Vikublaðið


Vikublaðið - 15.07.1994, Qupperneq 3

Vikublaðið - 15.07.1994, Qupperneq 3
VIKUBLAÐIÐ 15.JULI 1994 Viðtallð 3 Fetaði í fótspor eiginmannsins og á nú sæti í bæjarstjórn Akraness fyrir Alþýðubandalagið: „Ég ólst upp við pólitíska umræðu og hún var aldrei leiðinleg“ - segir Ingunn Anna Jónasdóttir í viðtali við Vikublaðið „Ég veit nákvæmlega hvað ég er að fara út í, en sé samt ekki fyrir mér að ég leggi pólitík fyrir mig. En ég dáist að því fólki sem er reiðubúið að legg- ja stjórnmál fyrir sig sem lífsstarf og ég ber mikla virðingu fyrir stjórn- málamönnum." Mynd: ÓI.Þ. Hún er fædd í Reykjavík árið 1948 en hefur allt frá blautu barnsbeini verið á flakki, jafnt innan lands sem utan. Hún hefur haldið jólin hátíðleg með fjölskyldu sinni í fimm þjóðlöndum á ævinni, allt frá Islandi niður til svörtustu Afríku. Segja má að hún hafi fengið pólitískan áhuga frá föður sínum í vöggugjöf. Sá áhugi hefur fylgt henni alla tíð. Hún var í vor kjörin í bæjarstjórn Akraness fyrir Alþýðubandalagið og fetaði þar í fótspor eiginmanns sxns, Engilberts Guðmundssonar, sem sat um 7 ára skeið fyrir Alþýðubandalagið í bæjar- stjórn Akraness. Konan sem er hér í viðtali við Vikublaðið heitir Ingunn Anna Jónasdóttir. Foreldrar hennar eru Jónas Arnason, landskunnt skáld, hagyrðingur og stjórnmálamaður og Guðrún Jónsdóttir. Á eilífu flakki „Það má eiginlega segja að ég hafi verið á flakki alla mína ævi. Þetta flakk hófst strax þegar ég var í krakki og fjórum sinnum skipti ég um barna- skóla. Þetta helgaðist af því að pabbi var kennari á þessum árum. M.a. bjuggum við um tíma í Neskaupsstað, þar sem hann stundaði kennslu, einnig í Kópavogi og Hafnarfirði. En það var svo uin 1970 eftir að ég kynntist eiginmanni mínum, sem er frá Akranesi, að ég ákvað að setjast að á Akranesi. Fram að þeim tíma má í raun segja að ég hafi hvergi átt rætur.“ Eftir hefðbundna skólagöngu lá leiðin í Verslunarskólann og síðan í Samvinnuháskólann að Bifröst, þaðan sem Ingunn lauk námi árið 1967. Nxstu árin stundaði Ingunn almerma vinnu áður en pakkað var niður í tösk- urnar og haldið utan. Stefnan var tek- in á Kaupmannahöfn, þar sem hún hóf nám í viðskiptaffæði og lauk fyrri hluta þess. Dvölin í Danmörku stóð í fimm ár og þar eignuðust þau Engil- bert fyrsta barnið. Aftur var haldið til Islands. Ingunn hóf að kenna við Fjölbrautaskólann á Akranesi og annað barn kom í heim- inn. En flökkueðlið var samt við sig og tveimur árum eftir að heim var komið var enn haldið út í heim. Að þessu sinni varð England fyrir valinu, þar sem Ingunn einbeitti sér að húsmóð- urstörfum og lærði svolitla þýslcu. Stórt stökk Með tvö börn í farteskinu var snúið heim á ný eftir ársdvöl í Englandi. Ingunn lét ekki deigan síga og hélt enn til náms, að þessu sinni við Há- skóla Islands, þaðan sem hún lauk B.A. prófi í ensku og dönsku. Engil- bert var kosinn í bæjarstjórn Akraness vorið 1978. Fimm árum sfðar eignuð- ust þau þriðja barnið. En þrátt fyrir að í nógu hafi verið að snúast leitaði hug- urinn út fyrir landsteinana og að þessu sinni var stökkið stórt. Afangastaður- inn var Tansanía, þar sem