Vikublaðið - 18.11.1994, Blaðsíða 2
2
VIKUBLAÐIÐ 18. NOVEMBER 1994
BLAÐ SEM V I T E R I
Útgefandi: Alþýðubandalagið
Ritstjóri og ábm.: Hildur Jónsdóttir
Blaðamenn: Páll Vilhjálmsson, Friðrik Pór Guðmundsson
og Ólafur Pórðarson
Auglýsingasími: (91)-813200 - Fax: (91)-678461
Ritstjórn og afgreiðsla:
Laugavegur 3 (4. hæð) 101 Reykjavík
Sími á ritstjórn: (91)-17500 - Fax: 17599
Útlit og umbrot: Leturval
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja hf.
Stjórnarstefnan
gerir fólk að
sveitarómögum
Það er mesta synd rfldsstjórnar Alþýðuflokks og Sjálf-
stæðisflokks að hafa svipt þúsundir íslendinga þeirri
vitund að þeir séu sjálfbjarga einstaklingar. Sjálfsvitund
sveitarómagans er að verða hlutskipti æ fleiri og þá
meginbrejlingu má rekja til aðgerða og aðgerðaleysis
stjómvalda.
Úttekt Þjóðhagsstofhunar á tekjum fólks milli áranna
1992 og 1993 er staðfesting á því að róttækra aðgerða
er þörf í húsnæðismálum, skattamálum og launamál-
um. Guðrún Helgadóttir hefur á Alþingi spáð því að
gerð verði uppreisn gegn ríkjandi ófremdarástandi og
ef tíl vill má líta á verkfall sjúkraliða sem fyrsta liðssafn-
aðinn í henni.
Úttektin staðfestir að bilið milli ríkra og fátækra fer vax-
andi. Framteljendum með skifldir umfram eignir hefur
Qölgað úr 11. 212 árið 1988 í 20.509 árið 1993. Fram-
taldar skuldir jukust um nærri 7 % á milli áranna 1992
og 1993. Sá hópur fer sístækkandi sem vinnur ekki fyr-
ir sér með atvinnutekjum sínum og hleður upp skuld-
um.
Tekjubilið fer vaxandi. Hjón í efsta fimmtungi höfðu
fjórfaldar tekjur miðað við neðsta fimmtunginn árið
1993. Álagning skatta og greiðslur barna- og vaxtabóta
jafha tekjudreifinguna nokkuð, en ljóst er að tekjumun-
ur fer vaxandi. Þetta er öðrum þræði alþjóðlegt fyrir-
bæri þar sem tekjurnar stjórnast af markaði og mennt-
un.
En tekjutengingar bóta eins og vaxta- og barnabóta
gera það að verkum að fólk með meðaltekjur, sem oft er
ungt að aldri og er að koma yfir sig þaki og fjölga mann-
kyninu, borgar í raun miklu hærri skatta á hverja við-
bótarkrónu heldur en hátekjufólkið í landinu. Meðal-
tekjufólkið safhar því skuldum líka.
Samfara minnkandi tekjumöguleikum, samdrætti í at-
vinnu og atvinnuleysi hafa vextir verið hækkaðir í al-
menna húsnæðislánakerfmu og einnig í hinu félagslega.
Þessar vaxtahækkanir hafa, ásamt skerðingu vaxta-
bóta, átt dijúgan þátt í því að heimilin í landinu eru ekki
bjargálna. Svo horfir að þúsundir heimila verði að segja
sig til sveitar, gera sig gjaldþrota og láta hið opinbera
hirða eignir sínar. Því miður hafa ráðstafanir rikis-
stjómarinnar í húsnæðismálum átt sinn ríka þátt í því
að búa til sveitarómaga úr almenningi á íslandi.
Rangar ákvarðanir ríkisstjórnarinnar í skatta-, vaxta-
og launamálum hafa kalfað fram ennþá hrikalegri
vandamál í rekstri heimilanna í landinu en fyrir voru. 1
Ríkisstjórn Davíðs Oddssonar mun ekki gera meira en
að klóra yfir sín verstu stykki fyrir kosningar.
