Lesbók Morgunblaðsins - 25.06.2005, Blaðsíða 13

Lesbók Morgunblaðsins ˜ 25. júní 2005 | 13
Þessi plata Louvin bræðra, Satan IsReal, er ekki síst fræg fyrir umslagiðþar sem þeir Charley og Ira Louvinstanda hvítklæddir í vítiseldi og Satan
sjáfur með þríforkinn hvessir á þá eilítið rang-
eyg augun. Tónlistin á plötunni er í takt við um-
slagið, trúarleg sveitartónlist eins og þeim
bræðrum var svo lagið að syngja.
Umslagið var víst hug-
mynd þeirra bræðra sem
bjuggu allt til, söfnuðu
saman gjóti og dekkjaaf-
göngum sem þeir svo
kveiktu í og gerðu líka pappasatan. Við lá að illa
færi þegar Satan valt um koll og kviknaði í hon-
um og þeir bræður þurftu að forða sér til að
verða ekki satanslogum að bráð.
Bræðurnir Charlie Elzer Loudermilk og
Lonnie Ira Loudermilk byrjuðu snemma að
syngja trúartónlist þar sem þeir ólust upp í fá-
tækt í Appalachian-fjöllum í Alabama. Ira lék á
mandólín og Charlie á gítar og svo sungu þeir
báðir sem ein rödd. Þrátt fyrir nokkar vinsældir
heima í héraði gekk þeim illa að koma sér á
framfæri á landsvísu og það var ekki fyrr en þeir
komust að í Grand Ole Opry útvarpsþættinum í
Nashville sem tónlistaráhugamenn sperru eyr-
un. Fram að því höfðu þeir aðallega sungið
trúarlega tónlist en tóku nú til við hið veraldlega
trúarleg, og heiti laga eins og „The Kneeling
Drunkards Plea“, „The River of Jordan“, „Are
You Afraid to Die“, titillagið og „Satan’s Jewel-
ed Crown“ gefa nasasjón af því sem á plötunni
er. Slíkt var ekki líklegt til vinsælda á þeim
tíma, ný andlit og ný gerð tónlistar hafði tekið
við.
Það gerði svo vont verra að Ira Louvin var
farinn að drekka ótæpilega og haustið 1962,
rúmum tveim árum eftir að Satan Is Real kom
út, slitu þeir samstarfinu. Þeir reyndu báðir fyr-
ir sér sem sólólistamenn og Charlie Louvin gekk
bærilega næstu árin. Drykkjuskapur Ira var
honum aftur á móti fjötur um fót og ekki löngu
eftir að þeir bræður hættu að syngja saman lenti
hann í deilum við konu sína á miklu fylleríi og
endaði með skotbardaga þeirra sem banaði þó
hvorugu. Ira fann sér aðra konu og byrjaði að
syngja aftur en áður en á það reyndi hvort hann
væri kominn á réttan kjöl létust hann og nýja
konan í bílslysi sumarið 1965.
Satan is Real er klassík plata, sannkölluð
perla, og þeir Louvin bræður áttu eftir að hafa
áhrif á fjölmarga þá sem á eftir komu, til að
mynda Gram Parsons sem tók upp tvö Louvin-
lög, þar á meðal „The Christian Life“ af þessari
plötu.
Satan is Real kom út á vínyl 1959 og á geisla-
disk 1996.
með góðum árangri - slógu í gegn haustið 1955
og nutu talsverðra vinsælda það ár og fram á
næsta ár, en eftir það snerist gæfan þeim í óhag.
