Morgunblaðið - 17.03.2004, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 MIÐVIKUDAGUR 17. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
MARGRÉT Frímannsdóttir, þingmaður
Samfylkingarinnar, sagði í umræðum á Al-
þingi í vikunni að sér fyndist eðlilegt að
fjöldi meðmælenda vegna framboðs til for-
setakjörs yrði fimm til tíu þúsund í stað
1.500.
„Mér fyndist persónulega eðlilegt að þar
væri miðað við 5 þúsund manns og alveg
upp í 10 þúsund þess vegna. Kröfurnar ættu
að vera mun meiri en þær eru í dag,“ sagði
Margrét en verið var að ræða frumvarp
dómsmálaráðherra, Björns Bjarnasonar, um
breytingar á lögum um framboð og kjör for-
seta Íslands. Ganga breytingarnar m.a. út á
að miða kjörskrá við íbúaskrá þjóðskrár
þremur vikum fyrir forsetakosningar í stað
fimm vikna fyrir kosningar.
Engar umræður urðu um umræddar hug-
myndir Margrétar.
Meðmælendum
verði fjölgað
FORSÆTISRÁÐHERRA hafa borist alls tíu
beiðnir um skýrslur frá alþingismönnum á
árunum 1995 til 2003.
Kemur þetta fram í skriflegu svari for-
sætisráðherra, Davíðs Oddssonar, við fyr-
irspurn Sigurðar Kára Kristjánssonar, þing-
manns Sjálfstæðisflokks. Hefur svarinu verið
dreift á Alþingi.
Sigurður Kári Kristjánsson spyr einnig
hver heildarkostnaður ríkissjóðs sé vegna
þessara beiðna, en í svari ráðherra kemur
fram að ekki sé unnt að svara því, þar sem
ekki hefði „verið haldið sérstaklega utan um
einstaka kostnaðarþætti er varða skýrslu-
gerð“. Skýrslurnar fjalla m.a. um störf einka-
væðingarnefndar, um aðstöðumun kynslóða
og um aðbúnað og kjör öryrkja, svo dæmi séu
nefnd.
Kostnaður
liggur ekki fyrir
KJARTAN Eggertsson skólastjóri hefur
verið kjörinn sem fulltrúi Frjálslynda
flokksins í útvarpsráð í stað Sigurðar Inga
Jónssonar, sem nýverið sagði sig úr Frjáls-
lynda flokknum. Kjartan var áður vara-
maður Sigurðar.
Guðmundur Óskar Hermannsson, starfs-
maður sýslumannsembættisins á Patreks-
firði, hefur verið kjörinn varamaður Kjart-
ans. Þeir Kjartan og Guðmundur voru
kjörnir í þessi störf án atkvæðagreiðslu á
Alþingi á mánudag.
Nýir fulltrúar
í útvarpsráð
ÞINGFUNDUR hefst kl. 13.30 í dag. Verða
þá fyrirspurnir til ráðherra. Síðar í dag
verður umræða utan dagskrár um þróun at-
vinnuleysis og kjör atvinnulausra. Málshefj-
andi verður Össur Skarphéðinsson, þing-
maður Samfylkingar, en
félagsmálaráðherra, Árni Magnússon, verð-
ur til andsvara.
„HÆTT er við að þunglyndi eldri borgara
verði að meiriháttar heilbrigðisvandamáli ef
ekki er brugðist hratt og rétt við,“ segir í
greinargerð þingsályktunartillögu Samfylk-
ingarinnar um að heilbrigðisráðherra verði
falið að skipa nefnd sem rannsaki þunglyndi
eldri borgara.
Fyrsti flutningsmaður tillögunnar er Ágúst
Ólafur Ágústsson.
Í tillögunni er lagt til að nefndinni verði
falið að kanna sérstaklega tíðni sjálfsvíga og
sjálfsvígstilrauna hjá eldri borgurum.
„Nefndin kanni einnig hvaða leiðir séu heppi-
legar til að koma í veg fyrir þunglyndi á með-
al eldri borgara,“ segir í tillögunni.
Í greinargerð segir að skv. skýrslum Al-
þjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar sé þung-
lyndi einn erfiðasti sjúkdómur mannkyns og
geti verið lífshættulegur.
Þá segir í greinargerðinni að talið sé að um
12 til 15 þúsund manns þjáist af þunglyndi á
Íslandi.
