Tíminn Sunnudagsblað - 26.09.1971, Page 11

ÓFÆRUGIL
Troðningarnir út með fjállinu
vour illir yfirferðar. Sums staðar
höfðu skriður fallið og skilið eftir
sig leir og hnullungssteina á leið
sinni niður í fjöru. Stöku björg
höfðu og festst í skorningunum og
voru nú eins og verðir, sem gættu
þess að enginn óviðkomandi dirfð-
ist að rjúfa kyrrð auðnarinnar.
Ekki var leiðin árennileg, en þó
var maður með þrjá hesta á ferð
út hlíðina. Hann gekk og teymdi
reiðhest sinn brúnsokkóttan gæð-
ing en við tagl hans var festur
fótviss áburðarklár og sá þriðji
taglfestur við þann hest, en sá
hestur sýndist minnstur fyrir sér
og lagði kollhúfur, grár á lit og orð
inn skellóttur af elli. Báðir báru
hestarnir þungar klyfjar af stöðn-
um hákarlslengjum auk lýsis
kjagga.
— Hægt, Sokki minn, — sagði
maðurinn. — Hægt, — endurtók
hann og fetaði sjálfur varlega
skársta veginn milli stórra kletta,
sem sýnilega voru nýlirundir úr
fjallinu.
Fjandinn hafi þessar skriður, —
tautaði hann, og blá augun í festu-
legu alskeggjuðu andlitinu urðu
hörkuleg. Þær eru ill töf manni,
sem þarf að koma afla sínum í
kaupstað í skiptum fyrir brauð-
korn og öngla, að ógleymdum
vaðnum, því ekki dregur maður
hákarlshelvítið á neinn bandspotta,
og hann spýtti við tönn og teygði
úr hávöxnum og karlmannlegum
líkamanum.
„Ó, nei, Sokki minn, — hélt
hann áfram, það kemst enginn
skriðurnar án tásæris, en yfir þær
skulum við, og það í dag, drengur
minn“.
Sokki hneggjaði við ávarpi hús-
bónda síns, en svo innilegt sam-
band var milli hans og húsbónd-
ans, að það var því líkast, sem þeir
skildu hvor annars mál.
„Nú, ertu orðinn þreyttur, karl-
inn“, sagði bóndinn, Eða eru dróg-
irnar orðnar þungar á efturend-
ann. Við skulum sjá til. Hér er læk-
ur og grasblettur nærri. Þar skul-
um við æja og sjá til hvort ekki
léttir á tagli“.
Að þeim orðum töluðum voru
þeir komnir að læknum. Leysti
Jón bóndi hestana hvern frá öðr-
um, tók ofan klyfjarnar og gaf
þeim ráðrúm til að drekka úr
læknum og narta í vorsprottið
grængresið.
Sjálfur settist Jón niður og klapp-
aði Kol, hundi sínum, sem fylgt
hafði lestinni og gengið í spor síð-
asta hestsins eins og góðum hesta-
hundi hæfði.
„Þú ert svangur líka“, sagði
Jón og tók harðfisk úr vasa sín-
um og gaf Kol. Sjálfur saup Jón
á sýru flösku og át velbarinn harð-
fisk með.
Ekki megum við tefja lengi. Kol-
ur fóstri, sagði Jón, og er ekki
sem mér sýnist að Skokki sé far-
inn að reisa makkann. Hann þekk-
ir leiðina. Hefur ósjaldan farið
hana fyrir þína tíð, Kolur minn.
Jón reis hvatlega á fætur, náði
saman hestunum .og setti baggana
á klabk að nýju. Síðan batt hann
hestana saman eins og fyrr og hélt
ótrauður af stað.
Veðrið, sem hafði verið gott, það
sem af var deginum, var nú tekið
að breytast. Regnhryðjur tóku að
skella á fjallinu hver af annari og
það var því líkast, sem vitneskjan
um aðstandandi óveður, ýtti við
hestunum, svo að þeir greikkuðu
sporið eftir mætti. Jón mátti hafa
sig allan við að ganga á undan og
teyma Sokka því að svo mikill var
asinn á hestunum.
Þessi spotti er greiðfær, hugsaði
Jón, en hvað verður þegar við
komum að Ófærugili. Það var sá
eini staður, sem honum var ekki
um að koma á, og var hann þó
ýmsu vanur.
Hvoll var landlítil jörð og Jón
hafði eins og faðir hans og afi
stundað sjóinn frá blautu barns-
beini, Hákarl síðari hluta vetrar
og fram á vor, þorskur og lúða
síðla sumars og fram á vetur.
Aldrei hafði þeim ffeðgum
hlebkzt á á sjó og höfðu þék þó
oft siglt hann hv>»,san og ósjaidaa
brimlent í aftökum.
Nei, aldrei höfðu þeir misst
mann í sjóinn, og í veðrinu mikla,
þegar Búsendabáturinn fórst
ásamt áhöfn, hafði Jón eldri, fað-
ir hans, hleypt undan landi og lát-
ið síðan reka unz veðrinu slotaði.
Nei, þeim Hvols-mönnum varð
gott til háseta, því að þó þeir
þættu þaulsæknir og vinnuharðir,
guldu þeir hverjum sitt og oft bet-
ur að lokinni vertíð.
Já, þeir kunnu að meta dugnað
og áræði Hvolsfeðga og letingjum
varð ekki vært hjá þeim til lengd-
ar.
Ó, nei. Þeir fóru sjálfviljugir,
— hugsaði Jón og glotti. Þá varð
ekki alltaf mikið um kveðjur.
Kaupið sitt fengu þeir en ekki
meira. „Nei, ekki meira, greyin“.
Jón, stanzaði og leit fram und-
an. Þar blasti við honum Ófæru-
gil. Og það var eins og svo oft
áður, að honum fannst, að nú tæki
að herða illviðrið.
Regnið steyptist úr loftinu og
þungar drunur heyrðust upp í fjall
inu.
„Það hvín í þér fjallskratti“,
Jón, „en ég skal verða fljótari til“,
og hann herti gönguna yfir þetta
breiða gil, sem var hálf fullt af
framburði skriðu.
Gilið náði allhátt upp í fjallið
og gekk allt fram í sjó. Þann veg
höfðu skriðurnar fárið.
Þetta var versti kaflinn á leið
Jóns, því að urð, leir og stórgrýti
skiptust á.
Hægt og sígandi komst hann þó
yfir klifið, og leit til baka þegar
hann var vel kominn yfir. Það stóð
á endum að ein skriðan var á
ferð niður gilið og sentist alla leið
út í sjó með ægilegum hávaða.
„Þú náðir mér ekki“, sagði Jón
bóndi og steytti hnefa í átt a*
skriðunni. „Það var nóg fórn fyrii
þig illvættið að taka föður minn
ásamt hestum lians og grafa þá
svo kyrfilega í sjónum, að ekkert
fannst utan nokkuð af kjaggabút-
um“.
Svo brýndi Jón raustina og
livatti hesta sína og hélt út eftir
troðningum með Ófærugil að baki.
• Smásaga eftir BngöBf Jónsson frá Presfbakka
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
683