Pressan - 07.03.1991, Blaðsíða 14

FIMMTUDAGUR PRESSAN 7. MARS 1991
FJÖLMIÐLAR
Hjartastopp í beinni útsendingu
Útgefandi:
Blað hf.
Framkvæmdastjóri:
Hákon Hákonarson
Ritstjórar:
Gunnar Smári Egilsson,
Kristján Þorvaldsson
Auglýsingastjóri:
Hinrik Gunnar
Hilmarsson
Ritstjórn, skrifstofur og aug-
lýsingar: Hverfisgötu 8-10,
sími 62 13 13. Faxnúmer:
62 70 19. Eftir lokun skipti-
borðs: Ritstjórn 62 13 91, dreif-
ing 62 13 95, tæknideild 62 00
55. Áskriftargjald 550 kr. á
mánuði. Verð í lausasölu 170
kr. eintakið.
Furdulegt siöferdi
í veitingarekstri
Ég ætla að nota þennan
dálk til þess að þakka ríkis-
sjónvarpinu fyrir að láta Stef-
án Jón Hafstein stjórna
Spurningakeppni framhalds-
skólanna. Fyrir okkur áhorf-
endur er mikil hvíld í því að
horfa á sjónvarpsmann sem
er tiltöluíega öruggur með
sjálfan sig.
í gegnum árin hefur það
verið lagt á okkur að horfa á
skjánum upp á konur og
menn nánast á barmi tauga-
áfalls við að stjórna þáttum
eða lesa fréttir. Sumir jugga
sér látlaust í stólnum, aðrir
núa sífellt hendur sínur eða
þerra svitann í lófunum og
enn aðrir tapa allri skynsemi
og blaðra bara einhverja end-
emis þvælu til að hylja tauga-
veiklunina. Aðrir, eins og Art-
húr Björgvin Bollason, hafa
fundið sér griðland í mónót-
ónískum leikþætti og eru í
sjálfu sér nógu öruggir þar.
Álagið fyrir okkur áhorfend-
urna er hins vegar engu
minna en við að horfa upp á
þá taugaveikluðu.
Ekki veit ég hvað forsvars-
mönnum ríkissjónvarpsins
gengur til með að vera sífellt
að ota óstöðugu fólki í sjón-
varpið. Það er hvorki greiði
við það né áhorfendur.
Tilgáta mín er hins vegar
sú að fyrir einhvern misskil-
inn mannkærleik telji þeir að
það eigi ekki að halda fólki
frá skjánum þó það brotni
saman í útsendingunni. Ann-
ars væru þeir að Iáta undan
þeim sjó-bisness, sem sjón-
varp vissulega er öðrum
þræði. Þetta er nokkurs kon-
ar bernskur amatörismi.
En stór hluti þjóðarinnar er
sammála forsvarsmönnum
Ríkisútvarpsins. Þess vegan
fer Stefán Jón í taugarnar á
svo mörgum. Fólki finnst
heimílistégra að horfa upp á
einhvern vesalinginn fá
hjartastopp í beinni útsend-
ingu.
Gunnar Smári Egilsson
I PRESSUNNI í dag eru greinar
um tvo kónga úr veitingahúsa-
rekstrinum.
Annars vegar er fjallað um
Pálma Lorensson, fyrrum veitinga-
mann í Eyjum, sem hreinsaði út
allt verðmætt úr þrotabúi fyrirtæk-
is síns og setti ónýtt drasl í staðinn.
Með þessu ætlaði hann að blekkja
lánardrottna sina og koma eignum
undan skiptum á búinu.
Hins vegar eru rakin lok eignar-
halds Ólafs Laufdals á Hótel ís-
landi. Ólafur fékk í raun sjö ára
leigusamning á skemmtistaðnum
á Hótel Islandi í staðinn fyrir að
tefja ekki yfirtöku Búnaðarbank-
ans á hótelinu sjálfu um tvö ár með
því að fara með málið í gegnum
gjaldþrotameðferð. Með þessu
heldur bankinn sinu og Ólafur
heldur eftir því sem eftir var af
hans rekstri. Almennir lánar-
drottnar Ólafs og fyrirtækja hans
munu hins vegar tapa umtalsverð-
um fjármunum á þessum skiptum.
Báðar þessar greinar segja ein-
kennilega sögu af því hvernig
kaupin gerast á eyrinni í veitinga-
rekstri í dag. Og því miður eru þær
síður en svo einsdæmi. Það er frek-
ar orðin regla en undantekning að
eigendur fyrirtækja í þessum
rekstri setji fyrirtæki sín í gjaldþrot
með vissu millibili og stofni ný til
að grynnka á skuldum.
