Lesbók Morgunblaðsins - 22.10.2005, Blaðsíða 15
Lesbók Morgunblaðsins ˜ 22. október 2005 | 15
Kvikmyndir
Borgarbíó, Akureyri
Doom
Africa United
Transporter 2
A History of Violence
(HJ)
Smárabíó
Fever Pitch
Africa United
Transporter 2
Red Eye (SV)
Óskar og Jósefína m. ísl. tali
Sharkboy og Lavagirl
(SV)
Regnboginn
Africa United
A History of Violence
(HJ)
Bewitched (SV)
Ómar og Jósefína m. ísl. tali
Night Watch
Laugarásbíó
Doom
A History of Violence
(HJ)
Wallace og Gromit – Bölvun
vígakanínunnar
The Descent (SV)
Háskólabíó
Doom
Flight Plan (SV)
Cinderella Man (HJ)
Must Love Dogs
Charlie and the Chocolate
Factory (HJ)
Strákarnir okkar (SV)
Sambíóin Reykjavík,
Keflavík, Akureyri
Fever Pitch
Flight Plan (SV)
Transporter 2
Wallace og Gromit – Bölvun
vígakanínunnar
Cinderella Man (HJ)
Goal (SV)
Must Love Dogs
The 40 Year-old Virgin
(SV)
Valiant m. ísl. tali
Sky High
Charlie and the Chocolate
Factory (HJ)
Myndlist
Aurum: Harpa Einarsdóttir
til 28. október.
Bananananas: Þorsteinn Otti
Jónsson og Martin Dangraad.
Byggðasafn Árnesinga: Á
Washington-eyju og Grasj-
urtir. Til nóvemberloka.
Café Karólína: Margrét M.
Norðdahl til 4. nóvember.
Gallerí 101: Sigurður Árni til
22. október.
Gallerí 100°: Guðbjörg Lind,
Guðrún Kristjánsdóttir,
Kristín Jónsdóttir til 25. okt.
Gallerí +: Finnur Arnar Arn-
arsson til 6. nóvember.
Gallerí BOX: Elín Hansdóttir
til 22. október.
Gallerí Fold: Þorsteinn
Helgason til 30. október.
Gallerí Húnoghún: Ása Ólafs-
dóttir.
Gallerí Sævars Karls: Guðrún
Nielsen til 3. nóvember.
Gallerí Turpentine: Hildur
Ásgeirsdóttir Jónsson til 23.
október.
Garðaberg, Garðatorgi: Árni
Björn Guðjónsson til 31. októ-
ber.
Gerðarsafn: Tími Romanov-
ættarinnar. Til 4. desember.
Gerðuberg: Einar Árnason til
6. nóvember. Þórdís Zoëga til
13. nóvember.
GUK+: Hartmut Stockter til
16. janúar.
Hafnarborg: Myndhöggv-
arafélagið í Reykjavík til 31.
október.
Háskólabíó: Bjarki Reyr til
23. október.
Háskólinn á Akureyri: Hlyn-
ur Hallsson til 2. nóvember.
Hrafnista, Hafnarfirði: Guð-
finna Eugenia Magnúsdóttir
til 6. desember.
Hönnunarsafn Íslands:
Norskir glerlistamenn til 30.
október.
Ís-café: Bjarney Sighvats-
dóttir til 15. nóvember.
Jónas Viðar Gallerí: Stefán
Boulter til 22. október.
Kaffi Sólon: Kristín Tryggva-
dóttir til 22. október.
Karólína Restaurant: Óli G.
til aprílloka 2006.
Ketilhúsið: Hrafnhildur Inga
Sigurðardóttir til 6. nóv-
ember.
Kling og bang: Steinunn
Helga Sigurðardóttir og Mor-
ten Tillitz. Til 30. október.
Listasafnið á Akureyri: Jón
Laxdal til 23. október.
Listasafn ASÍ: Þorbjörg Þor-
valdsdóttir, Karen Ósk Sig-
urðardóttir. Til 6. nóvember.
Listasafn Einars Jónssonar:
Fastasýning.
Listasafn Íslands: Íslensk
myndlist 1945–1960 til 30.
október.
Listasafn Reykjanesbæjar:
Húbert Nói til 4. desember.
Listasafn Reykjavíkur,
Ásmundarsafn: Maðurinn og
efnið. Yfirlitssýning. Til 2006.
Listasafn Reykjavíkur, Hafn-
arhús: Guðrún Vera Hjartar-
dóttir til 30. desember. Erró
til 23. apríl. Listasafn Reykja-
víkur, Kjarvalsstaðir: Jó-
hannes Sveinsson Kjarval. Til
19. mars.
