Morgunblaðið - 22.05.2004, Qupperneq 42

MINNINGAR
42 LAUGARDAGUR 22. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ragnar Eyjólfs-son fæddist í
Hvoltungu (Steinum
IV) undir Austur-
Eyjafjöllum 4. júní
1910. Hann lést á
Hjúkrunarheimilinu
Grund aðfaranótt
mánudagsins 17. maí
síðastliðinn. Hann
var sonur hjónanna
Torfhildar Guðna-
dóttur frá Forsæti í
Austur-Landeyjum,
f. 14. apríl 1871, d.
26. ágúst 1958, og
Eyjólfs Halldórsson-
ar, trésmiðs og bónda í Steinum og
Hvoltungu, f. 4. desember 1864 í
Borgarholti í Stokkseyrarhreppi,
d. 28. desember 1938. Ragnar ólst
upp í stórum systkinahópi, fimm
alsystur, Marta, f. 1898, Ragnheið-
ur, f. 1899, Sigríður, f. 1901, þær
voru allar fæddar í Steinum, en
síðar fæddust í Hvoltungu Þóra
1903 og Anna 1905. Auk þess átti
Torfhildur fyrir hjónaband eina
dóttur, Ástu Jónsdóttur, f. 1892.
Faðir hennar var Jón Jónsson,
bóndi á Núpsstað. Auk þessa fjöl-
menna systkinahóps ólu þau Torf-
hildur og Eyjólfur upp sem sína
syni Geir Tryggvason, f. 1917, og
Friðrik Jörgensen, f. 1922.
Ragnar byrjaði strax eftir ferm-
ingu 1924 að vinna fyrir sér og
Mjólkurbú Flóamanna og keyrði
mjólk fyrir bændur í mörg ár.
Ragnar kvæntist 1. júlí 1939 Sig-
ríði Jósepsdóttur sem lifir mann
sinn, f. 16. apríl 1917 í Ormskoti
Vestur-Eyjafjöllum. Þau eignuð-
ust þrjú börn í Hvoltungu: 1) Torf-
hildur Eyrún, f. 8.8. 1939, eigin-
maður Skjöldur Magnússon frá
Borgarnesi. Torfhildur átti eina
dóttur frá fyrra hjónabandi, Ás-
gerði E. Ísfeld Þórisdóttur. 2) Ein-
ar Þór, f. 21.8. 1940 (kjörsonur
Þóru, systur Ragnars, og Einars
Sigurðssonar í Vestmannaeyjum).
Einar Þór kvæntist Díönu Ágústs-
dóttur, f. 18.7. 1942. Eiga þau þrjú
börn, Ágúst, Þóru og Friðrik Þór.
3) Gunnar Jósep, f. 31.1. 1942.
Hann er kvæntur Tove Dahle frá
Noregi og eiga þau tvo syni, Ragn-
ar og Ketil. Ragnar og Sigríður
eignuðust sex barnabörn og 11
barnabarnabörn.
1952 fluttu Ragnar og Sigríður
til Reykjavíkur, keyptu sér íbúð í
Vogunum og Ragnar hóf vinnu í
Stálsmiðjunni þar sem hann vann
samfleytt uns hann var 75 ára
gamall. Sigríður vann í Þvottahús-
inu Grýtu í mörg ár og tók síðan að
sér þrif hjá Stálsmiðjunni þangað
til Ragnar hætti. Árið 1960 keyptu
þau íbúð á Tómasarhaga 44 og
bjuggu þar meðan heilsa leyfði.
Þegar heilsuna þraut fluttu þau til
sonar síns í Hafnarfirði og síðar á
sjúkrahús og að lokum á Elli- og
hjúkrunarheimilið Grund.
Útför Ragnars verður gerð frá
Eyvindarhólakirkju í Austur-Eyja-
fjöllum í dag og hefst athöfnin
klukkan 14.00.
heimilinu og byrjaði
þá á vetrarvertíð í
Vestmannaeyjum með
þekktum skipstjórum,
síðar vetrarvertíð frá
Njarðvík og að lokum
hjá Alliance h.f. sem
háseti á Hannesi ráð-
herra í þrjár vertíðir.
Um haustið 1932
kaupir Ragnar Chevr-
olet-vörubifreið af Jó-
hanni Ólafssyni og Co.
