NT - 22.08.1984, Qupperneq 7

Miðvikudagur 22. ágúst 1984 7
lífs og ekki ördeyðu. Það skal
játað, að skortur hráefna í ríki
náttúrunnar er hemill á fjöl-
þættri þróunarbraut, en orkan
er við bæjarvegginn, og hlutur
hennar er talinn mjög sterkur
í öllum iðngreinum vorra tíma.
Úrtölur einar um viðleitni til
lagningu nýrra vega og leitar
að nýjum atvinnufyrirtækjum,
eru því miður of algengar, en
himnabréf um arðbærar at-
hafnir til eðlilegs lífsframfæris
falla svo sjaldan í skaut
fólksins, að við þeim skal ekki
búast. Mannleg viðleitni og
sköpunargáfa þarf að vera með
og verkmenning nútímans
hlýtur að móta éinstaklinga til
þess að fjölga viðfangsefnum
og rækja þau á arðbæran hátt.
Úrtölur einsog þær, sem Morg-
unblaðið birti þann 3. ágúst
s.l., eftir Árna Árnason, fram-
kvæmdastjóra Verslunarráðs
íslands, varðandi fyrirhugaða
stálverksmiðju hér á landi, eru
hvorki viðeigandi né sæmandi
nýrri kynslóð, sem auka vill
fjölbreytni athafna í okkar
þjóðfélagi. Viðhorf þau, er
ríkja á sviði umræddrar nýrrar
verksmiðju lofa það góðu um
nýtingu úrgangsefna og at-
vinnutækifæra á arðbæran
hátt, að skoðanir eins og í
nefndri grein eru frant
dregnar, hljóta að dæmast sem
botnlaust bull.
Ef framtíðarviðhorfin og
leiðir til nýrra hlutverka eiga
álíka andúð við að etja, á
hinum ýmsu sviðum athafna-
lífsins, þá er komandi kynslóð-
um best að leggja upp laupana
og flytja sem fyrst til framandi
landa, því þær megna ekki að
greiða innlendum aðilum lífs-
framfæri sitt nema aukin sé
fjölbreytni innlendrar fram-
leiðslu svo að þeim mun minna
þurfi til annarra að sækja.
Hvort vegur þyngra á meta-
skálum nú, mengunarvaldur
eða atvinnuaukning við Eyja-
fjörð?
Fjármagnsþörf
Það getur engum dulist, að
sérhvert verkefni sem velja
skal og verði atvinnuskapandi,
nýrri kynslóð til viðfangs,
hlýtur að heimta fjárfestingu.
Atvinnufyrirtækin verða ekki
mótuð undir opnum himni.
Umbreyting orkunnar í fall-
vötnunum í nýtanlega starfs-
orku á verkstæðum og í verk-
smiðjum, þar sem raforkan er
mikilvægt atriði iðjunnar,
krefst mikils fjármagns. Hvaða
verkefni sem velja skal hljót-
tum við Islendingar að kosta af
eigin fé, er reisa skal orkuver-
ið, því að orkulindin er og
verður okkar þáttur og af
henni á okkar hlutur að nærast.
Eins og nú horfir í efnahags-
málum okkar er vandséð hvar
það feikna fjármagn verður
fengið sem álver kostar og eru
■ Mengunarvaldur eða atvinnuaukning, hvort er þyngra á metaskálunuin?
■ Hvað um þann gróður sem sæta yrði flúorsamböndum frá spúandi álverksmiðju við
vestanverðan Eyjafjörð?
engar líkur til að við getum
staðið straum af um fyrirsjáan-
lega framtíð, það er víst tómt
mál um að tala. Til þess að
fjármagna iðjuver af öðru tagi,
er kæmu smátt og smátt jafn-
óðum og framtakssamir aðilar
eða félagasamtök beittu sér
fyrir stofnun þeirra og starf-
rækslu, horfir málið allt öðru-
vísi við, þar yrði um að ræða
efnahagslega þróun tii verð-
mætasköpunar í fasteignum,
en við byggingu álvers svo
stórt stökk á þessu sviði, sem
ekki yrði við ráðið og er þar
raunar sjálfvirkur hemill á
framtakið, nema erlent fjár-
magn komi til einvörðungu.
Útaf fyrir sig lít ég svo á, að
það geti verið fær leið, en þá
er um leið eðlilegt að spyrja
hvort ekki sé hætta á að það
fjármagn yrði efnahagsleg
byrði og máske þungbær fyrir
íslenska skattþegna, ef hrak-
smánarviðskipti yrðu ríkjandi
um þau efni, á borð við það
sem við könnumst við í sam-
bandi við þau stóriðjuver sent
hér eru starfandi nú.
Raunar er tómt mál að gera
fjármálahliðinni nokkur skil í
þessum efnum á meðan efna-
hagsmál okkar eru í því öng-
þveiti, sem nú ríkir.
Einar Þveræingur vildi ekki
ljá Grímsey norskum frændum
til umráða. Nútíma Eyfirðing-
ar eiga ekki og mega ekki ljá
landskika við Eyjafjörð til af-
nota útlendingum, sem með
stofnun og starfrækslu álvers
væru líklegir til að gcra
Kræklingahlíð og Þelamörk að
eyðimörk og trufla lífríki
miklu víðara svæðis á landi og
í sjó í nálægu umhverfi.
Þróttmiklir þegnar verða að
efla verklegar menntir og ryðja
nýjar leiðir til fjölþættra at-
hafna á sviði ýmissa iðngreina.
Það er lóðið.
