Tíminn Sunnudagsblað - 14.09.1969, Blaðsíða 15

SIÐARI HLUTI
*
íslendingur, búsettur í Færeyjum frá barnsaldri, nú átt.
ræfiur, viS hús sitt. Hjá honum er kona, tengdadóttir og
barnabörn.
GUDMUNDUR J. EINARSSON:
,KontrabancT
VI.
Nú er víst komiimn tími til, að ég
kynni skipshöfnina og skipið, sem
ég var á. Þetta var þrímöstruð
skoninorta, rúimiiega 300 smálestdr,
simíðuð í Danmörku árið áður úr
járni eða stáli. Hún var með hjálp-
a-rvé'l, AJ'fa 70 bestöfl — glóðar-
hausvél, seim þurfti að hita upp
m.eð lampa og snúa í gang með
handafli. Hún brenndi steinolíu.
Dísilvéiar voru lítið þekktar á
þeiim árum. Með þessari vél gekk
sikipið sjö sjómílur, ef logn var.
Þetta var stærsta skipið, sem Fær-
©yinigar áttu þá.
Stoipstjórinn var danskur, hét
Anton Watson og átti heima í litl-
um kaupsta® á suðurodda Æreyj-
ar, sem heitir Miaretai. Þar var
nokikur útgerð fiskiskipa og skipa-
smiðastöð fyrir fiskibáta, íbúataia
kaupstaðarins um 800. Skipstjór-
inn hafði nú brugðið sér heim, og
ætlaði að dveljast þar meðan við
værum í Sviþjóðarferðinni. En
stýrimaðuirinn, Jerns Morteinsen,
hafði skipstjórnina á hemdi á með-
an. Jens þeesi var umgur maður,
bróðursonuir Péturs Morteinsems,
ágætur drengur. Yfiirvéiistjórinn
hét Napóleon, ákaf'lega feitur og
hjaissafegur, en kunni starf sitt vel.
Hann var mjöig guðrækinn og söng
oft sálima og þá helzt á enslku (þeirn
var svo gjaimt að sletta enskunni,
Færeyinguim). Við strákarnir kiill-
uðuim hann Póla. Hann gyrti sig
meginigjörðum eins og Þór forðum.
Það var breitt og sterkf helti úr
leðri með geysistórri koparsyligju
að firaman, og var letrað á sylgj-
uma: Diet mon drot. Sagði Póli,
að það væri franska og þýddi:
„Ég þéna mín-um herra.“
Anmar stýrimaöur hét Pétur
Hammer, umgur maður, Færeying-
uir, beztd félagi. Matsveinninn hét
Mortein, og var hann elati maður á
stkipinu, um 45 ára gamail. Við
sfcriálkamir heaiifcum oft gaman að
honum, e-imkum á morgnana, því
að hann hafði það ti'l að vera morg-
uniMur eins og genigur, og svo Kom
fyrir, að við hnupluðuan frá hon-
um smjörlík-i í eldhúsiimu og seld-
um í skiptuim fyrir ávexti, einkum
í spænskuim höfmum, þar sem
þurrð var á fieátmeti á stríðsárun-
um. Hamm komst stundum að þessu,
og þá fengum við nú heldur betur
orð í eyra, en ai'direi kilagaði hann
okkur fyriir skipstjóranum, enda
var systursonur hans. Páll að au'.ru,
í skjóli hans þarna á skiojnu. ng
við kunnum að nota okkur þann
skyldieika. Páll var átján ára, ro.sk-
ur strákur. Hann var háseti. Annar
hásetinn ' hét Tómas, kallaður
Tommd, ákaflega feitur, nítján ára
og átti heima í Þórshöfn, prýðis-
félagi. Loks má telja undirritaðan,
tuttugu ára. Ég átti, auk háseta- .
sfcarfsins, að teljast anmar vélamað-
ur, og hafði fyrir það tíu krónum
meira á mánuði en hinir strákarnir
tveir.
Síðan ég skildi við þessa félaga
snemma árs 1916, hef ég ekkert af
þeim frétt, anmað en Páll og Tomrni
sem báðir voru áfram á skonnort-
unni Þverevri, þegar ég fór, struku
af h-emhi í Eniglaindi þá ura vetur-
inn, og sagði faðir Tomma mér,
að þeir hefðu kom-izt í barkskip,
sem sigldi til Suður-Ameríku. Þeir
voru báðir, ágætir félagar, og oft
hefur mér á umliðnum árum orðið
hu-gsað tiO þeirra og ýmissa smá-
strákapara, sem við frömdum í
mikl'U bróðerni. Enginn af þessum
mömmum meytti víns í óhófi, en
þeir voru heidur ekki neinir bind-
indismemn.
VII.
Frá Kaupmannaihöfn tid Rönne-
by, þar sem við áfctum að taka
tim'burfarmdmn, er aðeins nokkurra
tíma siigling í hagstæðu leiði. Strax
og komið var út i Eystrasailt, byrj-
uðu þýsk hersikip (tundurspil'lar)
að yfirheyra okkur, um hvaðan við
kænnum, hvert ferðin-ni væri heitið
og hvað við fiyttum, En þeir létu
Endurminningar um sjóferðir í heimsstyrjöldinni fyrri
»11
r I IY> I N N
SUNNUDAUSBLAÐ