Sunnudagsblaðið - 09.02.1958, Síða 6
MÉttNINOARSAGAN nær Ul
mafgi-a' fjárskyldra hluta — en S
)rað ér ekki fyrr en á þessari öld, “
að augu sagnfræðinga hafa opnazt
fyrir þeim staðreyhdum sem finna
má í sögu tízkunnar á ýmsum tím-
um. Hver er ástæðan fyrir hinni
bréytjlegu tízkii? Og erum vér fær
um að segja fýrir Uhi það, hvern-
ig hún muni þróast á komandi
áratugum? Englendingur nokkur
hefur freistað þess að gerast spá-
maður í þessu efni, og fara hug-
myndir hans hér á eftir:
Sagt er að upphaf kventízkunn-
ar sé það, er Eva fékk sér fíkju-
blað í aldingarðinum til þess að
hylja með hfekt sína.
Biblían segir að hún hafi blygð-
azt sín og þess vegna fundizt nauð
syhlegt að finna sér eitthvað til
þess áð dylja nekt sína.
En ef litið er á þróun kvenfata-
tízkunnar um aldaraðir, mun mað
ur brátt komast að raun um það,
að klæðnaðurihn þjónar ýmsum
fleiri hlutverkum en því éihU að
dylja nektina.
Margir sagnfræðingar hafa eytt
í það tíma og kröftum að finna
svar við spurningunni: Hvers
vegná breytist tízkan? Danski rit-
höfundurinn Broby-Johansen hef-
ur skrifað margar bækur um mál-
ið og álítur, að fatnaðurinn — og'
þá einkum kvenfatnaður — sé
gleggsta vísbending um leyndar
og opinberar óskir og þrár.
Á Englahdi hefur fornfræðing-
urinn James Laver lagt fyrir sig
líkar rahnsóknir. Hann er hálærð-
ur maður á sextugs aldri og starf-
ar. í listadeild Victoria and Al-
bert-sáfnsins í Lundúnum. Kenn-
ingar hans uhi tízkUna háfa Vakið
mikla athygli.
jáfWh
W8
Tízkan á hinum
KLÆÐABURINN
VEGNA KARLMANNANNA.
Ilann heldur því fram í fyrsta
lagi, að konurnar breyti klæða-
burði sínum, ekki sjálfra sín
vegna, heldur karlmannánna. Með
aðstoð fatanna hafa þær á öllum
öldum gætt þess að vekja eftir-
tekt karlmannanna með því að
hefja fram einstaka hluti líkam-
ans.
Það kemur í Ijós, segir Laver,
að þar eru eihkum fimm atriði,
sem koma til greina. í fyrsta lagi
brjóstin, í öðru lagi mittið, í þriðja
lagi mjaðmirnar, í fjórða lagi bak-
hlutinn og í fimmta lagi fæturnir.
Suma tíma er eitthvert eitt af
þessum fimm líkamshlutum und-
irstrikað, sérstaklega með klæða-
tízkunni, á öðrum tímum eitthvað
annað. Með hjálp kjóla, undirfata,
sokka, hanZka, brjóstahalda, belt-
is, skófatnaðar, hnappa, slæðna og
þess háttar eru þessir líkamshlut-
ar ýmist gerðir meira áberandi
eða að úr þeim er dregið.
Þegar einhvei'jum hinna fimm
líkamshluta hefur, um hríð verið
á „löfti haldið", segir Lever, dvín-
ar áhuginh fýrir honurh, ög sigur-
tímabil annars hefst. Þetta er á-
ýnisu tímum.
stæðan fyrir hinni breytilegu
kvenf atnaöartízku.
Sérhver ný tízkustefna vekur
mikla athygli fýrst eftir að hún
kemur fram, veldur andúð og mót-
mælum, en sigrar þó. Um alda-
mótin síðuStu roðnuðu menn upp
í hársrætur, ef þeir sáu kven-
mannsökla, — svo síðklætt var
kvenfólkið þá, en 1926 vöru pils-
in komin upp fyrir hné.
Frá 1940 til 1950 hafa brjóstin
verið hinn mikilvægasti punktUr
líkamans, enda þótt þau hafi bók-
staflega ekki virzt tilhfeyra kven-
líkamanum á árúhum 1925—30.
Laver heldur því fram að á næstu
árum verði það mittið eða rnag-
inn, sem verði starað á, enda má
þegar sjá þess vott á nýjustu
frönsku kjólunum, þar sem svo
virðist að kohur sem klæðast
þeim, séu rétt komnar á steypir-
inn.
Þá þykir það og sannað, að tízk-
an táki mjög breýtingum í sam-
ræmi við ýmsa heimsviðburði. T,-
d. bendir Laver á það, að um 1800
— eða rétt upp úr frönsku bylt-
ingunni, hafi einhig orðið býlt-
ing í klaéðaburði kVehfólksins.
Þegar kömirnar hafi fvllst nýjum