Tíminn Sunnudagsblað - 24.02.1963, Blaðsíða 14

uðu kardínálanum með lífláti hans
þar á stundinni. Pacelli horfði á
böðla sína í rósamri tign, og sá enga
æðru á honum. Eins og oft vill verða
um grimmlynd lítilmenni, þá kom
hik að flugumönnunum frammi fyrir
augliti stórmennisins.
f>á ávarpaði kardínáli þá og sagði
þeim að athuga þá staðreynd, að
aldrei borgaði sig að drepa sendi-
herra annarra ríkja. Að lokum hurfu
böðlar Hitlers frá, en Pacelli sakaði
ekki. — Kardínálinn var af öllum
talinn voldugastur áhrifamaður í
páfagarði.
Þótt Hitler væri ákaflega illa við
Heilaga kirkju og gerði henni altt
til óþurftar, sem hann mátti, þá var
honum mjög óhæg þessi óvinsamlega
afstaða hans til páfastólsins. Öll al-
þýða var kirkjunni holl í hjarta sínu,
þótt ægivald nazista héldi öllu þjóð-
lífi í járngreipum.
Hitler hafði þv£ fullan hug á að
sveigja páfa til hollustu við stjórn
nazista, en það virtist illa ganga.
Var páfi hinn þverasti við Hitler.
Nú sem Mússólíni sér þetta, viH
hann koma vini sínum til aðstoðar,
og gerir Hitler heimboð virðulegt til
Rómar. Samkvæmt venju átti þá páfi
að neyðast til að bjóða Hitler heim
til sín í Vatíkanið, svo sem gerist
um þjóðhöfðingjaheimsóknir á Ítalíu.
Hitler hélt til Rómar með pomp og
prakt, og var mikið um dýrðir { borg-
inni eilífu. — En heldur varð nú súr
■svipurinn á þeim fóstbræðrum, Hitl-
er og Mússólíni, þegar sú frétt barst
um stræti, að enginn væri heima í
Vatíkani.
Páfi hafði haldið í fússi með alla
sína hirð upp { fjöll, til sumarbústað-
ar síns Castel Gandolfo — og enginn
til sta-ðar að bjóða Hitler inn í Vatí-
kanið.
Foringinn varð fokvondur. Mússó-
líni varð bæði sneyptur og reiður, en
hann gat ekkert að gert, því að vald
páfa yíir hugum ítala er svo máttugt,
að hver þjóðhöfðingi, sem þar ríkir,
má þakka fyrir, ef páfi vill nýta
hans félagsskap. Hitler stökk heim
til Þýzkalands, reif í hár sér og nag-
aði neglur: Hvernig gat hann tekið
rækilega í lurginn á þessum dramb-
sömu kirkjuhöfðingjum; látið þá
kenna aflsmunar svo duglega, að þá
ræki lengi minni til? Hér. var ekki
hægt um vik. Þótt foringinn Hitler
væri voldugur, þá var Heilög Kirkja
enn þá máttugri. Að berja á henni
var eins og að ætla sér að strýkja
sjóinn. — Þá kom foringjanum loks-
ins. snjallræði í hug: Kirkjuhátíðin 1
Ungverjalandi!
Skipun strax útgefin: Foringinn
hannar allar pílagrímsreisur um
Þýzkaland dagana 22.—28. maí 1938.
Þarna skyldi hann þakka Pacelli
xardínála fyrir gestrisnina í Róm!
— Pacelli átti sem sé að mæta i
Búdapest á hátíðinni sem sérlegur
sendimaður páfa. — Og þar við sat,
þegar hinn vesæli íslenzki pílagrímur
stóð altygjaður frómum umþenking-
um og himneskri tilhlökkun, vegna
væntanlegrar heimsóknar í garð hins
blessaða Ungverjakonungs.
Armur hinna voldugu nær stund-
um langt. — Ekkert varð af för
hinna norrænu pílagríma. Bann HitJ-
ers stóð í vegiunm. — Ég rölti ringl-
uð heim á leið til spítalans. Engin
pílagrímsferð! Ég hafði þó verið full-
viss urn velþóknan Þorláks biskups,
Ólafs konungs og Antoníusar frá
Padúa. Gat það átt sér stað, að þessi
Hitler væri þess megnugur að hindra
svo göfuga og hjálpsamlega föru-
nauta? —
Vorsólin stafaði geislum á turna
og hallir konungsborgarinnar. Kast-
aníutrén stóðu hlaðin blómaklösum,
líkt og þau væru alsett fannhvítum
kertum. — Fögur er hún Höfn gegn-
um hugmyndanna gler. — Ég íór
smátt og smátt að sætta mig við þá
tilhugsun, að hér yrði ég að stranda,
rétt eins og allur þorri íslendinga
hafði gert, síðastliðnar fjórar aldir.
