24 stundir - 07.02.2008, Blaðsíða 14

14 FIMMTUDAGUR 7. FEBRÚAR 2008 24stundir
24stundir
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Árvakur hf.
Ólafur Þ. Stephensen
Björg Eva Erlendsdóttir
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Þröstur Emilsson
Elín Albertsdóttir
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2, 110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: 24stundir@24stundir.is, frettir@24stundir.is, auglysingar@24stundir.is
Prentun: Landsprent ehf.
Fangelsi landsins eru í vandræðum með að taka á móti öllum, sem fá
fangelsisdóm. Í 24 stundum hefur í vikunni komið fram að nú er í
fyrsta sinn í mörg ár tvímennt í sumum klefum á Litla-Hrauni, við
óviðunandi aðstæður. Ástæðurnar eru annars vegar mikill fjöldi fanga í
gæzluvarðhaldi og hins vegar endurbygging fangelsisins á Akureyri, en
á meðan er ekki hægt að hýsa fanga þar nyrðra.
Páll Winkel fangelsismálastjóri leggur áherzlu á það í 24 stundum í
gær að um tímabundið ástand sé að ræða. Hins vegar er greinilegt af
þeim tölum, sem blaðið birtir um fjölgun fanga í afplánun og sífellt
þyngri dóma, að álagið á fangelsi landsins fer vaxandi.
Þynging dóma, ekki sízt í kynferðisbrotamálum og fíkniefnamálum,
er í samræmi við réttlætisvitund almennings. Og vonandi tekst að
koma höndum yfir fleiri, sem fremja slík afbrot. Þá verður hins vegar
að sjálfsögðu að vera til aðstaða til að stinga viðkomandi inn. Ástandið
í fangelsum landsins í dag er ekki boðlegt.
Það rýrir traust fólks á réttarkerfinu ef menn, sem hafa hlotið sinn
dóm, ganga lengi lausir. Það er sömuleiðis afleitt fyrir þá, sem hugs-
anlega hafa reynt að byrja nýtt líf eftir að hafa fengið fangelsisdóm, að
þurfa að bíða lengi eftir að hefja afplánun.
Það er þess vegna brýnt að fangelsi landsins geti tekið á móti þeim,
sem dæmdir eru til fangavistar. Það er ekki síður mikilvægt að aðstaðan
sé með þeim hætti að fangelsisvistin nýtist til meðferðar, menntunar,
vinnu og betrunar. Upp á það vantar mikið í dag.
Þess vegna er mikilvægt að standa við þær áætl-
anir, sem hafa verið gerðar um að stækka og end-
urbæta fangelsið á Litla-Hrauni og reisa nýtt gæzlu-
varðhalds- og móttökufangelsi á Hólmsheiði í
Reykjavík. Í Hólmsheiðarfangelsinu er ætlunin að
bjóða upp á ýmiss konar sérþjónustu, sem til þessa
hefur vantað í fangelsum á Íslandi.
Það á ekki að líta á fangelsi sem óþægilegan
kostnaðarlið á fjárlögum, eins og tilhneiging hefur
verið til. Fjárveitingar til þeirra eru fjárfesting í rétt-
læti til handa fórnarlömbum afbrota og ekki síður í
endurhæfingu brotamanna.
Fjárfesting
í fangelsum
SÆKTU LEIÐARANN Á WWW.MBL.IS/PODCAST
Það standa yfir kosningar til
stúdentaráðs uppi í Háskóla Ís-
lands og þó ég sé ekki sérstök
áhugamanneskja
um nem-
endakosningar
þá verð ég að
segja að mér
finnst eitt helsta
baráttumál Vöku
í besta falli
kjánalegt. En það
gengur út á að
tryggja það að stúdentaráð tjái
sig ekki um mál sem ekki snúa
algjörlega beint að hagsmunum
stúdenta. Þau vilja sem sagt láta
kjósa sig inn með þeim for-
merkjum að þau megi eingöngu
tjá sig um afmarkaða þætti sam-
félagsins.
Bryndís Ísfold Hlöðversdóttir
bryndisisfold.blog.is
BLOGGARINN
Tjá sig ekki
Auðvitað er það alvarlegt ef börn
fara ekki til tannlæknis. Og auð-
vitað er það svolítið sérkennilegt
að munnurinn sé
undanskilinn
hinu opinbera
heilbrigðiskerfi
þegar kemur að
fullorðnu fólki.
