NT - 19.11.1985, Blaðsíða 13

ÍTT ? Þriðjudagur 19. nóvember 1985 13
LlL Fréttir
12. þing VMSÍ:
Þung undiralda
en lygnt á
yfirborðinu
Meðalkaupmætti 1983 verði náð og ríkisstjórnin
ábyrgist kaupmáttinn, megininntak kjaramálaályktun-
ar
■ Hlustað af athygli á kjaramálaumræðuna. Lengst til hægri má sjá Hrafnkel A. Jónsson, frá Eskifírði,
annan af flutningsmönnum tillögu um mun skarpari tón í kjaramálatillöguna. Hrafnkell er einn af fímm
nýliðum í stjórn VMSI.
Ríkisstjórnarábyrgð
ekki nægjanleg
- segir Kristján Thorlacius, formaður BSRB
■ 12. þingi VMSÍ lauk
skömmu fyrir kvöldmat á
sunnudag, með því að listi upp-
stillingarnefndar í æðstu em-
bætti, stjórn og varastjórn
Verkamannasambandsins, var
samþykktur með lófataki. Ekk-
ert mótframboð barst og Guð-
mundur J. Guðmundsson var
endurkjörinn formaður sam-
bandsins, Karl Steinar Guðna-
son, varaformaður, Ragna
Bergmann ritari og Jón Kjart-
ansson gjaldkeri.
Þó vindar hafi nætt innan og
utandyra Loftleiðahótelsins
þessa helgi tókst að lægja storm-
sveipina innan Verkamanna-
sambandsins þannig að ekki
kom til neins uppgjörs. Þingfull-
trúar voru samstíga í því að nú
gilti samstaða, samstaða og aft-
ur samstaða, enda ekki nema
rúmur mánuður í að aðilar
vinnumarkaðarins setjist við
samningaborðið og leitist við að
ná sem hagstæðustu samningum
fyrir umbjóðendur sína.
Aðalmál þingsins voru kjara-
málin og mótun stefnunnar í
komandi samningum, þá voru
skipulagsmál samtakanna á
dagskrá og sérmálefni fiskverk-
unarfólks, en það er fjölmenn-
asti hópur VMSÍ.
Kjaramálin
Tvær tilögur um kjaramála-
ályktun komu fram á þinginu.
Annars vegar tillaga frá kjara-
málanefnd, sem byggði að megin-
efni á ályktun sem formaður
og varaformaður sambandsins
höfðu sett saman fyrir þingið.
Hinsvegar breytingatillaga frá
Austfirðingunum Hrafnkeli A.
Jónssyni og Jóni Guðmunds-
syni.
Tónninn í ályktun þeirra
Hrafnkels og Jóns er mun harð-
ari en tónninn í ályktun kjara-
málanefndar. í henni er bent á
að kaupmáttur hefur rýrnað um
40% síðan 1980 og þann ráns-
feng beri skýlaust að endur-
heimta. Þá er talið hugsanlegt
að gerður verði heildarkjara-
samningur til lengri tíma en
með þeim ákvæðum að launa-
liðir verði endurskoðaðir á 6
mánaða tímabili.
Fór fram skrifleg kosning um
breytingatillöguna og var hún
felld með 91 atkvæði gegn 37,
sex seðlar voru auðir.
Tillaga kjaramálanefndar var
svo samþykkt samhljóða eftir
að nokkrar breytingar höfðu
verið samþykktar á henni. í
tillögunni segir að miða skuli
kröfugerð í komandi samning-
um við að ná meðalkaupmætti
1983, en í síðari áföngum kaup-
mætti 1980. Ríkisstjórnin á að
ábyrgjast kaupmáttinn. Þá er
tekið fram í ályktuninni að ekki
sé gerð krafa um gamla vísitölu-
kerfið, hinsvegar sé ástand þar
sem allt er verðtryggt nema
vinnulaunin, óþolandi.
Þá er vmsar félagslegar úr-
bætur að finna í ályktuninni
hugmyndir sem voru í lífskjara-
tryggingu Þrastar Ólafssonar,
einsog í húsnæðismálum,
skattamálum o.fl.
Með þessari ályktun fer
VMSÍ fram á að þríhliða við-
ræður, aðila vinnumarkaðarins
og ríkisstjórnar fari fram við ,
gerð næstu samninga, hugmynd
sem reyndar var í gangi sl.
haust, en náði ekki fram að
ganga þá.
