Morgunblaðið - 19.08.2005, Blaðsíða 20

20 FÖSTUDAGUR 19. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNSTAÐUR
AUSTURLAND
ÁRIÐ 2002 var fyrst bryddað upp á
hugmyndinni um menningartengt
samstarf milli Austurlands og Ves-
terålen í Norður-Noregi.
Signý Ormarsdóttir, starfsmaður
Menningarráðs Austurlands, segir
að strax í upphafi hafi þótt ljóst að
vilji væri til samstarfs. „Þetta var
góður kostur vegna þess að öll sveit-
arfélögin á Austurlandi hafa með
sér formlegt menningarsamstarf og
geta því virkað út á við sem ein
heild,“ segir Signý. „Þá er margt
líkt með okkar fjórðungi og Vester-
ålen, sem er eyjaklasi norðan við
Lófóten nyrst í Noregi. Þar hefur
verið hlúð mjög að menningar-
málum og leitað út á við eftir sam-
starfi. Atvinnuvegir þar eru áþekkir
okkar, þar er langt á milli staða og
unga fólkið flytur í burtu og kemur
oft á tíðum ekki aftur. Eitt af því
sem menningarsamstarf getur gert
er að fá unga fólkið heim til verk-
efna eða veru og það er einn helsti
tilgangur samstarfs okkar.“
Signý segir markmiðið vera að
koma af stað samstarfsverkefnum,
tengja saman listamenn og fé-
lagasamtök á báðum stöðum með
samstarf í huga, ásamt tengingu
milli menningarfulltrúa sveitarfé-
laga beggja svæða. Árið 2006 er svo
ætlunin að koma á samstarfi við
þriðja landið í Evrópu.
Listafólk hrist saman í sköpun
„Verkefnið snýst fyrst og fremst
um að við lærum hvert af öðru, miðl-
um reynslu og þekkingu og ráðumst
svo í ákveðin verkefni.“
Signý segir verkefnin í samstarf-
inu mismunandi. Hún nefnir sem
dæmi verkefni með golfstraums-
löndunum Mexíkó, Gvatemala og Ís-
landi, norskir listamenn hafi komið
austur og tekið þátt í menningar-
viðburðum af ýmsu tagi, s.s. Norsk-
um dögum og L-Unga, listahátíð
ungs fólks á Seyðisfirði, tónleikum,
myndlistarsýningum o.fl. Þá bjóðist
norskum listamönnum að sækja um
styrk til að dvelja í Skriðuklaustri
við sköpun sína og eru tveir styrkir
veittir árlega. Til standi að bjóða
austfirskum listamönnum hið sama í
vor. Þá hefur íslenskur sagnamaður
farið út til að miðla af íslenskum
sagnaarfi. Samstarfið tengist öllum
sviðum lista og sé mjög margvíslegt.
„Fram að þessu er sýnilegasta
verkefnið það sem unnið var með
ungu listafólki og þar er árangurinn
þegar markverður,“ segir Signý.
Ákveðið var að hrinda af stað verk-
efni þar sem sex (þrír frá hvoru
landi) listamenn búsettir fjarri
heimahögum ynnu að listsköpun og
sýndu afraksturinn á netaverkstæði
í Sigridfjord í Vesterålen, áþekkum
stað og lítið sjávarpláss á Austur-
landi. „Þau fengu mikla athygli og
augljóst að bæði yfirvöld og almenn-
ingur í Norður-Noregi er farinn að
líta meira á menninguna sem tæki-
færi í atvinnu- og verðmætasköpun
en áður var.
Þar er 20 ára þrotlaust starf að
skila sér. Við endurtókum verkefnið
hér á Íslandi nú í sumar á Eiðum og
tókst mjög vel og verkefnið hefur
undið upp á sig.“
Rýnt í menningararfinn
Signý segir að verkefni í Vester-
ålen sem kallast Tilbagestrømmet,
eða Bakstreymi, sé sérlega athygl-
isvert, en þar er ungu listafólki gert
kleift að sækja um styrki til að vinna
að verkefnum í heimahögum. Hug-
myndin hafi þótt nokkuð galin í upp-
hafi, en sé í raun það sem er einna
kröftugast í norska starfinu. Nú
þegar sé hugmyndin farin að skolast
upp á austfirska strönd og til sé
samstarf listafólks af Fljótsdalshér-
aði sem kallist Börnin heim og komi
með árlega viðburði í Egilsstaði.