Fyrir nokkru
lagði ég fram fyr-
irspurn á Alþingi
um hversu mörg
börn fara ekki til tannlæknis.
Þetta var mjög áhugaverð spurn-
ing að mínu mati og á vel við
núna þegar heilmikil umræða er í
gangi um tannheilsu íslenskra
barna. Svörin voru mjög áhuga-
verð. Þar kom m.a. í ljós að 8.500
börn á aldrinum 3-17 ára höfðu
ekki farið til tannlæknis í 3 ár.
Ágúst Ólafur Ágústsson
agustolafur.blog.is
Tannheilsa
Enn ræða hagsmunasamtök
stórra útgerðarmanna um hag-
ræðinguna og þann mikla ávinn-
ing sem kvóta-
kerfið hefur
skilað okkur. Það
ku hafa fært okk-
ur svo mikla hag-
sæld að það hálfa
væri nóg. Með
því að tönglast
nógu oft á ein-
hverri staðhæf-
ingu má telja fólki trú um að hún
sé sönn. Þannig er það með hag-
ræðinguna og kvótakerfið. Hag-
fræðikunnátta mín er langt í frá
óskeikul en liggur einhver sérstök
hagræðing í því að margselja
hvern einasta fisk – búið að inn-
leysa hagnaðinn mörgum sinnum
og allt skuldsett í topp?
Grímur Atlason
eyjan.is/grimuratlason/
Skuldsett í topp
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@24stundir.is
Ástandið í yfirfullum fangelsum á sér þá
einföldu skýringu að föngum hefur fjölg-
að meira en fangaklefum. Og þó afplánunarúrræðum
hafi fjölgað þá eru fleiri afbrot framin, fleiri dómar
kveðnir upp og að auki hafa dómar lengst til muna. Á
fimm árum hefur þeim fjölgað um 250 prósent sem
hljóta þriggja ára dóma eða meira. En ástandið á sér
líka flóknari skýringar, sem e.t.v. er að finna í sam-
félagsgerðinni. Upp í hugann koma frásagnir kennara
á öllum skólastigum um almennt virðingarleysi nem-
enda í skólum landsins sem vaxandi vandamál. En þó
nauðsynlegt sé að takast á við vandann á breiðum
grunni, þá er jafnframt nauðsynlegt að skoða hvern
einstakan þátt hans. Það er t.d. ekki viðunandi að
Hegningarhúsið við Skólavörðustíg skuli hafa verið
rekið á undanþágu frá reglum um hollustuhætti í
meira en heilan áratug. Það er heldur ekki ásættanlegt
að ekki skuli hafa verið ráðist í neinar úrbætur á
möguleikum kvenfanga til fjölbreytilegri vistunar-
úrræða. Þá hafa áform um nýtt gæsluvarðhaldsfang-
elsi stöðugt verið látin víkja og loks ber að gagnrýna
stjórnvöld fyrir það hversu lengi hefur dregist að taka
ákvörðun um byggingu nýs fangelsis á höfuðborg-
arsvæðinu. Með nýjum lögum um fullnustu refsinga,
sem samþykkt voru árið 2005, sagði dómsmálaráð-
herra að heildstæð áætlun um úrbætur í fangels-
ismálum myndi fylgja. Þá hafði nýlega komið til starfa
nýr fangelsismálastjóri, Valtýr Sigurðsson, með vel út-
færðar hugmyndir að uppbyggingu, sem kynntar voru
fyrir þingmönnum og miklar vonir voru bundnar við.
Núna, þremur árum síðar, er sá fangelsismálastjóri
horfinn til annarra starfa, orðinn ríkissaksóknari, og í
hans stað kominn Páll Winkel. Eftir
honum er haft að yfirfullu fangelsin
séu tímabundið vandamál sem menn
hafi átt von á. Vonandi eru þau orð
ekki yfirlýsing um að nýr stjóri sé al-
veg rólegur vegna ástandsins. Krafan
um úrbætur í fangelsismálum verður
að heyrast jafnt innan úr Fangels-
ismálastofnum sem utan hennar og
það er sannarlega ekki orðið tíma-
bært að hún hljóðni.
Höfundur er alþingismaður
Krafan um nýtt fangelsi
ÁLIT
Kolbrún
Halldórsdóttir
kolbrunh@althingi.is
24 stunda
Auglysingasimi
Kolbrun S.510 3722 / kolla@24stundir.is
Katrin s.510 3727 /kata@24stundir.is
Serblad
12.februar 2008
vinnuvelar