NT - 28.12.1985, Blaðsíða 4

Svart og sykurlaust - kvikmynd:
Laugardagur 28. desember 1985
mynd getur af sér
slæmt leikverk
Bleikar slaufur
Leikrit eftir Steinunni Sigurðardóttur
Leikstjóri: Sigurður Pálsson
Mvnd: Einar Páll Einarsson
Tónlist: Hjálmar H. Ragnarsson.
Aðalhlutverk: Edda Björgvinsdótt-
ir, Eggert Þorleifsson, Harald G.
Haraldsson, Guðlaug María Bjarna-
dóttir, krakkaskari og fleiri.
■ Er pláss fyrir gæsku í þjóðfélagi
samkeppninnar? Niðurstaða Stein-
unnar í leikriti sínu er neikvæð. Hið
góða getur af sér illt. Enginn nýr
stórisannleikur en ágæt áminning á
jólunum.
Leikritið segir frá tveim fjölskyld-
um, sem samtímis flytja inn í nýjar
íbúðir í verkamannabústöðum. Hér
er um mjög ólíkar fjölskyldur að
ræða, önnur lifir í anda kristinnar trú
ar og horfir björtum augum á tilver-
una, þó varla verði séð hvernig hægt
er að framfleyta ómegðinni á sund-
laugarvarðalaunum. Það bjargast
einhvernveginn með stóravinni’ngn-
um í happdrættinu. Hin fjölskyldan
er svo andstæðan, svartsýnisfólk
með siðgæðisvitund fyrir neðan
frostmark.
Bleiku slaufurnar fjalla svo um
samskipti þessara tveggja fjöl-
skyldna sem enda með ósköpum án
þess að guðsenglarnir geri sér
nokkra grein fyrir því að gjörðir
þeirra hafi verið orsök ófaranna.
Hugmyndin að baki þessu leikriti
Steinunnar er ekki svo galin, en úr-
vinnslan er því miður ekki nógu
sannfærandi og verður megnið af því
að skrifast á reikning Sigurðar Páls-
sonar, leikstjóra.
Persónusköpun f leikverkinu er
engin og þar held ég að sé ekki við
leikarana og sakast heldur hitt að
persónurnar hafa enga dýpt frá höf -
undarins hendi. Þar skiptist í tvö
horn, hinar algóðu og alvondu. Þá er
Steinunn mjög spör á samtöl fyrir
leikarana að vinna úr, en samtölin
eru sá hornsteinn sem leikverk á
borð við þetta hvílir á og hefði
höfundur gjarnan mátt leggja meiri
rækt við þau.
Mörg atriði leikritsins orkuðu mjög
tvímælis. Er þar fyrst að nefna blaða-
mannafundinn í upphafi stykkisins.
Hann var algjörlega úr takt við það
sem á eftir kom og þjónaði engu í
framvindu leiksins. Þá hefði einnig
mátt skera aftan af leikritinu og fá
þannigsterkari endi. Leikritið átti að
enda þegarEggert heimsækir Harald
í gæsluvarðhaldið á sjúkrastofunni,
og Haraldur stynur upp rétt áður en
hann grýtir maltflöskunni í Eggert,
að ekki einu sinni í helvíti sé hægt að
fá frið fyrir góðmennskunni í
honurn. Alít það sem á eftir fer gerir
það að verkum að leikritið fjarar út í
ekki neitt.
Mjög laklega var unnið úr tveim
hápunktum verksins, annarsvegar
þegar Eddar flekar Eggert á biljarð-
borðinu og hinsvegar svallveislu
Eddu sem endar með heimkomu
Haralds af sjúkrahúsinu og því að
hann myrðir hana með lánshníf frá
dýrðlingunum á neðri hæðinni.
Flekunin minnir helst á forspil á
draumkuntu pilts á gelgjuskeiðinu
og aðdragandi morðsins og morðið
sjálft á þriðja flokks sjoppureyfara.
Hvorttveggja mjög ósannfærandi og
klúðurslega af hendi Ieyst.
Niðurstaðan er því sú að árangur-
inn varð minni en efni stóðu til og því
miður er orsökin sú hin sama og yfir-
leitt þegar íslenskt stykki á í hlut,
aðstandendur hafa ekki lagt sig nógu
vel fram. Islenskir sjónvarps-
áhorfendur eru ekki ofdekraðir af ís-
lenskum sjónvarpsleikverkum og
eiga því heimtingu á að þeir fáu sem
veljast til að framleiða slík verk,
leggi sig alla fram. Það verður ekki
gert öðru vísi en með vinnu, vinnu og
aftur vinnu og hæfilegum skammti af
sjálfsgagnrýni. Sáf
FLUGELDAMARKAÐUR
FISKAKLETTS
Munið vinsælu fjölskyldukassana ásamt flugeldum,
blysum, sólum og fleiru í miklu úrvali.
Flugeldasýning 29. desember
kl. 20.30 að Hjallahrauni 9
Styrkið starf björgunarsveitarinnar
Aldrei meira úrval
FLUGELDAMARKAÐUR FISKAKLETTS
Hjallahrauni 9
Bæjarbíói og Dröfn
Falleg, öguð
og skemmtileg
★★★★
Regnboginn:
Svart og sykurlaust - kvikmynd
Leikstjóri, handrit og klipping:
Lutz Konermann.
Aðstoðarleikstjóri: Þorgeir Gunn-
arsson
Kvikmyndataka: Tom Fahrmann,
Herbert Linkesch.
Hljóð: Barbara Fluckigcr, Hilmar
Oddsson
Lýsing: Dominikus Probst
Tónlist: Egill Olafsson, Adrian von
Miller.
Leikstjóri leikrits: Pétur Einarsson.
