NT - 28.08.1984, Qupperneq 24

Þriðjudagur 28. ágúst 1984 24
Suður-Kórea:
Hef ur tekið Rússa í sátt
Seúl-Reuter
■ Suður-Kórea hefur boðið
keppendum í bogfimi frá Sov-
étríkjunum ogöðrum kommún-
istaríkjum á heimsmeistara-
keppnina í bogfimi sem haldin
verður í Seúl á næsta ári, að
sögn bogfimisambands Kóreu.
Suður-Kórea sleit öllu sam-
bandi við Moskvu eftir að
suður-kóreska farþegaþotan var
skotin niður af Sovétmönnum á
síðasta ári, en óformlegt sam-
band var tekið upp að nýju fyrr
í þessum mánuði.
Embættismenn íþróttaráðu-
neytisins segjast vera vongóðir
um að Sovétríkin og aðrar
kommúnistaþjóðir, sem hafa
ekki stjórnmálasamband víð
Seúl, muni koma á Ólympíu-
leikana sem fyrirhugaðir eru í
Seúl árið 1988.
Aukin lánaviðskipti Japana
■ Vinsældir japanska yensins
hafa aukist mikið að undan-
förnu. Ástralíumenn tóku t.d.
lán upp á 100 milljarða yen
(tæpl. 13 milljarða ísl. kr.) fyrir
skömmu og Nýsjálendingar
fengu 70 milljarða yen í lán.
Japanskir bankarsýna mikinn
áhuga á því að lána yen til
erlendra aðila enda er nú mikið
aukafjármagn í japanska
bankakerfinu sem m.a. stafar af
því hvað Japanir eru sparsamir.
Þeir spara að meðaltali um 18%
af launum sínum sem er mun
meira en t.d. Bandaríkjamenn
sem aðeins spara um 6%.
Vextir af lánum í yenum eru
nú um 8% samanborið við 13%
vexti af lánum sem tekin eru í
Bandaríkjadollurum. Ekki er
enn ljóst hvernig aukin sam-
keppni í bankaviðskiptum og
frjálsræði muni breyta banka-
vöxtum en það er frekar líklegt
að vextir af sparifé almennings
muni hækka nokkuð (þeir eru
nú um 6%) en slíkt gæti aftur
leitt til hærri útlánsvaxta.
■ Bandaríska sjónvarpsstöðin NBC hélt því fram í dagskrá um
helgina að klámrit og myndir væru flutt í stórum stfl frá
Norðurlöndunum til Bandaríkjanna.
NBC nefndi sérstaklega hjónin Willy og Laila Straus í sambandi
við framleiðslu á barnaklámi, og hafa þau ekkert gert til að bera
það af sér heldur þvert á móti. Hér sjálst hjónakornin á götu í
Kaupmannahöfn að virða fyrir sér vöru sína. POLFOTO-Símamynd
■ ÞEGAR farið er yfir laus-
lega úrdrætti úr ræðum þeim,
sem fluttar voru á nýloknu
flokksþingi republikana í i
Dallas, kemur þeim, sem þetta
ritar, í hug ræða, sem hann |
heyrði Nixon flytja á fjöl-
mennum útifundi í Boston fyr-
ir forsetakosningarnar 1952.
Nixon var þá varaforseta-
efni republikana. Hann hafði
verið valinn til framboðs vegna
þess, að hann hafði haldið
uppi öflugum áróðri gegn So-
vétríkjunum og kommún-
ismanum og þótti sýna trú sína |
í verki með því að afhjúpa
háttsettan embættismann sem
njósnara fyrir Rússa.
Ræða Nixons var flutt af
sannfæringarkrafti og trúarhita
og fékk miklar undirtektir hjá I
áheyrendum. Aðalefni hennar
var heiftarleg árás á Truman
forseta fyrir undirlægjuhátt og
aumingjaskap í skiptum við
kommúnista. Meðan hann hafi
setið á forsetastóli í Washing-1
ton hefði Stalín tekist að inn-1
lima ekki færri en 800 milljónir |
Kínverja undir yfirráð komm-1
únista, án þess að Truman I
hafi eiginlega hreyft legg né I
lið. I
Nixon lagði síðan þunga
■ Reagan og Bush ræða við Shultz utanríkisráðherra
Reagan hefur meiri persónu-
töfra en keppinauturinn
Sennilega mun það tryggja honum öruggan sigur
áherslu á, að þessari
undirlægjustefnu Trumans
yrði fylgt áfram, ef Adlai Ste-
venson, frambjóðandi demó-
krata, næði kosningu.
Meginþunginn í ræðunum á
landsfundinum í Dallas var á
svipaða leið. í tíð Carters
hefðu Rússar innlimað Afgan-
istan nær þegjandi og hljóða-
laust og náð ítökum í mörgum
löndum þriðja heimsins. Ör-
uggt væri, að Mondale myndi
fylgja þessari stefnu áfram,
enda varaforseti hjá Carter.
Reagan hefði hins vegar
ekki fylgt í slóð Carters. Hann
hefði brugðist hart við til að
stöðva sókn kommúnismans.
Grenada væri ljósasta dæmið
um það. Þá hefði verið komið
upp meðaldrægum eldflaugum
í Vestur-Evrópu til að stöðva
framsókn kommúnismans.