Bíllinn var óyfir-
byggður og flutti
hann bílinn til Vest-
mannaeyja með Eim-
skip og fékk hinn þekkta trésmið
Kristján á Heiðarbrún (föður Odd-
geirs tónskálds og þeirra systkina)
til að byggja pallinn á bílinn. Þá
vertíð fékk hann vinnu hjá Helga
Benediktssyni við alls konar flutn-
inga og líkaði það mjög vel. Um
vorið fór hann með bílinn með
mótorbát til Stokkseyrar og
keyrði svo austur, því að brú var
komin á Þverá og Markar-
fljótsbrúin var í smíðum en var
ökufær með gætni. Eftir þetta
stundaði Ragnar ýmiss konar akst-
ur innan sveitar og utan með bú-
skapnum en 1935 lét hann Egil Vil-
hjálmsson lengja bílinn og byggja
yfir hann og tók að sér flutninga
fyrir Kaupfélag Hallgeirseyjar,
síðar Kaupfélag Rangæinga og
Við fráfall elsta og besta vinar
míns og uppeldisbróður hrannast
upp minningar frá löngu liðnum dög-
um er ég átti með honum, systkinum
hans og foreldrum og minningar
mínar ná allt að áttatíu árum. Ragn-
ar átti yndislega bernsku þar sem
allt það góða var haft í heiðri, hjálp-
semi við fólk og virðing fyrir bæði
mönnum og dýrum. Þetta innræti
bar Ragnar með sér alla sína löngu
ævi. Þegar Ragnar var þriggja ára
gamall kom Símon Dalaskáld að
Hvoltungu og gisti eins og oft áður.
Þá var Ragnar litli að leika sér á bað-
stofugólfinu. Þá kastaði Símon fram
vísu sem byrjar svona: Fjórða júní
fæddur er fríður af móðurinni.
Ragnar fæddist stór (24 merkur) og
hélt þeim myndugleik alla sína ævi.
Ég bar ótakmarkaða virðingu fyrir
Ragnari, hann var stóri bróðir sem
gerði allt sem var rétt að mínu mati.
Þegar ég byrjaði að lesa þá var byrj-
að á Íslendingasögunum og þá var ég
sannfærður um það að Ragnar væri
ímynd Gunnars á Hlíðarenda, kapp-
ans sem allir vildu líkjast. Ragnar
var glæsimenni í útliti, ljóshærður,
snareygður, grannur en þó sterklega
vaxinn, hörkumaður til vinnu en ekki
framagjarn. Hann kom sér ákaflega
vel þar sem hann vann, bæði á vertíð
í Vestmannaeyjum og Njarðvík og
ekki síst þegar hann réðst á Hannes
ráðherra og tók að sér eitthvert erf-
iðasta verkið um borð að vera haus-
ari á dekki. Vinátta hans við hinn
þekkta aflaskipstjóra Guðmund
Markússon og við ungan son hans,
Markús, sem síðar varð þekktur
aflaskipstjóri, dvínaði aldrei þó að
árin liðu.
Þegar Ragnar fór að keyra fyrir
sveitunga sína og snúast fyrir þá í
alls konar innkaupum fékk hann alls
staðar hlý orð og þakklæti og ekki
síst hjá þeim sem hann flutti að og
frá Selfossi án þess að taka nokkuð
fyrir. Þessu lýsir kannske best að ég
hitti mann í vetur og Ragnar kom til
tals, en þessi maður var sumargest-
ur í sveitinni. Hann sagði að þegar
Ragnar var væntanlegur í heimsókn
hlökkuðu allir til bæði ungir og gaml-
ir, því hann sagði svo skemmtilega
frá. Ragnar var sögumaður mikill,
hafði skemmtilegan frásagnarstíl og
var gaman að heyra hann segja frá
öllum smalaferðunum á Goðaland og
Þórsmörk í ævintýralandinu sem all-
ir þráðu að komast í. Þegar Geir
bróðir okkar var sextugur fórum við
þrír saman og konur okkar á afmæl-
isdegi hans 24. júní inn í Bása. Þá lék
Ragnar á als oddi, kunni sögur Goða-
lands, þekkti hvern skúta og klett,
hvert gil, ár og læki. Það var eins og
prófessor væri að kenna í náttúru-
fræðum. Ragnar var mjög eftirtekt-
arsamur, hann þekkti Steinafjall
allra manna best, þar þekkti hann
hvern stað, hillur og gil alveg frá
Varmahlíð að Núpakoti.
Ragnar flutti til Reykjavíkur 1952
og hætti þá akstri og búskap. En
hann flutti raunverulega aldrei að
austan eins og segir í ljúfu ljóði
Snorra Hjartarsonar, Ferð:
Hver vegur að heiman
er vegur heim.