Leikarar: Edda Heiðrún Backman,
Lutz Konermann, Guðjón Ketils-
son, Guðjón Pedersen, Hanna Mar-
ía Karlsdóttir, Kolbrún Halldórs-
dóttir, Þröstur Guðbjörnsson.
Kokkur: Matthías Jóhannsson
Framleiðendur: Svart og sykurlaust,
Optische Werke.
Loksins, loksins, kcmur maður
ánægður út af íslenski mynd. Ekki
það að ég hafi ekki verið ánægð með
sumar þeirra, en ekki í lengri tíma.
Og íslenskri segi ég, þótt myndin
Svart og sykurlaust sé ekki al-
íslensk, heldur þýsk-íslensk. Kvik-
myndatakan er falleg, myndin er vel
öguð og þrælskemmtileg, handritið
gott, og hún iðar af ferskleika, lífi,
fegurð og næmum og góðum leik. Til
hamingju!
Myndin hefst á íslandi. Leikhóp-
urinn Svart og sykurlaust hefur æft
leikrit og dettur í hug það snjallræði
að fara með það suður til ftalíu í stað
þess að fara hina venjubundnu leik-
för um landið. Þau eru alsæl þegar
þau eru komin í sólina á Italíu og
byrja að sýna leikritið fyrir blóðheita
forvitna Suður-Evrópubúa
en Edda finnur sig ekki í rullunni
sinni og rýkur burt einn daginn eftir
að hafa lent í orðasennu við Kollu og
fleiri í hópnum. Hún húkkar sér far
og það eru einkar skemmtileg skotin
þegar hún situr í framsæti í bílum
hinna og þessara karlasem eru flestir
á því að það sé nú ekki hættulaust að
ferðast ein á puttanum í þessu landi.
En hún lætursérfátt um finnast oger
hvergi smeik, heldur ótrauð áfram
sjálfstæð, sterk og örugg. Tilviljunin
leiðir hana og þýska kennarann
(Lutz Konermann) saman á mjög
skemmtilegan hátt. Hann er forvit-
inn, hún er ákveðin ogætlarsér að fá
far með honurn.
Hermann hrífst af henni en hún
verður fljótt leið á því að ferðast með
honum og henni er ekki rótt því sam-
viskan og leikhópurinn tosar í hana.
Stingur svo af akkúrat þegar Her-
mann ætlar að fara að tjá henni ást
sína. Aumingja Hermann er ansi
beygður. Heldur áfram ferðinni,
með eyrnarlokk sem Edda hafði
gleymt í bílnum hans í ógrónu gati í
eyranu og ógróið sár í hjartanu. Til-
viljunin leiðir hann aftur til Eddu því
hann kemurað þarsem leikhópurinn
sýnir listir sínar og enn aftur þegar
hann kemur að hópnum þegar hann
er að sóla sig niðrá strönd. Og er með
þeim lcikförina á enda.
Myndin er full af lúmskum húmor
og krakkarnir í leikhópnum stóðu sig
öll vel, eins og við var að búast, hvað
■ Svart og sykurlaust baðar sig í sólargeislunum suðrá Ítalíu og slær í gegn...
annað, og unun að horfa á leikritið
þeirra; látbragðsleikinn og dansinn
við góða tónlist Egils Ólafssonar. En
skemmtilegasta persónan í myndinni
fannst mér kennarinn Hermann.
Óttalega nákvæmur og agaður, eins
og verkfærataskan hans bar vott um
og sífelldar myndatökur með alda-
gamalli myndavél.
Yfir honum hvíldi stóísk ró þegar
hann var að mynda og hann lét ekk-
ert trufla sig. Viil hafa allt sitt á þurru
og hittir síðan svona skvettu eins og
Eddu sem bara si sona þeytir honum
alklæddum með óvatnsþétt úr og
peningaseðla í sjóinn, þeytir honum
niðraf stól, fer með vísuna fyrir hann
um rjúpuna sem rak við og hlær
skessulega þegar hún þýðir hana fyr-
ir hann. Hvernig getur svona maður
sem líkast til hefur lifað viðburða-
snauðu lífi annað en heillast af svona
óútreiknanlegri, skemmtilegri og
sjálfsöruggri konu?
Lutz Konermann er góður leikari
og sannfærandi í hlutverki sínu og
sama má segja um Eddu Heiðrúnu
Bachman sem er rísandi stjarna í ís-
lenskum leikhús- og kvikmynda-
heimi og vonandi njótum við þess að
sjá hana slá í gegn í hverju verkinu á
fætur öðru, eins og hún hefur gert til
þessa.
Yfirbragð myndarinnar minnir ör-
lítið á Wenders, enda hefur hann
haft mikil áhrif, ekki bara á þýska
kvikmyndagerðarmenn, heldur líka
víðar. En það er líklega ósanngjarnt
að tengja allar svarthvítar myndir
sem ganga út á ferðalag við
Wenders, því söguþráðurinn í þess-
ari mynd minnir ekki á karlinn held-
ur er ósvikin afurð Konermanns og
Svarts og syskurlauss. Og líklega
verður í framtíðinni talað um Koner-
mannsstíl, Konermannshandbragð,
Konermannshatta o.s.frv. Það væri
gaman.
Myndin er sumsé í alla staði heill-
andi, allir hlekkir í henni traustir,
góðir og agaðir. Gef henni fjórar
stjörnur.
Mrún
Ps. Myndin er örlítið úr fókus, sér-
staklega í byrjun en þvf verður kippt
allsnarlega í lag, örugglega, svo
væntanlegir áhorfendur, verið ekk-
ert að hika, drífið ykkur bara á
myndina og takið erlenda gesti með
því hún er textuð á ensku.
Þegar góð hug-