Heimilistíminn - 01.02.1981, Blaðsíða 4

I austanverðu Englandi hafa
menn komizt að þeirri bitru
staðreynd/ að hættulegt getur
verið að flytja inn ný og áður
óþekkt dýr, þangað sem þau
hafa ekki verið fyrir. Jafn-
vægið í náttúrunni getur rask-
azt, og þessi nýju dýr geta
valdið miklu fjárhagslegu
tjóni með tilkomu sinni. B jór-
rottan svokallaða var flutt til
Evrópu frá Suður-Ameriku
þar sem hún er upprunnin.
Menn tóku að rækta þessa
dýrategund vegna skinnsins,
sem seldist vel. Til Noregs var
bjórrottan einnig fluttá meðan
áhugi var þar á skinnunum.
Hluti dýranna komst út úr búr-
unum, eins og gerðist með
minkinn hér fyrr á árum á ís-
landi, en sem betur fer fyrir
Norðmenn þoldi rottan ekki
hina köldu vetur og drapst.
Englendingar skera upp
herör gegn bjórrottunni
1 Englandi hefur þróunin oröiö allt
önnur og alvarlegri. Þar hefur rottan
unnið geysilegt tjón i um fimmtlu ár.
Hún grefur undan fleiru en efnahags-
lifinu, þar sem hún heldur sig. Hún
grefur Sundur árbakka. Stiflugarðar
hafa hreinlega hrunið vegna þess að
hún hefur grafiö ótölulegan fjölde
ganga i gegn um þá og sitthvað fleira
hefur hún gert af sér.
Eru þær eins?
['toll-tullT
4
Lengi vel gátu menn afborið hegðan
rottunnar, vegna þess að hún hélt sig
aðallega i fenjum og vatnsmýrum,
rétt eins og I heimalandi sinu Suður
Ameriku. En undanfarin tiu ár hefur
rottan ráðizt inn á þurrari svæði, og nú
stafar sykurrófnarækt Breta mikil
hætta af henni, vegna þess að hún
leggst á akrana og nagar þar allt, sem
hún kemst i.
Brezka landbúnaðarráðuneytiö
hefur lýst algjöru striði ,,á hendur”
rottunni. Frá þvi 1978 hafa sérfræð-
ingar reynt að ráða niðurlögum rott-
unnar, en án árangurs.
Nýlega var svo gerð áætlun sem
kölluð er Option 5. Samkvæmt þessari
áætlun hafa veriö fengnir veiðimenn,
sem vilja stunda bjórrottuveiðar.
Ötrúlegur fjöldi veiðimanna bauð sig
fram til starfans, þar á meðal margir
stúdentar. Alis spenna nú 167 veiði-
menn gildrur sinar i Norfolk, Suffolk
og hluta Norður Essex. Þetta er við-
áttumikið landsvæði, og verðmætt
ræktunarland.
Veiðimennirnir fá 58 pund i laun á
viku, og eru þetta lágmarkslaun land-
búnaðarverkamanns I Bretlandi. Ekki
eru þetta há laun og erfitt af iifa af
þeim, en vinnutiminn dag hvern er að
minnsta kosti átta timar. Þar sem
Efnahagsástandið i Englandi er mjög
slæmt sætta menn sig við þessi lágu
laun og finnst betra að stunda bjór-
rottuveiöarnar heldur en vera gjör-
samlega atvinnulausir. Vinnuna geta
þeir lika verið vissir um að hafa i tiu
ár, og hún fer öll fram úti undir beru
lofti.
Landbúnaðarráðuneytið hefur sett
sér það markmiö að búiö veröi að út-
rýma rottunni eigi siðar en árið 1990.
Takist veiðimönnunum að ná þessu
marki fá þeir eins árs laun — uppbót
að verkinu loknu.
Eins og fyrr segir var bjórrottan
fiutt inn frá Suður Ameriku og gerðist
það nokkru eftir fyrri heimsstyrjöld-
ina. Þá var skinn þessarar dýrateg-
undar vinsæltog eftirsótt en svo aro ur
eftirspurninni skömmu fyrir siöari
heimsstyrjöldin og þá var ekki leng-