Vikublaðið - 15.07.1994, Síða 2

2
Viðhorf
VIKUBLAÐIÐ 15.JÚLÍ 1994
Útgefandi: Alþýðubandalagið
Ritstjóri og ábm.: Hildur Jónsdóttir
Blaðamenn: Páll Vilhjálmsson, Friðrik Þór Guðmundsson
og Ólafur Þórðarson
Auglýsingasími: (91)-813200 - Fax: (91)-678461
Ritstjórn og afgreiðsla:
Laugavegur 3 (4. hæð) 101 Reykjavík
Sími á ritstjórn: (91)-17500 - Fax: 17599
Útlit og umbrot: Leturval
Prentvinnsla: Frjáls íjölmiðlun hf.
Skilum HM í hand-
bolta með sóma
Það er rétt hjá borgarstjóranum í Reykjavík að þeir
sem hafa staðið að undirbúningi heimsmeistarakeppn-
innar í handbolta síðan 1988 hafa engin efni á að tala
digurbarkalega eða beita þrýstingi. Stjórnarmálamenn
Sjálfstæðisflokksins hjá borg og ríki hafa ýmist velt mál-
um á milli sín án þess að geta tekið ákvarðanir eða reynt
að kaupa sig frá HM með smáaurum. Þeir hafa hvorki
haft dug í sér til þess að stöðva framgang keppninnar né
til þess að standa að henni með sóma.
Hlutur íþróttaforystunnar hefur á köflum verið fyrir
neðan allar hellur í undirbúningi HM. Þannig er Laug-
ardalshöllin boðin fram sem aðalkeppnisstaður á for-
sendum sem ekki standast og má leiða getum að því að
það hafi verið gert vísvitandi. Astæðulaust er að draga
alla íþróttaforystuna til ábyrgðar fyrir slíkt athæfi en
hún getur heldur ekki skotið sér undan því að gera mál-
ið upp fyrir opnum tjöldum.
Það var ofdirfska fyrir sex árum að sækja um HM
1995. Handknattleikssambandið var þá í miklum fjár-
hagslegum kröggum og samstilling um stórframkvæmd
af þessu tagi ekki fyrir hendi. Bæjarstjórnin í Kópavogi
eygði þó möguleika á að byggja yfir HM í handknattleik
og leysa um leið þörf bæjarins fyrir íþrótta- og skólahfrs-
næði. Gunnar Birgisson oddviti Sjálfstæðismanna í
Kópavogi skaut þessa hugmynd í kaf í kosningum og eff-
ir það hröktust handboltamenn í hallærislausnir.
Nú eru gerðar kröfur á Reykjavíkurborg að hún komi
til bjargar. Reykjavíkurlistinn fær sitt fyrsta stórmál til
umfjöllunar og ákvörðunar. Hann er á móti minnis-
varðastefnu Sjálfstæðisflokksins og vill frekar sinna
skóla- og félagsmálum heldur en monthúsum og fjár-
austri í vanhugsaðar skyndiframkvæmdir. íþróttirnar
hafa verið frekar til fjárins í flestum bæjarfélögum og
ekki gefið að þær eigi forgang umff am annað. Hér er því
ekkert gæluverkefni á ferðinni.
Nauðsynlegt er þó að líta ekki þröngt á málið. ís-
lenska íþróttaforystan hefur með samþykki stjórnvalda
tekið á sig alþjóðlegar skuldbindingar. Mikilvægt er að
íslendingar skili slíkum verkefnum með sóma. Við ligg-
ur heiður og traust í samskiptum við aðrar þjóðir. Orð-
sporið sem fer af HM í handknattleik getur skipt máli í
almennum viðskiptum á næstu árum. Nægir hér að
minna á glæsilega framkvæmd Norðmanna á vetrar-
ólympíuleikum sem skiluðu þeim vegsauka víða um
heim.
Eins og borgarstjóri hefur bent á þurfa fleiri en borgin
að bjarga HM í handknattleik. Það þarf nánast allsherj-
arsátt og sameiningu um að halda mótið þannig að Is-
lendingar hafi sóma af. Reykjavíkurborg gæti tekið for-
ystu um að laða ríkisstjórn, samtök atvinnulífs, samtök
sveitarfélaga og íþróttaforystu til samstöðu um djarfa en
skynsamlega lausn á þeim vanda sem hefur verið skapað-
ur. Yfirbyggður grasvöllur var á stefnuskrá Reykjavíkur-
listans og skoða ber rækilega hvort ekki megi reisa fjöl-
nota hús austan við Laugardalshöll sem tengst gæti þess-
uin áformum og hugmyndum um framtíðarnýtingu hall-
arinnar.
Sjónarhorn
Samfylking félagshyggju-
fólks og flokkakerfi
Undanfarnar vikur hefur
kviknað þó nokkur umræða
um flokkakerfið og aðstæð-
ur í íslenskum stjórnmálum. Eru
það einkum úrslitin í sveitarstjórn-
arkosningunum í vor, sérstaklega
sigur sameiginlegs R-lista félags-
hyggjufólks í Reykjavík og hræring-
ar í Alþýðuflokknum, sem næra
þessa umræðu. Menn spyrja sig
spurninga eins og þeirra hvort til-
koma R-listans sé eða geti orðið
upphafið að öðru meira, hvort í
vændum sé uppgjör einhvers konar
félagshyggjuarms í Alþýðuflokkn-
um við hægrisiglingu þess flokks í
tíð núverandi formanns og hvort
þessir atburðir skapi nýja möguleika
á samfylkingu vinstri manna og fé-
lagshyggjufólks.
