Pressan - 15.03.1990, Page 6

6
Fimmtudagur 15. mars 1990
Mál barnanna sem ffengu heilahimnu-
bólgu aff veldum þurrmjólkurduffts á
Landspitalanum ffyrir tæpum ffjórum ár-
um virðist haffa strandað i kerffinu. Ör-
orka barnanna heffur ekki verið metin og
rikissjóður heffur ekki ennþá greitt nein-
ar bætur. Rikissjóður viðurkenndi bóta-
skyldu á sinum tima, engu að siður getur
steffnt i dómsmál vegna ágreinings milli
aðila. Endanleg ákvörðun um hvort eigi
að gera kröffu á hendur fframleiðanda
heffur ekki verið tekin.
EFTIR: BJÖRGU EVU ERLENDSDÓTTUR - MYNDIR: EINAR ÓLASON
Kemur af f jöllum
Davíð Á. Gunnarsson, forstjóri
ríkisspítalanna, kvaðst ekki vita á
hvaða stigi málið væri í dag. „Þetta
er alfarið í höndum Gunnlaugs Cla-
essens ríkislögmanns. Við höfum
viðurkennt bótaskyldu og síðan
mótar ríkislögmaður stefnuna,"
segir hann. Davíð Á. Gunnarsson
vissi ekki að að neitt nýtt hefði kom-
ið fram í málinu, en það hefur kom-
ið fram í viðtali við fleiri aðila að
málið hefur verið til umræðu á fund-
um stjórnarnefndar ríkisspítalanna.
Forstjóri rikisspítalanna situr að
sjálfsögðu þá fundi. Aðspurður
kannaðist Davíð samt ekki við hvað
væri að gerast í málinu og sagðist
ekki vita til þess að ágreiningur
væri það mikill að stefnf gæti í
Þrátt fyrir að ríkissjóður hafi
gengist við bótaábyrgð hafa aðilar
ekki komist að samkomulagi um
málið. Að sögn Guðmundar
Bjarnasonar heilbrigðisráð-
herra er málið hjá ríkislögmanni og
ekki er ennþá vitað hvort stefnir í
dómsmál.
Röng meðferð þurrmjólkur á
fæðingardeild Landspítalans
varð til þess að þrjú börn sýktust af
heilahimnubólgu. Mjólkin var hituð
of lengi eða tvíhituð eftir að hún
hafði verið blönduð. Tvö barnanna
eru á lífi en hafa hlotið varanlega ör-
orku og mál þeirra hefur ekki fengið
neina afgreiðslu af hálfu ríkisins enn
sem komið er.
Krafa ó
framleiðanda
hugsanleg

■ *
’mwww.w.v.ww.w,WM(W,;
“ fœðingnr-
deild Landspitalans sýlct-
ustfyrir tœpum tveimur
nrum vegna rangrar meö-
,J"d{unar Þnrrmjótkur-
oióndu.
fœðingardedd ‘iMndrpímhns a/j'h UPP.,SÚ staöa 6
■ usf alvorlego vegnn bekt?Jh,J*tí>rír■nyburar veikt- $55«
• MiO. en tvt) híutUVamnSkf"Sfn Eitt bnrniö er ÉfN
: Mgunni. sem sýkingin olTTVff-The,lahimnu- S5Í
raunar veikt ?, Bttrmð. sem dó. var ------
/áOherra OgfjármáloráðherrtVh^f^'-V' hei,briSáis-
skyidu ríkisins vegna lykinrír V‘Ö.lJrkennt bóta-
priggja. S yS'ngar aiira barnanna
. ►
Stjórnarnefnd ríkisspítalanna hef-
ur einnig fjallað um málið. „Það hef-
ur komið til tals í stjórnarnefndinni
að gera kröfu á hendur framleið-
anda. Endanleg ákvörðun um það
hefur ekki verið tekin og skoðanir
eru skiptar í stjórnarnefndinni. Það
getur reynst erfitt að sækja slíkt mál
vegna þess að röng meðferð þurr-
mjólkurduftsins hefur verið viður-
kennd," segir heilbrigðisráðherra.
„Mín persónulega skoðun er sú að
rétt sé að biða og sjá hvernig málið
fer áður en við ákveðum hvað verði
gert í sambandi við málsókn á hend-
ur framleiðanda. Það er eftir að sjá
hvort þetta verður dómsmál og
hvað miklar kröfur koma fram í mál-
inu," segir ráðherra.
Ný lög gilda ekki
1. júlí síðastliðinn gengu i gildi ný
lög um réttindi sjúklings til bóta
vegna mistaka starfsfólks á sjúkra-
húsum. Samkvæmt þessum lögum
öðlast sjúklingur aukinn rétt til bóta
í slíkum tilfellum. Þessi nýju lög ná
ekki til barnanna sem smituðust af
þurrmjólkurduftinu á Landspítalan-
um.
„Rikislögmaður telur ekki að nýju
lögin geti gilt í þessu tilfelli, þau nái
ekki yfir það sem gerst hefur áður
en þau gengu i gildi,” segir heil-
brigðisráðherra. Hann telur að bæt-
urnar verði á engan hátt aðlagaðar
til samræmingar nýju lögunum.