Hann var raunverulega ekki flutt-
ur til Reykjavíkur því hugurinn var
alltaf fyrir austan þó að honum liði
mjög vel í Reykjavík.
Eins og fram hefur komið var
Ragnar mikill drengskaparmaður,
talaði fallega um fólk en hann hafði
skap sem hann kunni að hemja.
Aldrei gleymi ég því, þegar ég var í
Verslunarskóla Íslands 1938–40 al-
veg peningalaus, hvað hann stakk oft
að mér peningum til að gera mér lífið
léttara. Þessu gleymi ég aldrei. Ég
bjó með Ragnari á Tómasarhagan-
um í 20 ár og sömuleiðs eftir að ég
flutti á Ægisíðuna áttum við yndis-
legar stundir og ekki skemmdi það
að Sigríður, kona hans, var mjög
hænd að Þórunni konu minni og
hjálpaði henni oft þegar mikið lá við
á ýmsum sviðum.
Ég heimsótti Ragnar oft á Grund,
síðast tveim dögum áður en hann dó.
Þá var minni hans algjörlega óbilað
og við ræddum um gamla daga undir
Eyjafjöllum og þá sagði hann við
mig: „Ef mig vantar orð þá kemur
mamma til mín og minnir mig á.“
Hann var sannfærður um það að hún
væri hjá honum og verndaði hann.
Hann var kominn á flug í austurátt
og gat tekið undir með frænda sín-
um, Eiríki Einarssyni frá Hæli, þar
sem hann segir:
Ég legg af stað án leiðsagnar og mals,
mér lokast hvergi vegur austanfjalls.
Ég sigli hraðbyr sumarloftið blátt
í sólarátt.
Já, Ragnar Eyjólfsson sigldi inn í
vorið og sumarið í sólarátt. Ég sendi
öllum börnum hans og fjölskyldum
þeirra mínar innilegustu vinarkveðj-
ur því þar kvaddi hrekklaus sóma-
maður sem bar svipmót foreldra
sinna og systkina með reisn og sóma.
Sérstaklega sendi ég kveðju til Sig-
ríðar og vona að hún fái hjálp í sínum
erfiðu veikindum.
Ég þakka Ragnari alla hans vin-
áttu og velvild sem aldrei bar skugga
á í öll þau ár sem við áttum saman,
sem eru orðin býsna mörg. Vart er
að hugsa sér mann sem bar með sér
mannkosti og gæsku við alla sem
hann átti samskipti við. Að lokum
kveð ég hann með ljóðinu sem ég gat
um áðan eftir Snorra Hjartarson,
sem endar svo:
En handan við fjöllin
og handan við áttirnar og nóttina
rís turn ljóssins
þar sem tíminn sefur.
Inn í frið hans og draum
er förinni heitið.
Ég bið þann alvald sem skóp hans
hreina hjartalag að vernda hann á
nýjum vegum því þar á hann vinum
að mæta eftir langa lífsgöngu.
Friðrik Jörgensen.
RAGNAR
EYJÓLFSSON
✝ Bernódus G.Halldórsson,
fyrrverandi skip-
stjóri og verslunar-
maður, fæddist í
Bolungarvík 26. júlí
1910. Hann lést á
Heilbrigðisstofnun
Bolungarvíkur 13.
maí síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Halldór G. Pálma-
son, f. 9 júlí 1877, d.
6. ágúst 1953, og
Guðrún J. Sigurðar-
dóttir, f. 5.maí 1885,
d. 5. jan. 1962.
Bernódus var einkabarn, en Hall-
dór og Guðrún tóku í fóstur litla
telpu, systurdóttur móður Bern-
ódusar, Guðrúnu Halldóru Jóns-
dóttur og ólu hana upp til full-
orðinsára.
Hinn 3. sept. 1938 gekk Bern-
ódus að eiga Dómhildi Klemens-
dóttur, f. 4. des. 1912, d. 5. feb.
1994, frá Hvassafelli í Norður-
árdal. Þau bjuggu alla sína tíð í
Bolungarvík. Börn þeirra eru: 1)
Kristín Erla, f. 5. okt. 1933, maki
Ágúst Sigurðsson. 2) Halldór, f.
hildur Árnadóttir, b) Elvar. 6)
Svanur, f. 4. mars 1952, d. 17.
jan. 1956.
