NT - 04.10.1985, Blaðsíða 19

Föstudagur 4. október 1985 19
ist gegn henni. í bókun sem
Markús Örn Antonsson þáver-
andi formaður útvarpsráðs
lagði fram lýsti hann þeirri
skoðun sinni að með sömu
undanþágum og verið hefði í
verkfalli BSRB 1977 væri
tryggt, að ríkisútvarpið gæti
veitt nauðsynlega öryggisþjón-
ustu meðan verkfallið stæði.
Síðdegis þennan sama dag
hófu tvær útvarpsstöðvar send-
ingar í Reykjavík. Nefndist
önnur Frjálst útvarp, en hin
Fréttaútvarpið. Fréttaútvarpið
var rekið af starfsfólki Frjálsr-
ar fjölmiðlunar, að undanskild-
um nokkrum einstaklingum,
sem ekki vildu taka þátt af
prinsippástæðum.
4. október.
Verkfallið hafið og fyrstu
átökin urðu við Háskóla
íslands. Rektor opnaði dyr
aðalbyggingar um morguninn
í stað húsvarða sem voru í
verkfalli. BSRB leit á athöfn
rektors sem verkfallsbrot og
varnaði stúdentum inngöngu.
Við grunnskóla og framhalds-
arsson síðan að leitinni væri
hætt samkvæmt fyrirmælum
ráðherra.
Mikill áhugi á útvarpsrekstri
greip um sig meðal lands-
manna og í fréttum „Frjáls
útvarps“ var greint frá því að í
einni verslun í Reykjavík hefðu
40 aðilar spurst fyrir um nugs-
anleg kaup á útvarpssendum.
5. október.
Um 70 verkfallsverðir voru
mættir við hlið Keflavíkurflug-
vallar fyrir allar aldir og var
ætlunin að stöðva tollaf-
greiðslu í flugstöðinni, en lög-
reglan stöðvaði þá við hliðið.
Verkfallsverðir hleyptu tveim
rútum fullmönnuðum í gegn-
um hliðið til að gefa þeim kost
á að snúa við fyrir innan, en
bílstjórarnir gáfu í þegar inn
fyrir var komið og óku upp að
flugstöð. Farþegarnir komust
því utan um morguninn.
„Það er óþolandi að verið sé
að útvarpa úr rassvasa Sjálf-
stæðisflokksins og haldið sé
uppi lögbrotum úr aðalstöðv-
um flokksins," sagði Eiður
é. október.
Kjaradeilunefnd ákveður að
veita undanþágur fyrir frétta-
sendingum útvarpsins. Áður
hafði það legið í loftinu að
starfsfólk hæfi útsendingar á
eigin ábyrgð. Fyrsti fréttatím-
inn var sendur út kl. 19.00
Sendingar einkastöðvanna
bar á góma í fréttatímanum.
Jón Helgason dómsmálaráð-
herra sagði sjálfsagt að Land-
síminn léti halda áfram að
miða út stöðvarnar. Matthías
Bjarnason samgönguráðherra
sagði að það væri á valdi
menntamálaráðherra sem
æðsta yfirmanns stofnunarinn-
ar, hvort aðhafst yrði. Ragn-
hildur Helgadóttir sagði svo
margt ólögmætt aðhafst um
þessar mundir að það yrði að
skoðast í heild þegar verkföll-
um lyki. Verkfallsverðir reyna
að stöðva utanlandsflugið en
farþegar komast til Keflavíkur
með loftbrú frá Reykjavík.
7. október.
Mikil fundahöld standa yfir
■ Kennarar mótmæla hnýfilyrðum fjármálaráðherra í sinn garð.
skóla lá kennsla niðri.
Sigurður Líndal prófessor í
lögfræði við Háskóla íslands
sagði í samtali við „Frjálst
útvarp,“ að neyðarréttarsjón-
armið gætu réttlætt starfsemi
nýju einkaútvarpsstöðvanna.
Forystumenn stjórnarflokk-
anna tóku undir það sjónarmið
á borði með því að veita þeim
viðtöl. Kristján Thorlacius for-
maður BSRB og Haraldur
Steinþórsson gengu á fund
dómsmálaráðherra og kröfð-
ust lokun stöðvanna, þær væru
ólögmætar og ögrun við löglegt
verkfall samtakanna. Albert
Guðmundsson sem gegndi
störfum fyrir Matthías Bjarna-
son samgönguráðherra bann-
aði að póst og símamálastjóri
sækti um undanþágu til kjara-
deilunefndar fyrir tvo starfs-
menn Landsímans til að miða
út nýjar stöðvar.
