24 stundir - 10.09.2008, Blaðsíða 11

24stundir MIÐVIKUDAGUR 10. SEPTEMBER 2008 11
Jónas Kristjánsson, fyrrverandiritstjóri, segir Vefþjóðviljannsegja ranglega að bandarísku
íbúðalánabankarnir
Fannie Mae og
Freddie Mac hafi
verið ríkisstofnanir.
„Rangt, þeir eru
hlutafélög,“ sagði
Jónas á vefsvæði
sínu jonas.is í gær þar sem hann
mótmælti skrifum Vefþjóðviljans.
„Á röngum forsendum bullar Vef-
þjóðviljinn langt mál. Yfirtakan
vestra er mesta áfall auðhyggj-
unnar á síðustu áratugum.“ Vef-
þjóðviljinn lítur þetta ekki alveg
sömu augum. Segir umræðuna
um þjóðnýtingu Freddie Mac og
Fannie Mae vera lýsandi um það
að félagshyggjan sé „augljóslega
trúarbrögð“.
Gengi íslenskra félaga íOMX-kauphöll Íslandssíðastliðið ár hefur verið
afleitt. Félög hafa fallið um allt að
85 prósent á einu ári og hafa sum
þeirra verið tekin út
af markaði vegna
vandræðanna. Eitt
félag er nú í sviðs-
ljósinu vegna vand-
ræða, sem stundum
hefur verið nefnt
óskabarn þjóðarinnar. Það er
Eimskip. Þátttakendur á markaði
grínast nú með það sín á milli að
hlutir á markaði séu ekki einskis
virði heldur Eimskips virði. Þegar
Baldur Guðnason hætti sem for-
stjóri félagsins sagði Sindri Sindra-
son stjórnarformaður í tilkynn-
ingu: „Fyrir hönd Eimskips þakka
ég Baldri vel unnin störf í þágu
hluthafa.“ Meinti Sindri þetta?
Björgvin G. Sigurðsson við-skiptaráðherra er nú aðleggja af stað í funda-
herferð um landið til þess að vekja
fólk til umhugsunar um neytenda-
mál. Þessu uppátæki
á eflaust eftir að
verða vel tekið.
Björgvin greindi ný-
lega frá því að þeir
sem kölluðu eftir
niðurfellingu verð-
tryggingar gerðust sekir um pó-
púlisma. Þessu var Björgvin sjálfur
eitt sinn ekki sammála og einhver
myndi segja að það væri enn vafa-
mál. Nú vill hann að fólk geti valið
um verðtryggð eða óverðtryggð
lán. En ekki er hægt að skoða
greinarnar hans um ágæti óverð-
tryggðra lána, sem hann hefur
skrifað í blöð þar sem vefurinn
hans, bjorgvin.is, liggur niðri.
magnush@24stundir.is
KLIPPT OG SKORIÐ
Við umræður um efnahagsmál á
Alþingi í síðustu viku sagði þing-
maður Samfylkingarinnar, Árni Páll
Árnason, að íslenska krónan kostaði
okkur hundrað milljarða á ári.
Hundrað milljarðar eru mikið fé og
ég leyfði mér að spyrja forsætisráð-
herra hvort hann tæki undir með
stjórnarþingmanninum, Árna Páli
Árnasyni, að gjaldmiðillinn okkar
krónan kostaði þjóðina svona mikið
á ári. Undan þeirri spurningu vék
forsætisráðherra sér ítrekað mjög
fimlega.
Nú þori ég ekki að bera ábyrgð á
þessum útreikningum hundrað
milljarða mannsins. Spurning er
hvort þessi fullyrðing hans sé rétt
eða um svipuð skekkjumörk sé að
ræða og Seðlabanki Íslands hefur
við útreikning á erlendum skuldum
þjóðarinnar. Hvað sem hundrað
milljörðunum líður eða annarri of-
urfjárhæð þá er ljóst að gjaldmiðill-
inn kostar okkur mikið. Spurning
hlýtur að vera hvort þetta fyrir-
komulag sé það besta og hagkvæm-
asta í gjaldmiðilsmálum sem við
getum haft. Fram kom hjá forsætis-
ráðherra að efnahagsráðstafanir rík-
isstjórnarinnar hafa allar verið
fólgnar í því með einum eða öðrum
hætti, svo notað sé kunnuglegt
orðalag, að styrkja gjaldeyrisvara-
sjóðinn. Tilgreint er að gerður hafi
verið samningur við Seðlabanka
Norðurlanda í því skyni og tekið
stórt erlent lán sem kemur til við-
bótar við aðrar stórar fjárhæðir sem
varið hefur verið til að styrkja gjald-
eyrisvarasjóðinn. Sterkur gjaldeyris-
varasjóður kostar mikla peninga.
