NT - 19.11.1985, Blaðsíða 3

fíT Þriðjudagur 19. nóvember 1985 3
LL
þetta myndi gilda um öll lán til
húsnæðismála bæði í bönkum,
sparisjóðum og húsnæðisstofn-
unum, en þegar farið var að
skoða þetta nánar þá kom í ljós
að ekki væri hægt að lögþvinga
hinar ýmsu peningastofnanir til
að framkvæma þetta svona
nema húsnæðisstjórn."
Neituðu bankarnir þessu?
„Ég vil ekki segja að þeir hafi
neitað því en það var útilokað
að iögfesta það. Endir þessa
varð svo sá að þetta var lögfest
á opinbera sjóði, þ.e. bygginga-
sjóðina. Lífeyrissjóðirnir buðu
það fram að þeir myndu taka
tillit til þessa líka en ekki bartk-
arnir.
Það hefur hins vegar komið í
ljós að greiðslubyrði vegna mis-
gengis vísitalna er ekki eins
mikil og menn héldu.“
Vaxtastefnan er að
mínu mati röng
Eru það vextirnir sem ráða
mestu?
„Erfiðleikarnir eru ekki
vegna húsnæðisiánanna. Á
þeim eru niðurgreiddir vextir.
Pað eru ekki nema 1% vextir
hjá Bygginarsjóði verkamanna
og 3 >/2% vextir í byggingar-
sjóðnum og ég hef staðið á því
eins og hundur á roði að hækka
ekki þessa vexti þrátt fyrir tillög-
ur Seðlabankans og fleiri um að
hækka þá.
í því verðbólguþjóðfélagi
sem við lifum í eru vextirnir
miklu meiri áhrifavaldur í þess-
um málum heldur en nokkuð
annað. 50% af því fjármagni
sem fólk hefur með höndum eru
skammtímalán á háum vöxtum
og það eru erfiðu lánin."
Nú er rætt um vanda húsbyggj-
enda sem eina heiid. Er ekki
aðstaða þeirra misjöfn?
„Ef þetta væri allt eins, væri
kannski hægt að leysa þetta á
einu bretti, en svo er alls ekki.
Staða fólks er mjög misjöfn, og
ég verð að segja alveg eins og er
að þegar maður hlustar á full-
yrðingar stjórnarandstæðing-
anna sem hafa það eitt að mark-
miði að æsa fólk upp gegn
stjórnvöldum, þá verður maður
undrandi þegar þessi mál eru
skoðuð. Stærsti hlutinn af þess-
um uppboðskröfum og vanda-
málum fólks er tilkominn af
öðrum hlutum en lánum á hús-
næðismarkaðnum eins og t.d.
vegna utanlandsferða, kaupa á
hljómflutningstækjum og
myndböndum o.s.frv. Þegar
lögfræðingar fá .þessi mál til
innheimtu leita þeir eftir bita-
stæðu veði og þá oftast í fast-
eign. Fjárnám leiðir svo til upp-
boðsbeiðnar á fasteigninni og
síðan er þetta allt flokkað undir
húsnæðisvandamál. “
Hvað með fasteignamarkaðinn ?
„Ég skipaði fyrir ári síðan
sérstaka nefnd undir forystu
Stefáns Ingólfssonar, verkfræð-
ings, til að gera úttekt á fast-
eignamarkaðnum og fasteigna-
viðskiptum. Nefndin hefur skil-
að miklu efni um þessi mál m.a.
tillögum um greiðslujöfnun,
sem er hvatinn að lögum um
greiðslujöfnun fasteignalána. Þá
gerði hún tillögu um húsnýting-
arstefnu, þ.e. að auka lán til
þeirra sem kaupa eldra húsnæði
og einnig tillögu um nýjar reglur
um útlán sem húsnæðisstofnun
samþykkti og tóku gildi 1. júlí
sl. og verða allsráðandi í sam-
bandi við útlán næsta árs. Þar
eru m.a. settar skorður um
stærð húsnæðisen stærðarmörk-
in voru komin út í öfgar. Þá
verður fjármagnið fyrst og
fremst ætlað þeim sem eru að
byggja eða kaupa í fyrsta sinn
eða þá að þeir hafi vegna sér-
stakra aðstæðna þurft að kaupa
eða byggja í annað sinn. Aðrir
koma vart til greina.“
Unnið að því
að fiýta lánum
Hvað geturðu sagt fúlki sem
er í erfíðleikum. Er von á úrbót-
um?
„Ég mun halda áfram innan
ríkisstjórnarinnar að beita mér
fyrir aðstoð við húsbyggjendur
sem koma þeim að gagni. Við
höfum þegar ráðgjafarþjónust-
una og einnig greiðslujöfnunina
og ég geri ráð fyrir að hluti af
útlánum ársins verði til þess
varið að veita einhverjar auka-
fyrirgreiðslur og jafnvel ein-
hverjir samningar við banka-
kerfið. Þá verður einnig unnið
að því að flýta lánum en hvort
hægt verður að bæta við fjár-
magnið get égekki sagt um. Það
verður reynt.“
Nú er starl'andi sérstök milli-
þinganefnd í húsnæðismálum.