Hins vegar miðuðu tveir
skoðunarmenn Landssímans
út sendingar „Fjáls útvarps"
og reyndust þær koma frá Háa-
leitisbraut 1, húsi Sjálfstæðis-
flokksins. Magnús Einarsson
yfirlögregluþjónn var kvaddur
til. Eftir að hafa gengið úr
skugga um að útsendingar ættu
sér ekki stað frá auglýsinga-
stofu Ólafs Stephensen sem er
til húsa í Valhöll fór radíóeftir-
litið fram á að kanna loftnet á
þaki hússins og leiðslur frá
þeim. Magnús Einarsson kom
þeirra ósk á framfæri við fram-
kvæmdastjóra Sjálfstæðis-
flokksins og neitaði hann um
heimildina. Davíð Oddsson
borgarstjóri sem fylgst hafði
með atburðum tilkynnti þá að
hann hefði rætt við ráðherra
póst og símamála, og hefði
hann sagt að leitin væri ekki
gerð með sinni vitund. Borgar-
stjóri hringdi aftur í ráðherr-
ann og rétti síðan aðstoðaryf-
irlögregluþjóninum símtólið.
Eftir að hafa rætt við ráðherr-
ann fyrirskipaði Magnús Ein-
Guðnason alþingismaður í
samtali við TNT og fór inn á
útvarpsráðsfund með tillögu
sem hann flutti ásamt Markúsi
Á. Einarssyni þess efnis að
sótt yrði til kjaradeilunefndar
og verkfallsstjórnar BSRB um
undanþágur fyrir nægilega
marga starfsmenn útvarpsins
til að hægt yrði að senda út tvo
stutta fréttatíma á dag. Tillag-
an var samþykkt með mótat-
kvæðum sjálfstæðismanna.
Andrés Björnsson útvarps-
stjóri skýrði útvarpsráðsmönn-
um frá því að hann hefði fyrr
um morguninn kært rekstur
einkastöðvanna til saksóknara
ríkisins. Útvarpsstjóri vildi
hefja fréttasendingar strax um
kvöldið, en menntamálaráð-
herra bannaði það og fyrirskip-
aði að farið skyldi í einu og
öllu eftir úrskurði kjaradeilu-
nefndar.
Á samningafundi milli
BSRB og fjármálaráðuneytis-
ins gerist nákvæmlega ekki
neitt.
Um 200 lögregluþjónar fóru
í kröfugöngu niður Laugaveg
frá Hlemmi. Á kröfuspjöldun-
um mátti lesa setningar eins og
„löggur eru líka menn“ og
„Vegna fólksins, ekki gegn
því“. Fulltrúar lögreglumann-
anna gengu á fund Jóns Helga-
sonar dómsmálaráðherra og
skýrðu fyrir honum launamál
sín og mótmæltu því að komið
væri í veg fyrir að lögreglan
fengi að sinna skyldustörfum
sínum og vísuðu þar til þess að
lögreglurannsóknin við Val-
höll var stöðvuð.
Útvarpsstöðin í Valhöll var
flutt úr húsinu og eftir það
sendi „Frjálst útvarp" út frá
heimahúsi við Austurbrún.
Það var Eyjólfur Konráð Jóns-
son alþingismaður, sem setti
hnefann í borðið og krafðist
þess að útvarpsstöðin yrði út-
læg gerð úr höfuðstöðvum
flokksins.
alla helgina, þar sem rætt er
um að BSRB verði að hefja
útvarpssendingar þar til allar
einkastöðvarnar verði stöðv-
aðar. Undirbúningur er hafinn
en ekkert varð af útsending-
um.
Allmargir nemendur við Há-
skóla íslands funda ásamt
a.m.k. þrem prófessorum um
helgina og leggja á ráðin um að
yfrirbuga verkfallsverði BSRB
við Háskólann morguninn eftir
þannig að kennsla geti farið
fram. Þegar þetta spyrst út er
blásið til Háskólaráðsfundar
sem haldinn er um kvöldið.
Þar er ákveðið að fella niður
kennslu við HÍ um óákveðinn
tíma og því forðað að Háskól-
inn verði vettvangur stórátaka.
Þá var verkfallsvörslu við Há-
skólann hætt. Vörslu við hlið
Keflavíkurflugvallar er hætt að
sinni.
Sáttafundur hefst kl. 17.00
en Kristján Thorlaciusformað-
ur BSRB er sóttur þangað og
kvaddur niður að höfn. Verk-
fallsverðir hafa stöðvað Jakob
Jakobsson forstjóra Hafrann-
sóknastofnunar þegar hann var
að ganga um borð í Bjarna
Sæmundsson. Kjaradeilu-
nefnd hafði úrskurðað undan-
þágur fyrir skip stofnunarinnar
til að halda út til loðnurann-
sókna. Endirinn verður sá að
Kristján sefur um borð í
Bjarna Sæmundssyni um nótt-
ina. Skipin héldu ekki úr höfn
fyrr en að verkfalli loknu, þótt
yfirlýst sé af hálfu BSRB að
undanþága verði veitt komi
beiðni um það til verkfalls-
stjórnar BSRB. Því hafnaði
sjávarútvegsráðherra. Það var
þvt þagað á samningafundin-
um í tvo tíma eftir að Kristján
yfirgaf hann og honum síðan
slitið.