Sérstaka athygli vakti, að sá
ræðumaður, sem harðast flutti
þessa kenningu og hlaut bestar
undirtektir landsfundar-
manna, var flokksbundinn
demókrati, Jeane J. Kirk-
patrick, sendiherra Bandaríkj-
anna hjá Sameinuðu þjóðun-
um og um skeið náinn sam-
verkamaður Huberts H.
Humphrey, sem var lærifaðir
Mondales og kom honum á
framabrautina.
Kirkpatrick var ómyrk í
dómum um flokksbræður sína,
sem hún líkti þó ekki við
dúfur, heldur strúta, sem
styngju höfðinu niður í
sandinn.
Hún hældi mikið þeim
Kennedy og Johnson fyrir
andspyrnu gegn kommún-
ismanum, en þó mest Truman,
sem hefði beitt sér fyrir stofnun
Atlantshafsbandalagsins.
Auðsjáanlega hefur hún ekki
munað eftir málflutningi repu-
blikana fyrir forsetakosn-
ingarnar 1952.
MÁLFLUTNINGURINN á
landsfundinum í Dallas gæti
bent til þess, að kosningabar-
áttan í Bandaríkjunum ætti
eftir að verða hörð. Republik-
anir búa sig auðsjáanlega undir
að verja stjórn Reagans fyrst
og fremst með gagnárásum á
demókrata.
Demókratar eru vafalítið
búnir undir að mæta þessu og
þeir munu áreiðanlega deila
vægðarlítið á Reagan. Hann
hafi hvergi náð neinum árangri
í utanríkismálum, því að inn-
■ Jeane J. Kirkpatrick að
flytja ræðu á landsfundinum
rásin á Grenada sé ekki til að
státa af, Vestur-Evrópa og
rómanska Ameríka hefðu fjar-
lægst Bandaríkin og Bandarík-
in séu á vegi með að dragast
inn í styrjöld í Mið-Ameríku.
Stríðshættan í Austurlöndum
nær hafi aukist.
Á vettvangi innanríkismála
verður deilan ekki síður hörð.
Republikanar munu státa af
því, að verðbólga hafi minnk-
að og hagvöxtur aukist.
Demókratar munu hins vegar
benda á að atvinnuleysi sé
mikið, skuldasöfnun ríkisins
ógnvekjandi, fátækt hafi auk-
ist, en milljónamæringum
fjölgað.
Það mun verða til að herða
baráttuna, að stefnuskrá sú,
sem landsfundur republikana
samþykkti er afturhaldsamasta
Stokkhólmur:
Flugur
vísuðu
álík
■ Íbúar á þríbýlishúsi í
suðurhluta Stokkhólms
kvöddu til lögreglu í síð-
ustu viku vegna þess að
óvenju mikið af flugum
sótti á glugga og dyrastafi
einnar íbúðarinnar. Þegar
inn var komið fannst íbú-
inn, maður um sextugt,
Iátinn og talið er að hann
hafi legið þar í nokkra
mánuði.
Nágrannar mannsins
segjast ekki hafa orðið
varir við neitt óvenjulegt
fyrr en þeir sáu flugurnar
og grunaði þá að maður-
inn kynni að vera látinn.
Þórarinn Þórarinsson.
ritstjóri, skrifar
kosningastefnuskrá þeirra síð-
an 1964, þegar Goldwater var
frambjóðandi þeirra. Stefnu-
skráin er svo afturhaldssöm að
sumir leiðtogar flokksins hafa
afncitað henni opinberlega.
Hörð klíka afturhaldssamra
republikana virðist hafa ráðið
mestu við undirbúning stefnu-
skrárinnar og gengið að sumu
leyti lengra í íhaldsátt en Reag-
an.
REAGAN lét þetta þó ekki
uppi, þegar hann flutti ræðu
sína og lýsti yfir því, að hann
yrði við þeirri áskorun að gefa
aftur kost á sér til framboðs.
Reagan sagði það skoðun sína,
að fyrst og fremst myndu kjós-
endur velja á milli tveggja
ólíkra stefna. og það myndi
ráða úrslitum, að þeim þætti
stefna republikana betri.
Það er rétt að stefnuskrár
republikana og demókrata eru
talsvert ólíkar, þótt stefnu-
skrá demókrata sé ekki eins
róttæk og oft áður.
Sennilegast verður það þó
niðurstaða kjósenda, eins og
venjulegast áður, að þeir munu
taka hóflegt mark á stefnu-
skránum heldur láta val sitt
ráðast af viðhorfi sínu til for-
setaefnanna.
Þar stendur Reagan ólíkt
betur að vígi, því að óneitan-
lega býr hann yfir persónu-
töfrum, sem hrífa fólk, en
Mondale hefur þá í mun
minna mæli, nema helst í
náinni kynningu.
Slíkur munur hefur oft ráðið
úrslitum í forsetakosningum,
og reyndar í öðrum kosning-
um. Þvf kemur ekki á óvart, að
eins og sakir standa nú, er
Reagan spáð miklum sigri.
Það þarf eitthvað sérstakt
að gerast, ef þetta á að breyt-
ast.