Um 1928 lá leið Bernódusar
suður og starfaði hann á Álafossi
um tíma. Síðan fer hann að
stunda sjómennsku á togurum og
seinna á sínum eigin bátum í
samvinnu við Einar Guðfinnsson
til 1946. Bernódus bjó myndarbúi
á Ytri-Búðum, sem hann kaupir
1942 og er Aðalstræti 18 í dag.
Auk þess ráku þau hjón prjóna-
stofu á heimili sínu. Bernódus
gerist vélgæslumaður hjá Íshús-
félagi Bolungarvíkur, fram-
kvæmdastjóri og eigandi að hluta
í Vélsmiðju Bolungarvíkur í 20
ár. Hann stofnar verslunina
Virkjann 1960 í samvinnu við
annan mann, en eignast versl-
unina síðan einn og rekur hana
til 1980. Bernódus lætur smíða
fyrir sig trillu 1983 sem hann rær
á sumrin til 1990. Var í stjórn Ís-
húsfélags Bolungarvíkur, einn af
stofnendum Skógræktarfélags
Bolungarvíkur og formaður
fyrstu árin. Hann var fulltrúi á
fiskiþingum á vegum Fiskifélags-
deildar Bolungarvíkur. Síðustu
æviárin dvaldi Bernódus á Heil-
brigðisstofnun Bolungarvíkur.
Útför Bernódusar verður gerð
frá Hólskirkju í Bolungarvík í
dag og hefst athöfnin klukkan
14.
28. sept. 1939, maki
Kristín Gissurardótt-
ir. Börn: a) Hafdís,
maki Atli Þór Þor-
valdsson og eiga þau
þrjú börn, b) Svan-
hildur, maki Kristján
Jóhannsson og eiga
þau þrjú börn, c)
Gissur Óli, maki Eve-
lyn Rodriguez, d)
Elín Kristrún, sam-
býlismaður Elías
Róbertsson. 3) Guð-
rún Lilja, f. 11. júní
1941, d. 24. apríl
2004, sonur hennar
er Svanur, sambýliskona Katrín
Anna Eyvindardóttir og eiga þau
tvö börn. 4) Sigurður Viggó, f.
17. sept. 1944, d. 20. sept. 1993,
eftirlifandi maki Halldóra H.
Kristjánsdóttir, börn þeirra: a)
Guðrún Jóna, sambýlismaður
Guðmundur Sæmundsson og eiga
þau einn son, b) Jens Þór, unn-
usta Katrín Árnadóttir. 5) Guð-
mundur Kristinn, f. 9. júlí 1948,
maki Sigríður Halldóra Hanni-
balsdóttir, synir þeirra: a) Hanni-
bal Halldór, sambýliskona Hrafn-
Okkur Elvar bróður langar með
örfáum orðum að minnast Berna
afa. Minningarnar mörgu og dýr-
mætu um afa og ömmu í Aðalstræt-
inu eru órjúfanlegur hluti allra okk-
ar bernskuminninga. Húsið í
Aðalstrætinu var fyrir okkur gutt-
ana sannkallaður ævintýrakastali og
alltaf var jafngaman að koma þang-
að í heimsókn. Afi var einstaklega
fróður um alla hluti og það var
ósjaldan að hann gaf sér tíma til að
spjalla við okkur um allt milli himins
og jarðar, og hafði hann einstakt lag
á að tala við okkur strákpjakkana
eins og við værum fullkomnir jafn-
ingjar hans.
Einnig eru heimsóknir okkar í
Virkjann minnisstæðar, þar sem afi
og amma tóku alltaf vel á móti okk-
ur og laumuðu gjarnan að okkur
ýmsu góðgæti í nesti áður en við fór-
um.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að fá tækifæri til að róa með afa tvö
sumur á Lóunni. Fyrir mér er það
algerlega ómetanlegur tími. Bæði
það að fá innsýn í hans miklu
reynslu sem sjómanns, því sjó-
mennskan var honum sannarlega í
blóð borin alla tíð, en sérstaklega
var þetta ómetanlegt fyrir það að fá
að kynnast honum sjálfum þetta ná-
ið og njóta og læra af hans miklu
lífsreynslu. Fyrir mig að fá svo boð
um að vera með bátinn seinna sum-
arið var merki um mikið traust hans
til mín, og fyrir 17 ára strákling var
það ómetanlegt tækifæri og eitthvað
sem ég kem alltaf til með meta og
búa að alla tíð.
