NT - 28.08.1984, Page 9

*
1 Málsvari frjálslyndis,,
. samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstjórar: Magnús Ólafsson (ábm)
og Þórarinn Þórarinsson
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Síöumúli 15, Reykjavík. Sími:
686300. Auglýsingasími: 18300.
Kvöldsímar: 686387 og 686306.
Verð í lausasölu 25 kr.og 30 kr. um
helgar.
Áskrift 275
Setnihg og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaðaprent hf.
r
Ölýðræðislegur áróður
■ Þorsteinn Ólafsson framkvæmdastjóri birti
grein í NT síðastl. föstudag, þar sem fjallað er um
áróðursherferð þá, sem nú er haldið uppi gegn
samvinnuhreyfingunni, m.a. í útbreiddustu fjöl-
miðlum, og alltof margir láta blekkjast af, sem
ættu þó að vita betur.
■ Rallkcppnir eiga að fá untfjöllun og samþykki eins aðila og það strax á undirbúningsstigi, þ.e. Náttúruverndarráðs.
hálendinu og viðkvæmum
landsvæðum, sem mikið er sótt
til. Þessa vörslu mætti fram-
kvæma á þann veg að t.d. 2-3
bifreiðir færu um. „Áhöfn“ í
hverri bifreið, lögreglumaður
og náttúrufræðingur. Þessir
menn leiðbeindu fólki og ynnu
fyrirbyggjandi starf.
Ef á þyrfti að halda gripu
þeir inní athafnir fólks með
boði eða banni.
Þegar þessi mál eru rædd
verður ekki komist hjá að
víkja að „innfluttum vanda-
málum". Það er löngú tíma-
bært að takmarka, eða banna
með öllu innflutning stórra tor-
færuökutækja erlendra ferða-
manna, sem þeir síðan nota til
ferðalaga um landið þvert og
endilangt, þó einkum hið við-
kvæma hálendi íslands.
Rallkeppnir (stundum nefnt
akstursíþróttir) og fram eiga
að fara í óbyggðum að veru-
legu leyti, eiga að fá umfjöllun
og samþykki (eða synjun) eins
aðila og það strax á undirbún-
ingsstigi, þ.e. Náttúruverndar-
ráðs.
Því miður, er ekki hægt að
banna þennan nútíma trölla-
leik. Þar af leiðir að beiðnir
um slíkar keppnir þurfa að fá
skilvirka umfjöllun strax á
undirbúningsstigi. Einn um-
sagnaraðili ætti að Ijúka mál-
inu á eðlilegum tíma. Það
klúður og sá seinagangur sem
varð á umfjöllun varðandi fs-
landsrallið 1983, þegar málið
var sent frá Herodesi til Píla-
tusar, gengur einfaldlega ekki.
Lokaorð
Ef koma á ferðamálum á
íslandi í eðlilegt horf, þá að
sjálfsögðu jafnt varðandi okk-
ur íslendinga, sem erlenda
ferðamenn, verður til að koma
víðtækt samstarf margra aðila.
Ferðamálaráð íslands á að
móta stefnuna í nánu samráði
við Náttúruverndarráð, toll-
gæslu og lögregluyfirvöld, svo
og innlendar ferðaskrifstofur,
og eigendur hópferðabifreiða.
Þeir sem þó oft hafa mest áhrif
til jákvæðrar umgengni og
skynsamlegrar hegðunar fólks
eru vel menntaðir og röggsam-
ir leiðsögumenn (fararstjórar)
svo og landverðir.
Það er því skynsamleg ráð-
stöfun að fjölga landvörðum
og koma á hreyfanlegri land-
vörslu. Því fjármagni sem til
þessa yrði varið af opinberum
aðilum, væri vel varið.
Látum það aldrei á sannast
að ísland sé gósenland óheftrar
og nær eftirlitslausrar ferða-
mennsku. Verum menn til að
taka á þessum málum og
stjórna þeim.