10. ágúst 1984
Gísli Kristjánsson
skýringar hljóta að vera á
töfum bréfanna. Ein er t.d. sú
að fjöldi manna hefur pósthólf
úti á landi, ekki síður en í
Reykjavík og tæma þau gjarn-
an einu sinni á dag, svo ekki er
hægt að segja með fullri vissu
hvenær póstþjónustan skilaði
þessum bréfum af sér, svo er
og um bréfið til Djúpavogs,
sem lengst var að skila sér, en
stöðvarstjórinn þar mun í bréfl
til NT svara fyrir það.
Ég vil að lokum þakka NT
fyrir könnunina, hún sýnir
okkur póstmönnum að eitt-
hvað er að, og öllum er hollt
að fá heilbrigða gagnrýni, þó
ekki megi alfarið dæma póst-
þjónustuna eftir niðurstöðum
þessarar könnunar. Þá vil ég
ítreka það sem þegar er komið
fram í þessum skrifum að póst-
þjónustan er í uppstokkun og
áfram verður unnið að henni í
þeim tilgangi að bæta þjónust-
una.
Það tekur póstþjónustuna
sex daga að koma bréfi frá
Reykjavík vestur á Snæfellsnes.
Er þetta eðlilegt,
íslenska póstþjónustan er:
Léleg □
Sæmileg □
Góð □
Niðurstöður póstkönnunar NT voru birtar í síðasta helgarblaði
Málsvari frjálslyndis,
samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstjórar: Magnús Ólafsson (ábm)
og Þórarinn Þór?rinsson
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Síðumúli 15, Reykjavík. Sími:
686300. Auglýsingasími: 18300.
Kvöldsimar: 686387 og 686306.
Verð í lausasölu 25 kr.og 30 kr. um
helgar.
Áskrift 275 kr.
Setnihg og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaðaprent hf.
Viðræður Steingríms
og Þorsteins
■ Eins og skýrt hefur verið frá í fj'ölmiðlum, hófust
fyrir nokkru viðræður milli formanna Framsóknar-
flokksins og Sjálfstæðisflokksins, Steingríms Her-
mannssonar og Þorsteins Pálssonar, um þau verk-
efni, sem brýnast er að ríkisstjórnin vinni að næstu
misseri. Sjálfur stjórnarsáttmálinn er ekki til með-
ferðar, eins og skilja mætti á því, að stundum er þetta
orðað á þann veg, að verið sé að endurskoða
stjórnarsáttmálann. Stjórnarsáttmálinn mun ekki
breytast, heldur er hér verið að vinna á grundvelli
hans að lausn verkefna, sem mikilvægast er að fást
við, eins og mál standa nú.
Þar ber að sjálfsögðu hæst að haldið verði áfram
að koma verðbólgunni niður á svipað stig og í
nágrannalöndunum, án þess að komi til atvinnuleys-
is. Það er því mikill misskilningur að hér sé um
leiftursóknarstefnu að ræða, því að kjarni hennar er
að beita atvinnuleysi til að halda verðbólgu í
skefjum, sbr. Bandaríkin og Bretland.
Því þarf vart að lýsa, að þau verkefni, sem glímt
er við, eru meira en vandasöm. Þegar ríkisstjórnin
kom til valda, var yfir 20% kjaraskerðing komin til
sögu, eins og sést á því, að laun hefðu þá átt að hækka
um þessa upphæð, ef þau hefðu verið bætt samkvæmt
vísitölu. Allir voru sammála um, að slík kauphækkun
myndi ekki leiða til kjarabóta nema hjá þeim
hálaunuðu. Þvert á móti hefði þetta þýtt að hinir
láglaunuðu hefðu enn dregist aftur úr.
Þetta viðurkenndi meðal annars Svavar Gestsson,
sem lagði til að fyrstu aðgerðir yrðu þær, að fresta
dýrtíðarbótum í mánuði, eða á meðan verið væri að
íhuga frekari aðgerðir.
Til viðbótar hinum mikla vanda, sem ríkisstjórnin
fékk í arf frá fyrirrennurum sínum, hefur bæst
stórfelldur samdráttur þorskaflans, sem þegar hefur
dregið út atvinnu víða um land með þeim afleiðingum
að réttilega er farið að tala um, að landið sé að
sporðreisast.
Nýr vandi er svo að koma til sögunnar sem getur
orðið enn alvarlegri en hinir áðurnefndu, en það er
samdráttur og verðfall á erlendum mörkuðum.
Þjóðir, sem styrkja sjávarútveg sinn með ríkisfram-
lögum, hafa stóraukið fisksölu sína á Bandaríkja-
markaði svo að fiskbirgðir hrúgast þar upp. Margir
aðrir markaðir hafa þrengst.
Þetta veldur nú dekkstum horfurn í efnahags- og
atvinnumálum íslendinga.
En hér má ekki láta hugfallast. Eins og á
kreppuárunum milli heimsstyrjaldanna verður að
mæta erfiðleikum með gagnsókn. Það þarf ekki
eðeins að treysta hina hefðbundnu atvinnuvegi,
heldur hefjast handa um nýjar atvinnugreinar og
skjóta þannig fleiri stoðum undir efnahag og afkomu
þjóðarinnar. Miðstjórn Framsóknarflokksins álykt-
aði mjög eindregið umþettaá Akureyrarfundi sínum
á síðastliðnu vori. Viðræður þeirra Steingríms Her-
mannssonar og Þorsteins Pálssonar munu ekki síst
snúast um þetta atriði, en á því hafa báðir stjórnar-
flokkarnir fullan skilning.
Viðræður stjórnarflokkanna fara þannig fram, að
formenn þeirra munu aðallega ræðast við, en kveðja
sér menn til ráðuneytis og þátttöku í viðræðunum,
eftir því sem þurfa þykir. Þetta eru vafalaust rétt
vinnubrögð.
Þingmenn flokkanna munu svo jafnframt fylgjast
með þessum viðræðum og vera til samráðs um allt
það, sem máli skiptir.