Lesbók Morgunblaðsins - 06.04.2002, Blaðsíða 14
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 6. APRÍL 2002
SNEMMA í febrúar síðastliðinn fórunemendur og kennarar við Bucking-hamshire Chiltern University í viku-langa vettvangskönnun til Reykjavík-
ur. Meginmarkmið ferðarinnar var að þjálfa
nemendurna í að viða að sér efni og afla gagna í
lokaverkefni sitt. Nemendurnir koma úr ýms-
um áttum og allir stunda þeir hönnun af ein-
hverju tagi. Fyrir utan hefðbundinn arkitektúr
er hluti af hópnum að læra innanhússarkitektúr
og aðrir sérhæfa sig í landslagsarkitektúr. Nú
þegar er árangur ferðarinar kominn ljós, því
þriðja árs nemendurnir hafa unnið af kappi við
fyrri hluta verkefnisins og hafa sett upp sýn-
ingu í anddyri skólans af fyrstu rannsókn sinni
af borginni og skipulagi hennar. Sýningin nefn-
ist City Mapping a Journey.
Tengsl við Ísland
Það er kannski ekki mikil tilviljun að hóp-
urinn skyldi velja Reykjavík sem viðfangsefni
sitt, það kann að vera að Sigrún Birgisdóttir
lektor í arkitektúr við deildina hafi haft einhver
áhrif á gang mála. Sigrún hefur kennt við BCU
í High Wycombe í þrjú ár og ég bað hana að
segja aðeins frá þessari námsför til Íslands.
,,Hönnunardeild Listaháskóla Íslands tók vel
á móti okkur, við fengum röð fyrirlestra um
borgina og hönnunarsögu hennar. Við fórum
einnig á stúfana og heimsóttum arkitektastofur
jafnt sem aðra vinnustaði og merkar bygging-
ar, við skoðuðum borgina í tengslum við um-
hverfi sitt og litum einnig á Bláa lónið og nátt-
úruperlur á borð við Gullfoss og Geysi til að
gefa krökkunum víðara samhengi fyrir verk-
efnið sitt. Við kennararnir úthlutuðum síðan
nokkrum svæðum í miðbænum til nemendanna
og báðum þau að þróa verkefni fyrir þessa sýn-
ingu. Nemendurnir hafa valið ákaflega mis-
munandi leiðir í verkefnavinnslunni, sumir hafa
rannsakað þessi svæði útfrá sögulegri þróun
borgarinnar, aðrir rannsaka birtuskilyrði og
byggingarefni á Íslandi. Þessi sýning er fyrri
hlutinn í lokaverkefni nemendanna. Fyrst í stað
gerðu þau nákvæma könnun á þeim svæðum
sem þeim var úthlutað og eiga nú með þessari
sýningu að sýna fram á skilning á viðkomandi
svæði, þróun þess, grunnvatnsstöðu og aðgang
að dagsbirtu og þar fram eftir götunum. Seinna
verkefnið gengur síðan út á að koma með til-
lögur að umbótum eða nýbyggingum á viðkom-
andi svæði. Svæðin sem þau gátu valið um voru
bílastæðið fyrir aftan Alþingishúsið, gatlóðin
milli Ingólfstorgs og Austurvallar og Tollhúsið
sem hýsir Kolaportið.“
Hugmyndir um Kolaportið
Sigrún sagði að undanfarin ár hefði hún
fundið fyrir töluverðum áhuga á að fara í svona
rannsóknarferð til Íslands, sjálf sagðist hún í
fyrstu hafa verið treg til að leggja í slíkan leið-
angur. Hún hafði áhyggjur af því að skamm-
degið og veðurfarið á þessum árstíma væri ekki
hvað hentugast fyrir svona rannsóknarferð. En
þegar hún þreifaði fyrir sér með aðstoð við
framkvæmdina voru viðbrögðin heima fyrir svo
jákvæð og sterk að hún ákvað að hika hvergi og
drífa sig bara með hóp nemenda og kennara til
að rannsaka höfuðborg Íslands. Nemendur af
öðru og þriðja ári fjölmenntu ásamt kennurun-
um sínum, samanlagt sextíu manns.
Í einum hópnum sem ég spjallaði við voru
fjórar stúlkur sem höfðu mælt Kolaportið út og
gert gaumgæfilega úttekt á því. Innblásturinn
að uppsetningu verkefnisins fengu þær frá úti-
listaverki eftir Guðrúnu Öyahals, en það verk
stendur á hafnarbakkanum skammt frá Kola-
portinu. Áformin sem stúlkurnar hafa fyrir
Kolaportið eru ákaflega mismunandi, Anna
Puddick hefur áhuga á að breyta húsinu í glæsi-
legan fiskiveitingastað og Rannveig Smith sem
er hálf íslensk var með mjög áhugaverða hug-
mynd um að breyta húsinu í gamaldags dans-
sal. Einnig heyrðust raddir þeirra sem vildu
setja upp baðhús á lóðinni. Hvað var svo
skemmtilegast við Íslandsförina? Anna var
ekki lengi að hugsa sig um: ,,Að fá að sjá norð-
urljósin í allri sinni dýrð.“
Árangurinn lofar góðu og hópurinn hefur
mikinn áhuga á að geta þakkað fyrir móttök-
urnar með því að setja upp sýninguna sína í
Reykjavík en eins og oft vill verða strandar sú
hugmynd enn sem komið er á fjárskorti, en
einnig eru uppi ódýrari áform um að koma á
laggirnar vefsíðu sem gæti kynnt verkefnin öll-
um sem hafa aðgang að Netinu.