Hvað er að frétta af störfum
hennar?
„Stjórnarandstaðan fullyrti á
síðasta þingi að hún vildi hefja
umræður og aðgerðir í hús-
næðismálum yfir alla pólitík.
Ég greip þessa fullyrðingu
þeirra og skipaði milliþinga-
nefnd allra þingflokka sem hef-
ur verið að störfum við þessi
mál. Þar hefur verið vel unnið
og stjórnarandstaðan lagt sitt af
mörkum. Að vísu klauf Banda-
lag jafnaðarmanna sig út úr
nefndinni líklega til þess að
leika pólitískan einleik."
Hvað þarftu mörg ár til við-
bótar sem félagsmálaráðherra
til að koma hugmyndum þínum
í framkvæmd?
„Ég tel að ef ég hefði tvö ár
til viðbótar þá myndi ég geta
komið ýmsu í framkvæmd sem
ég hef verið að vinna að. Það er
sannfæring mín, að þörf sé á
nýju húsnæðiskerfi, þar sem
fjármagn til þessa málaflokks sé
samræmt og aðgengilegt. Flér
þarf átak, samvinnu banka,
sparisjóða og lífeyrissjóða,
jafnframt auðvelda sparnað
ungs fólks, sem veitir því for-
gang til lána. Ég er ákaflega
spenntur að vita hvað kemur
endanlega frá milliþinganefnd-
inni. Það er svo margt gott í
stefnu allra flokka í sambandi
við húsnæðismál."
■ Alexander Stefánsson.
Málefni fatlaðra þurfa
aðhafavissanforgang
Við gætum að sjálfsögðu rætt
margt fleira um húsnæðismálin
en það eru fíeiri málaflokkar
sem félagsmálaráðherra
annast. Einn af þeim er mál-
efni fatlaðra.
„Já það er fyrirferðamikill og
vandmeðfarinn málaflokkur.
Þegar ég tók við embætti félags-
málaráðherra voru málefni fatl-
aðra í mótun eftir nýjum lögum
sem tóku gildi 1. janúar 1984 og
kom því í minn hlut að móta
framkvæmd laganna. Það verð-
ur að segjast eins og er að það
hefur verið ákaflega ánægjulegt
við þetta að eiga. Ég hefi lagt
áherslu á að þjónusta fyrir fatl-
aða sé í öllum landshlutum þar
sem þetta fólk á heima, þessari
stefnu hefur tekist að fram-
fylgja. Framþróunin hefur verið
mikil og fjármagn sem varið
hefur verið til þessara hluta
skiptir hundruðum milljóna. Ég
lagði á það áherslu, og voru allir
því sammála, að þessi mála-
flokkur ætti að hafa vissan for-
gang og vinna þyrfti ötullega að
því að búa fötluðu fólki þá
aðstöðu aö það gæti tekið sem
mestan þátt í þjóðlífinu með
eðlilegum hætti."
Stöðug framþróun
Er erfíti fyrir fatlað l'ólk að fá
atvinnu?
„Já það hefur verið það, en á
því er að verða breyting. Menn
eru farnir að átta sig á því að
hægt er að nýta kraíta þessa
fólks. Þá eru komnir sérstakir
verndaðir vinnustaðir en þeir
þyrftu að vera fleiri og víðar.
Öryrkjabandalagið hcfur á
þessu sviði unnið alveg gífurlegt
starf en auk þess eru fleiri og
fleiri vinnuveitendur sem taka
við fötluðu fólki í venjuleg störf.
En aðalatriðið í mínum huga
varðandi málefni fatlaðra er að
það verði stöðug framþróun, og
að tryggður verði rekstur allra
þeirra stofnana sem vinna að
málefnum þeirra.
Það eru alltaf að koma nýir
og nýir möguleikar til að þjálfa
þetta fólk og virkja kraft í því
sem menn hafa kannski á
undanförnum árum haldið að
væri ekki til.
Þettá er málaflokkur sem ég
hef mikinn áhuga á að drífa
áfram og ég tel að vel hafi tekist
til með framkvæmd laganna.
Um næstu áramót tekur
Greiningastöð ríkisins til starfa
en hlutverk hennar er að rann-
saka á hvaða stigi fötlunar ein-
staklingar eru og hvaða meðferð
þeir þurfa. Einnig að vera til
aðstoðar foreldum og öðrum
aðstandendum sjúklingsins.
Þá er nú komin aðstaða fyrir
fatlaða í öllum landshlutum,
misjöfn að sjálfsögðu en allt
stefnir þetta í rétta átt.
í samvinnu við öflug samtök
fatlaðra, Öryrkjabandalagið og
Þroskahjálp vinnum við að því
að fatlað fólk búi við öryggi og
það er aðalatriðið."
Flutt í Br&utcarholt 3
(MJÖLNISHOLT 14)
Sýnum 86 línuna í innréttingum
frá INVTTA í nýju húsnæöi
ELDASKÁLINN
Nóatún
BRAUTARHOLTI 3 • NÝTT SÍMANÚMER: 621420