Immaculata nunna spurði mig þeg-
ar frétta. Ég sagði sem var og þar
með, — að ég væri búin að sætta mig
við að komast ekki lengra en til
Kaupmannahafnar. Hér væri fagurt
um að litast og förin þv{ alls ekki til
ónýtis farin að öllu leyti.
Þegar Immaculata nunna heyrði
þessi orð, varð hún æf. „Hvað er að
heyra slíkt! Ætlið þér að gefast upp
hér, — þér, sem komuð alla leið
norðan frá íslandi!1'
Kaupmannahöfn. — Það var þá
staðurinn! Nei, sú góða nunna full-
vissaði mig um það, að þótt mér yxi
svo mjög í augum heimsleg prakt
þessarar borgar, þá væri hún sern
vindböllur þunnur í samlíking við
þá forkunnlegu dýrð og himneskan
Ijóma, er yfir suðrænum helgistöð-
um hvíldi. — Að lokum fylltist
Immaculata nunna gift Heilags Anda
svo mælandi: „Þér eruð fullvita
manneskjat Ef þér hagið yður sæmi-
lega, yrðið ekki á aðra en einkennis-
búna lögregluþjóna og slíkt fólk, —
þá getið þér farið á heimsenda án
þess að lenda { neinu klandri. Ef
þér farið ekki nú í þessa helgu píla-
grímsgöngu, er allsóvíst, að Drott-
inn gefi yður nokkru sinni slíkt tæki-
færi oftar“. Af orðaræðu þvílíkri
réð ég, að þessi ambátt Drottins
mundi mæla fyrir munn þeirra dýrl-
inga, undir hverra áraburð ég hafði
svo ákaft leitað.
Er skemmst frá að segja, að afráð-
ið var, að ég skyldi halda áfram á
fund Stefáns konungs ’ielga — alein.
Immaculata nunna sagði, að ferða-
langar útlendir væru aufúsugestir í
Þýzkalandi Hitlers; færu þeir aðeins
sem skemmtiferðamenn, og mundi
enginn fara að rekast í ferðum einn-
ar erlendrar stúlku, né sinna um
hvorum megin hryggjar hún lægi,
— og reyndist það rétt. Nunnan út-
bjó mér nestismal svo góðan, að svo
virtist sem duga mundi alla leið
suður á Ungverjasléttu. Nesti það,
er nunnan valdi, var einkum brauð
og vín, að hætti þeim, er tíðkaðist
í hennar sveit suður þar. Loks kvaddi
ég þessa ágætu konu með tárum
þakklætis, þvf að án hennar sköru-
legu hvatningar hefði ég ekki komzt
yfir hinn kínverska múr íslenzkrar
einangrunar.
Fátt segir af einum
Fékk ég mér nú far með járn-
brautum suður hið sæla Sjáland og
með hinni þýzku ferju áleiðis til
Warnemiinde á strönd Vindlands
hins forna. Nú var nóg næði til að
hugsa um sinn hag. Danskan var að
þoka fyrir þýzkunni í tali manna
umhverfis. Einhver spekingur hafði
sagt, að enskukunnátta dygði hvar
sem farið væri um veröldu. Þessu
treysti ég, því að í þýzku hafði ég
aðeins lært það, sem skáldið Jakob
Smári kenndi mér stuttan tíma, end-
ur fyrir löngu.
Nú var komið að vegabréfaskoðun
á ferjuskrifstofunni. Sat þar fyrir
ungur og fagur hermaður { grænum
búningi með gyllta borða á öxlum.
Hann ávarpaði mig á þýzku, en mér
varð svo mikið um, að ég kom ekki
upp nokkru orði, en rétti fram vega-
hréfið, skelfd í sinni. „Island pass!“
Hermaðurinn fagri varð allur í einu
brosi, rétt eins og honum hefði ver-
ið sýnt aðalsbréf. Sannarlega virtist
gott að vera íslendingur í Þýzka-
landi. — Loksins skildi ég, hvað
hann var að mæla, að hann var að
spyrja að fjármunum mínum. Hafði
ég ekki önnur ráð en að rétta hon-
um budduna með öllu saman. Það
voru 100 pengö ungversk, 7 sterlings-
pund og 25 skildingar, 70 kr. dansk-
ar og 5 kr. íslenzkar. Allt var þetta
skrifað niður, og hinn fríði Prússi
rétti mér kvittun og þrjátiu silfur-
mörk í skiptum, sem var hinn lög-
boðni ferðagjaldeyrir í Þýzkalandi.
Eftir þetta atvik fór ég að renna
grun í þau óþægindi, sem fylgja því
að vera nær mállaus í framandi landi.
Setti nú að mér vott af kvíða. En
þá minntist ég þeirra orða, er Einar
skáld Benediktsson mælti í formála
fyrir ljóðabók sinni Hrönnum, þar
sem Einar segir, að íslendingar séu
^vo gáfaðir, að heimurinn standi
þeim opinn. Reyndi ég nú að rifja
upp fyrir mér kvæðið „Væringjar“
og hresstist mjög í huga:
]&2
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