Tíminn Sunnudagsblað - 24.02.1963, Side 15

Þá neíndist hér margur til metnaðs
og hróss
frá Miklagarði til Niðaróss.
Þá stóð hámenning íslands, er
æskuna dreymir
Meðan á þessum umþenkingum
stóð, rann lestin í sífellu suður —
í átt til Berlínar Svipur hins flat-
lenda Norður-Þýzkalands er annar
og þyngri heldur en yn'dj og ljóðræn
fegurð danskra beykiskóga Barr-
skógar Þýzkalands eru svipdimmir
Ströng og þunglamaleg er hin háa,
gilda grön.
Nærvera fólksins í klefanum var
smám saman að síast inn í vjtund
mína. Þar sátu tvær danskar stúlk-
ur, um þrítugt á að gizka, og fram-
andlega glæsileg kona. Ekki var auð-
velt að geta sér til um aldur hennar,
sem gat verið alls staðar milli þrí-
tugs og fimmtugs. Konur þessar
höfðu fyrir löngu tekið tal saman,
en ég Sinnti því'lítt, þar til þær hófu
orða - Uir um ferðalög. Konan glæsi-
lega ar auðheyranlega langvíðför]-
ust. Hún sagðist jafnvel hafa komizt
alla leið norður til íslands! Stúlk-
urnar létu sem hrollur færi um þær
yfir svölu nafni þessa fjarlæga ey-
lands. „Þar hlýtur að vera ömurlegt
heimkynni”, sagði önnur þeirra. Þá
gat ég ekki þagað lengur og segi:
„Ekki er þar eins ill vist og þið
haldið“.
Þá skelltu þær allar þrjár upp úr.
„Áttum við ekki á von!“ Þær höfðu
sem sé gægzt á passann minn f ferj-
unni og séð, að hér var íslendingur
á ferð. Sögðust þær hafa hagað orð-
um sínum þannig, að ég hlyti á end-
anum að taka þátt í samtalinu.
Kynntu þær sig, og voru stúlkurnar
tvær á skemmtiferð til Sviss. Kon-
an glæsilega sagðist vera rússnesk
og Jieita Irenia Svendsen, gift í Dan-
mörku. Til íslands kom hún með
Kubankósakkakórnum, sem hér kom
kringum 1930. Henni lá vel orð til
lands og þjóðar, en sagði, að fisk-
bragð hefði verið af öllum mat, jafn-
vel lambakjötinu. Seinna frétti ég
hjá stúlkunum, að Irenia hin rúss-
neska væri landflótta aðalskona og
ætti aldrei afturkvæmt til Rússlands.
Þær dönsku hófu nú tal við þá rúss-
nesku um ástandið í Evrópu. Öllum
lá þeim vel orð til Hitlers, virtust
iafnvel hrifnar af honum og stjórn
hans. Irenia hin rússneska talaði
óskaplega illa um Stalín og sagði af
honum margar ljótar sögur. Einkum
virtist henni vera sárt um Schmith
prófessor, sem á sínum tíma fór
frægar ferðir á ísbrjótnum Tjeljusk-
in, en sat nú á sakborningabekknum
í Moskvu. Að lokum kvað Irenia upp
úr með, að Stalín gæti ekki verið
með öllum mjalla, og tóku þær
dönsku undir það.
Mér blöskraði þetta ljóta umtal
um Stalín, sem margir frægir íslend
ingar höfðu lofað í ljóðum og sögum,
en furðaði mig á aðdáun þeirra :
Hitler, sem enginn 'merkur íslend
ingur hafði flutt kvæði eða rómað
bókum.
Ég fór að taka málstað Stalíns
við þá rússnesku Hún sagði, að Is
lendingar hefðu ekkert vit á rúss
neskri pólitík, en ef ég vildi fræðast
um það mál, þá skyldi ég lesa bé
eftir einhvern general Krestanoff,
sem héti: „Fra den tohovede öri
til den röde fane“
Nú fóru konur þessar að spyrja
mig spjörunum úr, á hvaða ferða
lagi ég væri. Fannst þeim dönsku
allt mitt ráð glæfralegt í meira lagi
og af lítilli fyrirhyggju til stofnað.
Tóku þær að vara mig strengilega
vð hvítu þrælasölunnj og sögðu
margar herfilegar dæmisögur þar að
lútandi. Irenia hin rússneska tók
minna undir það, en sagði, að með
brosinu kæmist maður allt! Það þótti
mér trúlegt, hvað hana sjálfa snerti,
en ekki eru öllum konum gefin slík
augu, er samlíkjast mega við stjörn-
ur, eins og þessari útlægu hefðarkonu.
Brátt fylltust þessar heiðvirðu kvinn-
ur slíkri umhyggju fyrir fáráðlingn-
um frá íslandi, að yfir mig rigndi
ráðleggingum, boðum og bönnum.
Tók nú þessi umræða öll að vekja
athygli lestarvarðarins. Hann spurði
þær einhvers á þýzku og leit á mig.