„Því virðist sem sú óformlega um-
ræða sem farin er af stað skapi
grundvöll til að unga fólkið geri sig
sýnilegra og uppgötvi að það tilheyri
samfélaginu og að við viljum eiga
eitthvað í þeim, þó svo að það sé í
námi annars staðar. Mér hefur alla
tíð þótt frábært að vinna með ungu
fólki og finn svo mikið kraftinn sem
er í krökkunum og hvað þau eru í
raun og veru glöð að mönnum finn-
ist eitthvað til þess koma sem þau
vinna að. Ég geri engar kröfur um
að unga fólkið flytji á heimaslóðir og
ber fulla virðingu fyrir þeim sem
fara og koma ekki aftur eða ekki
fyrr en eftir langan tíma. Ég tel
nauðsynlegt að fólk fari í burtu til að
viða að sér þekkingu. En að þau til-
heyri okkur og leyfi okkur að njóta
sköpunar sinnar er mikilvægt.“
Af verkefnum framundan má
nefna að í lok september verður
haldin ráðstefna á Egilsstöðum und-
ir yfirskriftinni Gróður fortíðar –
gróði framtíðar og er hún fjár-
mögnuð af Nordisk Kulturråd. Fyr-
irlesarar verða frá Vesterålen, Aust-
urlandi og víðar af Íslandi. Þar á að
gaumgæfa menningararf Íslendinga
og Norðmanna og hvernig unnt sé
að nýta hann í menningu samtím-
ans.
Signý segir áherslu verða lagða á
tónlistarsamstarf við Vesterålen á
næstunni. Hugmyndirnar séu mý-
margar, sumar tímabærar en aðrar
þurfi að dafna frekar. „Ég hef ekki
væntingar um stór verkefni sem fái
athygli á heimsvísu, heldur vil ég
miklu fremur sjá ferðalög ungmenn-
anna okkar, þess vegna rokk-
hljómsveita, á milli staða og landa til
að deila reynslu og upplifun. Mér er
norrænt samstarf kært og vil að við
fáum tengingu til að skynja betur af
hvaða rót við sprettum og hversu
ótrúlega lík við erum.“
www.skriduklaustur.is/menning
www.vestreg.no/kultur
Austurland og Vesterålen í Norður-Noregi vinna saman að menningarmálum
Jaðarinn er
hin nýja miðja
Gefa ber ungu listafólki tækifæri til að kynna
sköpun sína á heimaslóðum. Signý Ormars-
dóttir menningarfulltrúi ræddi við Steinunni
Ásmundsdóttur um samstarfið við Vesterålen.
Ljósmynd/Erik Bugge
Í deiglu jaðarlista á Eiðum Svanur Vilbergsson, Maja Bugge, Katrina Eponile Strom, Asle Pettersen , Stefán
Benedikt Vilhelmsson og Halldóra Malín Pétursdóttir.
Ljósmynd/Steinunn Ásmundsdóttir
Menningarfulltrúi Austurlands,
Signý Ormarsdóttir.
AKUREYRI
SYSTKININ Arnór, Geirfinnur, Guðrún, Inga Dag-
mar og Jón Karlsbörn hafa afsalað sér til Háskólans
á Akureyri öllum eignarhlutum sínum í jörðinni Vé-
geirsstöðum í Fnjóskadal og er jörðin þar með nánast
öll í eigu háskólans. Að auki afsöluðu Arnór og Geir-
finnur sér til háskólans þremur sumarhúsum, einu
bænahúsi og fleiri eignum á Végeirsstöðum. Jafn-
framt hefur Geirfinnur afhent Végeirsstaðasjóði 10
milljónir króna sem nýta skal til uppbyggingar á Vé-
geirsstöðum. Háskólaráð hefur komið á framfæri
þökkum til systkinanna fyrir stórhug þeirra og höfð-
ingsskap.
