Vikublaðið - 07.01.1994, Qupperneq 14

14
VIKUBLAÐIÐ 7. JANUAR 1994
S
Islendingar eru upp tíl hópa
brjóstgott fólk sem leggur kapp
á að sjá það besta í náunganum
og nennir yfirleitt ekki að elta lengi
ólar við einstök spillingar- eða
hneykslismál. Eins og kotbóndinn
forðum gagnvart ósnertanlegu
valdinu láta þeir sér nægja að fá út-
rás í meinlausu slúðri og einstaka
kviðlingi, já heilum drápuin ef tíl-
efnið er nógu krassandi. Að þessu
1 ey ti er íslenski kviðlingurinn
skyldur níssnesku og austurevr-
ópsku Stalín- og Brésneffbröndur-
unum; því grimmilegri sem kúgun
kommissaranna þar austur varð því
magnaðri varð flóran af afhjúpandi,
pólitískum bröndurum. Fram hef-
ur komið sú merkilega kenning að
þetta stafi af því að Islendingar hafi
ekki kynnst lýðræði nema á papp-
írnum og geri því ekki aðrar kröfur
til fyrirmanna en að þeir séu nógu
dreissugir, fyrirferðarmiklir og
kjaftforir til að hægt sé að henda
gerðir þeirra og orð á lofti og flétta
í rím og stuðla.
Þannig hefur ófá Krummavísan
orðið til á liðnu ári og kratavísum-
ar eru líklega farnar að skipta
hundruðum.
En sumir kunna sig verr en aðr-
ir. Hrafn Gunnlaugsson hefur farið
mikinn til að reyna að afsanna þá
kenningu að hann sé „einkavinur“
og líka að hann sjálfúr smndi
einkavinavæðingu þar sem hann
geti komið því við. Allt á þetta að
vera áburður runninn undan rifjum
Alþýðubandalagsins og annarra
stjórnarandstæðinga. Með nýjustu
uppákomunni í Sjónvarpinu, þ.e.
viðbrögðum hans við því að Ut-
varpsráð vill ekki endursýna þættí
Baldurs Hermannssonar, er Hrafh
hinsvegar enn á ný að minna alþjóð
á hlutverk sitt í einkavinavæðing-
unni og persónulegri hagsmuna-
gæslu fyrir þá útvöldu. Þeir Islend-
ingar sem hafa viljað gleyma
Hrafhsmálinu svokallaða og jafnvel
fundist að nú mætti látunum fara
að linna fá hinsvegar stöðugt nýjar
uppákomur af hálfu Hrafhs tíl að
halda sér við efhið. Hrafh er líklega
sinn verstí óvinur og þarf varla aðra
á meðan hann sjálfur er svona iðinn
við kolann. Hvað er framkvæmda-
stjóri Sjónvarps, sem ffam að dög-
um Hrafhs í þeim stól beitti kröft-
um sínu aðallega að tæknilegum at-
riðum á framkvæmdasviði stofnun-
arinnar, að vera að hafa svo fyrir-
ferðamikla skoðun á því hvort ein-
hverjir tílteknir þættir eru endur-
sýndir eða ekki? Skyldi skipta hér
máli að höfundur þáttanna er per-
sónulegur vinur Hrafns og að
Hrafh, þáverandi formaður Menn-
ingarsjóðs útvarpsstöðva sem fjár-
magnaði þáttagerðina, áttí stærstan
þátt í því að þeir voru yfirleitt
gerðir?
Og vissulega skiptir það máli
fyrir gæðamat ffamkvæmdastjór-
ans á sjónvarpsefni hvort þeir sem
þættina gera geta talist til hans
einkavina eða ekki. Þannig hefur
Hrafn komið harkalegri gagnrýni
sinni á þátt Ama Þórarinssonar um
Jökul Jakobsson á framfæri innan-
húss í Sjónvarpinu, en það er sam-
dóma álit flestra nema Hrafhs að sá
þáttur, sem sýndur var að kvöldi
nýjársdags, sé einn vandaðastí og
nærfærnasti þáttur af þessu tagi
sem Sjónvarpið hefur sýnt. En Árni
er ekki vinur Hrafhs - og þar liggur
hundurinn grafinn.
