Vikublaðið - 12.08.1994, Blaðsíða 6

6
Viðtalið
VIKUBLAÐIÐ 12. AGUST 1994
Viðtal við Elísabetu Ó. Ronalds
dóttur kvikmyndagerðarmann
eftir Elísabetu Jökulsdóttur
Eru viðtöt ekki alltaf um afrek? Ég
hef ekki afrekað neitt, segir Elísabet
Ó. Ronaldsdóttir þar sem við situm á
Kaffibarnum í rökkvaðri kristals-
Ijósakrónuskímu og allt fullt af fólki þó
það sé mánudagskvöld. Andrea
Gylfadóttir söngkona situr við borðið
með vasadiskó og nótnablöð, hún er
að semja texta og hún fær að koma
með gullkorn á viðkvæmum augna-
blikum. Ef á að lýsa Elísabetu er best
að segja að hún sé einsog forvitin, al-
vitur skínandi stjarna og engum er
betur lagið að setja upp stríðnislegan
svip. Hún vann hjá SÝN áður en hún
fór til London að læra kvikmyndagerð
með áherslu á lýsingu. Reyndar var
Hjálmtýr í SÝN svo elskulegur að gefa
henni farmiðann þegar hún
vildi fara út að mennta sig.
Síðan hefur Elísabet unnið
flest annað en lýsingu, leik-
stýrt, klippt, kvikmyndað,
tekið upp hljóð. Hún hefur
unnið við myndir einsog
Veggfóður, Dagsverk, gert
myndbönd, auglýsingar og
sjónvarpsþætti. Þegar ég
byrja að telja þetta upp seg-
ir hún: Þú varst búin að lofa
mér að viðtalið yrði ekki um
nein svona afrek. Andrea,
viltu bjarga mér og koma
með gullkorn.
- Ég sá gull í grænum
skó, segir Andrea án þess
að blikka auga.
- En þegar ég kom til
London í skólann, fékk ég
skrítna fóbíu. Ég var svo
hrædd um að fá ekki nóg
súrefni. Ég var að kafna og
fannst að allt þetta fólk hlyti
að anda að sér mínum
skammti af súrefni.
- En er þetta þá satt að
þú hafir ekki afrekað neitt?
- Ég fór á snyrtinámskeið
um daginn og lærði að
lakka á mér neglurnar. Og
lærði að ég er afskaplega
falleg og þess virði að ég
megi snyrta mig á hverjum
degi.
- Er þetta ekki bara pjatt?
- Júúh, ég nefnilega svo
pjöttuð. Það tekur bara
enginn eftir því.
- Hefurðu afrekað eitt-
hvað fleira?
- Ég keypti mér skó, bux-.
ur, peysur og símsvara fyrir
barnabæturnar sem Skatt-
urinn tók svo af mér næsta
dag. Ég keypti líka strigaskó
með blikkandi Ijósum á öll
börnin. Svo ég týni ekki börnunum.
- Ég pæli svo lítið í lýsingu þegar ég
er að horfa á bíómyndir, ætli ég pæli
ekki meira í leiknum, leikstjórninni eða
tökunni. Ertu ekki til í að tala -svolítið
um Ijós?
- Andy Warhol hefur skapað meist-
araverk þar sem er hvorki leikstjóri né
leikarar og myndavélin hreyfist ekkert.
Hann stillti vélinni upp fyrir framan
Empire State í heilan dag og myndin
sýnir hvernig birtan breytist og fólkið
sem á leið um. Þú þarft bara kvik-
myndavél, filmu og Ijós. Leik- stjórn
er mikilvæg en stemmningin veltur á
lýsingu, hvernig þú notar Ijósið. Ef
það væri ekkert Ijós væri ekkert. Guð
vissi þetta. Hann sagði í upphafi:
Verði Ijós. í myrkrinu getur stóll verið
hundur, bátur verið hús. Þú sérð ekki
hvað er hvað, fyrren komið er Ijós.
- Þú átt mikið safn af lömpum og
laumast út á kvöldin til að stela Ijósa-
'skiltum og umferðarljósum.
- Ég er með Hornbjargsvita í stof-
unni heima hjá mér. Ég hef gaman af
öllu Ijósi, þetta er etv. athyglisþrá.
Rakarastofur nota Ijós sem snýst, kín-
verskir matsölustaðir jólaseríur og
krár Ijósaskilti. Öll þessi Ijós blikka.