Engilbert og sfðar Ingunn einnig störfuðu við þróunarhjálp í fimm ár. Ingunn er mikil áhugamanneskja unx þróunaraðstoð og á m.a. sæti í stjórn Þróunarsamvinnustofhunar Is- lands. Aðeins þremur dögum eftir kosningar í vor var hún komin til Malaví á vegum stofnunarinnar. Fimm ára dvöl hennar í Tansaníu, þar sem hún starfaði tvö síðustu árin á vegum dönsku þróunarsamvinnu- stofixunarinnar, hefur veitt henni nokkra innsýn í málefni Afríku. - Eflaust er það viðkvæmt umræðu- efni en oft heyrast þær raddir að allt of stór hluti fjár, sem ætlað er til þróun- araðstoðar, komist ekki til skila vegna fjárþurftar sjálfra stofnananna sem annast aðstoðina. Nú hefur þú reynslu af þessu, hver er þín skoðun á málinu? „Því er ekki að neita að þarna er vandi og verður ekki leystur í einni svipan. Hvað varðar fjárhagshliðina er það auðvitað rétt að hver einasta króna kemst ekki beint til skila við þau verkefni sem henni er ætlað að fara í. En þetta er ekkert öðruvísi heima hjá okkur. Við höfum ótal dæmi um van- hugsaðar, glórulausar fjárfestingar. Þegar öllu er á botninn hvolft verður kannski ekkert minna úr því fé sem ætlað er til uppbyggingarstarfs í Afr- íku en annars staðar. En að sjálfsögðu væri æskilegt að hlutfallið væri hærra. Þetta hefur þó færst talsvert til betri vegar á síðustu árum og ég er sann- færð um að það kemur heilmikið út úr aðstoðinni. Það að allt fé skuli ekki skila sér er engin afsökun fyrir því að hætta þessari aðstoð. Sú reynsla sem ég hef af þessum málum hefur styrkt mig í þeirri trú frekar en hitt að þró- unaraðstoð eigi fullan rétt á sér og ég lít á það sem skyldu okkar að taka þátt í henni. Þessi neikvæða umræða á kannski ekki síst þátt í því að viðhorf Islendinga til þróunaraðstoðar er al- mennt miklu neikvæðara en t.d. ann- ars staðar á Norðurlöndum.“ Reynslan byggist á afstöðu fólks - Telurðu að árin í Afríku hafi e.t.v. markað dýpri spor í þitt líf en dvöl í nálægari löndum? „I mínu tilvild kannski, já. En fólk getur búið í Afríku árum saman án þess að öðlast nokkra innsýn í þau málefni sem heitast brenna á innfædd- um. Þetta fer auðvitað eftir afstöðu hvers og eins. Menn geta þess vegna öðlast eftirminnilegri lífsreynslu við það að búa norður á Ströndum! Jú, jú, ég fékk vissulega ágæta innsýn í margt af því sem þarf að færa til betri vegar. Og því má ekki gleyma að við fórum til Afríku fyrst og fremst vegna brenn- andi áhuga á þróunaraðstoð og aukn- um jöfnuði í heiminum. Dvölin í Aff- íku gerir það kannski ekki síst að verk- urn að maður er miklu þakklátari fyrir það sem maður hefur. Og manni verður ljósara en nokkru sinni eftir svona dvöl, að það eru forréttindi að fæðast í okkar heimshluta." Arið 1990 sneru þau hjónin heim reynslunni ríkari eftir Afríkudvölina. Eftir að hafa flakkað saman um heim- inn í tvo áratugi skildi leiðirárið 1991. Engilbert hóf þá störf í Finnlandi hjá norrænni stofhun, sem hefur það verkefhi að lána til þróunarverkefrxa. Ingunn dvelur nú um þessar mundir einmitt í Finnlandi hjá eiginmanni sínum. Eftir þessa ferðasögu er ekki óeðli- legt að þeirri spurningu sé varpað fram hvort Ingunn