Íslendingaþættir Tímans - 23.10.1976, Síða 1

ISLENDINGAÞÆTTIR
Laugardagur 23. október 1976—37. tbl. 9 árg. Nr. 270. TÍMANS
Yaldimar Eyjólfsson
verkstjóri, Akranesi
Fæddur 19. ágúst 1891.
Dáinn 6. júni 1976.
I.
Valdimar Eyjólfsson fyrrv. vega-
verkstjóri á Akranesi andaðist 6. júni
sl. Valdimar hafði átt við vanheilsu að
striða siðustu árin og fór margar ferð-
irá Sjúkrahús Akraness, en dvaldi þar
aldrei lengi I einu. Hann þjáðist af
lungnasjúkdómi, en andlegri reisn hélt
hann til lokadægurs.
II.
Með Valdimar Eyjólfssyni er hnig-
inn til moldar einn af aldamótamönn-
um þjóðarinnar, sem átti að baki sér
litrikan æviferil. Tápmikill athafna-
maður, bjartsýnn, og stórhuga, sem
alinn var upp við basl og fátækt sins
tima, en lifði það af aö sjá tæknivæð-
ingu tuttugustu aldarinnar skapa nýja
veröld. Endurreisn þjóðarinnar til
betra lifs, ljómi fortiöarinnar og saga
hennar i 1100 ár, knúðu Valdimar og
jafnaldra hans áfram til dáðrikra
starfa. Hann gleymdi aldrei arfleifð
þjóðarinnar, fornum bókmenntum
hennar og sögu. Hann las Islendinga-
sögurnar aftur og aftur og kunni á
þeim betri skil en almennt er. Sögu-
persónurnar voru eins og vinir hans og
félagar. Hann dáðist að mörgum, en
gagnrýndi aðra. Hann þekkti alla
helztu sögustaði þjóðarinnar og sá þá
jafnan i ljóma þeirra atburða og ævin-
týra, sem sagan geymir. Hann hafði
traust minni og ihugaði jafnan efni
það, sem hann las hverju sinni.
Valdimar var karlmenni að buröum
og kjarkmikill. Óragur við aö leggja i
ný viðfangsefni og farnaðist ætið vel
viö það, sem hann tók sér fyrir hendur.
Hann var einn af þeim mönnum, sem
úttu drjúgan þátt i þvi, að Akranes óx
úr litlu þorpi i myndarlegan og fjöl-
mennan kaupstað. Þegar slikir garpar
falla frá, verður autt sæti og opiö, þótt
aldnir séu.
III.
Valdimar hóf störf sin i sveitinni. I
fimm sumur á aldrinum 9-14 ára, var
hann smali að Syðstu-Fossum i
Andakil, hjá rausnarbóndanum Gisla
Arnbjarnarsyni og Salvöru konu hans.
Sat hann yfir hjörð bóndans í brekkum
Hestfjalls. Arið eftir ferminguna, fór
hann á skútu, enda var skútuöldin þá
enn við liði. Rúmlega tvitugur verður
hann háseti á m/b Eldingunni hjá
Halldóri Jónssyni á Aðalbóli, suður i
Vogum og Sandgerði. Um svipaö leyti
er hann á sumrin formaöur á útgerö
Þorsteins Jónssonará Seyðisfirði, sem
þá gerði út frá Skálum á Langanesi.
Hjá honum er Valdimar i þrjú sumur.
Eftir þaö gerist hann skipstjóri á bát-
um frá Akranesi, og við þaö er hann
næstu 25árin. Lengi framan af á vetr-
arvertiöinni i Sandgeröi, eins og siður
var á þeim árum, áður en bygging
Akranesshafnar hófst. Valdimar var
jafnframt eigandi bátsins — einn eða
meö öðrum. Lengst gerði hann út bát,
sem hét Alftin og var mikil happa-
fleyta. Valdimar var aflasæll formað-
ur og farsæll i störfum.
Eftir 33 ára starf á sjónum tók
Valdimar þá ákvörðun að láta af glim-
unni við Ægi og leita sér annarra
starfa. Hafði hann þá dregið mikinn
afla að landi fyrir sig og þjóðarbúið og
var reynslunni rikari. Margt hafði
skeð á langri sjómannsævi. Lifsbar-
áttan á sjónum var sifelld uppspretta
endurminninga er á ævina leið. Valdi-
mar var stálminnugur og sagöi
skemmtilega frá. Stuttur viðtalsþáttur
um skútuöldina birtist eftir hann i
jólablaöi Magna á Akranesi 1968. Hann
ber einmitt minni hans og frásagnar-
hæfileikum gott vitni. Listamaðurinn
góði —• Jóhannes Kjarval — var skútu-
félagi Valdimars nokkurn tima og eftir
það mikill tryggðarvinur.
IV.
Vorið 1939 gerist Valdimar verk-
stjóri hjá Vegagerð rikisins og gegnir
þvi starfi á þriðja áratug eða nokkuð
fram yfir sjötugsaldur. Svæði það,
sem hann hafði til umráða var fyrst i
nærsveitum Akraness, en stækkaöi
með árunum og var að slðustu megin-
hluti Borgarfjarðarsýslu.
I verkstjórastarfinu undi Valdimar
sér vel. Hann naut óskoraðs trausts
verkamanna og húsbænda sinna, sem
hann mat jafnan mikils. Hann var ár-
vakur og skyldurækinn I störfum sín-
um, en nærgætinn og umhyggjusamur
við þá, sem unnu undir stjórn hans.
Hann lifði það I verkstjóratlð sinni, að
horfið var frá handverkfærum, og
hestakerrum i fullkomna vélvæöingu.
Þetta var honum mikil hamingja, þvl
::ng