Skipulagsmálin
Þegar óveðrið var hvað mest
á föstudaginn þurfti að safna
saman öllum fötum á hótelinu
og setja þær undir lekann úr
lofti Kristalssalarins. Varvitnað
til ástandsins í umræðum um
skipulagsmálin, „Samtökin eru
hriplek eins og Kristalsalurinn,“
sagði Hrafnkell A. Jónsson,
„það er bara spurning hvort
málað verður aftur í sömu litum
eða skipt um klæðningu.“
Flestir virðast sammála um
að skipulag samtakanna verði
að taka til gagngerrar endur-
skoðunar. Háværar raddir vilja
að VMSÍ verði deildaskipt, að
fiskvinnslufólk myndi eina
deild, bílstjórar aðra o.s.frv.
VMSÍ yrði þá í raun bara ein
deildin innan ASÍ.
Verkalýðshreyfingin er of-
skipulögð, heyrðist oft úr
ræðustól. Grunneiningin er
verkamaðurinn, sem er í verka-
lýðsfélagi, sem er í fjórðungs-
sambandi, sem er í VMSf, sem
er í ASÍ. Þessi mikla yfirbygging
gerir það að verkum að verið er
að vinna að sömu hlutunum á
mörgum stöðum samtímis. Að
sama skapi nýtast fjármunirnir
illa, þvf mörgum aðilum er
borgað fyrir sama hlutinn. Þá
þykir of mikill hluti félagsgjald-
anna fara til ASÍ.
Þrátt fyrir þessa óánægju með
skipulagið var ákveðið að fresta
öllum ákvörðunum um breyt-
ingu. Var ákveðið að kjósa 5
manna milliþinganefnd að vinna
að tillögum um skipulagsbreyt-
ingu á samtökunum og leggja
þær fyrir 13. þing VMSf, sem
verður haldið 1987.
Málefni fiskverkunarfólks
32% félagsmanna VMSÍ
vinna innan fiskiðnaðarins,
það lá því beint við að málefni
þessa fólks yrðu mikið til um-
ræðu á þinginu. Fiskverkunar-
fólk býr við mikið atvinnuóör-
yggi, hægt er að segja því upp
með viku fyrirvara, auk þess
sem bónuskerfið hefur verið
mikið til umræðu og vilja flestir
sem vinna undir bónus Iosna við
hann.
Á þinginu gerði Karl Steinar,
varaformaður VMSÍ, grein fyrir
samkomulagi sem nefnd á veg-
um VMSÍ og VSf hefur verið að
vinna að. í því samkomulagi er
ráðgert að uppsagnarfrestur
þeirra sem vinna við fiskverkun,
verði 1 mánuður í stað viku
einsog nú er. Þá er verið að
vinna að ýmsum öðrum úrbót-
um fyrir fiskverkunarfólk, sem
miða að því að starfsþjálfun og
námskeið sem fiskverkunarfólk
sækir verði metin til launa.
Mjög mikil óánægjá er með
bónussamningana sem VMSÍ
gerði í haust, sem gengur þvert
á þær hugmyndir, sem fiskverk-
unarfólk hefur viljað stefna að,
að minnka vægi bónusins gagn-
vart fastakaupinu. Ekki bætti
það úr skák að nokkrum dögum
fyrir þingið tókst Einingu á Ak-
ureyri að semja fyrir sitt fólk og
voru þeir bónussamningar mun
hagstæðari en samningar fram-
kvæmdastjórnar VMSI.
Þung undiralda
Alls tóku 43 til máls um
kjaramálin og voru nokkur at-
riði í kjaramálaályktuninni um-
deild. Fyrir það fyrsta þótti hún
ekki nógu beinskeitt og ekki
beint líkleg til að vekja upp
verkafólk í baráttu. I öðru lagi
voru margir ósáttir við að ríkis-
stjórnin eigi að tryggja kaup-
máttinn, telja hana hafa sýnt að
hún er ekki þess trausts verð. Þá
þótti sumum óþarfi að vera að
taka fram að verkalýðshreyfing-
in gerði ekki að kröfu að gamla
vísitölukerfið yrði tekið upp. Þá
kom fram hugmynd um að
■ „Ábyrgð ríkisstjórnarinnar
nægir ekki sem kaupmáttar-
trygging,“ sagði Kristján
Thorlacius, formaður BSRB,
þegar NT spurði hann í gær,
hvert hans álit væri á kjara-
málaályktun Verkamanna-
sambandsins.