Það að liggja með mikið af dauðu fé
í gjaldeyrisvarasjóði sem greiða þarf
vexti af er fórnarkostnaður vegna
gjaldmiðilsins eins og ofangreindur
hundrað milljarða þingmaður benti
réttilega á.
Spurning er þá: af hverju þurfum
við að hafa stóran gjaldeyrisvara-
sjóð? Hvaða tilgangi þjónar hann?
Svarið sem stjórnvöld gefa er að geta
verið lánveitandi til þrautavara. Til
að lána hverjum? Jú, lána fjármála-
stofnunum þjóðarinnar, bönkun-
um. Spurning er þá af hverju greiða
þá þessar stofnanir ekki kostnaðinn
við þetta? Af hverju er verið að láta
almenning í landinu sitja uppi með
hundrað milljarða aukreitis á ári svo
notuð sé viðmiðun stjórnarþing-
mannsins? Bankarnir hafa raunar
ekki farið fram á þetta og talsmenn
þeirra hafa ítrekað talað um nauð-
syn þess að taka upp annan gjald-
miðil eða tengjast stjóru myntkerfi
frekar en nota krónuna. Svo merki-
legt sem það kann að virðast þá
þjónar kerfið ekki þeirra hagsmun-
um heldur. Einhver gæti haldið því
fram að gjaldeyrisvarasjóðurinn
væri til þess að halda stöðugleika í
genginu. Hvað þýðir það? Að ein-
hverjir, þá væntanlega í Seðlabank-
anum, taki ákvörðun um það þegar
gengi krónunnar fellur að nú skuli
keyptar krónur fyrir pund, evrur
eða dollara. Slíkar aðgerðir til
verndar gjaldmiðli hafa ekki gefist
vel, jafnvel þó um margfalt stærra
myntsvæði hafi verið að ræða en við
búum við.
Stóra spurningin er: hvers vegna
eigum við að vera að halda í krón-
una? Hvorki þjóðernis- né fullveld-
isástæður hafa nokkuð með það að
gera. Forsætisráðherra hefur sagt að
það sé mikilvægt að geta haft stjórn
á genginu. Vandamálið er samt að
hvorki ríkisstjórn né Seðlabanki
ráða genginu við núverandi aðstæð-
ur. Hvað er þá unnið við að halda
gjaldmiðlinum og láta almenning í
landinu greiða hundrað milljarðana
hans Árna Páls auk þess að þurfa að
sitja upp með dýrustu lán í heimi,
verðtryggingu og okurþjóðfélag?
Mætasti efnahagssérfræðingur
þjóðarinnar, Jónas Haralz, hefur
bent á með einkar skýrum hætti að
þetta kerfi hafi ekki gefist vel og það
verði að hugsa aðra heppilegri leið.
Þá kemur væntanlega ekki annað til
greina en að tengjast stærra mynt-
kerfi til að efnahagslegur stöðugleiki
verði meiri í þjóðfélaginu og fólkið í
landinu búi við sambærileg lánakjör
og fólkið í nágrannalöndum okkar.
Spurningin í öllum einfaldleika sín-
um er því: Af hverju eigum við að
velja versta og dýrasta kostinn þegar
við getum valið annan betri?
Höfundur er alþingismaður
Hundrað milljarða
maðurinn
VIÐHORF aJón Magnússon
Af hverju eig-
um við að
velja versta
og dýrasta
kostinn þeg-
ar við getum
valið annan
betri?
Beltavagnar
Dalvegi 6-8 /// 201 Kópavogi /// Sími 535 3500
Sjálfhlaðandi beltavagnar í miklu úrvali.
Ótrúlegt úrval aukahluta sem tengja má við vagnana.
Komið – prófið – sannfærist.
best
að fá punkta af allri veltu í útlöndum.
Ég versla alltaf mest í verslunarferðum – í útlöndum.“
„Það er auðvitað
www.americanexpress.iser útgefandi American Express® á Íslandi
Kortið sem kemur þér út
Tvöfaldi
r
Vildarpu
nktar
í septem
ber
Gildir af
allri velt
u