Tíminn Sunnudagsblað - 24.02.1963, Qupperneq 20

„Ekki veit ég, af hverju þú getur
öfundað djöfullinn“-
Alltjent er þó það, að 'nann situr
á sjálfs sín eign“, svarar Steinn og
lætur sér hvergi bregða.
Einn kemur öðrum meiri
Ari í Stöðlakoti á Eyrarbakka
hlýddi eitt sinn á, er menn ræddu
um kvensemi. Vildi hann leggja orð
í belg og segir:
„Ja, kvenskur er ég, en kvenskari
er þó konan mín“.
Röggsamlegur úrskurður
Tveir bændur úr Súgandafirði,
Friðbert Guðmundsson og Brynjólf-
ur í Bæ, fóru ásamt fleiri mönnum
á báti til Flateyrar til kaupskapar.
Komu þeir síðla kvölds að Bæ úr
kaupstaðarferðinni, mjög drukknir.
Var setið við kútana um nóttina og
gerðist brátt allslarksamt. Um síðir
mátti Friðbert ekki á fótum standa,
og Brynjólfur lognaðist með öllu út
af og var borinn upp á loft. Varð
þeim, sem báru hann upp, tilrætt um,
hvað við hann skyldi gera. Þetta
heyrði Friðbert í gegnum vímuna,
lyfti höfði frá gólfi og mælti:
„Drepa hann, og drepa hann strax.
Hann mun ekki bíða sér til batnað-
ar“.
Fannst margf skrýfið
Þótt vinnukergja væri mikil fyrr á
tíffium, lágu þung víti við vinnu á
helgum dögum. Vildu þá húsbændur
á guðræknum heimilum, að vinnuhjú
sín og börn læsu guðsorðabækur sér
til sálubótar. einkum þó á stórhá-
tíðum.
Það bar við á aðfangadagskvöld,
að Sigríður húsfreyja Finnbogadótt-
ir á Helgavatni í Vainsdal veitti því
eftirtekt, að piltur einn á heimil-
inu dormaði á rúmi sínu, þegar annað
fólk var tekið að glugga í guðsorða-
bækurnar. Tók hún þá Nýja testa-
mentið og fékk piltinum. Strákur lét
sér það vel líka og las lengi kvölds,
og þóttist Sigríður hér hafa góðu
sæði sáð i frjósaman jarðveg.
Þegar ganga skyldi tU náða, skil-
aði strákur húsfreyju bókinni með
þessum ummælum:
„Ég ætla að biðja þig, Sigríður
mín, að lána mér þessa bók oftar.
Það er margt skrýtið í henni".
Á sama hundraðinu
Ámi hét maður, Jónsson, sjóhetja
mikil. Hann var á gamals aldri for-
maður á báti, sera Halldór Jónsson
í Vík í Mýrdal átti, er. sjálfur var
Halldór formaður á öðrum báti. Varð
Haildór að jafnaði drýgri með afla
en Ámi gamli.
Svo bar eitt sinn við, er þeir voru
báðir á sjó í góðu veðri, að Árni
kemur á báti sínum, þar sem Halldór
var fyrir. Þegar Árni er kominn í kall
færi, lætur hami stöðva róðurinn og
kallar siðan yfir til húsbónda síns:
„Ég er kominn á sama hundraðið
og þú, Halldór".
Síðan lét hann snúa bátnum og
róa aftur á miðið, sem þeir höfðu ver
ið á.
Þorsteinn þó verstur
Snemma á nítjándu öld bjó á
Hnjúki í Vatnsdal bóndi, sem hét
Jón. Þorsteinn hét vinnupiltur hans.
Engjar voru býsna votlendar á
Hnjúki, og þóttj illt verk að heyja
þar í kalsatíð. Eitt sinn komst Jón
bóndi á Hnjúki svo að orði:
„Slæmur er skrattinn, verri er fló-
inn. Þó er Þorsteinn þaðan af verst-
ur“.
Þaö gat líka gengið
JÓN alþingismaður Bjarnason í
Ólafsdal var ör í tali og mikill ær-
ingi. Máltæki hans var, þegar hann
kom til gistingar á bæi, þar sem
þröngt var fyrir eða margt annarra
gesta:
„Ef knappt er um rúm, tek ég mér
til þakka að sofa hjá þokkalegri vinnu
konu“.
