Vísir - 30.04.1981, Qupperneq 31

Fimmtudagur 30. april 1981
VISIR
31

Sumarstúlka VIsis þessa vik-
una er sautján ára gömul
Rey kjavikurmær, Herdls
óskarsdóttir.
Herdls er nemandi I Mennta-
skólanum I Reykjavlk og er
þessa dagana aö lesa undir ann-
ars bekkjar pról.
„Ég rétt gaf mér tlma til að
skreppa niður i fjöru til að láta
taka þessar myndir”, sagði
Herdls.
Herdis er I stæröfræöideild og
hyggst fara I náttúrufræðideiid
næsta ár og taka þá iatinu sem
valgrein. Hvað framtlðarstarf
varðar er hún ekki alveg ákveð-
in, en hefur þó vissan áhuga á
islenskunámi I Háskóianum.
Helstu áhugamál Herdlsar
eru skiðaiþróttir sund og lestur
góðra bóka.
,,Ég las vist meira þegar ég
var yngri. Ég fór mikið á bóka-
söfn og einn veturinn má segja
að ég hafi lesið heilan bókabll”.
Herdis óskarsdóttir er I
Módelsamtökunum, en hefur
frekar lltiö sýnt vegna tlma-
skorts. (VIsism.GVA)
Ríkisstjðrnin íann upp lögbannsverð
Þá hafa nýjar efnahagsráð-
stafanir ríkisstjórnarinnar séð
dagsins ljós. Þær eru hvorki
margþættar eða merkilegar —
raunar eins og teygður lopi út á
brún afgrunnsins. Enn skal efnt
tii verðstöðvunar, en það þýðir
að verðhækkanir mega ekki
verða fyrr en eftir 1. mal út af
einhverjum útreikningi vegna
kaupgjalds 1. júni. Sllkar kúnst-
ir eru gamalkunnar, en verka-
lýðsforingjar vitna mikið um
þessar mundir og tala um verö-
lag en ekki kaupgjald og visi-
tölumöndi. Verkalýösleiðtogar
eru þannig búnir að taka að sér
verölagseftirlit hver I sinu
horni, þótt þeir hafi verið kjörn-
ir til að hugsa fyrir kjaramálum
Iaunþega. Þessi nýi mannafli
verðlagseftirlitsins kemur
væntanlega fram I lækkunum á
verði sements og áburöar, raf-
magns og sima og öðrum efnum
opinberra stofnana.
Sannleikurinn er sá, að þessa
dagana er fyrst og fremst verið
að komast frammúr 1. mai, þ.e.
gera ráðstafanir samkvæmt
dagatali. Þannig hyggst stjórn-
in ætla að lifa af árið á fjögurra
mánaða víxlum, og fer henni i
þvi efni eins og hverjum öðrum
ráðlitlum einstaklingi. Raunar
er gjaiddaganum ætlaö að
skella á eftir iandsfund Sjálf-
stæðisflokksins, en þá mun Al-
þýðubandaiagið segja verka-
lýðsforustunni að befja gamlan
söng um kjarabætur. Hins veg-
ar mega verkalýðsforingjar aö-
eins tala um verölagseftirlit
þessa stundina.
Þegar rikisstjórnin hefur
sloppið með verðbólgureikning-
inn fram yfir 1. mal munu menn
sjá framan I umtalsveröar
hækkanir á þjónustu og vöru.
Aburöarverksmiðjan er sögð
þurfa 85% hækkun. Sements-
verksmiðjan hefur óskað eftir
20% hækkun.en Tómas Arnason
segir að hún fái ekki nema 9%.
Samt er svo komið fyrir Se-
mentsverksmiðjunni, að hún á
ekki fyrir daglegum þörfum. Nú
má vel vera að rlkisstjórnin sjái
þann grænstan að láta þessi
fyrirtæki halda áfram að safna
skuldum. En enginn skyldi
halda að þar með væri málið
leyst. Það kemur að skuldadög-
um, og það sem stjórnin er ein-
faldlega að gera er að stofna til
stórskulda handa framtlðinni.
Það þykir ekki gæfuleg stjórn-
visi, en við tslendingar verðum
auðvitað að róa með þeim ár-
um, sem við höfum.
Tvennt sérkennilegt kom út úr
páskatillögum rikisstjórnarinn-
ar. Annars vegar er um aö ræða
gosdrykkjagjald, en þref um
gjald af gosdrykkjum gefur til
kynna af hvaða stórmennsku
stjórnvöld fjalla um efnahags-
mál um þessar mundir. Hitt
atriöiö er ákvæöi um lögbann á
þá, sem vlsir veröa að þvi aö
selja vöru ofan við leyfileg verð-
mörk. Þetta ákvæði er hugsað
til að styrkja hina svokölluöu
verðstöðvun, sem hefur verið I
gildi lengi, og m.a. frá siðustu
áramótum, en á þeim tlma hef-
ur nær öll neysluvara hækkað
um stórfelidar fjárhæðir þegj-
andi og hljóðalaust. Heimili,
sem þurfti að eyöa um 10-15 þús-
und görnlum krónum á dag til
heimilis fyrir áramót, þarf nú
að eyöa 200-300 krónum fyrir
sömu vöru. Æskilegt væri aö fá
skýringar verðstöðvunarstjórn-
ar á þessu.
Lögbannsákvæðið er nýlunda
I verðlagsmálum. Yfirleitt tek-
ur ein fjögur ár að reka lög-
bannsmál fyrir öllum dómstig-
um. Kaupmaður á væntanlega
að hafa búð sina lokaöa á meðan
lögbannið silast áfram i dóms-
kerfinu. Þá gætu kaupmenn
hæglega brugðið á það ráð að
sprengja dómskerfiö með þvl að
taka sig saman um að selja vöru
sina á lögbannsverði, allir sem
einn. Vafamál er að nógu marg-
ir fulltrúar og dómarar séu
starfandi I landinu til að geta af-
greitt slika lögbannasúpu.
Þannig getur lögbannsverö á
vörum oröiö helsta keppikefii
verslunar, sem býr við mjög
skarðan hlut og þvinganir, m.a.
vegna óheyrilegra vaxta, sem
auövitað verður að ná af vöru-
verðinu. Rikisstjórnar Gunnars
Thoroddsens verður slðan
minnst i sögunni sem þeirrar
stjórnar, sem fann upp lög-
bannsverð.
Svarthöfði