Morgunblaðið - 07.03.2005, Síða 6

6 MÁNUDAGUR 7. MARS 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
TILGANGURINN með sameiningu Sölu-
miðstöðvar hraðfrystihúsanna (SH) og Sjóvíkur
ehf. er að sameina krafta félaganna á mörkuðum í
Bandaríkjunum og Asíu. Svigrúm til hagræðingar
er fyrst og fremst í Bandaríkjunum en þar eiga fé-
lögin tvær verksmiðjur sem framleiða vörur fyrir
sömu markaði. Forstjóri SH segir að með samein-
ingu íslensku verksmiðjanna sé langþráðu mark-
miði náð.
SH hefur um árabil rekið verksmiðju í Mary-
land-ríki í Bandaríkjunum undir merkjum Cold-
water og í lok árs 2004 keypti Sjóvík félagið Iceland
Seafood Corporation af SÍF hf. og eignaðist þar
með verksmiðju félagsins í Virginíu-ríki. Áður
höfðu sameiningarviðræður milli SH og SÍF runnið
út í sandinn.
Gunnar Svavarsson forstjóri SH segir að með
sameiningu SH og Sjóvíkur sé langþráðu markmiði
um sameiningu íslensku félaganna tveggja í Banda-
ríkjunum náð en þau hafi um árabil verið rekin á
svipuðum forsendum. Meginsamlegðaráhrifin af
sameiningunni verði í Bandaríkjunum. Þá hafi SH í
auknum mæli beint sjónum sínum að innkaupum
og vinnslu á afurðum í Asíu og þar muni hin öfluga
starfsemi Sjóvíkur falla vel að SH samstæðunni.
SH stofnaði í fyrra félag í Kína til að halda utan
um vinnslu á sjávarafurðum fyrir systurfyrirtæki.
Starfsemi Sjóvíkur í Asíu er mun umfangsmeiri,
skrifstofa félagsins í Suður-Kóreu sér um viðskipti
með um 100.000 tonn af á ári, mest af Alaskaufsa.
Sjóvík og SÍF hafa um árabil átt í nánu samstarfi
um framleiðslu og sölu afurða frá Asíu. Aðspurður
hvað yrði um þau viðskipti eftir sameininguna sagði
Gunnar: „Það er nokkuð ljóst að Sjóvík myndi hafa
áhuga á að halda viðskiptum áfram við sem flesta
aðila. Svo er það hinna að ákveða hvort þeir eru
sáttir við að kaupa af einhverjum sem þeir skil-
greina sem keppinaut,“ sagði hann.
Ellert Vigfússon framkvæmdastjóri Sjóvíkur
segir að með samrunanum við SH opnist aðgangur
fyrir framleiðsluvörur Sjóvíkur að nýjum og spenn-
andi mörkuðum. Tækifæri skapist á því að auka til
muna framleiðslu félagsins í Asíu og einnig skapist
möguleikar til hagræðingar í Bandaríkjunum.
Leiðandi í Bandaríkjunum
Í sameiginlegri fréttatilkynningu SH og Sjóvíkur
kemur fram að velta dótturfélags SH í Bandaríkj-
um, Icelandic USA, var 321 milljón bandaríkjadala
á síðasta ári. Meginstarfsemin felst í framleiðslu og
sölu á frystum vörum og rekur félagið í því sam-
bandi verksmiðju í Maryland. Velta verksmiðj-
unnar var um 186 milljónir dollara. Þá rekur dótt-
urfélagið fyrirtækið Ocean to Ocean sem flytur inn
og selur heitsjávarrækju og aðrar skelfiskafurðir.
Í tilkynningunni segir að fiskréttaverksmiðjan
sem Sjóvík keypti af SÍF, og er nú rekin af Sam-
band of Iceland sem er dótturfyrirtæki Sjóvíkur, sé
ein sú nýjasta í Bandaríkjunum. Rekstur hennar er
sagður mjög hagkvæmur og staðsetning hennar og
atvinnuumhverfi mjög gott. Heildarvelta Samband
of Iceland var 143 milljónir bandaríkjadala í fyrra.
„Með sameiningu SH og Sjóvíkur verður til öfl-
ugt framleiðslu- og sölufyrirtæki í Bandaríkjunum
með veltu upp á tæplega hálfan milljarð dollara
sem verður þannig leiðandi fyrirtæki á mark-
aðnum,“ segir í tilkynningunni.
Mjög stórir í Asíu
Þá kemur fram að Sjóvík er eitt stærsta fyr-
irtækið í Asíu í verslun með fisk og fiskafurðir. Fé-
lagið rekur nú átta verksmiðjur; fimm í Kína, tvær í
Taílandi og eina í Bandaríkjunum og hefur auk
þess söluskrifstofur í fimm löndum. Um 3.000
manns starfa á vegum þess. Velta fyrirtækisins í
fyrra var 11,5 milljarðar en gert er ráð fyrir að
velta þessa árs verði 18–19 milljarðar.