Tæki hvers tíma
Oll er þessi umræða af hinu góða,
því grundvallaratriði í þjóðmálum
og stjórnmálabaráttu komast aldrei
of oft á dagskrá. Krefjandi spurn-
ingar eins og þær hverjir eigi í reynd
málefhalega samleið, hvað sameini
og hvað skilji að, og hvernig flokka-
kerfi menn telji að þjóni lýðræðinu
best, eru ágæt byrjun. Þá er spurt í
anda þess grundvallaratriðis að
stjórnmálabarátta á að snúast og
snýst alltaf að lokum um málefni,
um stefnu, um innihald. Það er
þjóðfélagsgerðin, leikreglurnar,
lífsgæði og menning sem skipta
máli. Flokkar, framboð og stjórn-
málamenn eru tæki sem smíðuð
skulu eftir þörfúm hvers tíma.'Þau
er ekki markmið í sjálfu sér ef svo
má að orði komast.
Sjálfsagt en torsótt
markmið
Nóbelsskáldið okkar hefur á ein-
um stað í kostulegum texta gert að
umtalsefni þá rökræðulist Islend-
inga að þrasa um aukaatriði og titt-
lingaskít en forðast kjarna málsins.
Það er upp úr þessu hjólfari yfir-
lrorðskenndrar og frasakenndrar
umræðu sem við verðum umfram
Steingrímur
J. Sigfússon
allt að hefja okkur ef umræðan á að
skila okkur áfram. Jafn göfugt og í
raun og veru sjálfsagt og markmiðið
um samvinnu, samstarf, sameiningu
félagslega þenkjandi fólks er, er hitt
augljóst að leiðin að því marki er
býsna torfær. Væri ekki svo þá starf-
aði hér þegar hinn stóri breiði fé-
lagshyggjuflokkur og hefði lengi
gert.
Alþýðubandalagið var stofhað í
anda slíkrar samfylkingar. Hvorki
fyrr né síðar hefur strandað á þeim
sem til vinstri hafa staðið í þessum
efnum. Það er fyrst og fremst hitt
að fjölmennar fylkingar félags-
hyggjufólks er að finna í hópi
flokksmanna og stuðningsmanna
Framsóknarflokksins, sem er hinn
dæmigerði miðjuflokkur í íslensk-
um stjórnmálum, og Alþýðuflokks-
ins, sem er borgaralega og hægris-
innaður flokkur, en báðir þessir
flokkar hafa jöfnum höndum kosið
að starfa með íhaldinu. Oft hefur
það samstarf snúist um framkvæmd
ómengaðrar hægristefnu. Það eru
atburðir eins og þeir sem gerðust
eftir síðustu alþingiskosningar, þeg-
ar vinstri stjóm hélt meirihluta í
kosningum en Alþýðuflokkurinn
valdi samstarfvið íhaldið, sem sífellt
leggja steina í þessa götu.
Alþýðubandalagið er
besta tryggingin
Islenska flokkakerfið er söguleg
og raunveruleg staðreynd sem hefur
í áratugi staðið af sér fullyrðingar
um að það væri úrelt. Flokkar hafa
oftar en einu sinni verið stofnaðir
því til höfuðs og aftur horfið af
sjónarsviðinu eftir skamma viðdvöl.
Flestum er þeim tilraunum það
sameiginlegt að hafa tengst per-
sónulegum átökum, klofningi og
valdabaráttu einstaklinga, en ekki
grundvallast á málefnalegum undir-
stöðum og þátttöku grasrótarinnar.
Þessa er hollt að minnast.
Þessir erfiðleikar breyta engu um
það að stefha samfylkingar þeirra
sem eiga sameiginleg þjóðfélagsleg
markmið, í því formi sem efhi og
aðstæður leyfa, er rétt og fyrir henni
á Alþýðubandalagið áfram að berj-
ast. Þá baráttu á Alþýðubandalagið
að heyja með því að efla sjálft sig
sem hinn eiginlega vettvang vinstri-
stefhu, jafhaðarstefnu og félags-
hyggju, með því að skoða með opn-
um huga tækifæri og möguleika til
samfylkingar. Það hefur Alþýðu-
bandalagið jafhan gert eins og sveit-
arstjórnarkosningarnar í vor sýndu.
Við óbreyttar aðstæður í íslenskum
stjórnmálum er það hinsvegar svo
að öflugt Alþýðubandalag er besta
og reyndar eina tryggingin sem
vinstrimenn hafa fyrir því að félags-
legar áherslur hafi áhrif á þingi, í
ríldsstjórn, í sveitarstjórnum og
annars staðar þar sem máli skiptir.
Flokkakerfið er ekki
hrunið enn
Þrátt fyrir umrót og breytingar á
ýmsum sviðum er tæplega annað
raunhæft en að næstu alþingiskosn-
ingar að minnsta kosti verði háðar á
grundvelli núverandi flokkakerfis í
grófum dráttum, enda eru þær
skammt undan. Verkefni Alþýðu-
bandalagsmanna á næstu mánuðum
er að fylgja eftir ágætum sigrum
víða um land í sveitarstjórnarkosn-
ingunum í vor og stefna að ekki
síðri útkomu í alþingiskosningum
innan fárra mánaða. Því fyrr sem
þjóðin fær þær kosningar því betra.
Höfundur er þingmaður
Alþýðubandalagsins fyrir
Norðurland eystra og
varaformaður flokksins.