SEXMESSA
Agamlársdag voru rithöf-
undaverðlaun Ríkisútvarps-
ins afhent við hátíðlega at-
höfh eins og jafnan á þeim degi. At-
burðinum var útvarpað beint, for-
maður úthlutunarnefhdar ávarpaði
gesti og hlustendur og gerði grein
fyrir verðlaunaveitíngunni. Varla
varð hjá því komist að gefa orðum
hans gaum, því hann „véraði" sig,
„voraði" og „ossaði“ ræðuna í gegn.
Þetta var eins og heyra aftur í
gömlum kunningjum og annar ár-
viss fjöhniðlaatburður rifjaðist upp,
nýársdagsávörp dr. Kristjáns heit-
ins Eldjáms. Hann var smekkvís
rnaður og beittí ávallt, að hættí kyn-
slóðar sinnar, þessari fleirtölu í há-
tíðarræðum sínum. Hann settí mál
sitt í hátíðarföt á hátíðardegi og
manni fannst þetta sjálfsagt, jafh-
eðlilegt og að klæðast sparifötunum
á merkisdegi. Að vísu þótti jafh-
öldmm mínum sumum þetta hall-
ærislegt þegar líða tók á áttunda
áratuginn, þeir sögðust á nýbyrjuðu
ári ekki muna orð úr ræðum hins
ástkæra forseta út af öllu þessu
Haukur
Hannesson

„veri og „ossi .
Þéringum og annarri slíkri „tíl-
gerð“ hefur á undanförnum áratug-
um markvisst verið útrýmt úr mál-
inu, flestöll fyrirtæki em hætt að
þéra viðskiptamenn sína í bréfum
MaUtornld
og ríkisvaldið „þúar“ þegnana.
Þessi útrýmingarherferð hefur ef-
laust verið gerð af góðum hug,
menn hafa viljað draga úr þeim
„mannamun" sem fólst í þéringum.
Þetta var sem sé jafhaðarstefha.
Ég varð á sjálfan jóladag var við
áhrif máljafhaðarstefhu af þessu
tagi, þó í annarri mynd væri.
Fréttamaður Ríkisútvarps ræddi þá
við herra Olaf Skúlason, biskup í
Reykjavík, um kirkjusókn á að-
fangadagskvöld. Biskup lét vel yfir
kirkjusókninni (eða kannski „mæt-
ingunni", ég man það ekki svo
glöggt), einkum var aðsóknin í
„sexmessuna" mikil. Mér fannst
það út af fyrir sig ekki skrýtið,
minntist þess þó ekki að hafa heyrt
orðið „sexmessa" fyrr, hef aldrei
heyrt þessar tíðir nefndar annað en
aftansöng (eða kvöldsöng). Eg er
þó viss um að biskupi gekk gott eitt
tíl, hann hefúr ef tíl vill ekki treyst
því að allir landsmenn skildu orðið
„aftansöngur“, hins vegar skilja all-
ir orðið „þrjúbíó" og þá auðvitað
líka „sexmessa".
Sviðsljós
Prjar
sýn-
ingar
opna á Kjarvals-
stöðum á morgun
Þrír listamenn opna sýningar
sínar á Kjarvalstöðum á
morgun laugardag. Þetta
eru þeir Magnús Kjartansson,
Finnbogi Pétursson og Geoffrey
Hendricks.
Hjartagátan
Setjið rétta stafi í reitina neðan við krossgátuna. Þeir mynda þá karlmannsnafh. -
síðasta blaði er Selvogur.