Listasafn Sigurjóns Ólafs-
sonar: Hraunblóm: Elsa
Afelt, Carl-Henning Ped-
ur Hjartarson út nóvember.
Þjóðminjasafn Íslands: Mynd
á þili til 23. október. Konungs-
heimsóknin 1917 og Mannlíf á
Eskifirði 1941–1961. Til 27.
nóvember.
Þrastalundur, Grímsnesi:
Reynir Þorgrímsson fram í
desember.
Leiklist
Austurbær: Annie, lau.
Borgarleikhúsið: Salka
Valka, lau. Woyzeck, fors. 27.
okt. Híbýli vindanna, sun.
Kalli á þakinu, sun. Lífsins
tré, frums. 27. okt. Alveg
brilljant skilnaður, sun., þri.
Manntafl, lau. Forðist okkur,
lau.
Hafnarfjarðarleikhúsið:
Himnaríki, lau., fös.
Iðnó: Ég er mín eigin kona.
upps. til 4. nóv. Gestur – Síð-
asta máltíðin, lau.
Íslenska óperan: Kabarett,
lau., fös. Tökin hert, sun.
Leikfélag Akureyrar: Full-
komið brúðkaup, sun., fim.,
fös.
Þjóðleikhúsið: Halldór í
Hollywood, lau., fim., fös.
Klaufar og kóngsdætur, sun.
Edith Piaf, sun. Klippimyndir,
sun. 30. okt. Koddamaðurinn,
sun., mið. Frelsi, mið., fim.,
fös.
ersen, Svavar Guðnason og
Sigurjón Ólafsson, til 27. nóv-
ember.
Listasmiðjan Þórsmörk,
Nesk.: 10 listakonur, fram í
janúar 2006.
Listhús Ófeigs: Gunnar S.
Magnússon til 26. október.
Ljósmyndasafn Reykjavíkur:
Lars Tunbjörk til 20. nóvem-
ber.
Norræna húsið: Föðurmorð
og nornatími. Til 1. nóvember.
Nýlistasafnið: Grasrót. Til 6.
nóvember.
Næsti bar: Sýning um Gamla
bíó. Til 12. nóvember.
Orkuveita Reykjavíkur: The
Roads of Kiarostami. Til 28.
október.
Safn: Ólafur Elíasson. Stefán
Jónsson til 10. nóvember.
Hörður Ágústsson til 10. nóv-
ember.
Saltfisksetur Íslands: John
Soul til 31. október.
Salur Grafíkfélags Íslands:
Elísabet Jónsdóttir, Dayner
Agudelo Osorio og Jóhannes
Dagsson til 24. október.
Skaftfell: Sigurður K. Árna-
son til októberloka.
Suðsuðvestur: Jón Sæmund-
ur til 30. október.
Þjóðarbókhlaðan: Brynjólfur
Sveinsson til áramóta.
Þjóðmenningarhúsið: Hjört-
ÉG MAN ekki eftir að hafa heyrt
Víking Heiðar Ólafsson á tón-
leikum Kammermúsíkklúbbsins
fyrr en s.l. sunnudagskvöld, en ég
vona að það verði ekki í síðasta
sinn! Víkingur spilaði með Blás-
arakvintett Reykjavíkur Kvintett
í Es-dúr K 452 eftir Mozart og
gerði það af fádæma glæsi-
mennsku; öll nótnahlaup voru ein-
staklega skýr og örugg, auk þess sem túlkunin
var fyllilega í anda Mozarts, gædd heiðríkju og
þokka, en einnig lífsgleði og jafnvel ævintýra-
mennsku á köflum.
Sömu sögu er að segja um litríkan og átaka-
mikinn Sextett eftir Poulenc, en þar var túlk-
un Víkings mögnuð; í senn kröftug en einnig
mjúk og innhverf eftir því sem við átti.
Auðvitað hefði lítið verið varið í tónleikana
ef blásararnir hefðu staðið sig illa, en sú var
ekki raunin – öðru nær. Eins og kunnugt er
samanstendur Kvintettinn af þeim Bernharði
Wilkinson, Daða Kolbeinssyni, Einari Jóhann-
essyni, Joseph Ognibene og
Hafsteini Guðmundssyni, og var
leikur þeirra allra í fremstu röð.
Fyrrnefndur kvintett eftir Moz-
art er ekki neinn „mínípíanó-
konsert“ eins og ætla mætti af
orðum mínum í upphafi þess-
arar greinar; í verkinu eru allir
einleikarar þó píanóröddin sé
vissulega áberandi; þetta er
samleikstónsmíð og það mæðir
mikið á hverjum hljóðfæraleik-
ara. Mér er einstaklega ljúft að
segja frá því að spilamennskan
var aðdáunarverð; hún var litrík
og lífleg, en líka öguð og form-
föst – einmitt eins og Mozart á
að hljóma.