8. október.
Tollverðir samþykkja álykt-
un á fundi sínum, þar sem
segir að þeim beri að „fram-
fylgja lögum og því sé þeim
óheimilt að starfa eftir fyrir-
mælum úrskurða, sem leiði til
Iögbrota" því áskilji þeir sér
rétt til að hafna því að starfa
eftir úrskurðum kjaradeilu-
nefndar. Þeir tilkynntu að
þeir myndu leggja niður vinnu
fimmtudaginn 11. október.
Kjaradeilunefnd hafði úr-
skurðað tollverði til starfa, en
þeir áttu aðeins að gera vopna-
leit. Miklar sögusagnir voru
um stórkostlegt smygl á Kefla-
víkurflugvelli þá daga, sem
tollgæsla lá niðri að heita má,
bæði á áfengi, matvælum og
fíkniefnum.
Félag frjálshyggjumanna og
forráðamenn Frjálsrar fjöl-
miðlunar kærðu starfsfólk út-
varpsins til saksóknara fyrir
ólöglega vinnustöðvun 1. okt-
óber. Sá málarekstur er ein-
mitt í sviðsljósinu nú þessa
dagana.
9. október.
Fréttamenn útvarps liggja
undir ámæli frá þeim sem
styðja málstað stjórnvalda í
vinnudeilunum fyrir að vera
vilhallir BSRB. TNT greinir
frá því að Ragnhildur Helga-
dóttir menntamálaráðherra
láti senda sér ljósrit af öllum
útsendum fréttum til yfirlestr-
ar.
Tugir verkfallsvarða loka
hliðum Keflavíkurflugvallar
og loftbrú er komið upp frá
Reykjavík. Farþegar til út-
landa fljúga til Keflavíkurflug-
vallar með Fokker vélum Flug-
leiða.
10. október.
Þingsetningardagur. Sam-
kvæmt þingskapalögum ber að
útvarpa frá guðsþjónustu fyrir
þingsetningu og frá þingsetn-
ingunni sjálfri. Kjaradeilu-
nefnd hefur hins vegar hafnað
því að undanþága verði veitt
fvrir fréttamann og tæknimann
útvarps til þess. Eftir að for-
svarsmenn BSRB og starfs-
mannafélags útvarpsins hafa
gengið á fund forsætisráðherra
og tjáð honum þann vilja sinn
að unnt verði að útvarpa frá
athöfninni með hefðbundnum
hætti ákveðurforsætisráðherra
upp á sitt eindæmi að svo skuli
gert.
BSRB boðar til útifundar á
Austurvelli meðan á þingsetn-
ingu stendur og þangað mæta
þúsundir manna.
Lögregla lokar einkaút-
varpsstöðvunum með valdi
seinni hluta dagsins og gerir
útsendingartæki upptæk. Um
kvöldið er haldinn stofnfundur
íslenska útvarpsfélagsins, þar
sem Ragnhildur Helgadóttir
menntamálaráðherra var með-
al ræðumanna. Hún harmaði
atburði dagsins og fordæmdi
ríkiseinokun á útvarpi.
H.október.
Tollverðir fresta vinnu-
stöðvun sinni á Keflavíkurflug-
velli til föstudagsins. Mjög fjöl-
mennur fundur í Félagi bóka-
gerðarmanna lýsti trausti á
stjórn og trúnaðarmannaráð
félagsins og felldi tillögu um að
ganga að tilboði um 6.1%
kauphækkun.
Steingrímur Hermannsson
sagði á Alþingi að hann teldi
æskilegustu niðurstöðu vinnu-
deilnanna 6-10% kauphækkun
í áföngum út árið 1985 +
skattalækkanir sem mætt yrði
með niðurskurði ríkisútgjalda.
12. október.
Tollverðir í Keflavík leggja
niður vinnu kl. 18.00. Lög-
reglustjórinn á Keflavíkurflug-
velli kynnir þeim bréf frá for-
stöðumanni varnarmáladeild-
ar utanríkisráðuneytisins, þar
sem hann hótar þeim uppsögn-
um.
13. október.
Tollverðir starfa ekki en
millilandaflugið heldur áfram
eins og ekkert hafi í skorist.