REYKJAVÍKUR-
SÝNING Í BUCK-
INGHAMSHIRE
Skammt fyrir norðan London í fallegum bæ sem
nefnist High Wycombe stendur yfir sýning tileinkuð
Reykjavíkurborg og skipulagi miðbæjar þessarar
norðlægustu höfuðborgar heims. DAGUR
GUNNARSSON fór og rannsakaði málið.
Morgunblaðið/Dagur Gunnarsson
Rannveig Smith, Sigrún Birgisdóttir lektor og Anna Puddick á arkitektasýningunni í London.
ÞRÍR íslenskir myndlistarmenn sýnduverk á höggmyndasýningunni „Sculp-ture by the Sea“ sem haldin var í Sydn-ey í Ástralíu á dögunum. Um er að ræða
eina mest sóttu myndlistarsýningu Ástralíu,
sem fyrst var efnt til árið 1997, og hefur síðan
verið haldin í lok hvers árs við strandlengjuna
meðfram borginni, sem jafnframt er vinsælt
útivistarsvæði.
Steinunn Þórarinsdóttir, Þórdís Alda Sig-
urðardóttir og Guðjón Ketilsson voru meðal
þátttakenda í ár en alls var þar að finna 98
skúlptúra eftir myndlistarmenn víðs vegar að
úr heiminum. Sýningarstjórinn David Handley
valdi verk þremenninganna til þátttöku, eftir
að hann kom hingað til lands til að kynna sér ís-
lenska myndlist.
„David Handley hefur mikinn áhuga á að
koma á tengslum milli íslenskra og ástralskra
myndlistarmanna. Hann kom því sérstaklega
hingað til lands til þess að bjóða íslenskum
listamönnum til þátttöku. Mikið var gert úr
þætti Íslands á sýningunni og skilaði það sér
ekki síst í blaðaumfjöllun sem var mikil um
sýninguna,“ segir Steinunn Þórarinsdóttir,
einn íslensku listamannanna, en myndir af
höggmynd hennar „Íhugun“ birtust m.a. með
umfjöllun um sýninguna í The Daily Tele-
graph. Verkið er úr áli og lýsir hugarflæði með
því að draga upp tengsl milli sjávar og strauml-
ínulagaðrar mannsmyndar. Guðjón Ketilsson
sýndi verk er nefnist „Memoria Borealis“ og
kallast á við sambærilegt verk á Íslandi er
nefnist „Memoria Australis“. Verk Þórdísar
Öldu Sigurðardóttur, „Sögumenn“, er unnið
með blandaðri tækni og lýsir samruna hins
manngerða umhverfis og hins náttúrulega. Í
verkinu er notuð blönduð tækni, m.a. skeljar úr
Breiðafirði og sandur af ástralskri strönd.
Stólar, hvor við sinn enda borðsins, bera áletr-
anirnar „To one ocean“, „To another ocean“.
Íslensk stjórnvöld styrktu þátttöku list-
mannanna á höggmyndasýningunni og ritaði
Björn Bjarnason, fyrrverandi menntamálaráð-
herra, sérstakt ávarp í sýningarskrána. Stein-
unn segir það mjög ánægjulegt að íslenskir
styrktaraðilar er studdu þátttöku þeirra, þ.e.
menntamála- og utanríkisráðuneytið, auk
menningarsjóðs Íslandsbanka, skyldu bregð-
ast svo vel við þeim samskiptaáhuga sem sýn-
ingarstjórinn David Handley sýndi, enda megi
ætla að slík samskipti bjóði upp á mikil tæki-
færi fyrir íslenska myndlistarmenn. „Í fyrra
var talið að um 200 þúsund manns hefðu séð
sýninguna og er aðsókn alltaf að aukast. Þann-
ig var ætlað að um 250 þúsund hefðu séð sýn-
inguna sem við tókum þátt í. Hugmyndin á bak
við sýninguna er ekki síst sú að höfða til breiðs
hóps fólks með skemmtilegri og fjölbreyttri
sýningu. Um leið er lagður mikill metnaður í
skipulagninguna, og eru þátttakendur valdir
úr hópi um 500 umsækjenda,“ segir Steinunn.
Það má með sanni segja að verk þeirra
Steinunnar, Þórdísar og Guðjóns hafi verið
víðförul, en í mars á síðasta ári voru þau sýnd í
Tasmaníu í tengslum við listahátíðina „Ten
days on the island“. Steinunn segir að það hafi
verið mikið ævintýri að sýna og kynnast lista-
lífinu á svo framandi slóðum. „En um leið er
hin ástralska menning alls ekki svo framandi.
Ástralar eiga það sameiginlegt með Íslending-
um að vera nokkurs konar landfræðileg jað-
arþjóð í hinum vestræna heimi. Þeir hafa
áhuga á að auka víðsýni sína með því að horfa
út á sjóndeildarhringinn og er full ástæða fyrir
íslenskt listalíf að beina sjónum til þeirra, þeg-
ar kemur að kynningu á íslenskri menningu á
erlendum vettvangi,“ segir Steinunn að lokum.
ÍSLENSK HÖGG-
MYNDALIST Í SYDNEY
„Memoria borealis“, nokkurs konar minn-
ingar um norðrið eftir Guðjón Ketilsson á
höggmyndasýningu í Tasmaníu.
„Íhugun“ eða „Thought“ eftir Steinunni Þórarinsdóttur. Fjöldi manns lagði leið sína um strand-
lengjuna við borgina Sydney til að skoða sýninguna „Sculpture by the Sea.“
„Sögumenn“ eða „Storytellers“ eftir Þórdísi Öldu Sigurðardóttur í Sydney.