Tíminn Sunnudagsblað - 09.06.1968, Blaðsíða 7

VIII.
Til kvað vera enskur málshátt-
ur, sem segir, að ekkert minna
dugi til þess að Jón boli heyri og
sjái en standa á höfði og aepa.
Súffragetturnax tóku þennan kost.
Þær spöruðu ekki hljóðin á al-
imannafæri — létu einskis ófreist-
að til þess að vekja á sér athygli,
hvort sem atferli þeirra var kallað
kvenlegt eða ókvenlegt. Brátt varð
engin nýlunda að sjá höfuð þeirra
snúa niður og fætur upp í svipt-
ingum við lögregluna.
Haustið 1905 benti allt til þess,
að lokið væri alllöngum valdaferli
Ihaldsflokksins. Það lá í loftinu, að
frjálslyndi flokkurinn myndi sigra
í bosningum þeim, sem fram und-
an voru, enda sparaði hann ekki
fögur fyrirheit um hvers konar
réttarbætur. Hann boðaði öld hins
sanna lýðræðis, þar sem háir og
lágir skyldu búa við sama rétt.
Súffragetturnar höfðu reynt, að
til lítils var að styðja einstaka fram
bjóðendur, þótt þeir hétu góðu
um fylgi við málstað þeirra. Þeir
höfðust ekkert að, þótt þeir næðu
kosningu, og gátu í rauninni engu
áorkað. Alkunna var, að margt
þingmanna hefði fúslega viljað
veita konum sömu réttindi og köd
um. Jafnvíst var hitt, að slíkt
myndi ekki hafa fTamgang nema
ríkisstjórnin sjáif vildi á það fall-
ast. Þess vegna afréðu súffragett
urnar að kanna hug þeirra manna,
sem fyrirsjáanlegt var, að myndu
verða ráðherrar, ef frjálsiyndi
flokkurinn sigraði.
Um þessar mundir hafði bætzt
í þeirra hóp uhg stúlka, sem reynd-
ist mjög ótrauð. Hún hét Ánna
Kenney, verksmiðjustúlka, sem
gefið hafði sig að félagsmálum
meðal starfssystra sinna. Fyrsta
verk hennar í þágu hreyfingarinn-
ar var að ferðast milli þorpa í
Lancashire og tala þar um kven-
frelsismál á markaðsdögum. En
það hafði lengi verið siður erind-
reka Hjálpræðishersins, trúboða
ýmissa og kynjalyfjasala að róa á
þau mið.
Einn þeirra manna, sem sýnt
var að hefjast myndi til mikiiig
mannvirðinga í skjóli frjálslynda
flokksins, var Eðvarð Grey Nú
vildi svo til, að hann boðáði ti!
Þriðji þáttur
kosningafundar í Manchester, og
kom þangað með honum allmargt
mektarmanna, þeirra á meðal Win-
ston Ghurohill, er snúið hafði baki
við ihaldsflokknum og boðið sig
fram í Manchester. Hér þótti Pank-
hurstmæðgum bera vel í veiði.
Þær afréðu að heimta af Eðvarð
Grey skýr svör um það, hvers
væri að vænta af þeim félögum
í réttindamálum kvenna. Var þeim
Kristabel og Önnu Kenney falið að
bera upp spurninguna, og höfðu
þær með sér á fundinn fána með
áletrun, er þær ætluðu að bregða
á loft, svo að allir mættu sjá, hvers
þær óskuðu. Emmelína Pankhu^st
og nokkrar fleiri fóru á fundinn
til þess að sjá, hverju fram yndi.
Þegar Eðvarð Grey hafði lokið
ræðu sinni, voru fyrirspurnir leyfð
ar. Fyrst spurðu karlmenn nokk-
urra spurninga og fengu greið og
kurteisleg svör. Því næst reis Anna
Kenney á fætur og spurði:
„Ætlar frjálslyndi flokkurinn að
veita konum kosningarétt, ef hann
kemst til valda?“
Grey lét sem hann heyrði ekki
spurninguna. Nú hóf Kristabel
fána sinn á loft, og jafnskjótt tók
að gæta ókyrrðar í salnum. Glöggt
var, að þær stallsystur voru þar
ekki vel séðir gestir. Þær endur-
tóku spurningu sína árangurslaust,
og loks kom til þeirra lögreglu-
þjónn, sem gætti reglu á fundin-
um, og bauðst til þess að færa
fundarstjóranum miða, ef þær
vildu skrifa spurningu sína á hann.
Anna Kenney gerði það óðar og>
bætti því við, að hún óskaði svars
í nafni níutíu og sex þúsund fé-
lagsbundinna stúlkna í vefnaðar-
verksmiðjunum. Eðvarði Grey var
fenginn miðinn. Hann renndi aug-
unum yfir hann, kímdi við og rétti
hann síðan þeim, sem næstir hon-
um sátu. Ein kona sat uppi á pall-
inum hjá fyrirmönnum flokksins.
Hún ætlaði að segja eitthvað, en
jafnskjótt greip fundarstjórinn
fram í fyrir henni, bað menn votta
Eðvarði Grey þakkir sínar. Chur-
chill tók undir þau tilmæli. Þetta
var merki þess, að fundi væri lok-
ið, og menn tóku að rísa úr sæt-
um sínum. í þessum svipum stökk
Anna Keuney upp á stól og hróp-
aði spurningu sína enn einu sinni
harri röddu. Samstundis gullu við
óp og öskur, og menn réðust að
þeim stallsystrum. Kristabel var
klóruð tii blóðs á öðrum hand-
leggnum í stimpingunum, og báðar
voru þær dregnar út.
Þeim hitnaði í hamsi, er þeim
var varpað svo harkalega á dyr.
Úti fyrir var fjöldi fólks, og þær
byrjuðu undir eins að tala til mann
fjöldans og lýsa meðferð þeirri,
1 skauti.
T f M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
439