Þegar Satan Is Real kom út 1959, en platan
var tekin upp haustið 1958, var farið að halla
undan fæti hjá þeim bræðrum, rokk og rokk-
abillí ógnaði stöðu þeirra og mönnum fannst þeir
gamaldags. Tónlistin á Satan is Real er mjög
Trúhneigðir söngbræður
Poppklassík
Eftir Árna Matthíasson
arnim@mbl.is
Skipuleggjendur tónlistarhátíð-arinnar All Tomorrow’s Part-
ies í Bretlandi eru komnir með
ferska hugmyndin tengda hátíðinni í
ár. Í þetta skiptið ætla þeir að bjóða
hljómsveitum að spila uppáhalds
eigin plötu í heild sinni og hefur
múm verið boðið að taka þátt. Tón-
listarmenn úr öllum átt-
um verða fengnir til
verksins, allt frá Belle &
Sebastian yfir í Iggy Pop
& the Stooges. Nú þegar er búið að
tilkynna um eftirfarandi hjómsveitir
og plötur: 30/08 - The Stooges - Fun
House,15/09 The Lemonheads - It’s
A Shame About Ray, 16/09 Mudhon-
ey - Superfuzz Bigmuff, 17/09 múm-
Yesterday Was Dramatic, Today is
OK og Cat Power - The Covers Alb-
um, 21/09 Jon Spencer Blues
Explosion - Orange, 24/09 Gang of
Four - Entertainment, 25/09 Belle &
Sebastian - If You’re Feeling Sin-
ister, 05/10 Dirty Three - Ocean
Songs og Sophia - The Infinite
Circle. Tónleikarnir verða haldnir
undir nafninu Don’t Look Back á
ýmsum stöðum í London.
Aðalhátíðin verður síðan haldin 2.
- 4. desember og eru Mars Volta
heiðursgestir. Aðrar sveitir sem
fram koma eru m.a. The Kills, Les
Savy Fav, Blonde Redhead, Battles,
Beans, the Fucking Champs, Acid
Mothers Temple, Mr. Quintron,
Jaga Jazzist, Diamanda Galas, Cin-
ematic Orchestra, High on Fire,
Weird War, Year Future, 400
Blows, Subtitle og Kill Me
Tomorrow.




The Strokes bauð breska tónlist-arblaðinu NME í heimsókn til
að heyra lög af þriðju plötu sinni,
sem væntanleg er eftir um hálft ár.
Rokksveitin leyfði blaðinu að heyra
fjórtán lög í hrárri útgáfu og voru
mörg svo ný að þau höfðu ekki hlotið
nafn. Lögin þykja vera tilrauna-
kenndari en það sem Strokes hefur
gert áður. Trommarinn Fab Moretti
segir það vera út af afslöppuðu and-
rúmsloftinu í hljóðveri þeirra í New
York. Þeir byggðu eigin hljóðver
fyrir peninga plötufyrirtækisins í
stað þess að eyða þeim í dýrt hljóð-
ver þar sem borgað er fyrir klukku-
tímann. „Við erum ekki lengur undir
þessari peningapressu. Þetta hjálp-
ar okkur við að prófa eitthvað nýtt,“
sagði hann.
Þessi þriðja plata markar klár skil
frá hinum tveimur og er sagt að
upptökustjórinn David Kahne sé að
ná fram þessari nýju hlið á sveitinni.
Sean Lennon kynnti Strokes fyrir
Kahne og lofar Fab hann mjög. Skil-
in við fyrri upptökustjóra, Gordon
Raphael eru þó sögð hafa verið í
góðu. „Við reynum alltaf að gera
eitthvað öðruvísi. Kannski höfðum
við ekki nóg í höndunum á annarri
plötunni til að gera það. Núna er
okkur að takast það með David
Kahne og nýja hljóðverinu,“ sagði
hann og viðurkenndi að þeir hefðu
verið undir mikili pressu á síðustu
plötu, Room On Fire.
Sem stendur er verið að hljóð-
blanda plötuna í Soundtrack Studios
og er von á fyrstu smáskífunni í
haust.
Kristín, söngkona múm.
Julian Casablancas, söngvari The Strokes.
Erlend
tónlist
T
urin Brakes tók sér
stutt hlé á milli
platna, eða eitt ár frá
því tón-leikaferðalagi
til kynningar Ether
Song lauk, en sú
plata kom út árið 2003. Á þessu
eina ári gerðu þeir fé-lagar Jack-
inabox, sem kemur út á morgun,
30. maí. Hléið kom eftir svo til
stanslausa tveggja og hálfs árs tón-
leikaferð. „Eftir þennan tíma fór-
um við að spyrja sjálfa okkur af
hverju í ósköpunum við værum að
þessu og efuðumst meira að segja
um að við myndum nokkru sinni
aft-ur fá löngunina
til að skapa tón-
list,“ segir Gale.
