tölvupósti. Það gerir illt
verra.
Morgunblaðið/Sigurður Jökull