Þorsteinn Gunnarsson, rektor HA, þakkar þeim Geirfinni, t.v., og Arnóri fyrir höfðingsskapinn.
Systkin gefa háskólanum
jörðina Végeirsstaði
BÆJARSTJÓRN Akureyrar sam-
þykkti á fundi sínum í vikunni endur-
skoðaða stefnu í menningarmálum,
undir yfirskriftinni; Skapandi bær.
Með samþykktinni vill bæjarstjórn
efla svo lista- og menningarstarf í
sveitarfélaginu að það öðlist sess sem
fyrirmynd annarra sveitarfélaga á Ís-
landi. Til þess að gera Akureyri að
þungamiðju öflugs menningarstarfs
hyggst bæjarstjórn í samvinnu við
ríkisvaldið standa vörð um rekstur
þeirra meginstofnana á sviði tónlist-
ar, leiklistar og myndlistar sem hafa
um langt skeið verið kjölfesta menn-
ingarlífsins.
Einnig verði lögð áhersla á að
hvetja til aukinnar atvinnumennsku
listafólks og greiða götu þess í hví-
vetna til að auka á fjölbreytni í fram-
boði á menningar- og listastarfsemi.
Með stuðningi sínum við lista- og
menningarstarf vill bæjarstjórn
Akureyrar skapa farveg fyrir sköp-
unargáfu og þroskakosti bæjarbúa og
stuðla að atvinnusköpun. Ennfremur
tryggja aðgang allra að menningar-
tilboðum og stuðla að jákvæðri ímynd
samfélagsins. Rík áhersla er lögð á að
Akureyri verði ávallt í fararbroddi
hvað varðar menningarlegt starf fyr-
ir börnin. Margvísleg tækifæri eru til
að gera þátttöku barna í listalífi að
sjálfsögðum þætti í lífi þeirra. Í þessu
skyni skal efla samstarf skóla, heim-
ila, menningarstofnana og skapandi
einstaklinga.
Nýta ber þau tækifæri sem falin
eru í auknu samstarfi stofnana og að-
ila á ólíkum sviðum. Tilgangurinn er
að fella múra, nýta betur krafta og
aðstöðu og efla nýsköpun í menn-
ingarlífinu. Aðstæður til þessa á
Akureyri eru einstakar þar sem sam-
an fer löng hefð skólastarfs, starfsemi
listaskóla, öflugar menningarstofn-
anir, háskóli og fjöldi skapandi ein-
staklinga á flestum sviðum listanna.
Hvatt til aukinnar at-
vinnumennsku listafólks
Listasumar | Nú fer að síga á
seinni hluta Listasumars á Akureyri
sem staðið hefur frá 22. júní sl. en
því lýkur á Akureyrarvöku 27. ágúst
nk. Síðasti heiti fimmtudagurinn var
í gærkvöld þegar Benjamin Koppel
frá Danmörku og djasssveit hans
léku í Ketilhúsinu. Í dag eru síðustu
föstudagshádegistónleikar sumars-
ins. Síðasta sýningarhelgi listsýn-
inga Guðrúnar Pálínu Guðmunds-
dóttur í Ketilhúsinu, Sigurðar P.
Högnasonar í Deiglunni og Skrímsl í
Listasafninu. Á Akureyrarvöku
verða opnaðar nýjar sýningar í fyrr-
nefndum sölum.
Listamennirnir sem munu koma
fram á síðustu hádegistónleikunum í
Ketilhúsinu kl. 12 í dag eru: Guido
Bäumer, saxófón, og Aladár Rácz,
píanó. Þeir flytja létta og skemmti-
lega franska tónlist fyrir altsaxófón
og píanó með dálitlu suður-amerísku
og suðrænu ívafi. Tónleikarnir
standa í um 50 mínútur og er að-
gangur 1.000 kr.