Líklega, hvort ég væri eitthvað í
ólagi. Þá dembdu þær yfir hann
heilu fossfalli af orðum, þar sem ég
skildi ekki nema lítið eitt. Enda
hafði ég lítinn áhuga á öllum þessum
fyrirgangi, því að Einar Ben. hafði
sagt, að heimurinn stæði íslending-
um opinn, Eftir að hafa hlýtt á lýs-
ingar kvennanna, þá leizt kinum
þýzka lestarverði auðsjáanlega grun-
samlega á þennan íslenzka ferðalang.
Bað hann mig að láta sig sjá skjöl
mín og skilríki og ferðaáætlanir
járnbrautum. Allt \\rtist vera í lagi
nerna járnbrautaáætlanirnar. Þar
krotaði hann eittthvað og skrifaði við
Friedricsher Banhof, en strikaði yfir
Anhalter Banhof. Voru þau nú öll
ánægð og þóttust sjáanlega hafa
bjargað smælingja þessum frá glöt-
un. Loks komum við til Berlínar kl.
9 um kvöldið. Irenia hin gerzka
faðmaði mig að sér og kyssti í
kveðjuskyni með rússneskri alúð,
rétt eins og siður var til sveita á ís-
landi til ska-mms tfma. Þær dönsku
buðu mér að ganga með þeim um
borgina, þangað til þær yrðu að fara
í lestina til Sviss. Við fórum strax
að leita að Hitler og fundum höll
hans í Wilhelmsstrasse. Þar stóðu
verðir, stífir eins og tindátar. í fjöl-
mörgum búðargluggum voru feikna
myndir af foringjanum Hitler og
þeim gæðingum nans, Göring og
Göbbels. í einum glugga var stærðar
mynd af ljóshærðri og tíguiegri konu
í dýrindis kjól Hún var hin fyrrver-
andi leikkona, Emmy Sonnemann,
núverandi frú Göring. Stóð undir
myndinni, að frúin væri nýbúin að
eignast dóttur og að foringinn hefði
óskað þeim Göringshjónum til lukku
með barnið. Þá var gríðarstórt mynd-
spjald af einhverri dýriegri veizlu,
þar sem Hitler sat hljóður og hátíð-
legur í öndvegi. Allt umhverfis hann
sátu háttsettir hershcfðingjar og
þeirra frúr. Karlmennirnir voru al-
þaktir orðum og heiðursmerkjum,
en konurnar skinu í hinum tegursta
skrúða eins og álfadrottning-ar. Gör-
ing hélt á ljómandi kristalsstaupi,
og var augsýnilega að mæla fyrir
minni Hitlers af miklum móði. —
Gengum við nú undir hið fræga
Brandenburger Thor, hið mikla stein-
súlnahlið, sem nú á dögum er frægt
í fréttum. Var þar á torginu einhver
minni háttar hersýning, og var ekki
amalegt að renna augum til þeirra
stórglæsilegu dáta, sem þar lömdu
hælum í prússnesku göngulagi. Mikil
lifandis ósköp var þýzki herinn glæsi-
legur á þessum árum! Þar virtist
vera valinn. maður í hverju rúmi,
hvað snerti allan ytri tíguleik og
hermannlegan búnað. En andlitin
voru hörð, svipbrigðalaus eins og
greypt f stein, Slíkar ásjónur hafði
pílagrímurinn frá íslandi aldrei fyrr
séð. —
Nú var komið að brotuarartima
stúlknanna dönsku, og kvöddumst við
á Stettiner-stöðinni með miklum kær
leikum. Hélt ég síðan heim í Hótel
Nordland og fór að sofa. Ég þorði.
ekki fyrir mitt litla líf að fara að
eigra um stræti þessarar Babýlonar,
sem hinar umhyggjusömu dönsku
lcvinnur höfðu lýst svo viðsjálli. —
Næsta morgun fór ég á fætur íyrir
allar aldir og hélt af stað til Fried-
rischer-brautarstöðvarinnar. Skyldi
lestin fara þaðan kl. 9. Ég var alltof
snemma á ferðinni, svo að ég settist
á bekk og hugleiddi handleiðslu
Drottins og ræddi í anda við þá Þor-
lák biskup helga, hinn hlessaða Ólaf
konung og hinn sæla Antoníus frá
Padúa. Loks kom að brottförinni, og
lagði ég niður mikla stiga með tösk-
una mína. — Sé ég þá ekki sjálfan
Einar Benediktsson koma gangandi
með höfðinglegum virðuleik! Upp-
yngdan, þannig að hann leit nákvæm
lega eins út og á myndinni £ ljóða-
bókinni Hafblik. Búnaður hans all-
ur var svo ríkmannlegur, að mest
líktist greifa í bíómynd. — Ég fyllt-
ist stórri forundran og miklum fögn-
uði yfir jarteikn þessari, því að auð-
vitað hlaut hið mikla skáld að hafíþ
heyrt áköll mín til Herdísarvíkur ojj'
var nú hér kominn. — Meðan ég
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
183