Morgunblaðið - 29.07.2005, Page 15

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. JÚLÍ 2005 15
ERLENT
STAÐFEST var í gær, að hátt í átta hundruð manns
hefðu farist af völdum gífurlegrar úrkomu í indversku
borginni Mumbai (Bombay) og annars staðar í Mah-
arashtra-ríki. Líklegt þykir, að tala látinna eigi eftir að
hækka mikið en úrkoman frá því á þriðjudagsmorgni
og til jafnlengdar á miðvikudag er sú mesta, sem mælst
hefur á einum sólarhring í Indlandi, 94,4 sm. Hafa
margir drukknað í flóðvatninu og enn aðrir látið lífið í
skriðuföllum. Hér er fólk að handstyrkja sig áfram á
kaðli, sem strengdur hefur verið yfir götu í Mumbai, en
atvinnulífið í borginni er lamað að miklu leyti og áfram
spáð mikilli úrkomu.
AP
Mikið manntjón í flóðum
GEIMFERJAN Discovery lagðist
upp að Alþjóðageimstöðinni í gær og
færði sjö manna áhöfnin sig yfir í
stöðina um miðjan daginn. Áður
hafði bandaríska Geimvísindastofn-
unin (NASA) greint frá því að fleiri
geimferjum yrði ekki skotið á loft
fyrr en búið væri að finna lausn á
vanda sem upp kom við geimskotið
að þessu sinni og svipar til þeirra
skemmda er grönduðu geimferjunni
Columbia og sjö manna áhöfn hennar
árið 2003.
Rannsókn hefur leitt í ljós að brot
af einangrunarfroðu á stærð við
ferðatösku losnaði frá eldsneytis-
tanki Discovery við geimskotið á
þriðjudag og einnig urðu einhverjar
hitahlífar á flauginni sjálfri fyrir tjóni
en talsmenn NASA segjast ekki telja
að um alvarlegar skemmdir sé að
ræða og að flaugin eigi að geta kom-
ist heilu og höldnu til jarðar.
Óhjákvæmilegt sé á hinn bóginn
að hætta frekari geimferðum þar til
búið sé að finna lausn á vandanum.

 



'7-= 0,"!
, 06
-7-= *",4-, !$) 4 M) @ 7" = 0E,,
"'   /"0-, 6"E) *
'
=56 4 "'
4)A4-, 'M
<E!>
= ''
="'' =>37 5 <
4 ", $6-=;
I
7" =0",>
' $7 5/30' /"''
, 0B,) 5, 4  89:;8<=>:=$;3?.9>:@AB8.<
;$:$,# 


'

C



 15



1   
 5



 

C
' C
C
9
D C

 
#E
'
"



 

      

   
    
    

   

 

 



!  
"  # 
  

 $% 

  !


    " 
" &

   



 

" 
    " 
 ' ! 
" &

 
   " 
 ( "   



    )   *+  "   
 

 " ,"

- ! 
 
"     
   
FC

 




/C

&

"
 #
 
#

 
- %&
"


.
   





 )