Hvað gerðist á
Framhald af 176. síSu.
við þennan óhugnað, og hvort sem
menn trúðu þessu eða ekki, þá er
hitt víst, að fólk var þess lítt fýsandi,
að eiga sér busetu eða dvöl á Baul-
árvöllum eftir þetta, enda lagðist býl-
ið senn í eyði fyrir fullt og allt, þótt
að sjálfsögðu væri þar öðrum og
fleiri orsökum til að dreifa.
VI.
Þegar gengið er út frá því, að Baul-
árvallaundrin hafi raunverulega átt
sér stað og allar þær skýringar þrýt-
ur, sem nú hafa verið raktar, er ekki
fyrir hendi nema ein lausn þessarar
gátu: Að hér hafi verið um að ræða
ofríkisverk af manna völdum á einn
eða annan hátt Þó ályktun þessi sé
að vísu heldur ekki byggð á neinum
ákveðnum ytrj sönnunum, þá liggur
sönnunargildi hennar einfaldlega í
því, að aðrir möguleikar verða að telj
ast útilokaðir Vafalaust hefur at-
ferii þetta þá Öðrum þræði verið fram
ið í blóra við munnmæli og þjóðtrú
um skrímsli og reimleika á Baulár-
völlum, enda. óspart blásið að þeim
kolum hjá aimenningi eftir á, til
þess hvort tveggja, að leiða athyglina
fram hjá því, sem raunverulega gerg-
ist, og þó fyrst og fremst til þess að
Þurfti betrunar við
BÓNDINN í Rúfeyjum hét Þorgeir,
en kona hans Guðrún. Nótt eina
dreymdi Guðrúnu, að hún væri lcom-
in til himnaríkis, og sagði hún bónda
sínum drauminn. Ræddu þau um
hann um stund, og kom þar tali
þeirra, að Þorgeir mælti:
„Heldur þú, Guðrún, að ég komi
þar?“
Hún svaraði:
„Eitthvað máttu þá af leggja,
Geiri“.
Ófögur fyrirmynd
SÉRA BJÖRN PÁLSSON á Þing-
völlum var eitt sinn skrifari Geirs
biskups Vídalíns. Hann var hermi-
kráka mikil og skirrtist jafnvel ekki
við að herma eftir húsbónda sínurn.
Þetta var biskupnum kunnugt.
Nú bar svo við, að í biskupsskrif-
stofuna kom maður, sem mjög var
skældur og lýttur í andliti. Þegar
maður þessi hafði loldð erindi sínu,
sneri biskup sér að skrifara sínum
og spurði:
„Vitið þér, Björn, af hverju maður
þessi er orðinn svona?“
Björn kvað nei við því.
,Af eftirhermum", segir biskup.
„Hann hefur þá ekki hermt eftir
því, sem fallegt er“, svaraði Björn.
BáulárvöElum? —
hræða iólk fra áframhaldandi búsetu
eða byggð á Baulárvöllum, en það
hefur vafalaust vakað fyrir ofbeldis-
mönnunum, að fá henni útrýmt með
þessum hætti
Af sömu rót er það vafalaust runn-
ið, að fyrir kom, að skepnur sunnan-
fjallsmanna urðu fyrir meiðingum
eða hnjaski, er þær voru í hagagöngu
við Baulárvallavatn.
Það er ekkert einsdæmi í sögunni,
«ð afbrot og óhæfuverk hafi verið
unnin hér á landi í blóra við hjátrú
og hindurvitni almennings, slíkt er
áreiðanlega miklu algengara en menn
gera sér ljóst Nefna mætti alþekkt
dæmi, sem vatalítið eru af þessum
toga. Til dæmis hvarf séra Odds í
Miklabæ, þar sem augljóslega hefur
verið um morð að ræða, en morðingj-
amir hins vegar nógu fljótir að gera
hvarfið dularfullt og spinna um það
ramma draugasögu til þess að koma í
veg fyrir rekistefnu yfirvalda og grun
semdir almenmngs. Sama er að segja
um Bjrrna-Dísu á Fjarðarheiði, hún
er gerö að magnaðr;' afturgöngu til
þess að dylja og villa um manndráp
það, sem raunvsrulega átti sér stað.
Meira að segja er sagan um Ólaf með
björgum fram nokkurn veginn vafa-
laust morðsaga, ma'ðurinn kemur heim
stunginn hnífi. en morðingjarnir- eru
188
T í M I N N — SUNNLDAGSBLAÐ