Viðskiptahættir sem þessir móta
síðan verðið og samkeppnisstöð-
una. Þeir eru orðnir að hornsteini
greinarinnar.
ffúam öddru.öm
aw-/£v-ö(?o[
„Ég get ekki slegið Frank
Sinatra til baka. Hann er eitt-
hvaö um 78 ára gamall og ég
mundi sjálfsagt drepa hann."
Sinéad O'Connor
0t¥ccm(vi
oy fiólctíá,
„Þorsteinn Pálsson er í pól-
itík fyrir fjöldann en fyndinn
fyrir sjálfan sig og örfáa aðra.
Davíð er hins vegar fyndinn
fyrir fjöldann en í pólitík fyrir
sjálfan sig og örfáa aðra."
Stuðningsmaður Þorsteins
ALPBEIi ALPBEI
AP CEFAST PPJP
„Ég tel aö bygging Hótels
íslands hafi ekki verið mis-
tök."
Ólafur Laufdal, nokkrum dögum eft-
ir aö Búnaðarbankinn tók hóteliö af
honum.
„Má segja að byrjað hafi
verið með silkihanskann,
en sumir láta sér ekki segj-
ast tyrr en stálhnefinn er
reiddur á lofft.##
IMörður Árnason, upplýsingafulltrúi fjármálaráðherra.
„Mér leið ekki vel þegar ég
var inni í búningsklefa að
klæða mig. Þegar ég kom inn í
salinn aftur ætlaöi ég ekki að
trúa minum eigin augum."
Sigurbjörn Óskarsson, sá sem vann
bikarleikinn í handbolta með þvi að
láta reka sig útaf á upphafsmínútun-
Þjóðleikhúsið er listastofnun
sem er ætlað að vera lifandi."
Stefán Baldursson nýráðinn þjóð-
leikhússtjóri.
Metnaöarskortur
Áhrifavald fjölmiðla er
inikið. Sumir tala reyndar um
þá sem eina af valdastofnun-
um þjóðfélagsins. Því miður
fara ekki alltaf saman völd og
ábyrgð og þannig hefur því
miður oft reynst vera raunin
með fjölmiðla hér á landi.
Það er skylda fjölmiðla að
upplýsa almenning. Til þess
að takast megi að upplýsa al-
menning þarf fjölmiðill að
hafa fyrir hendi metnaðinn;
— metnaðinn til þess að
miðla réttum upplýsingum.
Sé metnaðurinn ekki fyrir
hendi er hætt við að almenn-
ingur verði lýðskrumi og
blekkingum að bráð.
Því miður eru þess dæmi
að mínu mati að íslenskir fjöl-
miðlar hafi ekki gegnt skyldu
sinni gagnvart almenningi.
Tvennt má taka sem dæmi
um þetta. Annars vegar eru
það slúðurdálkar um menn
og málefni, sem birtast í sum-
um fjölmiðlum. Hins vegar er
það tregða til þess að fylgja
málum eftir.
Það kann að vera að slúð-
urdálkar blaðanna séu vin-
sælt lestrarefni, en hvaða til-
gangi þjóna þeir? Stundum
getur verið að þeir komi að
sannleikskornum, sem með
öðru móti hefðu ekki náð
eyrum eða augum manna, en
því miður hefur oft sú verið
raunin, að viðkomandi frá-
sögn er jafn langt frá stað-
reyndum málsins og fölsk lyg-
in er frá hreinum sannleikan-
um.
Undirritaður vann í nokkur
ár á einu dagblaðanna auk
þess að vera virkur í stjórn-
málastarfi. Vegna þessa hef
ég oft rekist á frásagnir af
mönnum og atburðum, sem
ég hef þekkt af eigin raun, en
hafa brenglast gersamlega í
slúðurdálki eða frásögn og
verið hreinn og klár upp-
spuni.
Svo kann að vera að mann-
ekla eða aðrar orsakir séu
fyrir því að blaðamenn geta
ekki reynt sannleiksgildi
slíkra frásagna. Ég verð hins
vegar að segja eins og er, að
mér er fyrirmunað að bera
faglega virðingu fyrir þeim
blaðamönnum sem láta nota
sig í slíkum annarlegum til-
gangi. Fátt er hörmulegra en
blaðamaður án faglegs metn-
aðar.
Hitt dæmið er hlutur sem
talsvert hefur velkst fyrir
manni undanfarin misseri. í
mörgum tilfellum virðist fjöl-
miðla skorta getu eða metn-
að til þess að fylgja máli eftir,
þannig að fréttir og frásagnir
skilja oft eftir fleiri spurning-
ar en svör og ýmsir angar
málsins eru látnir óáreittir.