/  
Brot á stærð við
ferðatösku losnaði af
Minsk. AP, AFP. | Óeirðalögreglumenn
í Hvíta-Rússlandi lögðu í fyrrinótt
undir sig höfuðstöðvar samtaka fólks
af pólskum ættum í landinu og brást
pólska stjórnin við með því að kalla
heim sendiherra sinn í landinu.
Tengist þetta vaxandi væringum
milli ríkjanna en stjórnvöld í Hvíta-
Rússlandi eru sögð óttast að utanað-
komandi öfl vilji beita sér fyrir lýð-
ræðisbyltingu í landinu.
„Vopnaðir lögreglumenn með
hunda brutust inn í húsið og allir,
sem þar voru, þeirra á meðal for-
maður samtakanna, Angelica Borys,
voru handteknir,“ sagði Inessa
Todryk, blaðamaður við Glos znad
Niemna, dagblað pólskættaðra Hvít-
Rússa. Átti þetta sér stað í borginni
Grodno í vesturhlutanum en fólkið
var síðan látið laust í gærmorgun.
Fréttaskýrendur segja að Alex-
ander Lúkasjenko, forseti Hvíta-
Rússlands, hafi af því vaxandi
áhyggjur að utanaðkomandi öfl vinni
að lýðræðisbyltingu í landinu, líkri
þeirri í Úkraínu fyrir ári. Undanfari
atburðanna í Grodno í fyrrinótt var
hins vegar sá að Lúkasjenko neitaði
að fallast á skipan nýrrar stjórnar í
samtökum Pólverja en félagar í þeim
eru um 20.000. Pólski minnihlutinn í
landinu telur hins vegar um 400.000
manns.
Enginn pólskur
sendiherra í bráð
Lúkasjenko, sem heldur fast við
stjórnarhætti sovéttímans jafnt í
efnahags- sem stjórnmálum, heldur
því fram að pólsk stjórnvöld noti
samtökin til afskipta af hvít-rúss-
neskum innanlandsmálum og ríkis-
fjölmiðlar í Hvíta-Rússlandi sögðu í
gær að Borys, formaður samtak-
anna, og átta aðrir frammámenn í
þeim hefðu verið sett í bann fyrir að
beita þeim í pólitískum tilgangi.
„Við höfum kallað heim sendi-
herra okkar í Hvíta-Rússlandi og
þangað fer hann ekki aftur fyrr en
ástandið í landinu hefur breyst til
batnaðar,“ sagði Adam Rotfeld, ut-
anríkisráðherra Póllands, í gær en
Pólverjar hafa áður formlega mót-
mælt mannréttindabrotum í Hvíta-
Rússlandi og stjórnvöld beggja
ríkjanna hafa vísað sendimönnum
burt.
Talsmaður Evrópusambandsins
sagði í gær, að atburðirnir í Hvíta-
Rússlandi væru til marks um vax-
andi kúgun í landinu.
Stjórnarandstæðingar í Hvíta-
Rússlandi segja að Lúkasjenko sé al-
tekinn ótta við lýðræðisbyltingu í
landinu og sannfærður um að vest-
ræn ríki, Pólland, Litháen og Úkr-
aína ætli að steypa honum af stóli.
Lúkasjenko sagður ótt-
ast lýðræðisbyltingu
Pólski sendiherrann í Hvíta-Rússlandi kallaður heim
vegna atlögu að pólska minnihlutanum í landinu
Kænugarði. AFP. | Fyrir einu misseri
var Viktor Jústsjenko, forseta Úkr-
aínu, hampað í flestum fjölmiðlum
þar í landi sem
lýðræðislegum
umbótasinna en
nú er allt í einu
farið að þjóta
öðruvísi í fjöllun-
um. Er hann sak-
aður um vaxandi
ritskoðun og
óvanalega ósvífin
svör við spurning-
um blaðamanna.
Það vakti athygli fyrir skemmstu
er 19 ára gamall sonur Jústsjenkos
var kominn á ofurglæsilega BMW-
bifreið, sem er sögð kosta hátt í átta
milljónir ísl. kr. Var sagt frá því í net-
miðlinum Ukrainska Pravda og
spurt hvernig í ósköpunum forseta-
sonurinn hefði efni á slíkum lúxus.
Kom þar einnig fram, að Andríj væri
tíður gestur á fínustu veitingastöð-
unum og ávallt með seðlavöndulinn
uppi. Jústsjenko brást ókvæða við
fréttinni, sem hann sagði vera fulla af
lygum og árás á einkalíf sonar síns.
„Hagaðu þér eins og kurteis
blaðamaður en ekki eins og
leigumorðingi,“ sagði Jústsjenko við
fréttamann á netmiðlinum er hann
innti eftir viðbrögðum forsetans við
fréttinni. Bætti hann síðan við í
hálfsamhengislausu máli, að sonur
sinn, heiðarlegur og vel upp alinn,
hefði unnið dálítið með náminu og
leigt bílinn. Sagði hann líka, að
blaðamaðurinn, sem fréttina
skrifaði, hefði verið keyptur til þess
af pólitískum andstæðingum forset-
ans.
Blaðamenn mótmæla
Úkraínskir blaðamenn, sem al-
mennt studdu Jústsjenko og „rauð-
gulu“ byltinguna, eru yfir sig
hneykslaðir á ummælunum. Á
þriðjudag höfðu meira en 200 þeirra
undirritað bréf til forsetans þar sem
segir meðal annars:
„Þú sórst að standa vörð um mál-
frelsið en nú hefur þú traðkað á rétti
blaðamanna til að afla sér upplýs-
inga, þar á meðal um hagi þeirra sem
fara með völdin. Almenningur hefur
fulla heimtingu á að fá að fylgjast
með fjármálum þínum og fjölskyldu
þinnar. Því miður verðum við að
vekja athygli á því að í þessu landi er
verið að herða á ritskoðun og setja
málfrelsinu vaxandi skorður.“
Jústsjenko hefur svarað því til að
vissulega komist hann og fjölskylda
hans ekki hjá því að vera í sviðsljós-
inu en eftir sem áður eigi þau sinn
rétt til einkalífs.
Úkraínskir blaðamenn segja að
eftir að Jústsjenko komst til valda
undir gunnfána opinnar umræðu og
heiðarleika hafi hann smám saman
verið að herða eftirlit með netmiðlum
og réttlæti það jafnan með þörfinni
fyrir pólitískan stöðugleika.
„Svo virðist sem núverandi forseti
Úkraínu haldi að frelsi fjölmiðlanna
felist í því að skrifa lofgreinar um
hann sjálfan,“ sagði í dagblaðinu Den
í fyrradag.
Jústsjenko sakaður um vax-
andi ritskoðun og ósvífin svör
Blaðamenn segja hann vera farinn að minna mest á Leoníd Kútsjma
Víktor Jústsjenko
ÝMISLEGT bendir til þess að
Finnar muni á næstunni taka
upp reykingabann á veitinga-
stöðum og öðrum opinberum
stöðum og fylgi þar með for-
dæmi Norðmanna og Svía.
Danska fréttastofan Ritzau
segir að málið hafi verið tekið
til umfjöllunar á finnska
þinginu en vinnuhópur lagði til
21. júní að bannið yrði tekið
upp. Er meiningin í Finnlandi,
eins og annars staðar þar sem
sambærileg löggjöf hefur verið
sett, að verja þá sem ekki
reykja fyrir áhrifum óbeinna
reykinga. Skoðanakannanir í
Finnlandi hafa sýnt að menn
eru mjög á öndverðum meiði í
málinu og skiptar skoðanir eru
um það.
Reykinga-
bann í
Finnlandi?