hafi aldrei orðið þreytt á þessum flækingi. „Nei, það get ég ekki sagt. Eg er þannig gerð að ég hef óskaplega mik- inn áhuga á fólki og líður beinlínis illa ef ég get ekki haldið uppi samræðum, þar sem ég er hverju sinni. Og flakkið á mér strax í bernsku veldur því senni- lega að ég á gott með að laga mig að breyttum aðstæðum. Sá eiginleiki hef- ur reynst dýrmætur á öllum þessum ferðalögum um heiminn og alveg eins núna, þar sem við hjónin búum hvort í sínu landinu.“ Komið að mér! - Hvað kom til að þú fylgdir Engil- bert ekki til Finnlands? „Það var nú kannski fyrst og fremst vegna barnanna. Við höfum flakkað mikið um og í rauninni má segja að líf okkar hafi einkennst af 3 - 5 ára tíma- bilum, þar sem við höfum stöðugt verið að flytja okkur um set. En Akra- nes er okkar eiginlega heimili og hef- ur verið jxað í gegnum allt þetta brarn- bolt. Og svo má kannski segja í nokkru gamni að mér hafi þótt kom- inn tími tíl þess að láta til mín taka og er því nú komin í bæjarstjórn!" Því má skjóta inn hér að þess eru ekki dæmi í 52 ára sögu bæjarstjórnar Akraness að hjón hafi þar bæði átt sæti. Því er oft haldið fram að það sé ekki aðeins mikil vinna samfara því að sitja í bæjarstjórn heldur þurfi að koma til mikill sveigjanleiki maka svo bæjarfulltrúar getí óskorað sinnt sín- um verkefnum. Og orðið „fórn“ er stundum nefnt í sömu andrá. „Eg Jeit aldrei á það sem fórn af minni hálfu þótt Engilbert ætti sæti í bæjarstjóm. Kannski má rekja það til einlægs áhuga míns á pólitík. Eg tók fullan þátt í þessu með honum og vænti þess að hann myndi gera slíkt hið sama ef hann væri heima. Það reynir hins vegar ekld eins mikið á það hjá honum, þar sem hann vinnur er- lendis. En ég lít á þetta sem hverja aðra þegnskyldu, þ.e. bæði að gefa kost á sér til stjórnunarstarfa á vegum samfélagsins og þá alveg eins að sitja hinum megin borðs, þ.e. í hlutverki maka. Eg ólst upp við pólitíska um- ræðu og hún var aldrei á leiðinlegum nótum. Það var mikið líf og fjör í kringum pabba og allt hans pólitíska vafstur og það hefur svo sannarlega smitað út frá sér. Eg lít eiginlega á stjórnmál sem mitt aðaláhugamál á lífsleiðinni og það hefur varla verið pláss fyrir annað. Og auðvitað hefur það ffekar eflt áhugann frekar en hitt að Engilbert er á sömu línu.“ Stefndi aldrei að framboði Þrátt fyrir að hafa starfað innan vé- banda Alþýðubandalagsins um langt árabil hafði það einhverra hluta vegna aldrei hvarflað að Ingunni að gefa kost á sér í kosningaslag. „Þó ég hafi alltaf haft brennandi áhuga á pólitík var það nú svo að ég hafði engan sérstakan metnað fyrir því að fara sjálf í fram- boð. Eg hafði einfaldlega aldrei hugs- að út í það.“ - En það hefur varla komið þér á ó- vart þegar þú varst beðin um að taka sæti á framboðslista flokksins? „Nei, kannski ekki. Eg hef haft mikið og gott samneyti við skemmti- legt fólk í Alþýðubandalaginu á Altra- nes og e.t.v. var þetta eðlilegt fram- hald af starfi mínu fyrir flokkinn. Það var nokkuð rætt um það að vænlegt væri að setja konu í 2. sæti listans en mér fannst það ekki vera aðalmálið. Sveinn Kristinsson, sem skipaði 2. sætið á listanuxn, var reyndar fus til að víkja fyrir mér en ég óskaði ekki eftir því. En þegar ég fann fyrir áhuga á því að ég færi fram skoðaði ég hug minn og gaf kost á mér. Þriðja sætið varð niðurstaðan og dæmið gekk upp, bet- ur en við þorðum nokkru sinni að vona.