Tíminn Sunnudagsblað - 18.07.1971, Page 8

ákaflega, hóa'ð sig hása. Hann át
sjöt í hófi, en saup drjúgum úr
gangnapelanum. Hann ljómaði í
framan og skein, ekki augun ein,
heldur öll ásjónan.
Stundu síðar þokaðist sal'nið að
réttinni með þungum jarmi, sam-
felldum, hundgá og svipusmellum.
Féð kom úr tveim áttum, af Hóla-
fjalli og úr norðurfjöllunum, og
því var líkast sem hóparnir ótt-
uðust hvor annan, er þeir sigu sam-
an á eyrunum framan við réttina.
Forystukindurnar hikuðu andar-
tak við og sneru síðan hvorar inn
í sína hjörð. En mennirnir þrýstu
óvægir að frá þrem hliðum, nokkr-
ir tugir þeirra höfðu ráð þúsund-
anna í hendi sér, og brátt var
safnið inni í almenningi í jarmandi
hringi'ðu.
Leifur nam staðar við réttarvegg-
inn og blés mæðinni. Þá ar tekið
um handlegg hans, stórri hendi.
„Við skulum fá okkur duggun-
arlitinn bita, lasm“, sagði Finn-
bogi og leiddi hann meðfram rétt-
arveggnum. Leifur var ekki svang-
ur, en fór þó með bónda.
„Þeir eru ónýtir til alls, sem
ekki éta. Matur er mannsins meg-
in“, mælti Finnbogi af alvöru-
þunga. Leifur minntist þess að
liafa heyrt sagt í hálfgamni, að
Hölluhúsabóndinn tryði á mat.
Þeir snæddu þögulir. Hundar flug-
ust á fyrir fótum þeirra. Þar var
Tryggur hraklega leikinn að
vanda. Hann komst ekki undan
þvögunni til að þiggja bita úr
hendi Leifs.
Bjarni kom til þeirra í togi
tveggja vina úr innsveitinni. Þeir
hömpuðu réttarpelum og sungu.
„Viltu dropa, elsku Bogi minn,
elsku Húsa-Bogi?“ sönglaði Bjarni.
Finnbogi tók við flösku og saup
gúlsopa.
„Það væri ykkur hollast, að ég
sypi þennan leka allan, strákar“,
sag'ði hann og rétti Bjarna flösk-
una. „Þá yrði meira lið í ykkur við
dráttinn".
Þeir fóru syngjandi.
„Nú er mál við berum okkur að
draga nokkrar skjátur í dilkinn,
lasm“. sagðj Finnbogi og ropaði,
um leið og hann reis á fætur.
Réttin var blaut og hál eftir
næturregn. Þar örlaðu bændur um
safnið, sumir með hávaða og stór-
yrðum, þótt gæfir menn væru í
annan tíma. Þeir höfðu stungið silf
urbúnum svipum sínum niður í
gúmmístígvélin og skipuðu strák-
um wg vinnumönnum að draga.
Leifur var léttur fyrir. Hann gat
ekki dregið nema eina kind í
einu, og stundum varð hon-
um drátturinn þungur, hraktist.
Réttarstjórinn sat uppi á vegg og
hvatti inenn, nefmæltur og hás, til
að draga rösklega, brátt liðj á dag,
fé væri margt. Stundum nefndi
hann menn eða bæi og spurði,
hvar þessi eða hinn væri niður
komnir, hvers vegna menn
drægju ekki eins og menn.
„Hvað er þetta? Er engirtn mað-
ur að draga Hólaféð?“ kallaði rétt-
arstjórinn.
„Þarna er maður að draga, ef
mann skyldi kalla,“ var svarað
bjöguðum or'ðum með holum
hljómi, Baldi gómur benti á Leif,
sem átti þá stundina fullt í fangi
með að koma veturgömlum hrút
inn í dilkinn.
Leif hitaði í vangana, en beit á
jaxlinn.
„Ég skal draga eins og ég get,“
hugsa'ði hann, „þótt enginn kalli
mig mann“.
Ilann sveið i augun, en það leið
brátt frá. — Hann þekkti lítið til
Balda góms, vissi, að hann var
liolgóma. Mest furðaði hann sig á,
að Baldi skyldi tala manna mest,
þótt hann gæti ekki sagt óbjagað
orð. Sami dilkur var fyrir Hóla og
Hölluhús, og drengurinn veitti
því athygli, að þangað var komið
allmargt fé á ekki langri stundu.
