Tíminn Sunnudagsblað - 14.09.1969, Blaðsíða 16

sér svör okkar nægja og komu
aldrei um borð til að rannsaka
farminn. Enda voru þeir einráðir
á ölu Eystrasalti.
Rönná er f-!'kert stórfijót, en þó
er hiin skipgenig lifclum skipum,
langt upp í land. Bærinn sjálfur
er um 10—15 kílómetra frá höfn-
inni. en svolítill gufubátur gekk á
klukkufíma fresti frá bænum og
niður c-ftir. Ég veit ekki, hversu
stór bærinn var, en alla þessa leið
frá höfniinmi og upp að bænuim
voru hús á strjálingi með veginum,
er liiggur eftir vestri árbakka og
einkennilegit þótti mér. að næstum
á hverju þessara húsa var auglýs-
ing um. að þar væri herbergi til
leigu. Síðar komst ég að því, hvern-
ig á þessu stóð. Þarna rétt við
höfnina var sem sé ágætis bað-
strönd, og fóllfcið, sem átti bessi
hús, sá sér hag í þvi að setja því
fæði og húsnæði. En ennþá var
baðtíminn ekki byrjaður, því þetta
var síðustu dagana í apríl. Þó var
okfcur sagt, að búizt væri við
mörgu fólkj vegn-a Valborgarmess-
unnar 1. maí.
Mér var sagt að þessi hátíð væri
minningardagur engilsaxneskrar
kóngsdóttur, sem uppi var 710—
779. Hún fór sem trúboði tiO
Þýzkalands og va-rð abbadís
í klia-u-stri þar. í Svíþjóð mun þes-si
hátíð einku-m haf-a verið haldin
ta minni-ngar um gróa-nda og frjó-
semi. Til gamans má lika get-a þess,
að það var þjóðtrú lengi vel, að
nóttiinia fyrir Valborgarmes-su færu
galdranornirnar á 9Ópsköftum sín-
u-m til Blokksfjai'l'S, til fundar við
sjálfam erkióvi'niinm. Þá var ekki 1.
maí orðin-n alþjóðlegur hátíðisdag-
ur verkafóllks, að minnsta kosti
heyrðj ég aldrei á það minnzt.
Gu-fubáturin-n, sem gekk upp og
niður ána, tók 100—120 farþega,
þetta var hjólskip. Það var en-gim
slkrúfa á honmm, heldur geysistór
hjól á báðum bliðu-m, sem knúðu
skipið áfra-m. Þammig munu fyrstu
gufuislkipin hafa verið Ég hafði séð
nokkur slík skip í Englandi, til
dæmis genigu margar slíkar ferjur
yfír Me-rsey-fljótið mili Liverpool
o-g Blackpool, sem er ta'l-svert hreitt
svo n-eðaríega. Ég hafði farið með
einni slíkri ferju yfi-r fljótið að
gamni mími.
Þessi sæn-slki hjólbátur var kynt-
ur .gkóga-rviði í stað kola, og sýnd-
ist það ganiga ágætlega. Annars var
þessi farkostur d-álítið frábrugð-
inn öðrum skipum. Þrefailda-r rað-
ir af st-óium voru m-eð hverju borði,
Og þeir voru fastir við þiilfarið.
Aðeins var gangur fra-m eftir þil-
fa-rinu uim m-itt skipið. Þetta var
en-gu Mkara en kvikmyndahúsi.
Yfir ána voru margar brýr, en
engin þeirra var svo hátt frá vaitns-
fleti-n-u-m, að báturin-n kæmist umdir
þær, þótt bann væri án mastra.
Það varð sem sé að leggja reyk-
háfinn niður á meðan siglt var
umdir brýrnar. En þetta var svo
hu-gvitsamlega útbúið, að Skipstjór-
in-n gat stjórnað þessu með einu
handtaki á stjórnpali, bæði að
fel-a reykháfinn og rei-sa hann aft-
ur. En talsverðan reyk lagði u-m
þilfarið á m-eða-n, og gripu sumi-r
farþega fyrir vitin. Viðkomu-staðir
á leiðinni voru margir, og alls stað-
ar voru smábryggjur tffl að l'eggja
að. Ferðin upp á-na varaði tuttu-gu
mínútur, og fairgja'ldið va-r 25
au-rar.
Va-lborgarmiessulhátíðin byrjaði
kvöldið fyrir 1. maí. Hátíðarsvæðið
var úti i slkógi, nokkuð frá bænum.
Þar hafði verið reist geysihá stöng,
miaístön-gin, og var hún öll blómum
skrýdd og efst í toppnum stór
kran-s úr alaveiga litum blómum.