„Þetta er gríðarlegur fjöldi og er þung-
lyndi eldri borgara sérstakt vandamál.“
Jafnframt segir að þunglyndi eldri borgara
geti í sumum tilfellum verið frábrugðið þung-
lyndi annarra aldurshópa, þar sem missir
maka eftir langt hjónaband, einmanaleiki og
lífsleiði geti verið veigameiri orsök þung-
lyndis en hjá öðrum hópum.
Þunglyndi eldri
borgara verði
rannsakaðÞINGMENN Samfylking-arinnar kvöddu sér hljóðs
við upphaf þingfundar á Al-
þingi í gær og lýstu yfir efa-
semdum um að umhverfis-
ráðherra hefði umboð til
þess að stöðva umræðu um-
hverfisnefndar þingsins um
frumvarp um verndun Mý-
vatns og Laxár í Suður-
Þingeyjarsýslu. Vísuðu þeir
til orða ráðherra fyrstu vik-
una í mars þar sem hún
sagði rétt að bíða með afgreiðslu frumvarpsins
þar til það hefði verið rætt frekar heima í hér-
aði. „Nú er það einfaldlega þannig að málið er
til umfjöllunar á hinu háa Alþingi en ekki á
vettvangi ríkisstjórnar, ekki á vettvangi ráð-
herra, þannig að ráðherrann hefur strangt til
tekið ekkert um það að segja hvort og hvernig
nefnd, umhverfisnefnd í þessu tilfelli, fer
áfram með málið,“ sagði Guðmundur Árni
Stefánsson, Samfylkingu, m.a.
Ráðherra ítrekaði að í ljósi niðurstöðu fund-
ar Landeigendafélags Laxár og Mývatns á
Narfastöðum fyrir stuttu hefði verið eðlilegt að
láta umrætt frumvarp bíða.
Landeigendafélagið álykt-
aði á þeim fundi að nema
skyldi bráðabirgðaákvæðið í
frumvarpinu á brott, en það
felur í sér heimild fyrir
hækkun stíflu í Laxá í Að-
aldal, að uppfylltum
ákveðnum skilyrðum. Ráð-
herra ítrekaði að frumvarp-
ið væri ekki að verða að lög-
um. „Stjórnarflokkarnir
hafa meirihluta og auðvitað
halda þeir utan um mál eins og þeim þykir eðli-
legast að halda á þeim,“ sagði hún.
Bráðabirgðaákvæðinu verði sleppt
Mörður Árnason, Samfylkingu, sagði að af-
staða Samfylkingarinnar væri sú „að fleygja
bráðabirgðaákvæðinu strax en halda áfram að
vinna frumvarpið sjálft á eðlilegan hátt.“ Krist-
ján L. Möller, Samfylkingu, tók í sama streng.
Halldór Blöndal, þingmaður Sjálfstæðis-
flokks, sagði á hinn bóginn um mjög flókið og
viðkvæmt mál að ræða. Hann sagði að yrði
ekkert að gert hlyti að koma að því fyrr en síð-
ar að Laxárvirkjun yrði lokað. Hann ítrekaði
þó að ekki yrði unnið að þessu máli nema í sátt
og samlyndi meðal heimamanna. „Og þeir
hljóta nú að vinna að því að ná samkomulagi
um það hvernig að þessu máli skuli unnið.“ Þá
sagði iðnaðarráðherra, Valgerður Sverrisdótt-
ir, að þetta mál yrði ekki leyst í þingsalnum.
Það þyrfti að ræða það milli m.a. heimamanna
og Landsvirkjunar. Hún sagði ennfremur ekki
rétt að málið væri algjörlega tvíþætt. Allt sner-
ist það um verndun Laxár og Mývatnssvæð-
isins.
Óskiljanleg vinnubrögð
Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs, tók í sama
streng og þingmenn Samfylkingar og sagði að
málið væri komið á forræði þingsins; það væri
til umfjöllunar í þingnefnd og ráðherrum kæmi
það ekki við hvernig þingnefndir höguðu störf-
um sínum. Nógur væri yfirgangur fram-
kvæmdarvaldsins nú þegar gagnvart Alþingi.
Þá sagði Sigurjón Þórðarson, þingmaður
Frjálslynda flokksins, að vinnubrögð ráðherra
væru óskiljanleg. Kvaðst hann t.d. ekki vita
hvað það þýddi að málið ætti að bíða í nefnd.