• Það þarf að færa til verulega fjármuni í því skyni að
stöðva gjaldþrot heimilanna.
• Það þarf að afstýra neyðarástandi í húsnæðismálum t
m.a. með því greiða niður vexti í húsnæðiskerfmu og
gera greiðsluáætlanir fólks raunhæfar á ný.
• Það þarf forystu um nýtt kerfi í launamálum þar sem
afkomutrygging og hækkun lægstu launa eru megin-
atriði.
• Það þarf að gefa fólki kost á í komandi kosningum að
velja stefnu sem gefur því möguleika á að vera sjálf-
bjarga.
Pólitízkan
Fribþæging
veislustjórans
Meðal stuðningsmanna Guð-
mundar Áma Stefánssonar
gengur Össur Skarphéðinsson
umhverfisráðherra undir nafninu
veislustjórinn enda Össur ákaflega
eftirsóttur kokteilstjóri á mannamót-
um. Össur er grunaður um að hafa
hrundið af stað herferðinni gegn
Guðmundi Árna og notað til þess
tengsl við fjölmiðla annarsvegar og
hinsvegar við Árna Mathisen
þingmann Sjálfstæðisflokksins í
Hafnarfirði. Össur lærði háttu og
siðu fjölmiðla sem Þjóðviljaritstjóri
hér í den og Árni er vinur frá náms-
árunum í Bretlandi. Össur elur með
sér þann draum að verða leiðtogi
vinstrimanna og fyrsta skrefið í þeirri
áætlun er að ná völdum í örflokkn-
um. í sumar gerðust þau tíðindi að
litli prinsinn úr Hafnarfirði hirti vara-
formannsstólinn á flokksþingi Al-
þýðuflokksins og stóð þar með í
vegi fyrir valdagírugum umhverfis-
ráðherra. Hannaða atburðarásin
sem leiddi til afsagnar Guðmundar
Árna var full af innanflokksógeði og
núna koma yfir menn mórölsk eftir-
köst. Á þriðjudag er rökstólagrein í
Alþýðublaðinu með höfundarein-
kennum veislustjórans. Umgjörð
greinarinnar er freudísk analísa en
abnormal hegðun hæfileikaríkra
manna fær gjarnan útrás í gáfulegu
formi eins og sálgreiningin óneitan-
lega er. Á yfirborðinu er um að
ræða gagnrýni á núverandi bæjar-
stjóra Hafnarfjarðar. En eins og al-
kunna er kenndi Freud að ekkert
er að marka yfirborð hlutanna. Með
það í huga er það nærtæk kenning
að veislustjórinn sé að játa syndir
sínar í Alþýðublaðinu. Spursmálið er
að finna lykilsetningar sem lýsa
hugarástandi fremur en ferli, en
þannig gengur þetta fyrir sig í bók-
menntafræðilegri sálgreiningu, og
vita hvort þær falla að kenningunni.
Að minnsta kosti tvær lykilsetningar
falla eins og flís við rass í boxara-
buxum: „...hefur notað fjölmiðlasjóið
til að reyna ná sér niður á gömlum
samstarfsmanni, og það er einsog
honum finnist ekkert eins mikilvægt
í allri veröldinni en slæma höggi á
Guðmund Árna.“ Og nokkru síðar:
„Gamli sálkönnuðurinn hefði getað
skrifað herjans skruddu um hina
pólitisku öfund og afleiðingar henn-
ar á sálarlífið, - hefði hann borið
gæfu til að þekkja..." Þarf frekari
vitnanna við?
Sárabót Júlíusar
Júlíus Hafstein fyrrverandi borg-
arfulltrúi fékk útreið í prófkjöri Sjálf-
stæðisflokksins á liðnum vetri þegar
raðað var á lista flokksins vegna
borgarstjórnarkosnínganna.