Sjáðu Soho í London eða Laugaveg-
inn á Þorláksmessu.Ég vil blikkandi
Ijós. Kannski bara til að vekja athygli á
mér, kannski er ég að reyna að
segja: Ég bý í þessari blokk. Ég hafði
götuvita í glugganum mínum í
London og hann blikkaði einsog heilt
hóruhús. Ég er svona blikkandi Ijós,
pínulítill götuviti og svo slökknar á mér
til að þú takir eftir því þegar kviknar á
mér aftur. Þú tekur ekki eftir neinu
fyrren það er farið. Allt sem tengist
fegurð tengist Ijósi: Fölvi á kinn,
glampi í auga, glans á hári. Allt sam-
félagið byggir á Ijósi, frá smátýru og til
sólarinnar, eða hvort um er að ræða
diskóljós, götuvita eða dagsbirtu og
þetta þykir allt svo sjálfsagt að við
tökum ekki eftir því. Ljós er svo fal-
legt. Ljós er alltaf fallegt. í raunveru-
leikanum er ekki til Ijótt Ijós. Alveg
einsog í lífinu. Lýsingin í lífinu er alltaf
fullkomin og það eina sem maður
getur gert er reyna að komast eins
nálægt þessari fullkomnun og
hægt er. Maður nær því aldrei
alveg. Það er ekki hægt. En
lýsing gefur upp tilfinningar og
í kvikmyndagerð þarf að
vanda sig óskaplega við lýs-
ingu til að koma tilfinningunni
til skila.
Nú snarast Húbert Nói
myndlistarmaður innúr dyrun-
um. Hann fær líka að vera
með og þá fer hann að tala um
kafbátabylgjur á Hofsjökli.
Svo heldur Elísabet áfram að
tala um Ijós.
- Ég er. En það sem býr mig
til er Ijósið. Við tökum á móti
Ijósi og við endurvörpum því.
Einsog blóm og reyndar allir
hlutir. Ljós er orka og því meira
Mig dreymir um
að eignast fallegt
heimili.
Ég vil að fólk verði
fyrir áhrifum
þegar það kemur
heim til mín.
Annað hvort þykir
mér svona vænt
um fólk eða
að þetta er
örvæntingarfull
athyglissýki.
En ég get ekki
hugsað mér að
fólk komi heim til
mín og taki ekki
eftir því.
Ég er til í þessum
heimi.
Trúðu mér.
Ijós því meiri orka. Annars stend ég á
tímamótum. Ég vil endilega tala um
það.
- Hvernig tímamótum?
- Ég misreiknaði mig og hélt ég yrði
þrjátíu ára á þessu ári en verð það
ekki fyrren á næsta ári. Þannig
græddi ég eitt ár og get verið lengur á
tímamótunum.
- Hvernig tilfinning er að vera á
tímamótum?
- Ég er að uppgötva hvað ég of-
boðslega falleg, ofboðslega hlý, of-
boðslega gáfuð, ofboðslega fyndin,
skemmtileg og svo er ég svo mikill
púki, hrekkjalómur. Og ást. Ég er ást.
- Hvernig gerðist þetta?
- Ég sá Ijós og lenti í átján vindstig-
um og losnaði þannig út úr vítahring.
Ég er tildæmis ekkert feimin lengur. í
fyrradag hefði ég verið rosalega feim-
in við Andreu og Húbert Nóa og ekki
lofað þeim að vera með. Nú er ég
ekkert feimin við þau. Ég var alltaf viss
um að ef ég heilsaði einhverjum sem
ég hafði hitt tvisvar að hann myndi
ekki eftir mér, svo ég var ekkert að
heilsa. Nú heilsa ég öllum og er sann-
færð um að enginn geti gleymt mér.
Ég verð örugglega óþolandi næstu
þrjátíu árin, ég verð svo upptekin við
að njóta lífsins. Svo næstu þrjátíu árin
þaráeftir ætla ég bara að vera í friði og
ró með öllu yndislega fólkinu sem
getur ekki gleymt mér. Þú veist, að
spila bridds á skemmtiferðaskipum á
Kyrrahafinu.
Annars er ég spennufíkill. Ég vil fá
að sjá eldgos, lenda í jarðskjálfa og
bjargast og hrífast af fallegum mönn-
um sem ég get síðan staðið í stöðugu
stríði við. Nei, breytum þessu, óg held
að spenna geti verið heilbrigð. Það er
ekki sama hvaða leiðir maður notar til
að komast í spennuástand. Ég vil
læra fallhlífarstökk og vera í ástar-
sambandi við sjálfa mig og börnin
mín. Ég er grískur kofi við hafið.
- Áttu þér einhverja drauma?
- Mig dreymir....um að eignast fal-
legt heimili. Má ég það? Ég stefni að
því að þegar fólk kemur heim til mín
að fólk verði fyrir áhrifum. Ég vil hafa
leikhús heima hjá mór. Ég er alltaf að
búa til leíkmyndir og ég vil hafa þær á-
hrifamiklar. Mér finnst gaman að leika
mér með Ijós og liti og skrítna hluti.
Það er kristalsljósakróna í eldhúsinu
og búðargluggi í stofunni. Mér finnst
svo gaman að taka hlutina úr sínu
venjulega samhengi og setja þá í nýtt.
Vírnet, steypustál, ryðgað járn, stórir
steinar, umferðarskilti; það eru alls-
konar svona hlutir sem ég dreg inn til
mín. Ég get ekki hugsað mér að fólk
komi heim til mín og taki ekki eftir því.