Tíminn Sunnudagsblað - 18.05.1969, Qupperneq 19
Díóli með búnað þann, er hann notar til þess að kornast
upp stofna pálmatrjánna. í leirkrukkunni er pálmavín.
Meðal Díóla,
svartra búmanna
/ Senegal
FombýliT, íslenzkiir bændur
lögðu máldia stund á að eóiga fyra-
ingar. ÞaO var einfcenui búmianins
ins, seim vóissi, að hann gat ekki
eignazt nieina betri tryggingiu fyr-
ir famsælili affcomu en hiey svo mib-
il, að hainn kæmist aldrei í þrot,
hveralig sem áraði. Til voru þeir,
sem áttu hiey svo gömul, að þau
voru orðin mosagróin. Þá voru
þau að vísu orðin harla rýr að
fóðumgildi. Eigi að síður höfðu
slíkir menn virðingu mifcla.
Díól'amnir eru svartir á hörund,
að minnsta kosti dökkbrúnir, og
þeinra búmieunska er að safna tnikl
uim hrísgrjóniabirgðum. Þedm, sem
það tekst, er óhætt, þótt harðnj i
ári. Hrisgrjón, sem geymd hafa
veirið árum saman, eru að vísu
ekki miannam'atur. En alTdr bera
lotningu fyriir þeim, sem komizt
toafa upp á þetta bústoapariag.
Þeir eru ósvifcnir búmenn.
Tómas sagði, að hjörtuim mann-
anna svipaöi saman í Súdan og
Grímsnesimiu. Viðhorf bóndans
©eta líka verið áþefck í Senegal
og Svínada'l.
fslendingair töldu í eina tíð, að
sá, sem ekki nennti að vinna, ætti
efcki mat að fá. Þetta er einmáifct
lífsregllia Díólanna. f hverju héraði
í landd þeirra er konnngur eða
drotfcniinig — eða kannski væri rétt
ara að kaMia þessa héráðshöfðingj a
hensa. En tágn þeirra leysir þá
ekfci nndan þeiirri skyldu að vinna.
VaHdið er þar efcki gróðavegur.
og af því flýtuir ekki neinn lífeyr-
ir eða laun. Því fýlgja SkyTdur, en
ekki forréttindi, og ’konunigurinn
og drottniingin verða að sjá sér
farborða við búsbap, fiskveiðar
eða dýraveiðar eins og þegnamir.
Það geta marigiir verið efnaðri i
þorpinu. Svo strangt er því fylgt,
að alir vei'ði að vinna, áð gríótam-
ir, sem hafa hljóðfærasláfct að at-
vinmu víða í Vestur-Afríku, eiga
eklki griðliand meðai þeirra. Þeáir
vinna ekkd, hel'dur þiggja umbun
af öðrum, og það samrýmist ekki
lifsreglum Díóla. Þó eru þeiir
Mjóméiskiir mienn. Hljóðfæraslátt-
ur ým'iis konar er mikið iðfcaður
meðál þeirra. Hann er yndi flestra,
þegar annir leyfa, en enginn má
gera hann sór að féþúfu.
Heimkynni Díólanna er í syðsta
Muta Semegail. Þar hafa þaiir búið
firá þeám dögum, er Portúgalinn
Aivaró Pernandez steig þar á* land,
um svipað leyti og kóngurinn með
botnilausu pyngjuna, Kristján I.,
hófst á tignarstól í Danmörku Og
vafalaust hafa þeir þá verið bún
ir að eiga liengi heima á sömu slóð-
um.
Þótt Díólarnir hafi þannég haft
kynni af hvítum mönnum i figim
aídir, má heita, að iðnmienning og
viðskiptafcergja Vésturlanda hafi
ekki haft nein áhrif á þá. Þeir eru
að vísu sumir kristnir kalaðir eða
Múhaimmeðstrúar að nafni til. en
aMiir blóta þeir skurðgóð sín eftir
sem áður. Þeir eru sjálfir sór nóg-
ir um flesta hluti, og hrísgrión
þykja þeim stðrum betri eign en
peminigar. Þeir smíða sjálfir amboð
sín, verkfæri og veiðitæki, flétta
körfur simar og byggja hús sín úr
heimafemgnu efni. Sú verzlun,
sem á sér stað meðai þeirra, er
aðalega skiptiverzlun, og kaup
skapur alTur er í litium metum.
Það er mifclu vissari vegur til virð-
ingar og áiiits, að vinna heiðarlega
hörðum höndum, en leita eftir
ábata með prangi.
Díólar eru sfcramgheiðarliegir
menn. Hollenzkur trúboði, sem
verið hefur meðal þeirra í þrjátíu
ár, læsir aldrei húsum sínum, þótt
hann fari í ferðalög, sean vara
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
427