Hann hafði ekki gefið mikinn
gaum að drætti Finnboga til þessa.
Hálfboginn með útbreiddan faðm
sveimaði Finnbogi um réttina,
vofði yfir hjör'ðinni, minnandi á
örn yfir bráð. Sauðskepnurnar
voru jafnléttar í höndum hans,
livort sem hann þumaði í lamb-
kettling eða vænan hrút. Fyrstu
kindinni stakk hann milli fóta sér
og valdi til þess hyrnda skepnu,
síðan tók hann sína í hvora hönd
og fetaði sig í átt að dilknum,
alltaf með sama hraða, hvort sem
hann var laus eða með þrjár í
drætti. Leifi sýndist tvær af hverj-
um þeim kindum, sem Finnbogi
dró, vera úr Ifólafé. Er Finnbogi
kom að dilknum með þrjár kind-
ur, brá hann stundum þeirri, sem
hann dró með hægri hendi, einn-
ig á milli fóta sér og hélt þeim
þar tveimur, meðan hann lauk
upp hliðinu. Eitt sinn, er svo bar
við, sagði Ketill á Grund, sem dró
í næsta dilk: „Nú kemur sér að
hafa svigaklof, Bogi“.
„Já“, anzaði Finnbogi góðlát-
lega án þess að líta upp, „sumir
hafa bara kjaftinn, ekki einu sinni
klofið“. Grundarbóndinn var
óvenjulega skrefstuttur.
Bjarni lét sig dráttinn engu
skipta, en Leifur þóttist þekkja
söngrödd hans meðal margra
radda, sem bárust frá tjöldum
sunnan við réttina.
„Nú skalt þú, lasrn, ná í skját-
urnar fyrir mig,“ sagði Finnbogi
við Leif, þegar fækka tók í almenn-
ingi. Og síðan unnu þeir saman
með þeim hætti, að Leifur stökk á
kindurnar, en bóndinn tók þá vi'ð
og dró. Báðir höf'ðu þeir fjárauga,
en Leifur þekkti þó einvörðungu
fé móður sinnar, og því gekk það
fyrir Hölluhúsafénu. Leið því ekki
á löngu, þar til það var flest dreg-
ið í dilk.
„Farðu nú, hróið mitt, og leiktu
þér dálitla stund með krökkunum,
þangað til við leggjum af
stað heim,“ mælti Finnbogi við
Leif.
Pilturinn vildi draga me'ð ná-
granna sínum og launa bonum með
því hjálpina, þótt í litlu væri, en
þessu vildi bóndi rá'ða. Sagði hann,
að verið væri að ná í grindur til
að þrengja að því fé, sem eftir væri,
og þá yrði hann ekki lengi að
kippa sínum rollum í dilkinn, enda
væri víst helmingur þeirra enn á
fjalli. Það væru ekki kollheimtur
hjá sér í fyrstu göngum.
„Það er nóg, að Bjarni leiki
sér,“ sagði Leifur fastmæltur.
Finnbogi leit til piltsins, og á
stóru andliti hans vottaði fyrir
spurnarsvip.
„Jæja, góði, við verðum enga
stund að þessu, tveir“.
Drætti þeirra félaga var lokið.
Blautir í fætur, óhreinir og sveitt-
ir gengu þeir suður fyrir réttina.
Orð Balda sóttu á huga Leifs, —
„ef mann skyldi kalla“. En smám
saman dró heldur úr sárihdum
þeim, er þau ollu. Þeir Finnbogi
höfðu þó ekki orðið seinastir að
llraga. Að vísu hafði Finnbogi
dregið flest Iíólaféð. Ifann var þó
alténd maður. Leifur reyndi að
telja sér trú um, að eðlilegt væri
að hafa þessi orð um hann, hann
væri strákur, ekki maður.
„Nú fáum við okkur góðan
bita, karl minn“, sagði Finnbogi.
Hann hafði hraustan maga. En
Leifur hafði enga matarlyst. Hann
reikaði meðfram réttarveggnum,
þangað sem unglingar léku sér,
«32
T I M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