Pólitík í þágu
heimilisins
Við íslendingar erum ýmsu
vanir varðandi stjórnmála-
menn og umgengni þeirra
við almannafé. í gegnum tíð-
ina hafa þeir tekið æði frek-
lega úr opinberum sjóðum og
veitt til sinna kjördæma eða
vina í von um endurkjör.
Vanalega er þetta kallað ýms-
um fögrum nöfnum, svo sem
stuðningur við atvinnuupp-
byggingu.
Margrét Frímannsdóttir er
þarna engin undantekning.
Sem oddviti Stokkseyrar og
stjórnarformaður hraðfrysti-
hússins á staðnum reyndi hún
allt hvað gat til þess að fá sem
mest úr almannasjóðum
þrátt fyrir að lítil sem engin
von væri til þess að fyrirtæk-
ið gætið lifað af.
En Margrét er einn fárra
þingmanna sem hefur barist
hatrammlega gegn fjárveit-
ingum af eigingjörnum
ástæðum og gefur sú saga
sem nú verður rakin hug-
mynd um hvernig kaupin
Einnig láta fjölmiðlar lýð-
skrumara alltof oft komast
upp með það að gefa misvís-
andi yfirlýsingar eða svara
spurningum út í hött,
Dæmi um hið síðarnefnda
eru yfirlýsingar Ólafs Gríms-
sonar í málefnum Þormóðs
ramma og ríkisendurskoðun-
ar. í því máli bar hann þungar
sakir á viðkomandi stofnun
og sakaði hana um að veita
álit eftir pöntunum. Sami ráð-
herra beitti hins vegar fyrir
sig áliti sömu stofnunar í svo-
kölluðu áfengiskaupamáli
sem stóra dómi og dásamaði
hana sem vakandi auga al-
mennings gegn öllu sukki og
sóun.
Höfundur er lögfræðingur og
borgarfulltrúi.
gerast á eyrinni niðrá þingi.
Þannig er að Margrét er gift
Jóni Gunnari Óttóssyni, sem
frægur varð þegar Steingrím-
ur J. Sigfússon rak hann frá
tilraunastöðinni q Mógilsá.
Þegar gengið var frá brott-
rekstrinum kom fram ósk frá
nýjum forstöðumönnum Mó-
gilsár um aukafjárveitingu.
Þessi ósk fór í gegnum kerfið
eins og aðrar, fékk umsögn
bæði landbúnaðarráðuneyt-
isins og fjárlaga- og hagsýslu-
stofnunar og endaði loks inn
á borði hjá fjárveitinganefnd
þar sem Margrét á sæti. Þeg-
ar formaður fjárveitinga-
nefndar ætlaði að afgreiða
þessa aukafjárveitingu eins
og hvert annað smámál reis
Margrét upp og heimtaði
skýringar. Því var fulltrúi rík-
isendurskoðunar kallaður
fyrir nefndina og Margrét
spurði hann spjörunum úr
vegna þessa máls eða allt þar
til hann gafst upp og sagðist
ekki taka þátt i þessu. Það
væri ekkert að þessari auka-
fjárveitingu.
Þar sem landbúnaðarráðu-
neytið, fjárlaga- og hagsýslu-
stofnun og ríkisendurskoðun
voru búin að leggja blessun
sína yfir málið var fátt ann-
arra úrræða fyrir Margréti en
að hóta að segja sig úr fjár-
veitinganefnd og síðan
flokknum, ef fjárveitingin
næði fram að ganga. Hún
gerði hvort tveggja og fékk
fjárveitinguna lækkaða. Hún
gat því komið fram hefndum
fyrir mann sinn þó í litlu væri.
En svona getur pólitíkin í
dag verið fögur eins og forð-
um. Þrátt fyrir að hefndir,
framapot, bræðravíg og
hrossakaup séu kölluð nýjum
nöfnum þá skín hin hreina
valdabarátta enn í gegn. Um
hana snýst pólitíkin en ekki
atvinnuuppbyggingu, jafn-
rétti eða bræðralag, sem eru
einungis tæki fyrir stjórn-
málamenn til að halda völd-
um.
ÁS
££ öllÁ ft&'M KOIWlÁNÍSJA'
WiÐl fy&fc
SA SÍAPFIáQ. i&5i
Fal? VAR.Ð /Vá SKKfTlL fJA%l
0G VES&J H.F. OoFKns PAfiNNj
m JÁ top BZ ALV£& &TT VíÞ
'ahv^ti\k fyti*2- y&uR. r mLpsoux
HVfiP LÍ66U& fyMófT
'fi tíNÁ HTARTA
Framhald i næsta blaði