Aðaleigandi í Sjóvík er Jón Kristjánsson, kennd-
ur við Sund ehf., sem á um helming hlutafjár en
annað hlutafé er m.a. í eigu lykilstarfsmanna.
SH samstæðan er mun umfangsmeira fyrirtæki
og rekur sölu- og markaðsfyrirtæki í kældum og
frystum sjávarafurðum í sjö löndum. Auk þess rek-
ur SH starfsemi tengda innkaupum og þjónustu á
Íslandi, í Noregi, Hollandi og Kína. SH leggur ekki
lengur nær eingöngu áherslu á frystan fisk heldur
framleiðir og selur fjölbreytt úrval af fyrstum og
kældum vörum. Í fyrra keypti félagið breska mat-
vælafyrirtækið Seahill Ltd. og sjávarafurðadeild
Cavaghan & Gray í Bretlandi. Velta SH samstæð-
unnar var 70 milljarðar í fyrra, um 19% meiri en ár-
ið 2003. Gert er ráð fyrir að velta þessa árs verði
75–80 milljarðar króna og hagnaður um 1 millj-
arður. Starfsmenn eru um 2.700.
Markmiði um sameiningu í
Bandaríkjunum loksins náð
Samkomulag um sameiningu Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna og Sjóvíkur
Morgunblaðið/HMÁ
Starfsmenn SH verða um 5.700 í ýmsum löndum.
„ÞAÐ er algerlega nauðsynlegt að
fækka sveitarfélögum með því að
stækka þau. Einungis þannig er hægt
að flytja í stórum stíl verkefni frá rík-
inu til sveitarfélaga. Í framtíðinni
væri æskilegt að sveitarfélög yrðu
ekki fleiri en 12–14,“ segir Össur
Skarphéðinsson, formaður Samfylk-
ingarinnar.
Sveitarstjórnarráð Samfylkingar-
innar fundaði um helgina, og segir
Össur að fundurinn hafi verið upphaf-
ið að undirbúningi fyrir kosningabar-
áttu flokksins fyrir næstu sveitar-
stjórnarkosningar.
Hann sagði þó ekki stefnu flokksins
að þvinga sveitarfélögin til samein-
ingar, heldur væri vænlegra til árang-
urs að búa til fjárhagslegan hvata fyr-
ir sameiningu. Meðal þeirra verkefna
sem Össur sagðist vilja flytja til sveit-
arfélaga í framtíðinni eru heilsugæsl-
an, þjónusta við aldraða og fatlaða,
framhaldsskólinn, flugvellir aðrir en
Keflavíkurflugvöllur, hluti vegagerð-
arinnar, og löggæslu. Það sé hins veg-
ar ekki hægt að gera nema með því að
stækka sveitarfélögin verulega.
Reynslan af flutningi grunnskólans
sýni þó fram á að ekki sé hægt að ráð-
ast í stækkun sveitarfélaganna og
flutning verkefna til þeirra frá ríkinu
án þess að breikka verulega tekju-
stofna sveitarfélaganna.
„Ég reifaði þann möguleika í ræðu
minni að þau myndu í framtíðinni fá
hluta af óbeinum sköttum, t.d. virð-
isaukaskatti. Það er eitthvað sem
þyrfti að skoða vel í tengslum við
flutninga nýrra verkefna til sveitarfé-
laganna.“ Einnig ræddi Össur um að
sveitarfélögin myndu í framtíðinni
hafa ákveðið frelsi til þess að ráða út-
svarinu.
Spurður um afstöðu Samfylkingar-
innar til tekjustofnanefndar segir
Össur: „Það er alveg ljóst að Samfylk-
ingin er fjarri því ánægð með þá nið-
urstöðu sem stefnir í og sú vinna er
augljóslega ekki annað en enn einn
plásturinn á þessi samskipti ríkis og
sveitarfélaga. Þessi plástraaðferð
dugar ekki lengur, það þarf gagngera
uppstokkun á tekjustofnum og verka-
skiptingu ríkis og sveitarfélaga. Það
verður eitt af stóru málunum sem við
munum beita okkur fyrir í næstu rík-
isstjórn sem við munum eiga sæti í.“
Kosningaskóli í vor
Á fundinum kynnti Össur hug-
myndir sínar um að Samfylkingin
efndi til sérstaks kosningaskóla í vor
þar sem fulltrúar allra væntanlegra
sveitarstjórnarframboða kæmu til
þess að samhæfa vinnubrögð.