„Lífið á tón-
leikaferðalagi getur verið mjög erf-
itt á stundum og okkur langaði að
endurvekja hugarfarið sem við
höfðum áður en við gerðum fyrsta
plötusamninginn. Þá sömdum við
tónlist af ástríðu fyrir tónlistinni
sjálfri og gerðum tónlist sem við
höfðum dálæti á, frekar en hafa
alltaf á bak við eyrað hvað gengi í
almenning og útgáfufyrirtækin,“
segir hann.
Eruð þið þá orðnir þreyttir á
þessum eilífa kynningarhring; gera
plötu, veita viðtöl og fara í tónleika-
ferð?
„Eiginlega ekki. Eftir þetta hlé
er okkur eiginlega farið að klæja í
fingurna að byrja að nýju, með
þessa plötu í farteskinu.“
Hljómurinn og tónninn á nýju
plötunni er mjög afslappaður og
„sólríkur“. Eruð þið rólegri í tíðinni
en áður?
„Já, ég held það bara. Við tókum
hana upp að sumri til og unnum
hana eins og okkur hafði alltaf
dreymt um; algjörlega eftir eigin
tímaáætlun og vorum einir við
stjórnvölinn. Við höfðum ákveðið að
gera plötu sem kæmi áreynslulaust
og biðum eftir að andinn kæmi yfir
okkur, frekar en að rembast. Við
vildum ekki gera þemaplötu, heldur
plötu sem væri einmitt alveg laus
við þema. Við vildum að hlustand-
inn fengi á tilfinninguna að það
væri sólríkur sumareftirmiðdagur.“
Eruð þið stoltir af útkomunni?
„Já, mjög svo. Ég naut þess
virkilega að vinna að þessari plötu.
Hvert einasta lag var mjög ánægju-
legt. Hljóðverið var bara í tíu mín-
útna fjarlægð frá heimilum okkar
og það var frábært að koma heim á
kvöldin með nýtt lag og hlusta á
það. Þegar ég hlusta á plötuna
núna er ekkert sem angrar mig,
eins og svo gjarnan gerist hjá
manni þegar svona verki er lokið.
Ég get hlustað á hana eins og
hverja aðra plötu og haft mikla
ánægju af. Ja, næstum því; það er
einn trommukafli sem hefði mátt
gera betur,“ segir hann og hlær.
Af hverju heitir platan Jack-
inabox [sem er heiti á sprellikarli
sem sprettur upp úr litlum kassa
þegar hann er opnaður]?
„Eitt lagið á plötunni ber þetta
heiti. Við hrifumst af hugmyndinni
um eitthvað sem sprettur fram af
mikilli orku. Til dæmis er gaman að
fá geislaplötu í hendurnar sem
kemur manni á óvart, eins og karl-
inn í kassanum. Við erum hrifnir af
hugmyndinni um orku sem bíður
þess að verða leyst úr læðingi.
Endurfæðingu, jafnvel. Nafnið er
eiginlega í takt við það sem við telj-
um okkur vera að gera með þessari
plötu. Eins og þú segir er hún svo-
lítið „sólríkari“, meira upplífgandi
og beinskeyttari en það efni sem
við höfum áður sent frá okkur.“
Hún er líka töluvert fjölbreytt.
Trommutakturinn í laginu „Asleep
with the Fireflies“ minnir til dæmis
á diskótímabilið.
„Já, hún er mjög fjölbreytt.
Þannig vinnum við bara og þannig
tónlist viljum við hlusta á. Þótt lög-
in okkar séu kannski í ólíkum stíl
sjáum við alltaf tengsl þeirra á
milli, en ég skil alveg að fólk átti
sig kannski ekki alveg á því hvað er
í gangi. En já, trommutakturinn í
Eldflugunum er sóttur í diskóstíl-
inn. Ætlunin var reyndar að lagið
hljómaði eins og blanda af Badly
Drawn Boy og hústónlist og útkom-
an varð þessi. Hljómar vel, þótt
hún sé ekki nákvæmlega það sem
við leituðum eftir.“
Hugsið þið eitthvað um að hafa
útsetningarnar ekki of flóknar, svo
auðvelt sé að endurskapa lögin á
tónleikum?