„Það sem þarf að koma til er
sameiginleg ábyrgð ríkisstjórn-
arinnar og allra heildar-
launþegasamtakanna í landinu.
Auk þess verður sá fyrirvari að
vera í samningunum, að hann
sé laus á þriggja mánaða frcsti
og launþegar hafi því verkfalls-
heimildina í bakhendinni."
22.()()() kr. lágmarkslaun yrðu í
ályktuninni, en sú hugmynd
fékk mjög lítinn hljómgrunn.
Samkvæmt heimildum NT
voru öll mótframboð gegn lista
uppstillinganefndar börð niður.
Það þarf því ekki endilega að
þýða að einingin sé alger innan
VMSÍ þó ekkert mótframboð
hafi komið fram. Það er stutt í
samninga og mjög mikilvægt
fyrir verkamannasambandið að
það geti sýnt samstöðu þegar að
samningaborðinu kemur, að þar
Kristján sagði að 8% kaup-
máttaraukning gæti verið
grundvöllur samninga, ef launa-
misréttið í landinu yrði jafn-
framt leiðrétt. Hann sagöist
fagna því að öll heildarsamtök
launafólks væru sammála því að
kaupmáttartrygging væri for-
senda samninga. Sagðist liann
vonast til að forysta samtakanna
færi að ræða saman og samræma
kröfugerð sína, en kjara-
málaályktun VMSÍ sýndist hon-
um gera ráð fyrir því að hafnar
yrðu þríhliða viðræður hið
fyrsta, atvinnurekenda, laun-
þega og ríkisvaldsins.
séu menn sem liafa fullt umboð
félaga sinna.
Þrátt fyrir það aö menn sam-
einuðust um að sýna samstöðu
var þung undiralda á þinginu.
„Verkalýðshreyfingin á í vök að
verjast," einsogeinn þingfulltrú-
inn komst að orði, „og hefur
ekki fundið svar við því hvernig
best er að snúa vörn í sókn.
Niðurstaða þessa þings er að við ■
höldum áfram að verjast cn
sóknin er ennþá fjarlægt
takmark.“
Fiskvinnslan
ræður ekki
við kaupmátt-
araukningu
- segir Hjörtur Eiríksson,
hjá Vinnumálasambandi
Sambandsins
■ Hjörtur Eiríksson, hjá
Vinnumálasambandi Sam-
bandsins, telur að ályktun
VMSÍ sé mjög athyglisverð,
og fyllsta ástæða til að ræða
hana nánar. Hinsvegar taldi
hann þá kaupmáttaraukningu,
sem rætt er um í ályktuninni
allt of háa fyrir útflutningsat-
vinnuvegina.
Hjörtur sagði að rekstur
fyrirtækja í sjávarútveginum
hefði gengið mjög illa og taldi
hann af og frá að fiskvinnslan
bæri svo mikla kaupmáttar-
aukningu, ncma að rekstrar-
staða fyrirtækjanna yrði
lagfærð.
Þrátt fyrir það sagði hann
að Vinnumálasambandiö væri
tilbúiö í viðræður á þessum
grundvelli. Hann lagði áherslu
á að þríhliða viðræðum aðila
vinnumarkaðarins og ríkis-
stjórnarinnar yrði hraðað.
Laugavegshátíðin:
Tókst með af ■
brigðum vel
- vart þverfótað fyrir mannf jölda
■ Nýi Laugavegurinn var formlega opnaður á laugardaginn var,
við mikla viðhöfn. Hátíðin hófst kl. 10. með lúðrasveitaleik og
kl. 11 opnaði Davíð Oddsson borgarstjóri götuna formlega fyrir
umferð, og keyrði fyrstur manna niður hana.
Upp úr hádegi hófust svo aðalhátiðahöldin, hljómsveitir
spiluðu, brúðuleikhúsið var með sýningu og nýlistamenn voru
með karnival uppákomur. Þótt veðrið væri ekki uppá sitt besta,
var stemmningin góð og fjöldi manns lagði leið sína um götuna,
eins og sjá má á meðfylgjandi myndum.
■ Fullorðna fólkið fór í versl-
unarleiðangur, en allar versl-
anir á þessu hluta Laugavegar-
ins voru opnar og buðu upp á
mikinn afslátt í tilefni dagsins.
■ Mikill mannfjöldi lagði
leið sína um nýja Laugaveginn,
sumir voru svo ánægðir með
þessa breytingu á götunni, að
þeirtókusláloft.
NT-myndir: Róbcrt.