Skömmu fyrir prófkjörið tók Júlíus
umdeilda ákvörðun sem formaður
menningarmálanefndar borgarinnar
þegat hann neitað að taka til sýn-
ingar leikrit sem pantað hafði verið
hjá Örnólfi Árnasyni og átti að
færa upp í tilefni af lýðveldisafmæl-
inu. Örnólfur hafði unnið það sér til
vanhelgi að skrifa í tímaritsgrein um
drykkjuskap Davíðs Oddssonar
forsætisráðherra. Engin skýring hef-
ur fengist á óskynsamlegu ráðslagi
Júlíusar en almælt er að hann hafi
hafnað leikriti Örnólfs til að þóknast
forsætisráðherra. Og núna er Júlíus
mættur eins og margur annar víg-
móður sjálfstaéðismaðurinni á beiti-
lönd sérverkefna stjórnarráðsins og
fær 600 þúsund krónur fyrir að
setja hugmyndir á blað.
Spillingin er
mállaus
Skýrsla ríkisendurskoðunar um
ráðsmennsku Guðmundur Árna
Stefánssonar í heílbrigðisráðu-
neytinu leiðir í Ijós að þegjandi og
hljóðalaust hefur Alþýðublaðið feng-
ið áskrift að auglýsingafé ráðuneyt-
isins. Án þess að nokkur hafi gefið
um það fyrirmæli hefur Alþýðublað-
ið sent háa reikinga til ráðuneytislns
og fengið þá greidda umyrðalaust.
Tvær skýringar koma hér til greina.
Annarsvegar að andrúm spillingar
fylgi Guðmundi Árna hvert sem
hann fer. Hinsvegar að heilbrigðis-
ráðuneytið sé stofnun sem menn
geta vaðið um á skítugum skónum
og stundað þar sjálftekt upp á
gamla móðinn. Ráðuneytisstjórinn
Páll Sigurðsson hefur gefið það
fordæmi að starfsmenn þurfi ekki
að hafa alltof miklar áhyggjur af því
að aðgreina einkahagsmuni sína frá
þeim opinberu með því að Dögg
dóttir Páls er yfirmaður í ráðuneyt-
inu. Vitanlega er hægt að búa til
syntesu úr þessum tveim skýringar-
tilgátum: Guðm.undur Árni fann sig
vel í ráðuneyti þar sem hefð er fyrir
því að hygla vinum og ættmennum
stjórnendanna.
Flugmenn og
skjaldborg alþýb
unnar
Félag íslenskra atvinnuflugmanna
nýtur stuðnings Alþýðusambands
íslands í verkalýðspólitískri kjara-
deilu við flugfélagið Atlanta. Til
skamms tíma töldu flugmenn sig
langt yfir íslenska alþýðu hafna og
leituðu samanburðar við kaup og
kjör erlendra starfsbræðra sinna
þegar þeir sömdu við Flugleiðir.
Núna er ætlast til þess að verkafólk
með 60 þúsund kall á mánuði fari í
samúðarverkfall til að flugmenn á
300-500 þúsund króna mánaðar-
launum missi ekki hreðjatökin sem
þeir hafa haft á fyrirtækjum í flug-
rekstri. Spurningin sem brennur á
vörum okkar allra er þessi: Ætla
flugmenna að bera sig saman við
kjör almennings á íslandi næst þeg-
ar þeir gera kjarasamninga? Eða er
alþýðan bara tilfallandi hækja há-
launamannanna?
Úti á þekju
Kvennalistinn markaði sér nýja
stefnu á landsfundi í Borgarfirði um
helgina sem heitir að vera meðvit-
aður úti á þekju. Kristín Ást-
geirsdóttir er helsti talsmaður
þessa frumlega innleggs í stjórn-
málabaráttuna. Kristín veit ekki
hvort Jóhanna Sigurðardóttir
vill fara í framboð með Kvennalist-
anum; veit ekki hvað Jóhanna
stendur fyrir; veit ekki hvort nægi-
legur tími sé til stefnu til að koma
sameiginlegu framboði á koppinn
fyrir kosningar; veit ekki hvort
Kvennalistinn vilji vinna með Al-
þýðubandalaginu. Kosningastra-
tegía Kvennalistans mun ganga útá
það að vita sem minnst og kreista
þannig út samúðaratkvæði sem
gerir prímadonnunum á þingi
mögulegt að sita þar áfram - með-
vitaðar úti á þekju.