Siv Friðleifsdóttir um frumvarp um verndun Mývatns og Laxár
Ítrekar að Laxárfrumvarpið
sé ekki að verða að lögum
Morgunblaðið/Þorkell
Steingrímur J. Sigfússon, Vinstri grænum, og Dagný Jónsdóttir, Framsóknarflokki, rýna í þingskjöl.
Stjórnarandstæðingar segja málið á forræði þingsins, ekki stjórnarinnar
SÓLVEIG Pétursdóttir, formaður utanríkis-
málanefndar Alþingis, sagði á Alþingi í gær að
í ljósi ódæðisverkanna í Madríd á Spáni í síð-
ustu viku væri ekki ólíklegt að hlutverk og
áherslur Bandaríkjanna kynnu að breytast á
næstu misserum. „Og kann það að hafa já-
kvæð áhrif á viðræður okkar og Bandaríkja-
manna um framtíð varnarstöðvarinnar í
Keflavík,“ sagði hún.
Utanríkismál einkenndu umræður á Alþingi
í gær og gerði Sólveig þar grein fyrir starfi Ís-
landsdeildar Evrópuráðsþingins á síðasta ári.
Í ræðu sinni vék hún að baráttunni gegn al-
þjóðlegri hryðjuverkastarfsemi og sagði að sú
grímulausa grimmd og það fólskulega hatur
sem hefði birst okkur í hryðjuverkaárásunum
á New York og Washington í september 2001
hefði á ný látið á sér kræla. „Þótt enn sé of
snemmt að kveða upp úr um það hverjir beri
ábyrgð á ódæðisverkunum í Madríd þá er
ljóst að þau bera handbragð þeirra afla sem
leitast við að skapa glundroða og ótta og vega
að styrkum stoðum lýðræðis, mannréttinda og
réttarríkis í vestrænum þjóðfélögum.“
Sólveig sagði að Evrópubúar þekktu svo
sannarlega hryðjuverkaógnina af eigin raun.
Fjölmargir hryðjuverkahópar hefðu barist
fyrir innihaldsrýrum málstað með blóðugum
aðferðum á öndverðri síðustu öld. Á hinn bóg-
inn hefðu íbúar Evrópu ekki kynnst hryðju-
verkaógninni heima fyrir af slíkri stærðar-
gráðu og í Madríd í síðustu viku. „Að mörgu
leyti má segja að Evrópubúar séu að upplifa
það sama og Bandaríkjamenn fyrir tæpum
þremur árum. Er staðan nú slík að viðbún-
aður er víðast hvar á hæsta stigi og búast
verður við því að ógnin geti steðjað að hvar og
hvenær sem er,“ sagði hún. „Með þessum
óhæfuverkum hefur kastljósið nú í einu vet-
fangi færst frá vám í Mið-Austurlöndum og
Suður-Asíu til viðvarandi ógnar sem íbúum
Evrópu stafar af hryðjuverkaöflun sem eira
engu. Og í ljósi þessarar stöðu er ekki ólíklegt
að hlutverk og áherslur Bandaríkjanna kunni
að breytast á næstu misserum og kann það að
hafa jákvæð áhrif á viðræður okkar og Banda-
ríkjamanna um framtíð varnarstöðvarinnar í
Keflavík.“
Íslendingar ekki undanskildir
Sólveig bætti því við að þegar kæmi að
hinni alþjóðlegu baráttu gegn hryðjuverka-
starfsemi værum við Íslendingar ekki undan-
skilin þótt jafnan heyrðust raddir sem væru á
öndverðum meiði. Hún sagði að Íslendingar
sem og aðrir þegnar ríkja Evrópuráðsins
gætu ekki vikið sér undan ábyrgðinni að berj-
ast af hörku gegn hryðjuverkaógninni. „Sú
barátta er hnattræn í eðli sínu og atburðirnir
á Spáni sýna okkur enn og aftur glögglega
fram á að alþjóðleg samvinna sem miðar að
áþreifanlegum árangri er frumskilyrði í þess-
ari vegferð.“
Sólveig Pétursdóttir um breyttar áherslur eftir ódæðisverkin í Madríd
Gætu haft jákvæð áhrif á við-
ræður um framtíð herstöðvar