Lausnarorð krossgátunnar í
7" T“ r1 z 3 z 7 4“ & •s ) 2
i/ 52 T~ )0 li )2 52 // /3 T~ T /</ /4
ÍT~ W~ ¥ h )& Zo H S? í/ 7“ Tt~ 21 u
)<) 22 U T~ Ú °) ¥ 52 7¥ ? 2/ ir~ ¥
W 1T“ TT~ \z~ Zí z i/ Z 52 21 7—\ V w~
)(p SÁ T~ U TT 2 5? J /s~ ^ 52 9 2/
!b 21 Z'i ‘2 )iT /i 52 T~ 7T~ 7V— 2 II W
)J> IX *4' T )S le "s $2 3 / Z/ ¥ 7
2Z # f- n SLS W M T- 7— 7y~ v— rr~ V
7 V- V % u 20 T> 1 20 ze 2
n **/■ f- !S ? U , 52 w zi. 5£ U' TT~
10 h JC- -z & 2sr Y 1 W V~ JT~ 2 f Z
n Zo 7/ 52 1 2 77 r— 7 52 77— 1 3Z
11 9 . -2V “ 1Z r r ~ir
A = 1 =
Á = 2 =
B = 3 =
D = 4 =
Ð = 5 =
E = 6 =
É = 7 =
F = 8 =
G = 9 =
H = 10 =
1 = 11 =
í = II rvj v“H
J = 13 =
K = 14 =
L = 15 =
M = 16 =
N = 17 =
o = 18 =
Ó = 19 =
P = 20 =
R = 21 =
S = 22 =
T = 23 =
U = 24 =
Ú = 25 =
v= 26 =
x = 27 =
Y = 28 =
Ý = 29 =
Þ = II o
Æ = 31 =
Ö = II UvJ
Finnbogi Pétursson sem fæddur
er í Reykjavík 1959 vinnur með
samþættingu tveggja ólíkra þátta,
annarsvegar skúlptúrsins, þar sem
hljóðgjafi og hátalari mynda hinn
sýnilega hluta og hinsvegar hljóðs-
ins, hins ósýnilega hluta, en saman
rnyndar þetta „fjórvíðan"
hljóðskúlptúr. Finnbogi hefur
haldið níu einkasýningar í Reykja-
vík og Hollandi og tekið þátt í
fjórtán samsýningum víða uin
heim.
Magnús Kjartansson er Reykvík-
ingur fæddur 1949. A sýningunni
að Kjarvalsstöðum sýnir Magnús
ný verk sam fjalla um píslarsöguna
og má segja að hér sé um nokkuð
afgerandi ffáhvarf ffá fyrri verkum
hans og því vekja þessar myndir
upp áleimar spurningar um mynd-
málið og forsendur þess.
Magnús hefur tekið þátt í fjölda
samsýninga á Islandi og víða um
heim og haldið einkasýninngar í
Reykjavík og Stokkhólmi.
Sýning Geoffrey Hendricks
nefnist „Day into night“ og er far-
andsýning sem kemur ffá Oðinsvé-
um. Sýningin er nokkurskonar yf-
irlitssýning á verkum hans ffá því
um miðjan sjöunda áratuginn og
fram til dagsins í dag. Geofffey var
einn af meðlimum FLUXUS-
hreyfingarinnar í Bandaríkjunum
og Evrópu. Verk hans eru síst af
öllu einföld því í augum hans er
heimurinn flókinn og margræður
og sem listamaður og einstaklingur
tekur hann ávallt réttu og nauðsyn-
legu leiðina ffarn yfir þá sem er
styst og auðveldust. A ferli sínum
hefur hann haldið um þrjátíu
einkasýningar um allan heim og
m.a. í Nýlistasafninu árið 1984.
Hann hefur einnig tekið þátt í fjöl-
mörgum samsýningum, gerning-
um og umhverfisverkum og gefið
út rit, bækur og myndbönd.
Sýningarnar eru opnar daglega
ffá Ú. 10 - 18 og standa til 13. febr-
úar n.k.