„Nei, við hugsum ekkert um tón-
leika þegar við erum í hljóðverinu.
Við höfum alltaf haft útsetningar
frekar einfaldar og það er kannski
vegna þess að við viljum leggja
áherslu á textana og koma skila-
boðunum óbrengluðum á framfæri.“
Ertu sammála þeirri staðhæfingu
að það sé mælikvarði á lag hvort
það stendur fyrir sínu berstrípað,
það er aðeins með söng og einu
hljóðfæri; gítar eða píanói?
„Það er hin hefðbundna skil-
greining á góðu lagi, já. En þegar
fólk talar um „lag“ á það oft við lag
eins og Fatboy Slim sendir frá sér,
sem er í raun og veru tæknilega
ekki lag. Ég held að þetta sé mjög
algeng skoðun hjá fólki, en ég held
hún sé ekki alveg rétt. Að mínu
mati er margt í útsetningu og
hljóðfæraleik sem getur gert lag
mun betra en ella og aðstoðað við
að leggja áherslu á textann. Mér
finnst næstum eins og margir sem
haldi að þeir séu mjög snjallir segi
þetta um tónlist, en að mínu viti er
þetta ekki alveg satt. Þegar fólk fer
að ræða þetta til hlítar gerir það
sér gjarnan grein fyrir villu síns
vegar. Það má líkja þessu við kvik-
mynd, sem verður auðvitað aldrei
betri en söguþráðurinn, en samt
eru til myndir með frábærri sögu
sem er óbærilegt að horfa á.“
Er þema í textum plötunnar? Þið
fjallið mikið um náttúruna; aft-
urhvarf til náttúrunnar. Eruð þið
börn náttúrunnar?
„[Hlær] Já, við erum sannarlega
náttúrulegir menn. Ég held að
þetta hafi verið hálfgert þema frá
byrjun, þessi hugmynd um að hug-
urinn skipti meiru máli en peningar
[e. „mind over money“] og að mað-
ur eigi ekki að helga sig allan efnis-
legum gæðum. Pabbi Ollys var ljós-
myndari, mamma hans listakennari
og foreldrar mínir arkitektar. Öll
systkini okkar iðka listir og þetta
umhverfi hefur innrætt okkur þá
trú að velgengni sé ekki mæld í
peningum, heldur vinnunni sem
maður inni af hendi.
Þessa gætir á plötunni. Hún er
ekki andkapítalísk, en hún varar við
þeim gildrum sem fylgja kapítal-
ismanum. Ég held að hún sé líka
ein rómantískasta platan okkar.
Það eru margir mansöngvar á
henni.“
Textinn við „Road to Nowhere“
er svolítið persónulegur. Er hann
byggður á reynslu ykkar?
„Hann er byggður á því þegar
Olly var lítill strákur, kom inn í
svefnherbergi föður síns og hélt að
hann hefði fengið hjartaáfall. Lagið
fjallar um það; allt í einu gerði
hann sér grein fyrir að pabbi hans
væri dauðlegur. Hins vegar kom í
ljós að ekkert amaði að föður hans
og hann er við góða heilsu enn
þann dag í dag. En það eru vissu-
lega ákveðin tímamót í lífi hvers
drengs, þegar hann gerir sér grein
fyrir að foreldrar hans eru hverf-
ulir.“
Við erum börn náttúrunnar
Gale Paridjanian er helmingur
tvíeykisins Turin Brakes, á móti
Olly Knights. Paridjanian spjallaði
við Ívar Pál Jónsson um nýjustu
plötu sveitarinnar, Jackinabox.
Eftir Ívar Pál
Jónsson
ivarpall@mbl.is
Trampólínæðið gerir vart við sig í Bretlandi: Þeir eru gríðar hressir drengirnir í
Turin Brakes. Og hundurinn þeirra líka.