“ Alþýðubandalagið á Akranesi vann sinn mesta kosningasigur til þessa í vor, fékk þrjá bæjarfulltrúa en hafði aðeins einn áður. Margir eru þeirrar skoðunar að stóran hluta þeirrar fylg- isaukningar sem flokkurinn fékk megi skrifa beint á Ingunni, m.a. vegna skeleggrar en jafnffamt „sjarmerandi“ framkomu hennar. Sérstaldega var þetta sjónarmið áberandi meðal þeirra sem voru að kjósa í fyrsta sinn. Kennarareynslan hjálpaði „Eflaust hefur það hjálpað mér að ég er kennari og vön að umgangast ungt fólk og nýt þess út í ystu æsar. Eg hef kynnst hugarheimi þeirra vel og veitt nokk hvar þeirra áhugamál liggja. En ég held að það sé ekki hægt að skrifa þennan sigur á mig. Við tefldum fram einvalaliði, samstilltum hópi, sem ekki aðeins aðhyllist sömu skoðanir heldur er einnig tengdur vináttuböndum. Sá þáttur held ég að hafi vegið hvað þyngst. Rétt eins og í- þróttunum skiptir mórallinn miklu máli. Og ég held að það hafi sést á okkur í kosningabaráttunni að við vorum eins og lítil, samhent fjöl- skylda." Eftir kosningarnar var Alþýðu- bandalagið í þeirri óvenjulegu að- stöðu að vera lykilafl í myndun nýrrar bæjarstjórnar. Framsókn var boðið upp í dans en afþakkaði og í kjölfarið tókst meirihlutasamstarf með Sjálf- stæðisflokki. „Eg er mjög sátt við þessa sam- vinnu og finnst þetta hafa farið mjög vel af stað. Og ég vona bara að við náum að standa undir því trausti sem kjósendur sýndu okkur með því að koma okkur í þessa ánægjulegu að- stöðu. Pólitík ekki lífsstarf - Eiginmaðurinn í útlöndum og þú „einstæð móðir“. Kemur kosning þín í bæjarstjórn ekki til með að raska tdl- verunni? „Ugglaust gerir hún það. Eg er reyndar búin að ákveða að minnka við mig kennsluna og hef óskað eftir breytingu á mínum vinnutíma. Eg lít á setu í bæjarstjórn sem skemmtilegt verkefni til að takast á við en ég geri mér það alveg ljóst að ég set mig ekki inn í öll mál í smáatriðum. Enda á- kváðum við bæjarfulltrúar Alþýðu- bandalagsins strax við upphaf kosn- ingabaráttunnar að marka okkur bás í bæjarmálefhunum og sérhæfa okkur að nokkru leytí. Ég held að það sé rökrétt stefna." - Nú hafið þið hjónin haft hlut- verkaskipti. Sérðu fyrir þér að þú leggir pólitíkina fyrir þig f auknum mæli til frambúðar? „Fyrir mér er þetta kannski ekki eins nýtt og mörgum öðrum sem eru að fara í bæjarstjórn í fyrsta sinn. Eg veit nákvæmlega hvað ég er að fara út í. Auðvitað á maður aldrei að segja aldrei. En að ég leggi pólitík fyrir mig, nei, ég get ekki sé það fyrir mér. Mér finnst svo gaman að kenna. En ég dáist að því fóki sem er reiðubúið að leggja þetta fyrir sig sem lífsstarf og ber almennt mikla virðingu fyrir stjórninálainönnum." Sigurður Sverrisson

x

Vikublaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vikublaðið
https://timarit.is/publication/310

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.