Stutt æskuverk eftir Jón Nordal var sömu-
leiðis skemmtilega flutt og Kvintett nr. 1 fyrir
blásara eftir Jean Francaix var snilldarlega
leikinn af fimmmenningunum. Verkið er afar
fínofið; það samanstendur af ótal litlum hend-
ingum sem vefja sig hver utan um aðra og gef-
ur augaleið að svoleiðis músík þarf að flytja af
stakri nákvæmni ef hún á ekki að renna saman
í óskiljanlegan graut. Sem betur fer var ekkert
slíkt uppi á teningnum; Kvintettinn spilaði af
smekkvísi og tæknilegu öryggi allan tímanna
og var unaður á að hlýða.
Jónas Sen
TÓNLIST
Bústaðakirkja
Blásarakvintett Reykjavíkur og Vík-
ingur Heiðar Ólafsson fluttu verk eftir
Mozart, Poulenc, Francaix og Jón Nor-
dal. Sunnudagur 16. október.
Kammertónleikar
Víkingur Heiðar Ólafsson
Ævintýralegur Mozart
Á TÍMUM þegar æ færri
myndlistarmenn skilgreina sig
innan tæknilegs ramma, þ.e.
sem textíllistamenn, listmálara,
leirlistamenn, grafíklistamenn
o.s.frv., hefur það komið illa
niður á fagfélögum í myndlist-
argeiranum, sem sum hver eru
hreinlega í dauðateygjunum.
Tæknikunnátta gegnir líka æ
minna hlutverki í myndlist-
arnámi hérlendis svo við horf-
umst í augu við að ýmiss konar
handverk kunni að detta út og
hverfa með öllu.
Myndhöggvarafélagið í
Reykjavík er vafalaust virkasta
félagið af aðildarfélögum SÍM
(Samband íslenskra myndlist-
armanna) en hefur jafnframt
mestu breidd hvað faglega
skilgreiningu varðar. Enda er
það höggmyndin sem hefur
tekið hvað mestum stakka-
skiptum síðan heimsstyrjöld-
inni síðari lauk. Í raun hefur
mér þótt „höggmynd“ og
„myndhöggvari“ gersamlega
úrelt orð þegar þrívíð sam-
tímalist er annars vegar. Hins
vegar má segja um Mynd-
höggvarafélagið í Reykjavík
að þótt þar sé vettvangur
fyrir nýjungar í listum vinna
félagsmenn einnig að því að viðhalda við-
teknum gildum þrívíðrar listar og hand-
verks. Af sýningu félagsins sem nú stendur
yfir í Hafnarborg að dæma virðist vera þar
pláss fyrir alla sem láta skúlptúrinn skipta
sig máli, í hvaða formi sem það kann að
vera.
Á sýningunni má sjá verk eftir 28 fé-
lagsmenn. Ekki liggur ljóst fyrir hvers
vegna þessir 28 listamenn sýna frekar en
einhverjir aðrir af tæpum 100 meðlimum, né
heldur hvernig valið fór fram. Hver lista-
maður sýnir eitt verk eða hlut og óneit-
anlega virkar sýningin svolítið eins og „Pott-
þétt“-plata þar sem sitt lítið af hverju er
sett saman á eina skífu svo maður geti rúll-
að yfir fjöldann og fundið þar eitthvað við
sitt hæfi. Ég tel þó ástæðulaust að telja upp
hvaða listamenn mér þykir standa upp úr
enda snýst sýningin ekki um samkeppni á
milli myndhöggvaranna heldur samkennd
eða samstöðu félagsmanna. Þó, eins og með
Pottþétt-plöturnar, má skipta verkum í
flokka. sbr. rokk, hipp-hopp, ballöður o.s.frv.
Hugmyndalegur mínimalismi á alltaf sitt
pláss á stórum íslenskum samsýningum en
reynist ansi þreyttur og útþynntur á sýning-
unni. Tilraunir listamanna til að virkja og
vinna inn í listrýmið eru einnig í veikari
kantinum. Hins vegar standa ýmsar efnis-
og formrannsóknir nokkuð sterkar enda
sýnist mér sérstök áhersla lögð á formræn-
una. Að minnsta kosti er lítið um gagnrýnar
pólitískar áherslur. Formrænan skipar líka
lykilhlutverk í uppsetningu á verkunum og
eiga höfundar eða höfundur þess hrós skilið
fyrir innsetninguna. Sérstaklega hvað varð-
ar aðalsalinn, þar sem gólfverk skera rýmið
lóðrétt og veggverk eða lágmyndir skera
það lárétt. Gullinsneydd uppsetningin gefur
sýningunni einfalda heildarmynd og hrynj-
andi sem hún þarf til að standa og verkin fá
samt að njóta sín hvert fyrir sig.