Höfn í Hornafirði,
10. apríl 1984
Friðjón Guðröðarson
■ Torfærumótorhjólin valda ótrúlega miklum gróðurskemmdum, en þar sem afli þeirra er beitt
sneiða þau í sundur gróðursvörðinn líkt og hárbeittur hnífur.
■ „Kennarar þurfa að fara með nemendur sína í vettvangsskoðun... Enginn skynjar dýra-,
plöntu- og steinaríkið, nema að hluta í grámyglu skólastofunnar...“
Torsteinn Ólafsson segir, að vilji stjórnmála-
menn hefja umræðu um samvinnufélögin, verði að
gera kröfu til þeirra um undirstöðuþekkingu á eðli
þeirra, lýðræðislegri uppbyggingu og helstu starf-
semi. Slík umræða væri skýlaust af hinu góða og
full þörf á því, að hún eigi sér stað.
í áðurnefndum áróðri gegn samvinnuhreyfing-
unni sé hins vegar ekki slíku til að dreifa, heldur
er um að ræða samsafn af fordómum, fáfræði,
misskilningi og staðleysum, sem öllu er hrært
saman og síðan sett á prent með tilheyrandi
orðbragði og sleggjudómum.
Sennilega telji höfundarnir, að slíkur ritstíll sé
áhrifaríkur. Því sé heldur ekki að neita að hann
hafi oft reynst það hérlendis og erlendis. Hann
hafi t.d. verið undanfari þess, þegar samvinnufél-
ögin voru bönnuð í Þýskalandi nasismans af flokki
sem kenndi sig við þjóðlega jafnaðarmannastefnu.
Þorsteinn Ölafsson ræðir nánar um þá ástæðu,
sem leiðir til þessa áróðursstíls. Hann segir:
„Ástæðan er líklega sú, að þeir sterku fjölmiðlar
sem leggja sig eftir áróðri gegn samvinnufélögun-
um eru svo mótandi í skoðanamyndun og afstöðu
fólks, að augljósar siðferðislegar mótsagnir í
málflutningi skipta engu máli, svo framarlega sem
þær eru settar fram af þeim sem hefur áróðurs-
strauminn með sér.“
Þorsteinn Ólafsson segir ennfremur:
„Tað verður hins vegar að telja mjög miður fyrir
íslenskt þjóðfélag ef öflugasta atvinnufyrirtæki
landsins og jafnframt það lýðræðislegasta, sem er
í eigu rúmlega fjörutíu og sex þúsund félagsmanna
kaupfélaganna, og þau myndarlegu fyrirtæki hvert
í sínu byggðarlagi, sem í senn eru kjölfesta
byggðanna og lífæð, hvort sem þau eru innan
Sambandsins eða utan, skuli verða fyrir árásum á
jafnlágu plani og raun ber vitni.
Það er ekki fyrst og fremst miður vegna
fyrirtækjanna sem í hlut eiga, ekki vegna stjórn-
enda þeirra eða annarra starfsmanna sem beint
eða óbeint verða fyrir þessum árásum, og ekki
vegna félagsmannanna og stjórnarmanna þeirra í
félögunum sem eru sakaðir um að bregðast
umbjóðendum sínum og vinna gegn hagsmunum
þeirra. Fyrir þessa aðila er málið ekki alvarlegt því
þeir vita betur.
Málið er hins vegar fyrst og fremst alvarlegt
vegna okkar sjálfra og þess lýðræðis sem við
höfum leitast við að byggja upp í þessu landi, sem
gerir skýlausa kröfu á hverjum tíma um að sú
umræða sem fram fer í þjóðfélaginu og stjórnmála-
menn standa fyrir, sé að meginstofni byggð á
hlutlægum grunni og að sú gagnrýni sem uppi er
höfð sé málefnaleg. Séu þær leikreglur ekki virtar
kann að vera skammt í ófarnaðinn.“