„Ég talaði um að Samfylkingin ætti
að bjóða fram undir sínu eigin nafni
sem víðast, þó taka verði mið af að-
stæðum hverju sinni. Ég lagði mikla
áherslu á að það verði sameiginlegur
kjarni varðandi okkar stefnu fyrir
sveitarstjórnarstigið, sem væri íbúa-
lýðræði.“ Með það í huga sagði Össur
nauðsynlegt þegar flokkurinn settist í
ríkisstjórn að taka raunhæf skref í átt
að því að íbúar fái sjálfir, með beinum
kosningum, að móta grundvallar-
ákvarðanir í stærstu málaflokkunum,
svo sem heilsugæslu, skólamálum,
umhverfismálum og skólamálum.
Össur Skarphéðinsson, formaður Samfylkingarinnar, vill stórfellda fækkun sveitarfélaga
Þörf á að fækka
niður í 12–14
Sunnlenska/Egill
Össur Skarphéðinsson segir að hugsanlegt sé að sveitarfélögin fengju
hluta af óbeinum sköttum, t.d. virðisaukaskatti.
FJÖLDI manns lagði leið sína í Borgarleikhúsið
á laugardag þar sem sjö háskólar stóðu fyrir
kynningu á námsframboði sínu undir yfirskrift-
inni Stóri háskóladagurinn. Á kynningunni
gátu gestir fengið upplýsingar um nám sem
skólarnir bjóða, en einnig um nám erlendis,
stúdentaíbúðir, námslán og fleira. Þá voru ein-
stakar starfsgreinar kynntar á svokölluðu
Starfatorgi. Listamenn komu einnig í heimsókn
og glöddu gesti með list sinni.
Að kynningunni stóðu Háskólinn á Akureyri,
Háskólinn í Reykjavík, Háskólinn á Hólum,
Kennaraháskóli Íslands, Landbúnaðarháskóli
Íslands og Viðskiptaháskólinn á Bifröst.
Háskóli Íslands var með námskynningu fyrir
einni viku. Skólarnir hafa stundum staðið sam-
eiginlega að námskynningu, en umfang há-
skólanáms hefur aukist svo mikið síðustu ár að
niðurstaðan varð sú að skipta kynningunni í
tvennt að þessu sinni. Morgunblaðið/Þorkell
Hvað á
ég að læra?
INGIBJÖRG Rafnar, umboðsmaður
barna, segist hafa fengið nokkrar vel
ígrundaðar kvartanir frá foreldrum
sem eru ósáttir við ákveðna þætti
varðandi heildarúttekt á forvarna-
starfi Reykjavíkurborgar, en niður-
stöður úttektarinnar voru kynntar
sl. fimmtudag. Aðspurð segir hún að
foreldrarnir hafi m.a. verið ósáttir
með að hafa ekki fengið að vita um
hvað væri spurt. Ekki er talin
ástæða til þess að aðhafast sérstak-
lega vegna þessa að sögn Ingibjarg-
ar.
Sendi tilmæli
Ingibjörg segir forvera sinn, Þór-
hildi Líndal, hafa sent á sínum tíma
tilmæli til þeirra sem vinna við gerð
slíkra kannanna. Þar hafi Þórhildur
gert greinarmun á markaðskönnun-
um annarsvegar og hinsvegar könn-
unum sem ætlaðar sé til vísindalegra
rannsókna. Þar hafi hún sett fram
leiðbeiningar um það hvaða skilyrð-
um slíkar kannanir verði að full-
nægja, eins og það að greina verði
foreldrum frá því að slíkar kannanir
séu í gangi, auk þess semtryggja
verði að ekki verði hægt að rekja
upplýsingar til þeirra einstaklinga
sem tóku þátt í könnuninni til að frið-
helgi einkalífsins verði ekki rofin.
Hvað varði þessa tilteknu könnun
segir Ingibjörg að hún geti ekki séð
annað en að ofangreindum kröfum
hafi verið fullnægt. Hún telur nauð-
synlegt að láta gera vísindalegar
kannanir á viðhorfi, líðan ásamt öðr-
um þáttum í lífi unglinga. Það sé
hinsvegar ekki sama hvernig staðið
sé að því. T.a.m. hvernig spurningar
séu orðaðar, en þetta sé hinsvegar
vandmeðfarið. Ljóst sé að til hags-
munaárekstra geti komið en hún
áréttar að ekki sé þörf á að aðhafast
sérstaklega vegna þeirra kvartana
sem henni hafa borist.
Könnun á vímuefnaneyslu
nemenda í 10. bekk
Kvartanir
hafa borist
til umboðs-
manns barna
LÖGREGLAN á Akureyri
stöðvaði um helgina tvo öku-
menn, 19 og 15 ára, sem voru án
ökuréttinda og hafði sá yngri
verið drukkinn undir stýri. Þá
voru tvær stúlkur teknar með
lítilræði af fíkniefnum á
skemmtistað í bænum. Þær
voru færðar á lögreglustöð til
skýrslutöku en var síðan sleppt.
15 ára ók
drukkinn