Engin tollskoðun fer fram og
engin vopnaleit, hvorki við
komu né brottför. Lögreglu-
stjórinn á Keflavíkurflugvelli
annast vegabréfaskoðun í eigin
persónu. Tollverðir hafa feng-
ið uppsagnarbréf en Kristján
Thorlacius tekur þau óopnuð í
eigin vörslu. Eftir nýtt bréf frá
kjaradeilunefnd taka síðan
tollverðir upp störf að nýju og
fer tollskoðun fram með eðli-
legum hætti það sem eftir lifir
verkfalls.
15. október.
í birtingu liggur það fyrir að
samningar hafa tekist milli
Reykjavíkurborgar og Starfs-
mannafélags borgarinnar.
Samið er um 5.3% kauphækk-
un frá 1. september. Samning-
arnir eru taldir mikið áfall fyrir
BSRB, þar sem samstaðan í
verkfallinu hefur verið rofin,
en einnig fyrir þá sem vildu
leysa verkföllin með skatta-
lækkun og samdrætti. Sam-
komulagið mætir strax and-
stöðu borgarstarfsmanna.
Kennarar safnast saman við
stjórnarráðið til að mótmæla
ummælum Alberts Guð-
mundssonar fjármálaráðherra
á Alþingi nokkrum dögum fyrr
þar sem Albert veittist harka-
lega að kennarastéttinni, sem
hann sagði forréttindastétt sem
aðeins ynni hálft árið. Bréf
voru afhent forsætisráðherra
og menntamálaráðherra.
16. október.
Hátt á fjórða hundrað borg-
arstarfsmanna héldu fund þar
sem samningum Starfsmanna-
félagsins við borgina er
mótmælt. Samningar takast á
Seltjarnarnesi, í Kópavogi
og á ísafirði. Þeir eru allmiklu
hærri en Reykjavíkursamn-
ingarnir.
Prentarar stöðvuðu útgáfu
Verkfallstíðinda, blaðs sem
Ásgeir Hannes. Eiríksson og
fleiri stóðu að. Kom til harðra
átaka. Átök verða við Sunda-
höfn, þar sem Álafoss leggst
að bryggju, ótollskoðaður.
17. október.
Albert Guðmundsson, hefur
samband við BSRB og óskar
eftir viðræðum. Þetta er í
fyrsta sinn sem hann blandar
sér persónulega í deilurnar.
Albert fundar tvívegis með
Kristjáni Thorlacius og Har-
aldi Steinþórssyni og tilboð
ganga á víxl. BSRB heldur
baráttufund í Austurbæjar-
bíói, þar sem skorað er á
forustumenn að láta hvergi
deigan síga.
18. október.
Samningafundi er slitið und-
ir morgun og nú er þegar farið
að spá endalokum verkfallsins
og samningum. En um kvöldið
slitnar upp úr nýjum samn-
ingafundi vegna kröfu BSRB
um verðtryggingu. Allsherjar-
atkvæðagreiðsla fer fram um
Reykjavíkur samninginn.
19. október.
Átök verða við Sundahöfn
milli verkfallsvarða sem vilja
hindra tollskoðun og verka-
manna á höfninni. Þetta urðu
hörðustu átökin í verkfallinu.
Þeim lýkur þegar forustumenn
Dagsbrúnar mæta á staðinn
eftir japl, jaml og fuður og
hasta á sína menn.
Reykjavíkursamningurinn
er felldur með yfirgnæfandi
meirihluta atkvæða. Borgar-
starfsmenn eru því aftur í verk-
falli.
20. október.
BSRB stendur enn fast við
þaó að kauptrygging sé for-
senda samninga. Samninga-
málin eru því í sjálfheldu. Um
400 manns standa verkfalls-
vaktir við Sundahöfn. Fréttir
berast um að samningar bóka-
gerðarmanna og prentsmiðju-
eigenda séu á lokastigi. Þeir
semja daginn eftir.
Lengra verða atburðir verk-
fallsins ekki raktir lið fyrir lið.
Samningalotan stendur í
nokkra daga til viðbótar og
lyktir eru öllum kunnar. Samn-
ingar voru undirritaðir að
kvöldi 30. október. Þá hafði
gífurlegur fjöldi BSRB félaga
farið í blysför til húsakynna
sáttasemjara, þar sem skorað
var á samningamenn að hvika
í engu frá launakröfum og
kröfum um kaupmáttartrygg-
ingu. Samningarnir urðu fyrir
mikilli gagnrýni margra félaga,
en þeir voru síðan samþykktir
í allsherjaratkvæðagreiðslu.
Harðasta verkfalli á íslandi
um lengri tíma var lokið, en
hvaða lærdóma menn kunna
að draga af þessum átakatíma
á sjálfsagt enn eftir að koma í
Ijós.