Danspalluir var utan um stöngi-n-a,
og þar st'eig fólk-ið dansinn af
m-iblu fjöri. Flestar stúllkurnar voru
í þjóðbúminiguim byggðarlags síns,
og voru þeir talsvert ólíkir, eftir
því hvaða-n fóllki-ð var, en allir svip-
aðir íslenzk-a þjóðbúningnum —
upphliu-tur og vítt Pils. Þarna var
margt fólk satman komið, og auk
dansins var m-argt annað fcffl
skemmtunar, 9vo sem hringekjur,
verðlaunaskotkeppni með ’itlum
byssum, sem örvurn var skutið af.
og sitthvað flei-ra. Ein keppnin var
þannig, að menn slógu með þung-
uim ham-ri á járnsta-ut, sem stóð
upp úr ka-ssa. Upp úr bessum
ka9sa var stöng m-eð rás eftir miðju,
ekki Ó9vipað og í „ramimbúkkum“,
sem notaðir eru við bryggjusmíðar.
Þegar slegið var á stautinn, lyftist
járnlóði í topp á stönginni og
misjafníega hátt effcir þvi hve högg-
ið var kröftu-gt. Vimnángurinn var
inni'falinn í því, að korma þessu
járnlóði í topp á tönginni og
sprengja hvelThefctu, sem var efst
á lóðinu. Þeim, 9em lánaðist það.
voru veifctar fiimim krónur { verð-
la-un, en þeiim, sem komu lóðinu
upp að rau-ðu striki, sem var noklk
uð fyrir neðan topp, var heimilt
að sllá þrisvar affcur án þess að
borga. En fyrir hvert högg varð
þátttakandinn annairs að greiða 25
aura. Fáum tókst að sprengja hveHl*
hieifctuna, Tomrni okkar varð svo
frægur að geta það tvisvar í röð.
Vorum við ekki lítið upp með okk-
ur af því.
Þarna voru líka sýndar kvik-
myndir á tjaldi, sem fest var mfflli
trjáa úti í skóginuim, en frekar
voru þær óm-erkfflegar. Ekki sá ég
áberandi ölvu-n á nokbrum ma-nni
á þessari samíkomiu.
VIII.
Einihvern veginm hafði það farið
svo, að ég lærði aldrei að dansa.
Það var ekki mikið um slikt, bar
sem ég ólst upp. Svo þegar dans-
inn þarna í Skóginum var bvrjað-
ur fyriir alvöru, fór mér að leið-
ast, því að félagar minir tóku þált
í homum af miiikl-u fjöri. Og var nú
ökki nem-a um tvennt að gera fvrir
m-ig: Sitja þarna geispandi og bíða
efti-r þeim eða leggja af stað gang-
andi nið-ur að skipi. Hvoru-gur kost-
urinn var góður, en ekki bagaði
veðrið, hvorn þeirra sem ég tæki.
Báturinn, sem gekk um án-a. fór
ekki af stað niður eftir fvrr en
klu-kka-n sex um m-orguninn. svo
að biðin gat orðið alllöng. Ég tók
því þan-n kost að f-a-ra fótganeardi
þessa 10—15 kílóm-etra. enda al-
van-ur göngu frá barnæsku.
Eins og áður er sa-gt, lá vegur
eftir vestri árbakkanum. Hann
fylgdi ölluim bugðuim árinn-air og va,r
því ta-lsvert lengri fvrir það. Senni-
lega h-afa þett-a í fyrstu verið götu-
troðningar eftir menn og skepnur.
Við ís'Tendimgar þekkjum það af
eig-in reyn-d. að vegagerðarmenn
fylgdu yfirleitt slikum troðningum,
meðan stórvi-rk verkfæri til veía-
gerða voru ekki til. Það var hæst
að kom-ast með hestvagna pftir þess
um vegi, en ég hygg, að bíllinn
hafi ekki þekkzt þarn-a á þess-um
áru-m. að minnsta kosti sá ég e-ngan
bffl þar. Og það er nú siálfs-a-fft
ran-gminn.i mátt. en ég m-a-n ekki til
a-ð ég s-æi bifreiðar. hvorki í Live-r-
pool, Leith né Kaupm-annahöfn En
rafm-agnssporvaign-ar voru þar f
m-ifclum fjöld-a alls staðar, og fyrsta
fiugvélán, sem ég sá, va-r á sveimj
yfir Kaupma-nn-aihöfn þessa daga,
9em við vorum þar, og þó+fu mór
mikffl undur að sjá ha-na. Þcssi
flu-gvél va>r tvíþekja, og þanni-g
voru allar þær flugvélar, sím ég
9á á þeim árum Ekki dreymdi mig
uim þa-ð þá, að sjálifur ætti ég eft-
ir að fe-rðasit í fl-ugvél.
712
T f M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