Gunnlaugur Claessen ríkislög-
maður var staddur erlendis og því
ekki hægt að fá beinar upplýsingar
frá honum um málið.
Örorkumat liggur
ekki fyrir
í viðtali Björn Önundarson
tryggingayfirlækni kom fram að
örorka barnanna tveggja sem lifðu
hefur enn ekki verið metin af Trygg-
ingastofnun. „Oft er örorka metin
eftir eitt ár, en ég hef ekki séð neitt
hérna um þessi börn. Það þarf þó
ekki að vera neitt einkennilegt því
það getur stundum verið erfitt að
meta örorku ungra barna," segir
Björn.
Ólafur Ólafsson landlæknir
veit ekki hvar málið stendur í dag.
„Við lögðum það til að tímabundin
örorka þessara barna yrði metin, en
ég veit ekki hvað læknar barnanna
hafa gert," segir landlæknir.
Heilbrigðisráðherra þekkir ekki
ástæðu þess að örorka barnánna
hefur ekki verið metin, en telur þó
að það geti staðið í sambandi við
bótamatið. „Það getur haft áhrif á
bótakröfur hvernig örorka er met-
in,“ segir Guðmundur Bjarnason
heilbrigðisráðherra.
Þetta er þurrmjólkin sem notuð
var á Landspítalanum þegar
börnin sýktust. Rannsóknir hafa
farið fram á þurrmjólk síðustu ár-
in og í öllum tegundum eru bakt-
eríur. Rétt meðferð þurrmjólkur-
innar er frumskilyrði.
Guðmundur Bjarnason heilbrigðisráðherra telur ráölegt að bíða og
sjá hvort miklar kröfur koma fram í málinu, áður en ákvöröun verður
tekin um kröfu á framleiðanda.
dómsmál. Hann vissi heldur ekki
hvort rætt hefði verið nýlega um að
gera kröfu á framleiðanda. „Ég kem
af fjöllum," sagði forstjóri ríkisspít-
alanna.
Stjórnarmenn úr nefndinni vildu
ekki tjá sig um málið, en Árni
Gunnarsson, þingmaður og einn
stjórnarmanna, sajgðist vita að það
væri í athugun. I heilbrigðisráðu-
neytinu fengust fyrst þær upplýsing-
ar að ágreiningur væri um bótaupp-
hæð, en þær upplýsingar voru
dregnar til baka, þar til ráðherra
staðfesti að um ágreining væri að
ræða.
Merkingum
ábótavant
Mikilvægt er að farið sé nákvæm-
lega eftir notkunarreglum þegar
þurrmjólk er gefin. Það var ekki
gert á Landspítalanum þegar slysið
átti sér stað. „Þetta var mikið áfall
fyrir starfsfólkið á spítalanum," seg-
ir Vilborg Ingólfsdóttir hjúkrun-
arfræðingur. „Eftir þetta er búið
að breyta vinnuaðferðunum, með
aukinni tækni og á annan hátt, til
þess að tryggja að ekkert þessu líkt
geti komið fyrir aftur. Vitund fólks
hefur einnig aukist."
Ingibjörg segir að engan á spítal-
anum hafi órað fyrir því að þetta
gæti gerst. „Auðvitað stendur ekki
eitt orð á pakkanum um að bakter-
íur geti verið í þurrmjólkinni og það
má spyrja að því hvort innihald vör-
unnar sé í lagi þegar þessi bakteríu-
gróður er til staðar," segir Vilborg,
en hún telur að merkingum á tilbún-
um barnamat sé yfirleitt mjög
ábótavant.
Bakterlur sem
þróunarhjálp
Davíð Á. Gunnarsson, forstjóri
ríkisspítalanna, bendir á að fleiri
tonn af þurrmjólk hafi verið gefin til
þróunarlanda. í ýmsum þessara
landa er heilahimnubólga mjög út-
breiddur sjúkdómur. Hreinlætisað-
stöðu er oft ábótavant í þróunar-
löndum og hiti víða mikill og hætta
á að bakteríur þrífist vel. Davíð telur
þetta vafasama þróunarhjálp, því
mikil hætta sé á að út af geti brugðið
um meðferð þurrmjólkurinnar.
Umboðsaðili vörunnar á íslandi,
Gunnar Kvaran, segir að það
kæmi sér mjög á óvart ef framleið-
andi yrði krafinn bóta. „Hefur þú
ekki lesið um þetta mál í blöðunum?
Ríkið hefur viðurkennt bótaskyldu
fyrir þessi mistök," segir Gunnar.
Hann segir að rannsóknir hafi sýnt
að færri bakteríur séu í hans þurr-
mjólk en mörgum öðrum tegund-
um.
Gunnar sér ekki neitt athugavert
við að þurrmjólkin sé gefin til þró-
unarlanda og notuð þar, en auðvit-
að á réttan hátt. „Það gildir ná-
kvæmlega það sama um þetta og
annan mat,“ segir Gunnar. „Annars
hef ég aldrei til þessara landa komið
og hef þar af leiðandi enga skoðun
á því, enda er það ekki í mínum
verkahring."