Síðustu árin hefur liðið lengra á
milli heimsókna okkar vestur, en
þegar fundum okkar afa bar saman
var alltaf jafngaman að setjast niður
með honum og spjalla um heima og
geima. Hann var alltaf mjög áhuga-
samur um hvað við værum að gera
og spurði út í það af einlægum
áhuga.
Nú þegar ástkær afi okkar hefur
fengið verðskuldaða hvíld minnumst
við einstaks manns sem hefur haft
mjög afgerandi og mótandi áhrif á
okkur og allt okkar lífshlaup alla tíð.
Elsku afi, hvíl í friði.
Hannibal Halldór Guðmunds-
son, Elvar Guðmundsson.
Elsku afi, það er komið að leið-
arlokum í lífi þínu og þú hvíldinni
feginn. Þú hefur lifað næstum alla
20. öldina og byrjun þeirrar 21. Það
er samt tómleiki og söknuður að
eiga þig ekki lengur að. Þú kaust að
eyða ævikvöldinu í Bolungarvík þar
sem var þinn staður á þessari jörð
og samverustundir okkar voru því
ekki margar þessi síðustu ár þín.
Þegar við vorum að alast upp í
Súgandafirði á 8. og 9. áratugnum
var alltaf gaman að koma til Bolung-
arvíkur. Húsið ykkar ömmu, Aðal-
stræti 18, var fullt af spennandi og
óvæntum hlutum, allt frá háaloftinu,
fremra loftinu til bílskúrsins og bók-
anna. Margir hlutir sem tilheyrðu
þér voru tengdir sjónum og hugur
þinn greinilega bundinn sjó-
mennskuárum þínum, ótal myndir
af bátum og skipverjum þeirra og
stóllinn sem þú fannst í sjónum,
amma þreif og þú notaðir í mörg ár.
Svo rákuð þið amma verslunina
Virkjann þar sem selt var allt milli
himins og jarðar, sælgæti, snyrti-
vörur, skartgripir, veiðarfæri, hús-
gögn, leikföng og margt, margt
fleira. Þú varst alltaf flottur með
hattinn og stationbílinn.
Þórarinn Eldjárn sagði eitt sinn í
viðtali að það að lifa börnin sín væri
andstætt náttúrulögmálinu, afi
mátti reyna það að sjá á eftir þrem-
ur börnum sínum. Fyrst fyrir nærri
50 árum þegar lítill drengur veiktist
skyndilega af heilahimnubólgu og
dó í örmum foreldra sinna, síðan
fyrir rúmum tíu árum þegar Siggi
lést í blóma lífsins eftir erfið veik-
indi og svo fyrir réttum mánuði þeg-
ar Lilja dó. Ekki grunaði okkur þá
að svo skammt yrði milli þeirra og
fráfall hennar hefur fengið mikið á
afa.
Við systkinin þökkum öllum þeim
sem önnuðust afa okkar, starfsfólki
Heilbrigðisstofnunar Bolungarvík-
ur, Sólbergi og fjölskyldu, Dóru og
öllum þeim sem studdu við bakið á
honum síðustu árin hans. Blessuð sé
minning þín, elsku afi.
Hafdís, Svanhildur,
Gissur Óli og Elín Kristrún.
Frændi okkar, Berni, var fóstur-
bróðir móður okkar Guðrúnar Hall-
dóru Jónsdóttur, en foreldrar hans
tóku hana í fóstur nýfædda. Bernód-
us var fyrirmynd annarra í öllu sem
hann tók sér fyrir hendur, heill
sjálfum sér, fjölskyldu, afkomend-
um, frændfólki og vinum.
Hann var alla tíð vinnusamur,
hjálplegur og ósérhlífinn, bæði til
sjós og lands. Öll eigum við honum
mikið að þakka fyrir áratuga sam-
veru og ógleymanlegar stundir.
Hann hverfur nú á braut feðra sinna
eftir langt og farsælt starf þar sem
gildi trúar og hamingju voru sam-
ofin. Ævi hans varð löng og starfið
heilladrjúgt fyrir heimabyggð og
fjölskyldu.
Bernódus var afar traustur mað-
ur og mikill öðlingur. Þar sem leiðir
skiljast nú viljum við senda kveðju.
Til heiðurs þeim sem horfnir eru,
til heilla þeim er halda á mið.
(H.H.)
Halldór Jón, Einar Garðar,
Gísli Jón, Elísabet, Hilmar
Garðar og fjölskyldur.
BERNÓDUS
HALLDÓRSSON
 Fleiri minningargreinar
um Bernódus Halldórsson bíða
birtingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.