Hafði ég talsverða ánægju af að ganga á
milli verkanna, rýna í þau og upplifa. Ég
fann mig svo ekki knúinn til að gera neitt
meira úr sýningunni en að eiga þarna góða
stund, enda er ekki verið að skapa stefnu-
mótandi sýningu eða tefla fram topp 28 í
skúlptúr. Sýningin er einfaldlega þáttur í
þeirri ágætu stefnu MHR að sinna fé-
lagsmönnum sínum með því að kynna þá og
sýna hluta af því sem félagið hefur upp á að
bjóða.
Pottþétt þrívídd
MYNDLIST
Hafnarborg
Opið alla daga nema þriðjudaga frá
11–17. Sýningu lýkur 31. október.
Félagsmenn í MHR
Frá sýningu MHR í Hafnarborg.
Jón B.K. Ransu
Morgunblaðið/Sverrir
AF EINHVERJUM furðulegum ástæðum
hafði verið auglýst að tónleikar Tricolore
musica í Ými hæfust klukkan hálffimm á
sunnudaginn. Ég kom tímanlega en upp-
götvaði þá að vínkynning var í gangi og stóð
hún til klukkan fimm. Allmargir tónleika-
gestir voru í sömu sporum og ég og við bið-
um í sætum okkar í hálftíma á meðan hinir
áfengisþyrstari gæddu sér á einhverju sem
hét 2002 Riesling Deutscher Sekt trocken.
Hefði ekki þurft að auglýsa þetta betur?
Tricolore musica samanstendur af þeim
Björgu Þórhallsdóttur sópran, Þórhildi
Björnsdóttur píanóleikara og Hjörleifi Vals-
syni fiðluleikara. Í takt við vínkynninguna
var efnisskráin í léttari kantinum og til að
auka á stemninguna hafði einhver fest ótal
rósir á götótta fleka sem standa aftast á
sviðinu. Það virkaði ekki, a.m.k. minnti það
mig á kramin skordýr á bílrúðu. Óneit-
anlega hefði verið fallegra að hafa bara
smekklega blómvendi þarna.
Tónleikarnir byrjuðu ekkert sérstaklega
vel; þrjú lög eftir Bellini og aríur eftir Bell-
ini og Verdi voru fremur ósannfærandi;
rödd Bjargar var óþægilega hvöss á efra
raddsviðinu, en hljómlaus og ófókuseruð á
því neðra. Og Íslensk rímnadanslög í flutn-
ingi Hjörleifs Valssonar voru með öllu
ómöguleg; fiðlan hljómaði ámátlega og fæst-
ir tónanna voru hreinir.
Sem betur fer lagaðist þetta er á leið.
Meiri fylling komst í söngröddina, hún varð
mýkri og hljómfegurri og fiðluleikarinn náði
sér sæmilega á strik eftir hlé. Þrjú lög eftir
Sigvalda Kaldalóns voru hrífandi í túlkun
Bjargar og Kabarettlög eftir Britten voru
beinlínis frábær, enda túlkuð af gríð-
arlegum tilfinningahita. Svipaða sögu er að
segja um Liebe, du Himmel auf Erden og
Vilja-Lied eftir Lehár og Klänge der
Heimat eftir Strauss; frammistaða söngkon-
unnar var í hvívetna sérlega glæsileg.
Óhætt er að fullyrða að hún hafi fangað
áheyrendur með söng sínum, þrátt fyrir
stirða byrjun.
Eins og áður sagði komst Hjörleifur í
gang eftir hlé og Hugleiðslan eftir Masse-
net var áheyrileg og túlkuð af töluverðum
sannfæringarkrafti. Hljómurinn í fiðlunni
var þó aldrei alveg fullnægjandi.
Sú eina sem var ávallt með sitt á hreinu á
tónleikunum var píanóleikarinn, Þórhildur
Björnsdóttir. Leikur hennar var blæ-
brigðaríkur og þróttmikill, en líka tækni-
lega nákvæmur. Vonandi á maður eftir að
heyra hana oftar í framtíðinni.
Lagaðist
er á leið
TÓNLIST
Ýmir
Tricolore musica flutti tónlist eftir Britten, Masse-
net, Lehár, Sigvalda Kaldalóns og fleiri. Sunnudagur
16. október.
Söng- og kammertónleikar
Jónas Sen